H15.1
De staat beschermt de burger geweldsmonopolie
Het recht op bescherming wordt geruild tegen de plichten om belasting te betalen
belastingmonopolie.
Europa bestaat uit gelijkwaardige staten, die zich niet bemoeien met de interne
aangelegenheden van elkaar non-interventiebeginsel/soevereiniteitsbeginsel.
Paradigma ’s over conflict
Functionalisme paradigma Conflicten horen niet in de samenleving,
wanneer relaties niet goed functioneren
ontstaan er conflicten. Om de
maatschappelijke orde te beschermen
moeten conflicten vermeden worden.
Conflict paradigma De samenleving is een ‘arena’ waarin
botsingen en conflicten plaatsvinden.
Conflicten zijn een soort motor voor de
vooruitgang .
Sociaalconstructivisme paradigma Hoe gedragen mensen zich in een
conflictsituatie? In dit paradigma wordt
gekeken naar welke betekenis mensen aan
een conflict geven
Rationele-actor paradigma Gaat uit van eigen belangen in een conflict.
Soms betekend dit eigenbelang
samenwerken, en soms betekend dit een
conflict.
H15.2
Een staat draait vooral om soevereiniteit, zowel intern als extern interne soevereiniteit
betekent dat de staat door de bevolking wordt erkend als het hoogste gezag. Bij een staat is
er sprake van interne soevereiniteit macht als:
- De macht heerst over de bevolking
- De macht een bepaald grondgebied beheerst
- In dat grondgebied zowel over een belasting- als geweldsmonopolie beschikt.
Wanneer er sprake is van externe soevereiniteit in een staat, dan wordt de staat door
andere staten erkend.
Geen interne soevereiniteit fragiele staten/falende staten
Wanneer in staat niet in staat is tot de volgende punten spreek je van een fragiele/falende
staat:
- De interne rechtsorde niet kunnen handhaven.
- Het niet kunnen waarborgen van openbare diensten.
In fragiele/falende staten vinden vaak burgeroorlogen plaats intrastatelijke conflicten.
, Globalisering
Het proces van uitbreiding en intensivering van contacten en afhankelijkheden over zeer
grote afstanden en over landsgrenzen heen.
Positieve gevolgen Negatieve gevolgen
Een veranderende machtsverhouding Terroristisch geweld kan over de hele
tussen staten. wereld worden geëxporteerd.
Economische groei. Ziektes verspreiden sneller.
Meer opkomende staten Economische tegenslagen.
(fragiele staten kunnen hun grenzen niet
goed beschermen en hebben meer last van
de negatieve gevolgen.)
De Verenigde Naties worden gezien als het bestuur van de wereld, dat is onjuist. Niemand
heeft soevereiniteit in de wereld. De VN bestaat ruwweg uit twee onderdelen:
De Verenigde Naties (VN)
Algemene Vergadering De VN-Veiligheidsraad
De Algemene Vergadering kan resoluties Mag economische sancties opleggen en
van de meerderheid aannemen, de militairen inzetten, als staten de
uitvoering van deze resoluties kan de internationale veiligheid dreigen te
Algemene Vergadering niet afdwingen. verstoren.
(Als lidstaten de invloed van de VN als De raad bestaat uit vijftien leden, waarin vijf
legitiem beschouwen, zijn zij geneigd toch landen permanent zitting hebben. De tien
te luisteren naar de besluiten van de tijdelijke leden worden gekozen door de
Algemene Vergadering.) Algemene Vergadering.
De VN is een machtig orgaan, toch zijn de besluiten van de Algemene Vergadering niet
bindend. Staten mogen een besluit naast zich neerleggen. Ook beschermen de vijf
permanente staten hun bondgenoten. Besluitvorming is hier dus lastig.
De besluitvorming bij de NAVO (militair bondgenootschap) is beter door:
- Het is een kleinere groep staten.
- De staten hebben concrete doelen.
- De staten hebben dezelfde collectieve belangen.
De NAVO treed ook op buiten het verdragsgebied (de grondgebieden van de lidstaten en
de Atlantische Oceaan). De NAVO biedt de VN hulp bij conflictbeheersing en -preventie.
Tussen de EU en NAVO is een afstemmingsprobleem de NAVO heeft militaire macht,
de EU niet.
De NAVO lidstaten hebben meer oog voor een trans-Atlantische relatie.
De EU lidstaten zijn meer continentaal gericht.
