Historiografie
Inhoud
CHINA ......................................................................................................................................................... 3
Oudste geschiedschrijving (3500BCE-800BCE) ........................................................................................... 3
Klassieke oudheid (800BCE-500BCE) ......................................................................................................... 3
Confucius ............................................................................................................................................. 3
Sima Qian ............................................................................................................................................. 4
Chinese oudheid.................................................................................................................................... 4
Middeleeuwen in China (500-1000) .............................................................................................................. 4
Boeddhistisch China ............................................................................................................................. 4
Kritische studies (1600-1800) ....................................................................................................................... 5
Neoconfucianisme ................................................................................................................................ 5
Europa .......................................................................................................................................................... 6
Klassieke oudheid (800BCE-500BCE) ......................................................................................................... 6
Griekse stadstaten ................................................................................................................................. 6
Romeinse Rijk ...................................................................................................................................... 7
Religie in Europa 500-1000 .......................................................................................................................... 8
Christelijk Europa ................................................................................................................................. 8
Vroegchristelijke traditie ....................................................................................................................... 8
Vroege middeleeuwen................................................................................................................................... 9
Italiaans schiereiland ............................................................................................................................. 9
Iberisch schiereiland ............................................................................................................................. 9
Frankische rijk ...................................................................................................................................... 9
Britse eilanden .................................................................................................................................... 10
Karolingische renaissance ................................................................................................................... 10
Islamitische wereld – vroege geschiedschrijving ................................................................................. 10
Islamitische wereld – klassieke historiografie...................................................................................... 10
Islamitische wereld - secularisering ..................................................................................................... 11
Uitdagen van traditie 1000-1450 ................................................................................................................. 11
Anna Komnene 1083-1153.................................................................................................................. 11
Hoge middeleeuwen ................................................................................................................................... 12
Christelijke Europa ............................................................................................................................. 12
Late middeleeuwen ..................................................................................................................................... 12
Christelijk Europa ............................................................................................................................... 12
1
, Vergelijking Christelijk Europa en Islamitische wereld........................................................................ 13
Nieuwe contacten 1500-1700 ...................................................................................................................... 13
Renaissance en humanisme in premodern Europa ............................................................................... 13
Humanisme en tekstkritiek .................................................................................................................. 14
Humanisme in Europa......................................................................................................................... 14
Humanisme in de kerk ........................................................................................................................ 14
Contacten met Amerika .............................................................................................................................. 15
Inheemse traditie ................................................................................................................................. 15
Contacten met Afrika .................................................................................................................................. 16
kritische studies 1600-1800 ........................................................................................................................ 16
wetenschappelijke revoluties in Europa: een tegenreactie .................................................................... 16
Nieuwe visie op geschiedschrijving..................................................................................................... 16
Verlichting van Europa ............................................................................................................................... 17
Verlichte historiografie: frankrijk ........................................................................................................ 17
Verlichte historiografie : Groot-Britannië ............................................................................................ 18
Verlichte historiografie: Verenigde Staten............................................................................................ 18
Verlichte historiografie: Nederlanden .................................................................................................. 18
Vergelijking Verlichting met China...................................................................................................... 18
Verlichting .......................................................................................................................................... 19
Eeuw van de geschiedenis 1800-1900 ......................................................................................................... 19
1800-1850: romantiek en nationale geschiedschrijving........................................................................ 19
Historisme .......................................................................................................................................... 20
Impact van de Franse Revolutie, Napoleontische oorlogen .................................................................. 20
Revolutie van de mensen in Frankrijk ................................................................................................. 20
With history en heroes in Groot-Brittannië .......................................................................................... 21
Geschiedenis, een autonome discipline? 1850-1900 .................................................................................... 22
Geschiedenis en biologie/sociologie .................................................................................................... 22
Legitimiteit van een universitaire discipline 1900-1950 .............................................................................. 23
Crisis van het historisme, de grenzen van de historische methode 1900 ............................................... 23
