100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached 4.2 TrustPilot
logo-home
Summary

Samenvatting Personen -en Familierecht (17/20 eerste zit)

Rating
-
Sold
3
Pages
179
Uploaded on
24-09-2025
Written in
2024/2025

Uitgebreide samenvatting van het vak personen -en familierecht, gedoceerd door Elisabeth Alofs (titularis) en Tim Opgenhaffen. De samenvatting is opgedeeld in 2 delen (dezelfde manier waarop het vak gedoceerd werd) Deze samenvatting werd opgesteld met uitgebreide lesnotities + het handboek. Ik behaalde een 17/20 (2de beste score van het jaar) voor dit vak adhv deze samenvatting.

Show more Read less
Institution
Course

















Whoops! We can’t load your doc right now. Try again or contact support.

Written for

Institution
Study
Course

Document information

Uploaded on
September 24, 2025
File latest updated on
September 26, 2025
Number of pages
179
Written in
2024/2025
Type
Summary

Subjects

Content preview

Deel 1: personenrecht
Personen -en familierecht
PowerPoint + lesnotities

Inleiding tot het recht (Vrije Universiteit Brussel)




1

,Inhoud
Hoofdstuk 1: Wat is personen -en familierecht?...................................................................................12

1. Kwadranten..............................................................................................................................................12

2. Tendenzen.................................................................................................................................................13

2.1 Emancipatie.......................................................................................................................................13

2.2 Individualisering...............................................................................................................................13

2.3. Grondrechten...................................................................................................................................14

2.4. Verfeitelijking..................................................................................................................................14

Hoofdstuk 2: personen...................................................................................................................................14

1. Waarover gaat het?................................................................................................................................14

1.1. Het begrip ‘persoon’......................................................................................................................14

1.1.1. Algemeen..................................................................................................................................14

1.1.2. Voorbijgestreefd?....................................................................................................................15

2. De natuurlijke persoon..........................................................................................................................16

2.1. De geboorte......................................................................................................................................16

2.1.1. De kennisgeving......................................................................................................................17

2.1.2. De geboorteakte......................................................................................................................18

2.1.3. Vanaf de geboorte..................................................................................................................19

2.1.3.1. De doodgeboorte: 180 dagen of later......................................................................19

2.1.3.2. De doodgeboorte: tussen 140 en 180 dagen.......................................................19

2.1.3.3. De doodgeboorte: minder dan 140 dagen.............................................................20

2.1.4. Akte van levenloos kind........................................................................................................20

2.1.4.1. Nog geen geboorte........................................................................................................21

2.2. Het overlijden...................................................................................................................................22

2.5.1. Het attest van overlijden......................................................................................................22

2.5.2. De akte van overlijden...........................................................................................................22

2.3. De afwezigheid................................................................................................................................23

2.3.1. Fase 1: statuut van afwezigheid........................................................................................23

2.3.2. Fase 2: verklaring van afwezigheid...................................................................................24

2.4. De gerechtelijke vaststelling van overlijden...........................................................................25

3. De persoonlijkheidsrechten.................................................................................................................26


2

, 3.1. De menselijke persoon en zijn persoonlijkheidsrechten.....................................................26

3.1.1. Waarover gaat het?...............................................................................................................26

3.1.2. Heikele kwesties.....................................................................................................................26

3.1.3. Een oplossing...........................................................................................................................29

4. De juridische persoon en zijn staat...................................................................................................29

4.1. De staat..............................................................................................................................................29

4.2. Vorderingen van staat...................................................................................................................32

4.2.1. Vaststellen van een staat.....................................................................................................32

4.2.2. Wijzigingen van een staat...................................................................................................33

4.3. Bezit van staat.................................................................................................................................33

4.3.1. Bezit van staat: voorwaarden.............................................................................................34

4.3.2. Bezit van staat: functies........................................................................................................35

4.3.3. Bezit van staat: Wat is het nut niet?.................................................................................35

5. De identificatie van een persoon........................................................................................................35

5.1. De (familie)naam.............................................................................................................................36

5.1.1. Toekenning bij de geboorte.................................................................................................36

5.1.1.1. Optie 1: twee bekende ouders...................................................................................36

5.1.1.2. Optie 2: één bekende ouder........................................................................................37

5.1.1.3. Optie 3: geen bekende ouders...................................................................................37

