5. FRIEDRICH NIETZSCHE
Sinds Plato: cerebrale traditie (menselijke geest = focus voor filo)
N: menselijk lichaam onder de aandacht plaatsen met het lichaam komt ook lijden
Bekendste buitenbeentje i/d filo
- Beeld v/d hamer
o Met sloophamer doorheen bouwwerk van westerse filo (zichzelf beschrijven als
dynamiet, beeldenstormer zonder weerga)
o Ook doktershamer: westerse beschaving is ziek therapie N =
herwaardering van alle bestaande waarden
- Beeld v/d oorlog
o werk N = strijd tegen alles + iedereen die het aandurfde om ‘het echte
leven’ aan banden te leggen
het echte leven
= leven dat i/d geschiedenis v/d filo gevoelloos is behandeld
= lichamelijk leven gekenmerkt door lijden,
dubbelzinnigheid, veranderlijkheid, wreedheid, lelijkheid EN
lichtvoetigheid, schoonheid, volheid
o Obsessie van filo voor redelijk, ernst, diepzinnigheid echte leven =
verwaarloosd
o N: zichzelf voornemen om het echte leven in eer te herstellen (en dus ook
alternatief te bieden voor westerse filo: Übermensch)
5.2. DE LAFHEID VAN PLATO
werk N = preek tegen alles wat de gezondheid v/d westerse beschaving heeft vernietigd
Werk van Plato + Socrates = start vernietiging
o Stonden mee aan wieg van filo traditie waarin
redelijkheid + deugdzaamheid worden verheerlijkt
lichamelijkheid + lijden worden genegeerd + geminacht
o die traditie = volgens N infectiehaard waardoor ontwikkeling van nieuw
soort mens verhinderd is geraakt
westerse filo = reeks uitgezaaide kankercellen komen voort uit
het gezwel Plato
gezwel laten wegsnijden om gezondheid westerse filo terug te
vinden
5.2.1. 2 WERELDEN
Platoonse gedachtengoed bestaan van 2 werelden
- zintuigelijke wereld
o wereld die ervaren wordt m.b.v. zintuigen
o wereld waarin het dagelijkse leven zich afspeelt
o tijdelijk + veranderlijk
veranderlijkheid zorgt voor schoonheid + lijden
- ideeënwereld
o enkel toegankelijk voor diegenen die afstand nemen van zintuigelijke
wereld
o eeuwige + onveranderlijke ideeën/vormen
1
, best kn begrijpen als sjablonen/essenties van alle dingen die i/d
zintuigelijke wereld ervaren worden
allegorie v/d grot
- grot = belichaming van zintuigelijke wereld
- centraal in verhaal # gevangenen te zien (= mensen die niet ten volle vrijheid
kennen/genieten)
o kn maar 1 richting kijken = i/d richting v/d muur op muur worden
schaduwen geprojecteerd
o schaduwen = afkomstig van sjablonen die getoond worden op achtergrond
v/e vuur
o schaduw = minderwaardig tov. datgene dat de schaduw werpt zit niet
veel detail in
- P: meeste mensen op aarde zijn gevangen
o Enige wat zij zien = schaduwen v/e werkelijkheid die ze nooit echt gaan zijn
metafysische 2deling doordringt hele platonische gedachtengoed!
5.2.2. MOGELIJKHEID VAN ECHTE KENNIS I/E WERELD DIE CONSTANT
VERANDERT
Echte kennis = mogelijk (wist Plato uit ervaring)
! perfectie ≠ aanwezig in zintuigelijke wereld (P gaat hiermee akkoord)
echte kennis = afkomstig van herinnering aan een vorig leven waar wel plaats was
voor volmaaktheid
naast zintuigelijke wereld MOET er dus ook een andere wereld bestaan (=
ideeënwereld= een heerlijk volmaakte wereld)
! P: vaststelling onderscheid tss menen – begrijpen
- soms denken iets te weten maar door anderen op tegenstrijdigheden betrapt
overtuiging wordt ontmaskerd als mening
- redeneren foutieve mening vervangen door echte kennis waarover iedereen het
eens is
- enkel echte kennis door abstractie te maken van verandering + beweging + op
zoek gaan naar de essentie van dingen
o echte kennis kan alleen voortkomen uit iets stabiel, abstract, eeuwig en
onveranderlijk
o echte kennis kan NIET gebaseerd zijn op verandering en beweging
echte kennis vereist dat we ons afwenden v/d zintuigelijke wereld richten op
ideeënwereld
! niet vergeten dat kennis cruciaal is in de strijd om het bestaan
- primitieve vormen van kennis staan vaak in dienst v/h zelfbehoud
o vb. herkennen van roofdieren
niet alle roofdieren zijn identiek elk wezen is tot op bep. hoogte uniek
voor prooidieren belangrijk om te doen alsof alle roofdieren identiek zijn om te kn
overleven
- = gedachte die door N bevestigd wordt
o Elk organisme heeft kennis nodig om zich staande te houden i/e wereld die