WOI als breuk! ................................................................................................................................... 23
Het tijdschrift Annales 1929 ................................................................................................................ 23
Conclusie na WOI ............................................................................................................................... 25
Emancipatorische historiografie 1840s - 1990s ........................................................................................... 26
Emancipatorische geschiedschrijving? ................................................................................................ 26
Van marxisme tot ‘History from below’ - sociale geschiedenis ............................................................ 26
History from below: in Groot Brittannie.............................................................................................. 27
History workshop movement .............................................................................................................. 28
2
,Van vrouwengeschiedenis tot gendergeschiedenis 1900-1950 ..................................................................... 28
Postkoloniale kritiek op geschiedenis .......................................................................................................... 28
postkolonialisme in India .................................................................................................................... 28
Edward said en orientalism ................................................................................................................. 29
kritiek op postkolonialisme ................................................................................................................. 29
HOOFDSTUK 8 - Uitdagingen 1950s - 1970s ............................................................................................ 29
Structuralisme en geschiedenis ............................................................................................................ 29
Conclusie ............................................................................................................................................ 31
Linguistic turn, taal, terugkeer van het ‘verhaal’: narrativisme .................................................................... 31
CHINA
Oudste geschiedschrijving (3500BCE-800BCE)
- Geen contact met Oude Nabije Oosten
- Eigen karakter voor rol van geschiedschrijving
- Goddelijk mandaat: geschiedschrijving belangrijke functie aan hof + autoriteit
Bvb orakelbotten: toekomstvoorspelling, contact met voorouders
Klassieke oudheid (800BCE-500BCE)
Twee ‘founding fathers’ in vroege Chinese geschiedschrijving
Confucius
551BCE-479BCE
- Minister van justitie
- Uit familie van geleerden
Confucianisme: een geloofssysteem over relatie tussen individu en het hemelse + tussen anderen en
samenleving
- Belang van geschiedenis
- Gulden Regel en Zes Deugden
- Opzoek naar deugdzaamheid
Belang van Confucius:
- Nieuw genre: commentaren als uitleg van korte annalen + focus op politieke conflicten
- Stichting van leerschool met centrale rol voor geschiedschrijving
= officiële ideologie tijdens Han-dynastie + belangrijkheid van neoconfucianisme
Werken
- Lente en herfstannalen
- Zuo Zhuan
3
, Sima Qian
145BCE-85BCE (Han-dynastie)
- Hof historiograaf
- Complete geschiedenis van China
- Niet chronologisch, maar opgedeeld (vernieuwend)
Werken
- Shiji
Chinese oudheid
Belang van geschiedenis in de cultuur: heel groot, sterk verweven met heden
Positie van historici: leden van de staatsadministratie
Opbouw van de historische argumentatie: gebeurtenissen doen overwegend dienst als modellen
Belang chronologie: cyclisch patroon
Middeleeuwen in China (500-1000)
Aan het hof: bureaucratisering
- Dynastieke geschiedenissen
- Canonisering + standaardgeschiedenissen (midden 6e eeuw)
- Bureau voor geschiedschrijving
- Archief
- Onderscheid tussen registratie en narratieve geschriften
Werken:
- Tang Liutien
Buiten het hof
- Privé initiatieven (Shitong, Liu Zhiji)
- Studie van geschiedschrijving
- Kritiek op bureau van geschiedschrijving aan het hof
- Boeddhistische geschiedschrijving
Boeddhistisch China
1e eeuw: intrede bij de Han-dynastie
6/7e eeuw: bloei en verspreiding
Hoogtepunt tijdens Tang-dynastie
- Streven naar verlichting
- Cyclisch tijdsbesef: wedergeboorte
- Karma
4
Inhoud
CHINA ......................................................................................................................................................... 3
Oudste geschiedschrijving (3500BCE-800BCE) ........................................................................................... 3
Klassieke oudheid (800BCE-500BCE) ......................................................................................................... 3
Confucius ............................................................................................................................................. 3
Sima Qian ............................................................................................................................................. 4
Chinese oudheid.................................................................................................................................... 4
Middeleeuwen in China (500-1000) .............................................................................................................. 4
Boeddhistisch China ............................................................................................................................. 4
Kritische studies (1600-1800) ....................................................................................................................... 5
Neoconfucianisme ................................................................................................................................ 5
Europa .......................................................................................................................................................... 6
Klassieke oudheid (800BCE-500BCE) ......................................................................................................... 6
Griekse stadstaten ................................................................................................................................. 6
Romeinse Rijk ...................................................................................................................................... 7
Religie in Europa 500-1000 .......................................................................................................................... 8
Christelijk Europa ................................................................................................................................. 8
Vroegchristelijke traditie ....................................................................................................................... 8
Vroege middeleeuwen................................................................................................................................... 9
Italiaans schiereiland ............................................................................................................................. 9
Iberisch schiereiland ............................................................................................................................. 9
Frankische rijk ...................................................................................................................................... 9
Britse eilanden .................................................................................................................................... 10
Karolingische renaissance ................................................................................................................... 10
Islamitische wereld – vroege geschiedschrijving ................................................................................. 10
Islamitische wereld – klassieke historiografie...................................................................................... 10
Islamitische wereld - secularisering ..................................................................................................... 11
Uitdagen van traditie 1000-1450 ................................................................................................................. 11
Anna Komnene 1083-1153.................................................................................................................. 11
Hoge middeleeuwen ................................................................................................................................... 12
Christelijke Europa ............................................................................................................................. 12