5.1.2. Latere wijzigingen..................................................................................................................37

5.1.2.1. Uitzondering 1: geslaagde betwisting van afstamming....................................37

5.1.2.2. Uitzondering 2: de vestiging van afstamming......................................................38

5.1.2.3. Uitzondering 3: de adoptie..........................................................................................39

5.1.2.3.1. Type 1: De volle adoptie.......................................................................................39

5.1.2.3.2. Type 2: de gewone adoptie.................................................................................39

5.1.2.4. De huwelijksnaam..........................................................................................................40

5.1.2.5. De Naamsverbetering...................................................................................................40

5.1.2.6. De naamsverandering...................................................................................................40

5.1.2.6.1. Restrictieve voorwaarden....................................................................................40

5.1.2.6.2. Negatief/positief oordeel......................................................................................41

5.2. De voornaam....................................................................................................................................41


3

, 5.2.1. Toekenning bij de geboorte.................................................................................................41

5.2.2. Latere wijzigingen..................................................................................................................42

5.2.2.1. De adoptie.........................................................................................................................42

5.2.2.2. Een materiële vergissing..............................................................................................42

5.2.2.3. Voornaamsverandering................................................................................................42

5.3. De woon -en verblijfplaats...........................................................................................................43

5.4. Van geslacht naar geslacht en gender.....................................................................................43

5.4.1. Eerste toekenning – latere wijziging.................................................................................45

5.4.1.1. Toekenning bij geboorte...............................................................................................45

5.4.1.2. Latere wijzigingen..........................................................................................................45

5.4.1.2.1. Optie 1: verbetering van akte van burgerlijke stand...................................46

5.4.1.2.2. Optie 2: aanpassing van registratie geslacht................................................46

Hoofdstuk 3: Belgen en vreemdelingen...................................................................................................47

1. Waarover gaat het?................................................................................................................................47

1.1. Element van de staat.....................................................................................................................48

1.2. Begrip nationaliteit.........................................................................................................................48

1.3. Nationaliteit in een geglobaliseerde wereld...........................................................................48

1.4. Rechten gekoppeld aan nationaliteit (5).................................................................................49

1.5. Vorderingen van staat...................................................................................................................50

1.6. Wijziging afstamming...................................................................................................................51

2. De Belgische nationaliteit verwerven...............................................................................................51

2.1. Toekenning vs. Verkrijging..........................................................................................................51

2.2. Toekenning.......................................................................................................................................51

2.2.1. 1ste manier: Ius Sanguinis.....................................................................................................52

2.2.1.1. Via afstamming...............................................................................................................52

2.2.1.1.1. Optie 1: je wordt zelf in België geboren..........................................................52

2.2.1.1.2. Optie 2: Je wordt in het buitenland geboren..................................................52

2.2.1.2. Via adoptie........................................................................................................................53

2.2.1.3. Via gezamenlijk gevolg.................................................................................................53

2.2.2. 2de manier: Ius Soli..................................................................................................................53

2.2.2.1. Staatsloosheid vermijden.............................................................................................53


4

, 2.2.2.2. Derdegeneratie vreemdelingen..................................................................................54

2.2.2.3. Tweedegeneratie vreemdelingen..............................................................................54

2.3. verkrijging..........................................................................................................................................55

2.3.1. Nationaliteitsverklaring.........................................................................................................55

2.3.1.1. 1ste manier: Ius soli..........................................................................................................55

2.3.1.1.1. Tweedegeneratie vreemdelingen......................................................................55

2.3.1.1.2. Lang verblijf in België............................................................................................56

2.3.1.1.3. Kort verblijf in België..............................................................................................56

2.3.1.1.3.1. Wanneer jij gehuwd bent met een Belg.................................................57

2.3.1.1.3.2. Wanneer je ouder of adoptant bent van een minderjarige Belg.....57

2.3.1.2. 2de manier: Bezit van staat...........................................................................................57

2.3.1.3. 3de manier: herkrijging...................................................................................................58

2.3.1.4. 4de manier: naturalisatie................................................................................................58

2.3.2. Procedure Belgische nationaliteit bij naturalisatie.......................................................59

2.3.2.1. Fase 1: registratierecht betalen..................................................................................59

2.3.2.2. Fase 2: naturalisatieverzoek........................................................................................59

2.3.2.3. Fase 3: advies door OM, Dv en Sv.............................................................................59

2.3.2.4. Fase 4: stemming in de Kvv.........................................................................................59

