Psychotherapie → Cliënten
Psychiatrie → Patiënten
Psychotherapie onderverdeeld in 3 stappen:
1. Diagnose
2. Verklaring
3. Behandeling
Vier kenmerken van psychotherapie:
1. Relatie → Vertrouwelijk, intens, therapeutische afhankelijkheid
2. Raamwerk (context) → Afgebakende veilige behandelsetting
3. Rationale → Uitleg over probleem en logische verklaring ervan
4. Ritueel → Praktische methode of techniek gericht op verandering
Drie typen cliënten
1. Bezoeker = Is gestuurd maar ziet geen probleem
2. Klager = Ziet probleem, maar legt het buiten zichzelf
3. Hulpvrager = Erkent probleem en zoekt hulp
Predictief = Het vermogen om toekomstige gebeurtenissen te voorspellen op basis van indica
Indicatief = Verwijst naar het geven van aanwijzingen, signalen of suggesties over iets, zonde
toekomstige gebeurtenissen.
Klantgericht = Richt zich op het verhelpen van symptomen en stoornissen
Persoonsgericht = Richt zich op zelfinzicht en groei. Door het verbeteren van de levenskwalit
door veranderingen in levenswijze, denk- en gedragspatronen en persoonlijkheid.
Therapeutische werkwijze:
- Affectieve beleving = Emotie opwekken
- Cognitieve beheersing = Inzicht verwerven
- Gedragsregulatie = Gedrag oefenen/veranderen
Drie vormen van inzicht
1. Rationeel of verstandelijk inzicht = Verbanden begrijpen
2. Praktisch of oordeelkundig inzicht = Weten hoe te handelen. Vormen van een oordeel
3. Psychologisch of doorleefd inzicht = Het bewust worden van gevoelens en gedachten
Vier therapeutische stijlen
1. Actieve therapeut = Sturende rol
2. Passieve therapeut = Terughoudend en luisteren. Zonder veel sturing
3. Meegaande therapeut = cliënt bepaalt inhoud sessie
4. Sturende therapeut = Verhouding meester tot leerling
Cognitieve dissonantietheorie = Stelt dat mensen spanning ervaren wanneer ze tegenstrijdi
, Noceboreactie = Als behandeling met een placebo de toestand verergert of ongewenste bijw
Iatrogenie = Schade die ontstaat door de behandeling zelf.
Psychoanalytici:
- Intuïtief
- Symbool denken
- Vermijden dreiging
Cognitief-gedragstherapeuten:
- Analytisch
- Observerend
- Controlegericht
- Structuur
Exposafobie = De angst van therapeuten om exposure therapie toe te passen.
Gevolgen van exposafobie:
- Onjuiste behandeling.
- Effectiviteit daalt.
- Beperkt herstel.
- Negatieve boodschap.
Behandeling van exposafobie:
- Psycho educatie.
- Ervaringsgerichte oefeningen.
Dodo-bird effect = Alle therapieën zijn ongeveer even effectief.
• Voorstanders geloven dat dit komt door universele factoren die in alle therapieën aanw
• Tegenstanders wijzen op de mogelijke rol van specifieke technieken in bepaalde therap
herstructurering in CGT.
Verschillende stromingen hebben dingen gemeen, maar dit is niet wat de behandeling effecti
behandeltechnieken en een goede therapeutische relatie wel.
Dat tijdens de behandeling klachten afnemen is niet voldoende om te zeggen dat behandeling
Veranderingscirkel = Daarin staan stadia van motivatie tijdens behandeling.
1. Ontkenning
2. Afweging
3. Beslissing
4. Actieve verandering
5. Handhaving
6. Terugval
Exposafobie kan iatrogene effecten veroorzaken doordat exposure therapie bij sommige patië
verslechtering.
Voordelen van medisch model voor psychische problemen: