Methoden van onderzoek
Praktijkopdracht
NAAM
Leerproject 6
Toegepaste psychologie
1
,BTPV-LP06-UTR-190111
Inhoudsopgave
1. Onderzoeksplan 3
1.1. Inleiding 3
1.2. Relevantie 3
1.3. Doelgroep 3
1.4. Betrouwbaarheid en validiteit 3
1.5. Probleemstelling 3
1.6. Onderzoeksvraag 4
1.7. Dataverzameling technieken 4
1.8. Theoretisch kader 4
2. Resultaten 6
3. Conclusie 9
4. Discussie 10
5. Evaluatie 11
6. Literatuurlijst 12
7. Bijlagen 13
Bijlage I: Topic lijst 13
Bijlage II: Enquete 14
2
, 1. Onderzoeksplan
1.1. Inleiding
Drie op de tien kinderen van 15 jaar hebben gescheiden ouders. Dit is een percentage van maar
liefst 30%. Het aantal ouders wat kiest voor een echtscheiding is de afgelopen jaren stabiel
gebleven. Echter, kiest slechts 25% van de gescheiden ouders voor een co-ouderschap. Wanneer
er sprake is van een co-ouderschap, is het kind van de gescheiden ouders evenveel bij de ene
ouder als bij de andere ouder. Kinderen wonen in dit geval meestal bij de moeder (Wal, 2018).
Kinderen van wiens ouders gescheiden zijn hebben een lager zelfbeeld, vertonen vaker
gedragsmatige problemen en presteren slechter op school dan kinderen waarvan de ouders nog
bij elkaar zijn. Hiernaast scheiden deze kinderen op volwassen leeftijd later vaak zelf (Truijens,
2011). Dit laat zien dat kinderen gevolgen op zowel de korte als de lange termijn ervaren.
Wanneer er niet voor een co-ouderschap wordt gekozen komen hier ouderafwijzing,
parentificatie, oudervervreemding en loyaliteitsconflicten bij (www.richtlijnenjeugdhulp.nl, 3 mei
2019).
1.2. Relevantie
De relatie tussen het gekozen thema en de recente maatschappelijke ontwikkelingen is dat er
veel onderzoek is gedaan naar korte termijn problemen van kinderen met gescheiden ouders.
Onderzoek naar lange termijn gevolgen is pas van recente duur. Alhoewel co-ouderschap een
stijgende trend heeft, voorkomt dit niet de bijbehorende gevolgen van een echtscheiding.
Waarom dit relevant is voor het beroep van een toegepast psycholoog, is omdat echtscheidingen
altijd zullen blijven spelen binnen de maatschappij. Als toegepast psycholoog kan je onder
andere werkzaam zijn binnen een bedrijf, binnen een school en binnen een praktijk. Op school
kunnen kinderen te kampen hebben met bovengenoemde gevolgen. Binnen de praktijk kan je
te maken krijgen met ouders wie gaan scheiden en een kind hebben. Hierom is het van belang
hier genoeg kennis over te hebben.
1.3. Doelgroep
Dit onderzoek heeft als doelgroep jongeren tussen de 20 en 24 jaar waarvan de ouders zijn
gescheiden. Voorwaarde hierbij is dat de ouders zijn gescheiden tussen het twaalfde en zestiende
leefjaar. Er is voor deze voorwaarde gekozen zodat deze jongeren zich deze periode nog goed
zouden kunnen herinneren. De jongeren komen van Nederlandse afkomst en zullen worden
geworven op de hogeschool.
1.4. Betrouwbaarheid en validiteit
Door alle stappen duidelijk te noteren, kan dit onderzoek worden herhaald. Dit maakt de
herhaalbaarheid en hierbij mede de betrouwbaarheid van het onderzoek voldoende. De validiteit
wordt gewaarborgd door de doelgroep aan diverse variabelen te laten voldoen, diverse
dataverwerving technieken te gebruiken en de testomstandigheden overeen te laten komen met
de praktijk.
1.5. Probleemstelling
Met ingang van 1971 is er in Nederland een echtscheidingswet ingetreden. Door het invoeren
van deze wet verdubbelde het aantal echtscheidingen binnen tien jaar. Deze echtscheidingen
hebben korte en lange termijn gevolgen voor het kind (www.richtlijnenjeugdhulp.nl, 3 mei
2019). Kinderen tussen de 12 en 16 jaar komen in de pubertijd terecht. Meisjes zijn hierbij
gemiddeld iets eerder dan jongens. Voor meisjes ligt dit tussen de 11 en 14 jaar, en bij jongens
ligt dit gemiddeld tussen de 13 en 16 jaar. In deze periode ontwikkelen kinderen hun eigen
identiteit. Hierbij kan het zelfvertrouwen in het geding komen. Een veilige thuishaven is hierdoor
van belang (Feldman, 2012). Een scheiding is een risicofactor voor kinderen in de pubertijd.
Wanneer een scheiding echter onvermijdelijk is, en soms tevens beter voor de dynamiek in het
gezin, moet dit wel op een correcte manier begeleid worden.
Het doel is om alle gevolgen van een echtscheiding in kaart te brengen en hierbij te onderzoeken
hoe dit het beste begeleid kan worden.