Late middeleeuwen ..................................................................................................................................... 12
Christelijk Europa ............................................................................................................................... 12
1
, Vergelijking Christelijk Europa en Islamitische wereld........................................................................ 13
Nieuwe contacten 1500-1700 ...................................................................................................................... 13
Renaissance en humanisme in premodern Europa ............................................................................... 13
Humanisme en tekstkritiek .................................................................................................................. 14
Humanisme in Europa......................................................................................................................... 14
Humanisme in de kerk ........................................................................................................................ 14
Contacten met Amerika .............................................................................................................................. 15
Inheemse traditie ................................................................................................................................. 15
Contacten met Afrika .................................................................................................................................. 16
kritische studies 1600-1800 ........................................................................................................................ 16
wetenschappelijke revoluties in Europa: een tegenreactie .................................................................... 16
Nieuwe visie op geschiedschrijving..................................................................................................... 16
Verlichting van Europa ............................................................................................................................... 17
Verlichte historiografie: frankrijk ........................................................................................................ 17
Verlichte historiografie : Groot-Britannië ............................................................................................ 18
Verlichte historiografie: Verenigde Staten............................................................................................ 18
Verlichte historiografie: Nederlanden .................................................................................................. 18
Vergelijking Verlichting met China...................................................................................................... 18
Verlichting .......................................................................................................................................... 19
Eeuw van de geschiedenis 1800-1900 ......................................................................................................... 19
1800-1850: romantiek en nationale geschiedschrijving........................................................................ 19
Historisme .......................................................................................................................................... 20
Impact van de Franse Revolutie, Napoleontische oorlogen .................................................................. 20
Revolutie van de mensen in Frankrijk ................................................................................................. 20
With history en heroes in Groot-Brittannië .......................................................................................... 21
Geschiedenis, een autonome discipline? 1850-1900 .................................................................................... 22
Geschiedenis en biologie/sociologie .................................................................................................... 22
Legitimiteit van een universitaire discipline 1900-1950 .............................................................................. 23
Crisis van het historisme, de grenzen van de historische methode 1900 ............................................... 23
WOI als breuk! ................................................................................................................................... 23
Het tijdschrift Annales 1929 ................................................................................................................ 23
Conclusie na WOI ............................................................................................................................... 25
Emancipatorische historiografie 1840s - 1990s ........................................................................................... 26
Emancipatorische geschiedschrijving? ................................................................................................ 26
Van marxisme tot ‘History from below’ - sociale geschiedenis ............................................................ 26
History from below: in Groot Brittannie.............................................................................................. 27
History workshop movement .............................................................................................................. 28
2
,Van vrouwengeschiedenis tot gendergeschiedenis 1900-1950 ..................................................................... 28
Postkoloniale kritiek op geschiedenis .......................................................................................................... 28
postkolonialisme in India .................................................................................................................... 28
Edward said en orientalism ................................................................................................................. 29
kritiek op postkolonialisme ................................................................................................................. 29
HOOFDSTUK 8 - Uitdagingen 1950s - 1970s ............................................................................................ 29
Structuralisme en geschiedenis ............................................................................................................ 29
Conclusie ............................................................................................................................................ 31
Linguistic turn, taal, terugkeer van het ‘verhaal’: narrativisme .................................................................... 31
CHINA
Oudste geschiedschrijving (3500BCE-800BCE)
- Geen contact met Oude Nabije Oosten
- Eigen karakter voor rol van geschiedschrijving
- Goddelijk mandaat: geschiedschrijving belangrijke functie aan hof + autoriteit
Bvb orakelbotten: toekomstvoorspelling, contact met voorouders
Klassieke oudheid (800BCE-500BCE)
Twee ‘founding fathers’ in vroege Chinese geschiedschrijving
Confucius
551BCE-479BCE
- Minister van justitie
- Uit familie van geleerden
Confucianisme: een geloofssysteem over relatie tussen individu en het hemelse + tussen anderen en
samenleving
- Belang van geschiedenis
- Gulden Regel en Zes Deugden
- Opzoek naar deugdzaamheid
Belang van Confucius:
- Nieuw genre: commentaren als uitleg van korte annalen + focus op politieke conflicten
- Stichting van leerschool met centrale rol voor geschiedschrijving
= officiële ideologie tijdens Han-dynastie + belangrijkheid van neoconfucianisme
Werken
- Lente en herfstannalen
- Zuo Zhuan
3
, Sima Qian
145BCE-85BCE (Han-dynastie)
- Hof historiograaf
- Complete geschiedenis van China
- Niet chronologisch, maar opgedeeld (vernieuwend)
Werken
- Shiji
Chinese oudheid
Belang van geschiedenis in de cultuur: heel groot, sterk verweven met heden
Positie van historici: leden van de staatsadministratie
Opbouw van de historische argumentatie: gebeurtenissen doen overwegend dienst als modellen
Belang chronologie: cyclisch patroon
Middeleeuwen in China (500-1000)
Aan het hof: bureaucratisering
- Dynastieke geschiedenissen
- Canonisering + standaardgeschiedenissen (midden 6e eeuw)
- Bureau voor geschiedschrijving
- Archief
- Onderscheid tussen registratie en narratieve geschriften
Werken:
- Tang Liutien
Buiten het hof
- Privé initiatieven (Shitong, Liu Zhiji)
- Studie van geschiedschrijving
- Kritiek op bureau van geschiedschrijving aan het hof
- Boeddhistische geschiedschrijving
Boeddhistisch China
1e eeuw: intrede bij de Han-dynastie
6/7e eeuw: bloei en verspreiding
Hoogtepunt tijdens Tang-dynastie
- Streven naar verlichting
- Cyclisch tijdsbesef: wedergeboorte
- Karma
4
