Werkopdrag 6 (Portefeulje)
Vervaldatum: 15 Oktober 2025
DEEL 1: FONETIEK
Vraag 1: Fonetiese Transkripsie van Teks (A)
Fonetiese transkripsie is die sistematiese proses om spraakklanke akkuraat weer te gee deur
gebruik te maak van die Internasionale Fonetiese Alfabet (IPA) (Ladefoged & Johnson, 2015).
Hierdie metode is van kritieke belang vir die studie van fonetiek en fonologie, aangesien dit die
fynste nuances van uitspraak vasvang wat ortografiese representasies nie volledig kan weergee
nie.
Vir hierdie oefening word ’n breë fonetiese transkripsie gebruik. Dit fokus hoofsaaklik op die
primêre klankwaardes sonder om allofoniese variasies aan te dui. ’n Breë transkripsie is geskik
vir algemene fonetiese analise en vir die uitwys van leksikale onderskeidings.
Teks (A):
"Niemand weet waarheen sy gegaan het nie. Eergister het sy nog hereksamen geskryf. Haar
familie wonder of hulle haar ooit weer sal sien. Die polisie volg alle leidrade op."
Fonetiese Transkripsie:
[nimant vɪət va:rɦɪən səi χəχa:n ɦɛt ni. ɪərχɪstər ɦɛt səi nɔχ ɦɪ ərek sa:m χəskrəif. ɦa:r famɪlɪ
vɔndər ɔf ɦələ ɦa:r ɔ:it vɪər sal sɪən. di pɔlɪsɪ fɔlχ alə ləidra:də ɔp.]
Kritiese Bespreking:
Die transkripsie bied ’n akkurate voorstelling van standaard Afrikaans. Dit toon die volgende
belangrike kenmerke:
Vokale: Die gebruik van [ɪ] in woorde soos "niemand", "familie", "polisie" en "sien";
asook die skwa [ə] in onbeklemtoonde lettergrepe soos "gegaan", "hereksamen", "hulle",
"alle" en "leidrade".
Diftonge: Korrek aangedui in woorde soos "weet" ([ɪət]) en "ooit" ([ɔ:it]), met die
gebruik van lengtetekens en diftongsimbole.
Konsonante: Die stemlose velaarfrikatief [χ] vir die 'g', en die stemhebbende glottale
frikatief [ɦ] vir die 'h', wat Afrikaans duidelik onderskei van ander Germaanse tale (Le
Roux & Pienaar, 1994).
Struktuur: Die gebruik van [s] en [f] is standaard en korrek toegepas.
Prosodie: Alhoewel ’n breë transkripsie nie eksplisiet intonasie en klem aandui nie, word
die hoofklemtoon geïmpliseer deur die vokale en konsonante. Spasiëring dui
woordgrense aan, sonder die gebruik van prosodiese simbole (Le Roux & Pienaar, 1994).
, Vraag 2: Korrigering van Fonetiese Transkripsies
Akkurate fonetiese transkripsie vereis ’n deeglike begrip van IPA-simbole sowel as die
fonologiese reëls van Afrikaans (Cruttenden, 2014). Foute ontstaan dikwels uit verkeerde
simbooltoekenning, onvoldoende weergawe van klanke of die miskenning van fonetiese
prosesse. Hieronder volg korreksies en verduidelikings.
1.2.1: "weer" = [v:er]
Korrekte transkripsie: [viər]
Verduideliking: Die gebruik van [v:] is foutief, aangesien lengte in Afrikaans selde so
aangedui word. Die "ee" word tipies as [iə] of [i] getranskribeer, afhangende van dialek
en tempo (Ladefoged & Johnson, 2015). Die eindklank word korrek as [r] of [ər]
weergegee, nie [er] nie.
1.2.2: "Jy moet my verduidelik." = [j i mut m i f rd id l k/]
Korrekte transkripsie: [jəi mut məi fəərdəidələk]
Verduideliking: Die skrip [/] is foutief aangesien dit vir fonemiese transkripsie gebruik
word. Fonetiese transkripsie vereis hakies [ ]. Die hele sin moet dus binne hakies staan
sonder die afsluitende skrip (Roach, 2009).
1.2.3: "ongelooflik" = ( nx lo:fl k)
Korrekte transkripsie: [ɔnxəlo:flək]
Verduideliking: Ronde hakies dui nie fonetiese vorme aan nie, maar grammatiese of
morfologiese funksies. In fonetiek moet vierkantige hakies [ ] gebruik word (Ladefoged
& Johnson, 2015).
1.2.4: "interessant" = [ nt r ssant]
Korrekte transkripsie: [ɪntərɛsant] of [ɪntəresant]
Verduideliking: Die aanvanklike klinker word verkeerd as [ə] aangedui; dit is dikwels
[ɪ] of [e], veral in beklemtoonde posisies. Die dubbele [ss] word in Afrikaans altyd as [s]
uitgespreek.
1.2.5: "Ek hou van jou." = [k][ɛ]
Korrekte transkripsie: [ɛk ɦɔu fan jɔu]
Verduideliking: Die diftong in "hou" moet as [ɔu] aangedui word. Die "j" in "jou" is
korrek, maar die verkeerde gebruik van fonologiese simbole (bv. [//]) moet vermy word.