3
Praktijkopdracht
NAAM
Leerproject 6
Toegepaste psychologie
1
,BTPV-LP06-UTR-190111
Inhoudsopgave
1. Onderzoeksplan 3
1.1. Inleiding 3
1.2. Relevantie 3
1.3. Doelgroep 3
1.4. Betrouwbaarheid en validiteit 3
1.5. Probleemstelling 3
1.6. Onderzoeksvraag 4
1.7. Dataverzameling technieken 4
1.8. Theoretisch kader 4
2. Resultaten 6
3. Conclusie 9
4. Discussie 10
5. Evaluatie 11
6. Literatuurlijst 12
7. Bijlagen 13
Bijlage I: Topic lijst 13
Bijlage II: Enquete 14
2
, 1. Onderzoeksplan
1.1. Inleiding
Drie op de tien kinderen van 15 jaar hebben gescheiden ouders. Dit is een percentage van maar
liefst 30%. Het aantal ouders wat kiest voor een echtscheiding is de afgelopen jaren stabiel
gebleven. Echter, kiest slechts 25% van de gescheiden ouders voor een co-ouderschap. Wanneer
er sprake is van een co-ouderschap, is het kind van de gescheiden ouders evenveel bij de ene
ouder als bij de andere ouder. Kinderen wonen in dit geval meestal bij de moeder (Wal, 2018).
Kinderen van wiens ouders gescheiden zijn hebben een lager zelfbeeld, vertonen vaker
gedragsmatige problemen en presteren slechter op school dan kinderen waarvan de ouders nog
bij elkaar zijn. Hiernaast scheiden deze kinderen op volwassen leeftijd later vaak zelf (Truijens,
2011). Dit laat zien dat kinderen gevolgen op zowel de korte als de lange termijn ervaren.
Wanneer er niet voor een co-ouderschap wordt gekozen komen hier ouderafwijzing,
parentificatie, oudervervreemding en loyaliteitsconflicten bij (www.richtlijnenjeugdhulp.nl, 3 mei
2019).
1.2. Relevantie
De relatie tussen het gekozen thema en de recente maatschappelijke ontwikkelingen is dat er
veel onderzoek is gedaan naar korte termijn problemen van kinderen met gescheiden ouders.
Onderzoek naar lange termijn gevolgen is pas van recente duur. Alhoewel co-ouderschap een
stijgende trend heeft, voorkomt dit niet de bijbehorende gevolgen van een echtscheiding.
Waarom dit relevant is voor het beroep van een toegepast psycholoog, is omdat echtscheidingen
altijd zullen blijven spelen binnen de maatschappij. Als toegepast psycholoog kan je onder
andere werkzaam zijn binnen een bedrijf, binnen een school en binnen een praktijk. Op school
kunnen kinderen te kampen hebben met bovengenoemde gevolgen. Binnen de praktijk kan je
te maken krijgen met ouders wie gaan scheiden en een kind hebben. Hierom is het van belang
hier genoeg kennis over te hebben.
1.3. Doelgroep
Dit onderzoek heeft als doelgroep jongeren tussen de 20 en 24 jaar waarvan de ouders zijn
gescheiden. Voorwaarde hierbij is dat de ouders zijn gescheiden tussen het twaalfde en zestiende
leefjaar. Er is voor deze voorwaarde gekozen zodat deze jongeren zich deze periode nog goed
zouden kunnen herinneren. De jongeren komen van Nederlandse afkomst en zullen worden
geworven op de hogeschool.
1.4. Betrouwbaarheid en validiteit
Door alle stappen duidelijk te noteren, kan dit onderzoek worden herhaald. Dit maakt de
herhaalbaarheid en hierbij mede de betrouwbaarheid van het onderzoek voldoende. De validiteit
wordt gewaarborgd door de doelgroep aan diverse variabelen te laten voldoen, diverse
dataverwerving technieken te gebruiken en de testomstandigheden overeen te laten komen met
de praktijk.
1.5. Probleemstelling
Met ingang van 1971 is er in Nederland een echtscheidingswet ingetreden. Door het invoeren
van deze wet verdubbelde het aantal echtscheidingen binnen tien jaar. Deze echtscheidingen
hebben korte en lange termijn gevolgen voor het kind (www.richtlijnenjeugdhulp.nl, 3 mei
2019). Kinderen tussen de 12 en 16 jaar komen in de pubertijd terecht. Meisjes zijn hierbij
gemiddeld iets eerder dan jongens. Voor meisjes ligt dit tussen de 11 en 14 jaar, en bij jongens
ligt dit gemiddeld tussen de 13 en 16 jaar. In deze periode ontwikkelen kinderen hun eigen
identiteit. Hierbij kan het zelfvertrouwen in het geding komen. Een veilige thuishaven is hierdoor
van belang (Feldman, 2012). Een scheiding is een risicofactor voor kinderen in de pubertijd.
Wanneer een scheiding echter onvermijdelijk is, en soms tevens beter voor de dynamiek in het
gezin, moet dit wel op een correcte manier begeleid worden.
Het doel is om alle gevolgen van een echtscheiding in kaart te brengen en hierbij te onderzoeken
hoe dit het beste begeleid kan worden.
3