2.3.3. Procedure Belgische nationaliteit als recht verkrijgen................................................59

2.3.3.1. Fase 1: registratierechten betalen.............................................................................60

2.3.3.2. Fase 2: nationaliteitsverklaring afleggen bij ABS.................................................60

2.3.3.3. Fase 3: controle door openbaar ministerie.............................................................61

2.3.3.4. Fase 4: overzending aan familierechtbank.............................................................62

3. De Belgische nationaliteit verliezen..................................................................................................62

3.1. Afstand...............................................................................................................................................63

3.2. Automatisch......................................................................................................................................63

3.2.1. 1ste manier: Ius soli..................................................................................................................63

3.2.2. 2de manier: ius Sanguinis......................................................................................................64

3.2.2.1. Optie 1: na afstand of automatisch verlies van nationaliteit ouder................64

3.2.2.2. Optie 2: na adoptie door vreemdeling.....................................................................64

3.2.2.3. Optie 3: na succesvolle betwisting van afstamming...........................................65


5

, 3.3. Vervallenverklaring.........................................................................................................................65

3.3.1. 1ste manier: fraude...................................................................................................................66

3.3.1.1. Optie 1: fraude bij verkrijgen nationaliteit of voorgaande verblijfstitel.........66

3.3.1.2. Optie 2: vernietiging huwelijk wegens schijnhuwelijk........................................66

3.3.2. 2de manier: wegens deliquentie/wangedrag..................................................................67

3.3.2.1. Optie 1: ernstige tekortkomingen als Belg.............................................................67

3.3.2.2. Optie 2: ernstige misdrijven.........................................................................................67

3.3.2.3. Optie 3: misdrijf vergemakkelijken door Belgische nationaliteit......................67

3.3.2.4. Optie 4: terrorisme..........................................................................................................68

3.4. Tot slot................................................................................................................................................68

Hoofdstuk 4: onbekwamen en onder bewind gesteld.........................................................................69

1. Waarover gaat het?................................................................................................................................69

2. Onbekwaamheid.....................................................................................................................................70

2.1. Rechtsonbekwaam.........................................................................................................................70

2.2. Handelingsonbekwaam................................................................................................................70

2.3. Wilsonbekwaam.............................................................................................................................72

3. Bewind.......................................................................................................................................................72

3.1. Onbekwaamheid en bewind.......................................................................................................72

3.2. Bewindsdoel en bewindsdaden.................................................................................................74

Hoofdstuk 5: minderjarigen..........................................................................................................................75

1. Waarover gaat het?................................................................................................................................75

1. Niet-ontvoogde minderjarigen...........................................................................................................76

1.1. onbekwaamheid..............................................................................................................................76

1.1.1. Daden van bewaring.............................................................................................................77

1.1.2. Daden van beheer..................................................................................................................77

1.1.3. Daden van beschikking.........................................................................................................78

1.1.4. De weg naar verfeitelijking..................................................................................................79

1.1.4.1. Tendens1: toenemende bekwaamheid...................................................................79

1.1.4.2. Tendens 2: de toenemende inspraak.......................................................................81

1.2. De positieve zijde: het ouderlijk bewind..................................................................................81

1.2.1. Bewind.......................................................................................................................................81


6

, 1.2.1.1. Band met ouderlijk gezag............................................................................................81

1.2.1.1.1. Gezamenlijk ouderlijk gezag....................................................................................82

1.2.1.1.2. Exclusief ouderlijk gezag..........................................................................................82

1.2.1.2. Belangenconflict bij het bewind.................................................................................83

1.2.1.2.1. Tussen één ouder en het kind.............................................................................83

1.2.1.2.2. Tussen beide ouders en het kind.......................................................................83

1.2.1.2.3. Tussen beide ouders..............................................................................................83

1.2.1.3. Bevoegdheden ouders..................................................................................................83

1.2.1.4. Waarborgen waarmee (ouderlijk) bewind gepaard gaat..................................84

1.3. De positieve zijde: de voogdij.....................................................................................................84

1.3.1. Voogdij-organen.....................................................................................................................85

1.3.1.1. Kenmerken voogd en toeziend voogd.....................................................................88

2.3.2. Werking.....................................................................................................................................89

