GES – Historische Context Duitsland in Europa
Deelvragen:
1. Wat leidde tot de opkomst van het nationaalsocialisme en welke
gevolgen had dit voor Duitsland en Europa (1918 – 1945)?
2. Hoezeer beïnvloedde het ontstaan en het verloop van de Koude
Oorlog de geschiedenis van Duitsland na de tweede wereldoorlog
(1945 – 1961)?
3. Wat verklaart de hereniging van beide Duitslanden en hun
succesvolle integratie in Europa (1961 – 1991)?
Wat leidde tot de opkomst van het nationaalsocialisme en welke gevolgen
had dit voor Duitsland en Europa (1918 – 1945)?
2.1 Weimar en Versailles
Geallieerden Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Rusland en Verenigd Koninkrijk
Centralen Duitsland, Oostenrijk-Hongarije, Italië en Ottomaanse Rijk
Vier oorzaken WOI:
1. Militarisme
2. Nationalisme
3. Bondgenootschappen
4. Modern-imperialisme
Directe aanleiding WOI Moord op kroonprins van Oostenrijk-Hongarije, Frans-
Ferdinand
Halverwege de oorlog is het een stilstaande loopgravenoorlog geworden. In
eerste instantie isolationisme in de Verenigde Staten, dit betekent dat ze niet
bezig zijn met buitenlandse politiek. Deelname VS geeft de doorslag:
- Door een geraakt passagiersschip dat tot zinken is gebracht.
- Het in 1917 Zimmerman telegram Mexico moet de VS aanvallen
zodat de VS de geallieerden niet langer kan helpen.
Rusland besluit op dit moment ook uit de oorlog te stappen, waardoor Duitsland
nu alleen nog maar een één front oorlog hoeft te vechten.
In Duitsland gaat het steeds slechter:
- Weinig mankracht in de landbouw
- Blokkade havens door Britten
- Oorlogsmoeheid leger + burgers
Het gevolg is dat er veel voedselrellen en opstanden in de Duitse steden
ontstaan. Uiteindelijk komt de novemberrevolutie 1918 Duitse keizerrijk
wordt Republiek van Weimar.
- Doorvechten is zinloos
- Keizer Wilhelm II treedt af en hij vlucht naar Nederland (Doorn)
- Nieuwe socialistische regering, moest wapenstilstand gaan regelen
11 November 1918 Wapenstilstand, einde WOI
Weimar een rustig provincieplaatsje wordt uitgekozen omdat Berlijn te groot en
druk is. Het is een parlementaire democratie met gekozen president, het is ook
een parlement met politieke partijen Rijksdag
, GES – Historische Context Duitsland in Europa
Spartakus-opstand, in januari 1919 komen de links communisten in de
opstand. Het gaat voornamelijk om radicaal socialisten en communisten. Ze zijn
tegen parlementaire democratie en voor communistische raden. Ze hebben twee
leiders: Rosa Luxemburg en Karl Liebknecht. De opstand is uiteindelijk
neergeslagen door het leger, maar ook oud-soldaten.
Kapp-putsch opstand, in maart 1920 komen de rechtsnationalisten samen met
oud-soldaten en conservatieven in opstand. De dolkstootlegende is van enorm
belang bij deze opstand, volgens de rechtsnationalisten, had de socialistische
rechtse regering de strijdkrachten in de steek gelaten door te stoppen met
vechten in WOI (De joden kregen ook de schuld, want hun elite zouden de nieuwe
regering aansturen). Ze zijn tegen een parlementaire democratie en voor de
terugkeer van de autoritaire staat. Uiteindelijk is er gebrekkige steun leger en
elite.
Verdrag van Versailles Frankrijk wilde revanche, want Duitsland had na de
Frans-Duitse oorlog in 1871 het keizerrijk uitgeroepen in de spiegelzaal van het
paleis van Versailles. Dit leidt tot het einde van Duitsland als grootmacht.
Bepalingen:
- Herstelbetalingen
- Elzas-Lotharingen naar Frankrijk
- Andere gebieden en koloniën weg
- Klein leger voor binnenlandse veiligheid
- Demilitarisering Rijnland
President Wilson van de Verenigde Staten had een plan hoe de wereld zou
moeten zijn na WOI:
- 14 Punten plan, ieder land had zelfbeschikkingsrecht
- Volkerenbond Soort Verenigde Naties
- Congres VS uiteindelijk niet akkoord, het congres wilde terug naar het
isolationisme
H2.2 Weimmarrepubliek zonder republikeinen
Economisch probleem Duitsland oorzaken:
- Omschakeling economie ging moeizaam door o.a. fysieke en geestelijke
problemen
- Herstelbetalingen aan geallieerden, ook in goederen.
Conservatieven en nationalisten spreken er schande van.
Erfüllungspolitik vervulling van het Verdrag van Versailles
- Elzas-Lotharingen verloren met veel steenkool
- Verlies overzeese koloniën met grondstoffen
Duitsland kan niet aan herstelbetalingen voldoen, dus bezet Frankrijk het
Ruhrgebied (1923).
Dit leidde ertoe dat arbeiders gingen staken, de arbeiders kregen steun van de
regering en de lonen werden doorbetaald. De Duitse regering had hiervoor
eigenlijk helemaal geen geld, dus besloten ze geld bij te drukken. Gevolg
Hyperinflatie Geld is niks meer waard.
De regering valt en er volgen meerdere pogingen tot staatsgrepen.
Bierkellerputsch, op 9 november 1923, Rechts nationaalsocialistische
arbeiderspartij NSDAP probeert onder leiding van oorlogsveteraan Adolf
Hitler de macht te grijpen. Dit proberen ze door in München de macht te
Deelvragen:
1. Wat leidde tot de opkomst van het nationaalsocialisme en welke
gevolgen had dit voor Duitsland en Europa (1918 – 1945)?