De staat beschermt de burger geweldsmonopolie
Het recht op bescherming wordt geruild tegen de plichten om belasting te betalen
belastingmonopolie.
Europa bestaat uit gelijkwaardige staten, die zich niet bemoeien met de interne
aangelegenheden van elkaar non-interventiebeginsel/soevereiniteitsbeginsel.
Paradigma ’s over conflict
Functionalisme paradigma Conflicten horen niet in de samenleving,
wanneer relaties niet goed functioneren
ontstaan er conflicten. Om de
maatschappelijke orde te beschermen
moeten conflicten vermeden worden.
Conflict paradigma De samenleving is een ‘arena’ waarin
botsingen en conflicten plaatsvinden.
Conflicten zijn een soort motor voor de
vooruitgang .
Sociaalconstructivisme paradigma Hoe gedragen mensen zich in een
conflictsituatie? In dit paradigma wordt
gekeken naar welke betekenis mensen aan
een conflict geven
Rationele-actor paradigma Gaat uit van eigen belangen in een conflict.
Soms betekend dit eigenbelang
samenwerken, en soms betekend dit een
conflict.
H15.2
Een staat draait vooral om soevereiniteit, zowel intern als extern interne soevereiniteit
betekent dat de staat door de bevolking wordt erkend als het hoogste gezag. Bij een staat is
er sprake van interne soevereiniteit macht als:
- De macht heerst over de bevolking
- De macht een bepaald grondgebied beheerst
- In dat grondgebied zowel over een belasting- als geweldsmonopolie beschikt.
Wanneer er sprake is van externe soevereiniteit in een staat, dan wordt de staat door
andere staten erkend.
Geen interne soevereiniteit fragiele staten/falende staten
Wanneer in staat niet in staat is tot de volgende punten spreek je van een fragiele/falende
staat:
- De interne rechtsorde niet kunnen handhaven.
- Het niet kunnen waarborgen van openbare diensten.
In fragiele/falende staten vinden vaak burgeroorlogen plaats intrastatelijke conflicten.
, Globalisering
Het proces van uitbreiding en intensivering van contacten en afhankelijkheden over zeer
grote afstanden en over landsgrenzen heen.
Positieve gevolgen Negatieve gevolgen
Een veranderende machtsverhouding Terroristisch geweld kan over de hele
tussen staten. wereld worden geëxporteerd.
Economische groei. Ziektes verspreiden sneller.
Meer opkomende staten Economische tegenslagen.
(fragiele staten kunnen hun grenzen niet
goed beschermen en hebben meer last van
de negatieve gevolgen.)
De Verenigde Naties worden gezien als het bestuur van de wereld, dat is onjuist. Niemand
heeft soevereiniteit in de wereld. De VN bestaat ruwweg uit twee onderdelen:
De Verenigde Naties (VN)
Algemene Vergadering De VN-Veiligheidsraad
De Algemene Vergadering kan resoluties Mag economische sancties opleggen en
van de meerderheid aannemen, de militairen inzetten, als staten de
uitvoering van deze resoluties kan de internationale veiligheid dreigen te
Algemene Vergadering niet afdwingen. verstoren.
(Als lidstaten de invloed van de VN als De raad bestaat uit vijftien leden, waarin vijf
legitiem beschouwen, zijn zij geneigd toch landen permanent zitting hebben. De tien
te luisteren naar de besluiten van de tijdelijke leden worden gekozen door de
Algemene Vergadering.) Algemene Vergadering.
De VN is een machtig orgaan, toch zijn de besluiten van de Algemene Vergadering niet
bindend. Staten mogen een besluit naast zich neerleggen. Ook beschermen de vijf
permanente staten hun bondgenoten. Besluitvorming is hier dus lastig.
De besluitvorming bij de NAVO (militair bondgenootschap) is beter door:
- Het is een kleinere groep staten.
- De staten hebben concrete doelen.
- De staten hebben dezelfde collectieve belangen.
De NAVO treed ook op buiten het verdragsgebied (de grondgebieden van de lidstaten en
de Atlantische Oceaan). De NAVO biedt de VN hulp bij conflictbeheersing en -preventie.
Tussen de EU en NAVO is een afstemmingsprobleem de NAVO heeft militaire macht,
de EU niet.
De NAVO lidstaten hebben meer oog voor een trans-Atlantische relatie.
De EU lidstaten zijn meer continentaal gericht.
