BASIS NEDERLANDS
1 INTRO
3 HOOFDSTUKKEN
o Correct taalaanbod
Schriftelijke taalvaardigheid: spelling
Register en taalzorg
Mondelinge taalvaardigheid: uitspraak
o Taalverwerving
o Taalbeschouwing/ grammatica
Zinsdelen
Woordsoorten
2 TAALZORG VS TAALREGISTER
! Taalzorg houdt in dat bepaalde voorschriften en richtlijnen geformuleerd worden over hoe we op een
'verzorgde' manier dienen te praten en schrijven!
! Een taalregister is een taal die je gebruikt in een bepaalde situatie afhankelijk van wat je wilt
bereiken en de persoon waartegen je spreekt!
Bv: formeel/informeel/hyperformeel , vaktaal, standaardnederlands of dialect, spreektaal vs
schrijftaal, kindertaal, academisch taalgebruik,…
Schrijfstijl
o = hoe je schrijft/praat
o Geeft effect op ontvanger/lezer
o Bv: bot, spottend, …
2 soorten dialect
o Regiolect : West-Vlaams, Antwerps
o Dialect : Oosteinds, Brugs, Aalsts, …
Vaktaal = jargon
o Bv: dokters, logopedisten, …
2 soorten taalvariatie
o Regionale taalvariatie = je taal hangt af van de streek/stad waarvan je komt
o Sociale taalvariatie = je taal hangt af van wat je allemaal in je omgeving hebt, sociale
afkomst
2 soorten taal
o Standaardnederlands: wordt gesproken door mensen die werken in de media,
leerkrachten, politiekers,
o Tussentaal : in zoveel mogelijk situaties vermijden (bv: dak, kweetni, vooral dingen
afkorten)
NORM = Randstad Holland
3 DE ZAKELIJKE E-MAIL
Afspraken
o Correcte aanspreking, onderwerp, slotgroet
o Verzorgde spreektaal
o Geen emoticons, dialect, bevelen
o Met vriendelijke groeten altijd voluit schrijven
o Duidelijk formuleren wat je verwacht vd lezer
o Alinea’s structuur
o Als bijlage vind je (NIET in bijlage vind u ..) + duidelijke naam
Begrippen
, o Cc: je verwacht geen reactie van die persoon, gewoon op de hoogte houden
o Zodat andere mensen niet kunnen zien wie nog dezelfde mail heeft gekregen
4 DIALECTWOORDEN
Foutief
Correct
Ajuin Ui
Appelsien Sinaasappel
Ardeense hesp Ardense ham
Autostrade Autoweg/autosnelweg
Bak Krat
Bloemsuiker Poedersuiker
Bot Laars
Bussel Bos
Draaitrap Wenteltrap
Frigo Koelkast
Gelule Capsule
Hospitalisatie Ziekenhuisopname
Koffer Kluis
Lavabo Wastafel
Leeggoed Statiegeld
Mazout Stookolie
Materniteit Kraaminrichting
Nieuwkuis Stomerij
Onderlijnen Onderstrepen
Ondertas Schoteltje
(tennis-) raket Racket
Regenvlaag Regenbui
Rondpunt Rotonde
Ruitenwasser Glazenwasser
Schelletje Plakje, sneetje, schijfje
Schoteldoek Vaatdoek
Schuif Lade
, Schuifaf Glijbaan
Stamp Trap
Stempelgeld Werkloosheidsuitkering
Suppo (sitoire) Zetpil
Tas Kopje
Toespijs Fijne vleeswaren
Vuilbak Vuilnisbak
Wasspeld Wasknijper
Werkaanbieding Vacature
Werkonbekwaam Arbeidsongeschikt
Zich overslapen Zich verslapen
Zomeruur Zomertijd
Stielman Vakman
De metser – metsen Metselaar - metselen
De plakker – de plafonneerder Stucadoor / stukadoor - pleisteren
De pompier Brandweerman
De patissier – patisserie Banketbakker – banketbakkerij/gebakjes
Mazout Stookolie
Charcuterie Fijne vleeswaren
Nieuwkuis Stomerij
Leverpaté Leverpastei
Ardeense hesp Ardense ham
Een schelletje kaas – een stukje kaas Een plakje/sneetje/schijfje kaas – een hompje kaas
Een lat chocola Een reep chocola/chocolade
Een schoteldoek – schotelvod vaatdoek
Een tas – ondertas Een kopje – schoteltje (mok is groter)
De autostrade De autosnelweg
De phares, kruislichten, standlichten De grootlichten, de dimlichten, stadslichten
Het gelijkvloers De begaande grond/ de benedenverdieping
1 INTRO
3 HOOFDSTUKKEN
o Correct taalaanbod
Schriftelijke taalvaardigheid: spelling
Register en taalzorg
Mondelinge taalvaardigheid: uitspraak
o Taalverwerving
o Taalbeschouwing/ grammatica
Zinsdelen
Woordsoorten
2 TAALZORG VS TAALREGISTER
! Taalzorg houdt in dat bepaalde voorschriften en richtlijnen geformuleerd worden over hoe we op een
'verzorgde' manier dienen te praten en schrijven!
