Boek: Eigen spreekuur en Chronische Ziekten
Lezen: Hoofdstuk 8
Psychiatrie: houdt zich bezig met psychische ziektebeelden.
Verschil psychiater en psycholoog: een psychiater is een gespecialiseerd arts en een
psycholoog heeft psychologie gestudeerd.
Differentiaaldiagnose is uitgebreid + veel comorbiditeit: psychische stoornissen lijken veel
op elkaar en komen vaak in combinatie met elkaar voor.
Een psychische aandoening: is een aandoening die wordt gekenmerkt door afwijkende
ervaringen en gedrag. Psychische aandoeningen worden onder andere vastgesteld aan de
hand van gedragsobservaties. De zware psychische aandoeningen vormen de deelcategorie
ernstige psychische aandoeningen (EPA).
iedereen heeft wel een psychische aandoeningen. Het wordt pas een probleem als er een
onvermogen is om er mee om te gaan en er disbalans is.
Tolerantie zone: bij de een is deze groter dan bij de ander.
Hyperarousal/hoge activiteit
Hypoarousal/lage activiteit
Biologische oorzaak psychische aandoening: Hormonen
Psychische oorzaak psychische aandoening: Iets wat in je hoofd gebeurd
Psychosociaal: alles komt van buiten af
Geschiedenis van psychiatrie – Sigmund Freud (arts neurologie en psychologie): kwam tot
de conclusie dat mensen verlangens en gevoelens hebben die ze niet willen toelaten of
accepteren. Ons brein heeft verschillende mechanismen om deze verlangens en gevoelens
weg te stoppen in ons onderbewustzijn deze weggedrukte gevoelens kunnen ons jaren
later nog beïnvloeden.
Psychische oorzaak: verlangens en gevoelens wegstoppen in ons onderbewustzijn.
Seksuele of agressieve gevoelens. Verlangens die in de kinderjaren zijn ontstaan en niet goed
zijn verwerkt.
Oedipus complex: alle jongens willen de vader vermoorden en trouwen met de moeder.
Behandeling:
Psychoanalyse: erachter komen wat de onderdrukte verlangens zijn via dromen.
Hypnose: was de oplossing volgens Sigmund Freud
ID (onderbewuste)
EGO (houdt eros/liefde en thanatos/doodsdrift in balans)
SUPER EGO (houden aan normen en waarden van de maatschappij)
Drugs: MDMA vergroot de hoeveelheid beschikbare serotonine, een neurotransmitter (95%
zit in de darmen) in de hersenen dat voor de euforie zorgt. Maar het is ook een
neurotoxische stof: dus giftig voor je brein.
,Oorzaak van een psychiatrische ziekte is multicausaal:
- Lichamelijk (depressie door een nog niet-ontdekte kanker)
- Sociaal (werkloos, geen vrienden, eenzaam)
- Psychologisch (in jeugd niet geleerd met agressie om te gaan)
per patiënt is de verhouding van deze factoren anders.
Stromingen in de psychiatrie
- Huisarts
- Psychiater
- Psychologen en psychotherapeuten
- Maatschappelijk werker
- GGZ-verpleegkundigen
De huisarts kan een aangewezen persoon doorverwijzen naar een psychiater. Een psychiater
is een arts die zich gespecialiseerd heeft, hij mag dus ook recepten uitschrijven.
Psychologen en psychotherapeuten houden zich bezig met psychiatrie, zij zijn geen artsen.
Instellingen waar mee een persoon in aanraking komt:
- Algemeen Maatschappelijk Werk
- instelling/kliniek voor ambulante verslavingszorg
- Regionale instelling voor Ambulante Geestelijke Gezondheidszorg
- Psychiatrische Afdeling Algemeen Ziekenhuis
- Psychiatrische Kliniek
- Multifunctionele Eenheid
In de laatste drie instellingen werken psychiaters, psychologen en psychiatrisch
verpleegkundigen samen aan de behandeling van de patiënt. Deze instellingen stellen een
behandelplan op. Meestal zal dit een combinatie zijn van verschillende therapieën, zoals
medicatie, gesprekken met psychiater of psycholoog en groepstherapieën.
De huisarts kent de sociale aspecten van een patiënt: sociale omgeving, familie en
voorgeschiedenis. Hij verwijst de persoon door naar een psychiater of psycholoog.
Behandelplan: verschillende therapieën
- Medicatie
- Gesprekken met de psychiater of psycholoog
- Groepstherapieën
, DSM gebruikte benaming van aandoeningen – classificeren (Ontwikkeld onder
verantwoordelijkheid van de American Psychiatric Association)
As 1: Klinische stoornis Probleem komt van buiten af niet door jezelf. De hoofdsas
(de hoofddiagnose): die de diagnose bevat van het probleem, meestal de reden
waarom het contact met de hulpverlener is gemaakt.
stemmingsstoornissen, schizofrenie en depressie.
As 2: Onderdeel van jezelf, niet iets van buiten af. Geeft aan wat
Persoonlijkheidsstoornissen er langer speelt, waar is het in de ontwikkeling mis gegaan,
(ontwikkelingsstoornissen, welke kenmerken van stoornissen zijn aanwezig.
eigenschappen of trekken): borderline, antisociale, narcistische, dwangmatige en
obsessieve persoonlijkheden.
As 3: Relevante lichamelijke Geeft somatische ziekten aan, lichamelijke afwijkingen
aandoeningen kunnen samenhangen met de stoornis of bepalend zijn voor
(mogelijke samenhang): de behandeling. depressie na kanker, migraine (serotonin)
As 4: Psychosociale en Je leven! Behandelt de omgevingsproblemen die de diagnose
omgevingsfactoren en behandeling kunnen beïnvloeden, bijvoorbeeld scheiding
(gebeurtenissen met een of een nieuwe baan. scheiding, werkloosheid, baby
stressfactor):
As 5: Algehele beoordeling Staat los van alle andere assen! Beoordeelt het globale
van het functioneren functioneren met een cijfer, hoe goed een betrokkene kan
(Global Assement of functioneren in zijn omgeving uitgedrukt in schaal van 0 tot
Functioning Scale): 100.
DSM is een systeem om psychische stoornissen in te delen. De DSM is ontwikkeld voor
gebruik bij met name onderzoek en geen behandeling, de behandeling moet bepaald
worden in combinatie met veel gesprekken en medicijnen.