2.3.2.1. Stap 1: dringende maatregelen (Art. 391 oud Bw).............................................89

2.3.2.2. Stap 2: Boedelbeschrijving (Art. 406 oud Bw)......................................................90

2.3.2.3. Stap 3: Basisbeschikking (Art. 306-309 oud Bw)...............................................90

2.3.2.4. Stap 4: de eigenlijke werking......................................................................................91

2.3.2.5. Stap 5: einde.....................................................................................................................93

2.3.3. Conclusie...................................................................................................................................93

3. Ontvoogde minderjarigen....................................................................................................................94

3.1. Ontvoogding.....................................................................................................................................94

3.2. Onbekwaamheid.............................................................................................................................95

3.3. Bewind...............................................................................................................................................96

Hoofdstuk 6: beschermde meerderjarigen..............................................................................................96

1. Waarover gaat het?................................................................................................................................96

1.1. De handelingsbekwaamheid van de meerderjarige............................................................96

1.2. Privaat – publieke maatregel.......................................................................................................98

1.3. Een recent vernieuwd leerstuk...................................................................................................99

2. Toepassingsgebied..............................................................................................................................100

2.1. Voor wie vindt het recht bescherming belangrijk ?...........................................................100

2.1.1. gezondheidstoestand..............................................................................................................100


7

, 2.2.2. Verkwisting.................................................................................................................................101

2.3. Buitengerechtelijke bescherming................................................................................................102

2.3.1. De (on)geldigheid van rechtshandelingen........................................................................103

2.3.1.1. Artikel 1108 oud Bw.......................................................................................................103

2.3.1.1.1. Bij leven.......................................................................................................................104

2.3.1.1.2. Na overlijden..............................................................................................................106

2.3.2. De zorgvolmacht.......................................................................................................................107

2.3.2.1. Situering..............................................................................................................................107

2.3.2.2. toepassingsgebied...........................................................................................................108

2.3.2.2.1. Wie kan als lastgever een zorgvolmacht opstellen?.....................................108

2.3.2.2.2. Wat is het voorwerp van de overeenkomst?...................................................109

2.3.2.2.3. Wie is je lasthebber?...............................................................................................109

2.3.2.2.4. Registratie zorgvolmacht.......................................................................................110

2.3.2.3. Aanvang..............................................................................................................................110

2.3.2.4. Gevolgen.............................................................................................................................111

2.3.2.4.1. Bekwaamheid............................................................................................................111

2.3.2.4.2. Bewind.........................................................................................................................111

2.3.2.5. Einde.....................................................................................................................................113

2.4. Rechterlijke bescherming...............................................................................................................113

2.4.1. Algemeen....................................................................................................................................114

2.4.2. De negatieve zijde van onbekwaamheid..........................................................................115

2.4.1.1. Onbekwaamheid...............................................................................................................115

2.4.1.1.1. De uitzondering op de regel..................................................................................115

2.4.1.1.2. Omvang.......................................................................................................................116

2.4.1.1.3. Sanctionering.............................................................................................................117

2.4.1.1.4. Aanvang......................................................................................................................118

2.4.1.1.5. Einde.............................................................................................................................118

2.4.3. De positieve zijde het bewind..............................................................................................118

2.4.3.1. Bewind.................................................................................................................................118

2.4.3.1.1. Organisatie.................................................................................................................118

2.4.3.1.1.1. Kenmerken..........................................................................................................122


8

, 2.4.3.1.1.1.1. Kenmerk 1: enkelvoudig.........................................................................122

2.4.3.1.1.1.2. Kenmerk 2: facultatief.............................................................................123

2.4.3.1.1.1.3. Kenmerk 3: niet voor iedereen.............................................................123

2.4.3.1.1.1.4. Kenmerk 4: persoonlijk...........................................................................124

2.4.3.1.1.1.5. Kenmerk 5: bezoldigd.............................................................................124

2.4.3.1.2. De werking.................................................................................................................125

2.4.3.1.2.1. Algemene bepalingen.....................................................................................125

2.4.3.1.2.2. Bijstand................................................................................................................125

2.4.3.1.2.3. Vertegenwoordiging en beheer...................................................................126

2.4.3.1.2.4. Ouderlijk bewind...............................................................................................127

2.4.3.1.3. controle........................................................................................................................127

Hoofdstuk 7: geesteszieken.......................................................................................................................129

1. Waarover gaat het?.............................................................................................................................129