! Een taalregister is een taal die je gebruikt in een bepaalde situatie afhankelijk van wat je wilt
bereiken en de persoon waartegen je spreekt!
Bv: formeel/informeel/hyperformeel , vaktaal, standaardnederlands of dialect, spreektaal vs
schrijftaal, kindertaal, academisch taalgebruik,…
Schrijfstijl
o = hoe je schrijft/praat
o Geeft effect op ontvanger/lezer
o Bv: bot, spottend, …
2 soorten dialect
o Regiolect : West-Vlaams, Antwerps
o Dialect : Oosteinds, Brugs, Aalsts, …
Vaktaal = jargon
o Bv: dokters, logopedisten, …
2 soorten taalvariatie
o Regionale taalvariatie = je taal hangt af van de streek/stad waarvan je komt
o Sociale taalvariatie = je taal hangt af van wat je allemaal in je omgeving hebt, sociale
afkomst
2 soorten taal
o Standaardnederlands: wordt gesproken door mensen die werken in de media,
leerkrachten, politiekers,
o Tussentaal : in zoveel mogelijk situaties vermijden (bv: dak, kweetni, vooral dingen
afkorten)
NORM = Randstad Holland
3 DE ZAKELIJKE E-MAIL
Afspraken
o Correcte aanspreking, onderwerp, slotgroet
o Verzorgde spreektaal
o Geen emoticons, dialect, bevelen
o Met vriendelijke groeten altijd voluit schrijven
o Duidelijk formuleren wat je verwacht vd lezer
o Alinea’s structuur
o Als bijlage vind je (NIET in bijlage vind u ..) + duidelijke naam
Begrippen
, o Cc: je verwacht geen reactie van die persoon, gewoon op de hoogte houden
o Zodat andere mensen niet kunnen zien wie nog dezelfde mail heeft gekregen
4 DIALECTWOORDEN
Foutief
Correct
Ajuin Ui
Appelsien Sinaasappel
Ardeense hesp Ardense ham
Autostrade Autoweg/autosnelweg
Bak Krat
Bloemsuiker Poedersuiker
Bot Laars
Bussel Bos
Draaitrap Wenteltrap
Frigo Koelkast
Gelule Capsule
Hospitalisatie Ziekenhuisopname
Koffer Kluis
Lavabo Wastafel
Leeggoed Statiegeld
Mazout Stookolie
Materniteit Kraaminrichting
Nieuwkuis Stomerij
Onderlijnen Onderstrepen
Ondertas Schoteltje
(tennis-) raket Racket
Regenvlaag Regenbui
Rondpunt Rotonde
Ruitenwasser Glazenwasser
Schelletje Plakje, sneetje, schijfje
Schoteldoek Vaatdoek
Schuif Lade
, Schuifaf Glijbaan
Stamp Trap
Stempelgeld Werkloosheidsuitkering
Suppo (sitoire) Zetpil
Tas Kopje
Toespijs Fijne vleeswaren
Vuilbak Vuilnisbak
Wasspeld Wasknijper
Werkaanbieding Vacature
Werkonbekwaam Arbeidsongeschikt
Zich overslapen Zich verslapen
Zomeruur Zomertijd
Stielman Vakman
De metser – metsen Metselaar - metselen
De plakker – de plafonneerder Stucadoor / stukadoor - pleisteren
De pompier Brandweerman
De patissier – patisserie Banketbakker – banketbakkerij/gebakjes
Mazout Stookolie
Charcuterie Fijne vleeswaren
Nieuwkuis Stomerij
Leverpaté Leverpastei
Ardeense hesp Ardense ham
Een schelletje kaas – een stukje kaas Een plakje/sneetje/schijfje kaas – een hompje kaas
Een lat chocola Een reep chocola/chocolade
Een schoteldoek – schotelvod vaatdoek
Een tas – ondertas Een kopje – schoteltje (mok is groter)
De autostrade De autosnelweg
De phares, kruislichten, standlichten De grootlichten, de dimlichten, stadslichten
Het gelijkvloers De begaande grond/ de benedenverdieping