constant verandert
2
Sinds Plato: cerebrale traditie (menselijke geest = focus voor filo)
N: menselijk lichaam onder de aandacht plaatsen met het lichaam komt ook lijden
Bekendste buitenbeentje i/d filo
- Beeld v/d hamer
o Met sloophamer doorheen bouwwerk van westerse filo (zichzelf beschrijven als
dynamiet, beeldenstormer zonder weerga)
o Ook doktershamer: westerse beschaving is ziek therapie N =
herwaardering van alle bestaande waarden
- Beeld v/d oorlog
o werk N = strijd tegen alles + iedereen die het aandurfde om ‘het echte
leven’ aan banden te leggen
het echte leven
= leven dat i/d geschiedenis v/d filo gevoelloos is behandeld
= lichamelijk leven gekenmerkt door lijden,
dubbelzinnigheid, veranderlijkheid, wreedheid, lelijkheid EN
lichtvoetigheid, schoonheid, volheid
o Obsessie van filo voor redelijk, ernst, diepzinnigheid echte leven =
verwaarloosd
o N: zichzelf voornemen om het echte leven in eer te herstellen (en dus ook
alternatief te bieden voor westerse filo: Übermensch)
5.2. DE LAFHEID VAN PLATO
werk N = preek tegen alles wat de gezondheid v/d westerse beschaving heeft vernietigd
Werk van Plato + Socrates = start vernietiging
o Stonden mee aan wieg van filo traditie waarin
redelijkheid + deugdzaamheid worden verheerlijkt
lichamelijkheid + lijden worden genegeerd + geminacht
o die traditie = volgens N infectiehaard waardoor ontwikkeling van nieuw
soort mens verhinderd is geraakt
westerse filo = reeks uitgezaaide kankercellen komen voort uit
het gezwel Plato
gezwel laten wegsnijden om gezondheid westerse filo terug te
vinden
5.2.1. 2 WERELDEN
Platoonse gedachtengoed bestaan van 2 werelden
- zintuigelijke wereld
o wereld die ervaren wordt m.b.v. zintuigen
o wereld waarin het dagelijkse leven zich afspeelt
o tijdelijk + veranderlijk
veranderlijkheid zorgt voor schoonheid + lijden
- ideeënwereld
o enkel toegankelijk voor diegenen die afstand nemen van zintuigelijke
wereld
o eeuwige + onveranderlijke ideeën/vormen
1
, best kn begrijpen als sjablonen/essenties van alle dingen die i/d
zintuigelijke wereld ervaren worden
allegorie v/d grot
- grot = belichaming van zintuigelijke wereld
- centraal in verhaal # gevangenen te zien (= mensen die niet ten volle vrijheid
kennen/genieten)
o kn maar 1 richting kijken = i/d richting v/d muur op muur worden
schaduwen geprojecteerd
o schaduwen = afkomstig van sjablonen die getoond worden op achtergrond
v/e vuur
o schaduw = minderwaardig tov. datgene dat de schaduw werpt zit niet
veel detail in
- P: meeste mensen op aarde zijn gevangen
o Enige wat zij zien = schaduwen v/e werkelijkheid die ze nooit echt gaan zijn
metafysische 2deling doordringt hele platonische gedachtengoed!
5.2.2. MOGELIJKHEID VAN ECHTE KENNIS I/E WERELD DIE CONSTANT
VERANDERT
Echte kennis = mogelijk (wist Plato uit ervaring)
! perfectie ≠ aanwezig in zintuigelijke wereld (P gaat hiermee akkoord)
echte kennis = afkomstig van herinnering aan een vorig leven waar wel plaats was
voor volmaaktheid
naast zintuigelijke wereld MOET er dus ook een andere wereld bestaan (=
ideeënwereld= een heerlijk volmaakte wereld)
! P: vaststelling onderscheid tss menen – begrijpen
- soms denken iets te weten maar door anderen op tegenstrijdigheden betrapt
overtuiging wordt ontmaskerd als mening
- redeneren foutieve mening vervangen door echte kennis waarover iedereen het
eens is
- enkel echte kennis door abstractie te maken van verandering + beweging + op
zoek gaan naar de essentie van dingen
o echte kennis kan alleen voortkomen uit iets stabiel, abstract, eeuwig en
onveranderlijk
o echte kennis kan NIET gebaseerd zijn op verandering en beweging
echte kennis vereist dat we ons afwenden v/d zintuigelijke wereld richten op
ideeënwereld
! niet vergeten dat kennis cruciaal is in de strijd om het bestaan
- primitieve vormen van kennis staan vaak in dienst v/h zelfbehoud
o vb. herkennen van roofdieren
niet alle roofdieren zijn identiek elk wezen is tot op bep. hoogte uniek
voor prooidieren belangrijk om te doen alsof alle roofdieren identiek zijn om te kn
overleven
- = gedachte die door N bevestigd wordt
o Elk organisme heeft kennis nodig om zich staande te houden i/e wereld die
constant verandert
2