1.1. Preventieve vrijheidsberoving..................................................................................................129

1.2. Verbod op vrijheidsberoving....................................................................................................130

1.3. Normaliseringsbeginsel..............................................................................................................130

1.4. In België...........................................................................................................................................131

2. Exclusief karakter van de wet..........................................................................................................131

3. Materiele toepassingsvoorwaarden...............................................................................................131

3.1. 5 voorwaarden..............................................................................................................................131

3.2. Procedure........................................................................................................................................134

4. Maatregelen...........................................................................................................................................135

4.1. Locatie en verblijfstype...............................................................................................................135

4.2. Behandeling in een ziekenhuis................................................................................................135

4.2.1. Observatieperiode................................................................................................................135

4.2.2. Verder verblijf........................................................................................................................136

5. Bekwaamheid van de geesteszieke...............................................................................................136

5.1. Geen element van de staat.......................................................................................................136

1. Aangaan......................................................................................................................................................150

1.1. Inhoud van het huwelijk..................................................................................................................150

1.2. Grondvoorwaarden..........................................................................................................................150


9

, 1.2.1. Voorwaarde 1 : leven..............................................................................................................151

1.2.2. Voorwaarde 2 : geslacht........................................................................................................151

1.2.3. Voorwaarde 3 : toestemming...............................................................................................151

1.2.4. Voorwaarde 4 : bekwaamheid = cultuurgebonden.......................................................152

1.2.5. Voorwaarde 5 : twee personen = cultuurgebonden.....................................................152

1.2.6. Voorwaarde 6 : niet gehuwd = cultuurgebonden..........................................................152

1.2.7. Voorwaarde 7 : geen nauw verwantschap......................................................................153

1.3. Vormvoorwaarden...........................................................................................................................153

1.3.1. Fase 1: aangifte.........................................................................................................................153

1.3.2. Fase 2: wachtperiode..............................................................................................................153

1.3.3. Fase 3: voltrekking...................................................................................................................154

1.4. Nietigheid............................................................................................................................................154

1.5. Bewijs...................................................................................................................................................155

2. Algemene inhoud.................................................................................................................................155

2.1. Persoonsrechtelijke inhoud...........................................................................................................157

2.1.1. Voorwaarde 1: samenwoning..............................................................................................157

2.1.2. Voorwaarde 2: bijstand..........................................................................................................157

2.1.3. Voorwaarde 3: getrouwheid.................................................................................................158

2.1.4. Voorwaarde 4: normale seksuele betrekkingen.............................................................158

2.1.5. Voorwaarde 5: voortplanting................................................................................................158

2.2. Vermogensrechtelijke inhoud.......................................................................................................159

2.2.1. De bescherming van de voornaamste gezinswoning en het huisraad...................159

2.2.1.1. De gezinswoning..............................................................................................................159

2.2.1.2. De huisraad.........................................................................................................................160

2.2.2. De hulp -en bijdrageplicht.....................................................................................................160

2.2.3. De hoofdelijke gehoudenheid...............................................................................................160

2.3. Nietigverklaring van handelingen................................................................................................161

2.4. Dringende maatregelen..................................................................................................................161

2.5. De feitelijke scheiding.....................................................................................................................162

3. Ontbinding..................................................................................................................................................163

3.1. Ontbinding door overlijden............................................................................................................163


10

Get to know the seller

Seller avatar
Reputation scores are based on the amount of documents a seller has sold for a fee and the reviews they have received for those documents. There are three levels: Bronze, Silver and Gold. The better the reputation, the more your can rely on the quality of the sellers work.
Rechten150 Vrije Universiteit Brussel
Follow You need to be logged in order to follow users or courses
Sold
36
Member since
2 year
Number of followers
26
Documents
4
Last sold
5 days ago

4.3

4 reviews

5
2
4
1
3
1
2
0
1
0

Recently viewed by you

Why students choose Stuvia

Created by fellow students, verified by reviews

Quality you can trust: written by students who passed their tests and reviewed by others who've used these notes.

Didn't get what you expected? Choose another document

No worries! You can instantly pick a different document that better fits what you're looking for.

Pay as you like, start learning right away

No subscription, no commitments. Pay the way you're used to via credit card and download your PDF document instantly.

Student with book image

“Bought, downloaded, and aced it. It really can be that simple.”

Alisha Student

Frequently asked questions