2. Hoezeer beïnvloedde het ontstaan en het verloop van de Koude
Oorlog de geschiedenis van Duitsland na de tweede wereldoorlog
(1945 – 1961)?
3. Wat verklaart de hereniging van beide Duitslanden en hun
succesvolle integratie in Europa (1961 – 1991)?
Wat leidde tot de opkomst van het nationaalsocialisme en welke gevolgen
had dit voor Duitsland en Europa (1918 – 1945)?
2.1 Weimar en Versailles
Geallieerden Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Rusland en Verenigd Koninkrijk
Centralen Duitsland, Oostenrijk-Hongarije, Italië en Ottomaanse Rijk
Vier oorzaken WOI:
1. Militarisme
2. Nationalisme
3. Bondgenootschappen
4. Modern-imperialisme
Directe aanleiding WOI Moord op kroonprins van Oostenrijk-Hongarije, Frans-
Ferdinand
Halverwege de oorlog is het een stilstaande loopgravenoorlog geworden. In
eerste instantie isolationisme in de Verenigde Staten, dit betekent dat ze niet
bezig zijn met buitenlandse politiek. Deelname VS geeft de doorslag:
- Door een geraakt passagiersschip dat tot zinken is gebracht.
- Het in 1917 Zimmerman telegram Mexico moet de VS aanvallen
zodat de VS de geallieerden niet langer kan helpen.
Rusland besluit op dit moment ook uit de oorlog te stappen, waardoor Duitsland
nu alleen nog maar een één front oorlog hoeft te vechten.
In Duitsland gaat het steeds slechter:
- Weinig mankracht in de landbouw
- Blokkade havens door Britten
- Oorlogsmoeheid leger + burgers
Het gevolg is dat er veel voedselrellen en opstanden in de Duitse steden
ontstaan. Uiteindelijk komt de novemberrevolutie 1918 Duitse keizerrijk
wordt Republiek van Weimar.
- Doorvechten is zinloos
- Keizer Wilhelm II treedt af en hij vlucht naar Nederland (Doorn)
- Nieuwe socialistische regering, moest wapenstilstand gaan regelen
11 November 1918 Wapenstilstand, einde WOI
Weimar een rustig provincieplaatsje wordt uitgekozen omdat Berlijn te groot en
druk is. Het is een parlementaire democratie met gekozen president, het is ook
een parlement met politieke partijen Rijksdag
, GES – Historische Context Duitsland in Europa
Spartakus-opstand, in januari 1919 komen de links communisten in de
opstand. Het gaat voornamelijk om radicaal socialisten en communisten. Ze zijn
tegen parlementaire democratie en voor communistische raden. Ze hebben twee
leiders: Rosa Luxemburg en Karl Liebknecht. De opstand is uiteindelijk
neergeslagen door het leger, maar ook oud-soldaten.
Kapp-putsch opstand, in maart 1920 komen de rechtsnationalisten samen met
oud-soldaten en conservatieven in opstand. De dolkstootlegende is van enorm
belang bij deze opstand, volgens de rechtsnationalisten, had de socialistische
rechtse regering de strijdkrachten in de steek gelaten door te stoppen met
vechten in WOI (De joden kregen ook de schuld, want hun elite zouden de nieuwe
regering aansturen). Ze zijn tegen een parlementaire democratie en voor de
terugkeer van de autoritaire staat. Uiteindelijk is er gebrekkige steun leger en
elite.
Verdrag van Versailles Frankrijk wilde revanche, want Duitsland had na de
Frans-Duitse oorlog in 1871 het keizerrijk uitgeroepen in de spiegelzaal van het
paleis van Versailles. Dit leidt tot het einde van Duitsland als grootmacht.
Bepalingen:
- Herstelbetalingen
- Elzas-Lotharingen naar Frankrijk
- Andere gebieden en koloniën weg
- Klein leger voor binnenlandse veiligheid
- Demilitarisering Rijnland
President Wilson van de Verenigde Staten had een plan hoe de wereld zou
moeten zijn na WOI:
- 14 Punten plan, ieder land had zelfbeschikkingsrecht
- Volkerenbond Soort Verenigde Naties
- Congres VS uiteindelijk niet akkoord, het congres wilde terug naar het
isolationisme
H2.2 Weimmarrepubliek zonder republikeinen
Economisch probleem Duitsland oorzaken:
- Omschakeling economie ging moeizaam door o.a. fysieke en geestelijke
problemen
- Herstelbetalingen aan geallieerden, ook in goederen.
Conservatieven en nationalisten spreken er schande van.
Erfüllungspolitik vervulling van het Verdrag van Versailles
- Elzas-Lotharingen verloren met veel steenkool
- Verlies overzeese koloniën met grondstoffen
Duitsland kan niet aan herstelbetalingen voldoen, dus bezet Frankrijk het
Ruhrgebied (1923).
Dit leidde ertoe dat arbeiders gingen staken, de arbeiders kregen steun van de
regering en de lonen werden doorbetaald. De Duitse regering had hiervoor
eigenlijk helemaal geen geld, dus besloten ze geld bij te drukken. Gevolg
Hyperinflatie Geld is niks meer waard.
De regering valt en er volgen meerdere pogingen tot staatsgrepen.
Bierkellerputsch, op 9 november 1923, Rechts nationaalsocialistische
arbeiderspartij NSDAP probeert onder leiding van oorlogsveteraan Adolf
Hitler de macht te grijpen. Dit proberen ze door in München de macht te
