HOOFDSTUK 10: persoonlijkheid:
theorieën van de gehele persoon
Inzicht in het begrip persoonlijkheid, hoe deze wordt gedefinieerd,
gevormd en
gemeten
→ Persoonlijkheid = psychologische eigenschappen die zekere continuïteit
verlenen aan hetgedrag van een individu in verschillende situaties en op
verschillende momenten
→ Vorm een rode draad in ons leven
Draad breekt? Kan persoonlijkheid inconsequenties gaan vertonen
Bv. manisch-depressieve psychose, schizofrenie,…
Psycholoog kan puzzel van de persoonlijkheid willen oplossen
» De psycholoog moet alle verschillende delen waaruit een
persoonlijkheid bestaat, met elkaar verbinden
→ In sommige opzichten is het begrip persoonlijkheid eenvoudig omdat we
allemaal op elkaar lijken
We geven de voorkeur aan genot boven pijn
We zijn op zoek naar betekenis in ons leven
We beoordelen elkaar vaak aan de hand van normen die door anderen
worden gesteld
We zijn ook uniek
We denken anders
We voelen anders
We doen andere dingen dan anderen in dezelfde situatie
→ Welke invloeden hebben geresulteerd in de unieke gedragspatronen en
consistentie in de persoonlijkheid van Mary Calkins
Wordt persoonlijkheid gevormd door de mensen om haar heen en de
gebeurtenissen in haar leven? Of berustten haar moed en
vastberadenheid meer op innerlijke eigenschappen
= controversie tussen aangeboren (nature) en aangeleerd
(nurture)
» Persoonlijkheid is gevormd door een samenspel van ervaring
en innerlijke factoren
, Door elke krachten wordt de persoonlijkheid gevormd
→ Persoonlijkheid maakt ons menselijk en verschillend
→ Persoonlijkheid is de standaardinstellingen van ons unieke patroon van
motieven, emoties en percepties, in comibinatie met de aangeleerde
schema’s die we toepassen om onszelf ien onze wereld beter te begrijpen
→ Persoonlijkheid = term voor de eigenschappen die ons maken tot wie we
zijn
→ De persoonlijkheid wordt gevormd door de gecombineerde krachten van
biologische, situationele en psychologische processen, die allemaal in een
context van sociaal-culturele en ontwikkelingsfactoren zijn ingebed
Biologie, menslelijke natuur en persoonlijkheid
» Displacement (verschuiving) van agressie
~ = aanwijzen van een zondebok
~ = uithalen naar elk geschikt doel als ze pijn lijden
~ Dit soort geweld is verklaarbaar: mensen die op pijnlijke of
bedreigende situaties hebben gereageerd door naar het
dichtstbijzijnde doel uit te halen. Degene die dat deden,
hadden een duidelijk evolutionair voordeel ten opzichte
van degenen die het rustig ondergingen, omdat ze minder
kans hadden een volgende keer zelf slachtoffer te worden
Nurture: persoonlijkheid en de omgeving
» Ons gedrag word voor een belangrijk deel gevormd volgens de
principes van behavioristisch conditionering, cognitief leren en
sociale psychologie.
» Persoonlijkheidspsycholoog Walter Mischel heeft gesuggereerd
dat alle andere effecten, met inbegrip van alle aangeboren
eigenschappen, door deze invloeden uit de omgeving worden
overstemd. De vraag of hij gelijk heeft, wordt de persoon-
situatiecontroverse / persoon-situatiedebat genoemd.
~ = discussie over relatieve invloed van
persoonlijkheidskenmerken en kenmerken van de
omgeving op gedrag
Nature: karakter en psychische processen
» Beschrijvende persoonlijkheidstheorie; bij dit type theorie ligt
de nadruk op de betrekkelijke stabiele
persoonlijkheidskenmerken of karaktertrekken van een
individu. (extravert – introvert)
theorieën van de gehele persoon
Inzicht in het begrip persoonlijkheid, hoe deze wordt gedefinieerd,
gevormd en
gemeten
→ Persoonlijkheid = psychologische eigenschappen die zekere continuïteit
verlenen aan hetgedrag van een individu in verschillende situaties en op
verschillende momenten
→ Vorm een rode draad in ons leven
Draad breekt? Kan persoonlijkheid inconsequenties gaan vertonen
Bv. manisch-depressieve psychose, schizofrenie,…
Psycholoog kan puzzel van de persoonlijkheid willen oplossen
» De psycholoog moet alle verschillende delen waaruit een
persoonlijkheid bestaat, met elkaar verbinden
→ In sommige opzichten is het begrip persoonlijkheid eenvoudig omdat we
allemaal op elkaar lijken
We geven de voorkeur aan genot boven pijn
We zijn op zoek naar betekenis in ons leven
We beoordelen elkaar vaak aan de hand van normen die door anderen
worden gesteld
We zijn ook uniek
We denken anders
We voelen anders
We doen andere dingen dan anderen in dezelfde situatie
→ Welke invloeden hebben geresulteerd in de unieke gedragspatronen en
consistentie in de persoonlijkheid van Mary Calkins
Wordt persoonlijkheid gevormd door de mensen om haar heen en de
gebeurtenissen in haar leven? Of berustten haar moed en
vastberadenheid meer op innerlijke eigenschappen
= controversie tussen aangeboren (nature) en aangeleerd
(nurture)
» Persoonlijkheid is gevormd door een samenspel van ervaring
en innerlijke factoren
, Door elke krachten wordt de persoonlijkheid gevormd
→ Persoonlijkheid maakt ons menselijk en verschillend
→ Persoonlijkheid is de standaardinstellingen van ons unieke patroon van
motieven, emoties en percepties, in comibinatie met de aangeleerde
schema’s die we toepassen om onszelf ien onze wereld beter te begrijpen
→ Persoonlijkheid = term voor de eigenschappen die ons maken tot wie we
zijn
→ De persoonlijkheid wordt gevormd door de gecombineerde krachten van
biologische, situationele en psychologische processen, die allemaal in een
context van sociaal-culturele en ontwikkelingsfactoren zijn ingebed
Biologie, menslelijke natuur en persoonlijkheid
» Displacement (verschuiving) van agressie
~ = aanwijzen van een zondebok
~ = uithalen naar elk geschikt doel als ze pijn lijden
~ Dit soort geweld is verklaarbaar: mensen die op pijnlijke of
bedreigende situaties hebben gereageerd door naar het
dichtstbijzijnde doel uit te halen. Degene die dat deden,
hadden een duidelijk evolutionair voordeel ten opzichte
van degenen die het rustig ondergingen, omdat ze minder
kans hadden een volgende keer zelf slachtoffer te worden
Nurture: persoonlijkheid en de omgeving
» Ons gedrag word voor een belangrijk deel gevormd volgens de
principes van behavioristisch conditionering, cognitief leren en
sociale psychologie.
» Persoonlijkheidspsycholoog Walter Mischel heeft gesuggereerd
dat alle andere effecten, met inbegrip van alle aangeboren
eigenschappen, door deze invloeden uit de omgeving worden
overstemd. De vraag of hij gelijk heeft, wordt de persoon-
situatiecontroverse / persoon-situatiedebat genoemd.
~ = discussie over relatieve invloed van
persoonlijkheidskenmerken en kenmerken van de
omgeving op gedrag
Nature: karakter en psychische processen
» Beschrijvende persoonlijkheidstheorie; bij dit type theorie ligt
de nadruk op de betrekkelijke stabiele
persoonlijkheidskenmerken of karaktertrekken van een
individu. (extravert – introvert)
