Samenvatting overheidscommunicatie
Totstandkoming van overheidsbeleid:
“Het huis voor democratie en rechtsstaat” ProDemos
4 fasen:
1. Fase van voorbereiding
Ambtenaren bepalen in hoge mate welke problemen en belangen aandacht krijgen en welke
min of meer genegeerd worden.
2. Fase van beleidsvormgeving
Ambtenaren maken keuzes uit alle beschikbare informatie, uit alle argumenten en belangen
3. Fase van politieke besluitvorming
Beleidsambtenaren ondersteunen hun bestuurders met informatie en argumenten die
kunnen worden gebruik om bepaalde voorstellen te verdedigen.
4. Fase van beleidsuitvoering
Hier is de invloed van ambtenaren het meest zichtbaar. Er is veel ruimte voor ambtenaren
om te beslissen hoe ze zaken aanpakken.
5. Fase van beleidsevaluatie
Hier wordt onderzocht ‘wat het nu eigenlijk heeft uitgehaald’
Het politieke bestuur en de ambtelijke organisatie zijn de twee grootheden die met elkaar beleid
vormen en macht tonen. Als de een het niet eens is met de ander. Moet de ander een nieuw voorstel
doen. Dit schept een wederzijdelijkse afhankelijkheid.
De wens om als overheid te communiceren en daartoe dus personeel voor in dienst te nemen, komt
uit een aantal behoeften voort:
1. Legitimiteit bevorderen en in stand houden
De overheid wil kenbaar maken dat ze wil communiceren en wil laten zien hoe zij alles doet.
2. Beleid scheppen en ontwikkelen
De overheid wil laten weten dat zij wil overleggen en hoe ze daaraan vorm wil geven.
3. Beleid uitvoeren
Alles wat de overheid bedenkt, vereist communicatie om mensen voor wie plannen gelden te
informeren over wat er gaat gebeuren en wat dat voor hen zal beteken:
a. Regels en wetten
nieuwe spelregels die moeten worden bekendgemaakt
b. Voorzieningen die getroffen worden, of het nu wegen of dijken zijn, krijgen hun
maatschappelijke functie dankzij de communicatie tussen mensen
c. Dienstverlening
Dit kan alleen maar plaatsvinden dankzij communicatie met mensen die voor zo’n
dienstverlening in aanraking komen. Mensen moeten niet alleen weten dat deze
diensten er zijn, maar men moet ze ook nuttig vinden.
4. Burgers beïnvloeden
de overheid wenst op velerlei gebied met communicatieacties kennis, houding, gedrag,
cultuur van groepen in de samenleving te beïnvloeden
5. (re)presentatie, maatschappelijke contacten onderhouden
Een overheid heeft inzicht nodig in de behoeften van de bevolking. Daarom moeten ze
zorgen dat ze contacten onderhouden met die mensen om te weten te komen wat er speelt.
Er zijn twee kerncompetenties om de overheidswereld en de buitenwereld effectief op elkaar af te
stemmen:
1. ‘De buitenwereld naar binnen brengen’
Je zorgt ervoor dat je de leef- en gedachtewereld van de buitenwereld onder de aandacht
blijft brengen van een overheidsorganisatie.
Totstandkoming van overheidsbeleid:
“Het huis voor democratie en rechtsstaat” ProDemos
4 fasen:
1. Fase van voorbereiding
Ambtenaren bepalen in hoge mate welke problemen en belangen aandacht krijgen en welke
min of meer genegeerd worden.
2. Fase van beleidsvormgeving
Ambtenaren maken keuzes uit alle beschikbare informatie, uit alle argumenten en belangen
3. Fase van politieke besluitvorming
Beleidsambtenaren ondersteunen hun bestuurders met informatie en argumenten die
kunnen worden gebruik om bepaalde voorstellen te verdedigen.
4. Fase van beleidsuitvoering
Hier is de invloed van ambtenaren het meest zichtbaar. Er is veel ruimte voor ambtenaren
om te beslissen hoe ze zaken aanpakken.
5. Fase van beleidsevaluatie
Hier wordt onderzocht ‘wat het nu eigenlijk heeft uitgehaald’
Het politieke bestuur en de ambtelijke organisatie zijn de twee grootheden die met elkaar beleid
vormen en macht tonen. Als de een het niet eens is met de ander. Moet de ander een nieuw voorstel
doen. Dit schept een wederzijdelijkse afhankelijkheid.
De wens om als overheid te communiceren en daartoe dus personeel voor in dienst te nemen, komt
uit een aantal behoeften voort:
1. Legitimiteit bevorderen en in stand houden
De overheid wil kenbaar maken dat ze wil communiceren en wil laten zien hoe zij alles doet.
2. Beleid scheppen en ontwikkelen
De overheid wil laten weten dat zij wil overleggen en hoe ze daaraan vorm wil geven.
3. Beleid uitvoeren
Alles wat de overheid bedenkt, vereist communicatie om mensen voor wie plannen gelden te
informeren over wat er gaat gebeuren en wat dat voor hen zal beteken:
a. Regels en wetten
nieuwe spelregels die moeten worden bekendgemaakt
b. Voorzieningen die getroffen worden, of het nu wegen of dijken zijn, krijgen hun
maatschappelijke functie dankzij de communicatie tussen mensen
c. Dienstverlening
Dit kan alleen maar plaatsvinden dankzij communicatie met mensen die voor zo’n
dienstverlening in aanraking komen. Mensen moeten niet alleen weten dat deze
diensten er zijn, maar men moet ze ook nuttig vinden.
4. Burgers beïnvloeden
de overheid wenst op velerlei gebied met communicatieacties kennis, houding, gedrag,
cultuur van groepen in de samenleving te beïnvloeden
5. (re)presentatie, maatschappelijke contacten onderhouden
Een overheid heeft inzicht nodig in de behoeften van de bevolking. Daarom moeten ze
zorgen dat ze contacten onderhouden met die mensen om te weten te komen wat er speelt.
Er zijn twee kerncompetenties om de overheidswereld en de buitenwereld effectief op elkaar af te
stemmen:
1. ‘De buitenwereld naar binnen brengen’
Je zorgt ervoor dat je de leef- en gedachtewereld van de buitenwereld onder de aandacht
blijft brengen van een overheidsorganisatie.
