Samenvatting - goederenrecht

INHOUDSOPGAVE
DEEL 1 INDELING VAN DE GOEDEREN :


1

,HOOFDSTUK 1. SITUERING VAN HET GOEDERENRECHT :

Goederenrecht in de actualiteit 

Paul Gheysens (RAFC) wil de stadiongronden van het Bosuilstadion kopen, maar
eigenares Tania Mintjens weigert te verkopen. Ze stelde in 2023 een erfpacht
van 99 jaar voor als alternatief.

In Paal heeft een boer met zijn pikdorser het maïsdoolhof van kinderboerderij De
Merelhoeve vernield om zijn eigen veld te bereiken. Dit gebeurde eerder al in
2018 en 2021. De boer beroept zich op een erfdienstbaarheid van overgang die
sinds 1939 bestaat, terwijl de uitbater van de kinderboerderij stelt dat de boer
zijn perceel via eigen gronden kan bereiken. Deze situatie benadrukt de
complexiteit van erfdienstbaarheden in het goederenrecht.

Onderdeel van het vermogensrecht 

( Goederenrecht = onderdeel van het vermogensrecht )




Een essentieel kenmerk van het zakelijk recht is het volgrecht (je mag je goed
om het even wie bij iemand komen halen) terwijl een persoonlijk goed, dan
heb je enkel een aanspraak op een welbepaalde persoon. Er is maar een
beperkt aantal zakelijke rechten, je kan er geen bijmaken.

Er is een onderscheid tussen zakelijke en persoonlijke rechten o.a. van belang
voor :

 Verjaringstermijn (art. 2262 oud BW <-> art. 2262bis oud BW)
o Als u een zakelijke rechtsvordering heeft verjaart die in principe
na 30 jaar, persoonlijke rechtsvorderingen verjaren in principe na
10 jaar maar er zijn uitzonderingen
 Territoriale bevoegdheidsregeling (art. 629 Ger.W <-> art. 624 Ger.W.)
o Bij een rechtszaak moet de juiste rechtbank gekozen worden.
Voor persoonlijke rechten biedt art. 624 Ger.W vier


2

, keuzemogelijkheden. Bij zakelijke rechten is de keuze beperkter
en geldt art. 629 Ger.W.
 Publiciteit : OG (art. 3.30 BW) -> grotere tegenwerpelijkheid
o Persoonlijke rechten vereisen geen publiciteit, maar zakelijke
rechten wel. Bijvoorbeeld, bij de aankoop van een huis moet de
transactie worden overgeschreven in de registers van de
Administratie van de Patrimoniumdocumentatie. Dit zorgt ervoor
dat derden het zakelijk recht erkennen en respecteren
 Kenmerken specifiek voor zakelijke rechten (cfr. Infra)
o Zakelijke rechten hebben kenmerken die hen onderscheiden van
persoonlijke rechten, zoals overdraagbaarheid en
tegenwerpelijkheid aan derden.

Onderdeel van het vermogensrecht 




Boek 3 BW werd ingevoegd door Wet 4 februari 2020 houdende boek 3
“Goederen” van het Burgerlijk Wetboek, BS 17 maart 2020, 15,753.




 Nagenoeg volledig in werking getreden op 1 september 2021
 In dit opleidingsonderdeel (en op het examen) => boek 3 BW !!!

OEFENINGEN :
Is er in de onderstaande situaties sprake van een zakelijk of persoonlijk
recht ?

1. Emma sluit een huurovereenkomst met Imran om een appartement te
bewonen gedurende 3 jaar.
. Persoonlijk recht, het is een vorderingsrecht. Er is een huurrecht
tussen de huurder en de verhuurder.
3

, 2. Thomas is eigenaar van een stuk grond en verleent aan zijn buurman
het recht om een garage te bouwen op een deel van zijn perceel.
. Persoonlijk recht, u krijgt het recht om te bouwen op andermans
grond
3. Noor koopt een woning en wordt ingeschreven als eigenaar in het
hypotheekkantoor.
. Zakelijk recht
4. Yusuf heeft een lening afgesloten bij een bank. Hij heeft zich ertoe
verbonden om maandelijks een bedrag terug te betalen.
. Persoonlijk recht
5. Floor is eigenaar van een stuk weide. Ze verleent aan een landbouwer
het recht om diens koeien op het stuk weide te laten grazen.
. Persoonlijk recht, voorbeeld van pacht, is een langere periode.
Het is een gebruiksrecht.
6. Floor en Bert sluiten een verkoopovereenkomst. Er wordt onder meer
overeengekomen dat Floor pas eigenaar wordt van het goed op het
moment dat de prijs volledig betaald is.
. persoonlijk recht, er is geen derde

HOOFDSTUK 2. INDELING VAN DE GOEDEREN :


2.1 BEGRIPPEN IN HET GOEDERENRECHT :
voorwerpen (art. 3.38 BW) = alles wat geen persoon of dier is

 2 categorieën (art. 3.40 BW) :
o Lichamelijke voorwerpen = kunnen zintuiglijk worden
waargenomen en worden gemeten
o Onlichamelijke voorwerpen = kunnen niet zintuiglijk worden
waargenomen of worden gemeten (bv. Rechtsvordering of
universaliteit o.a. handelszaakn nalatenschap)

Goederen (art. 3.41 BW) = alle voorwerpen die vatbaar zijn voor toe-
eigening (m.i.v. de vermogensrechten)

 Bv. : de lucht, de zee, het licht

Dieren (art. 3.39 BW) = hebben een gevoelsvermogen en hebben biologische
noden  personen

 De regels in verband met lichamelijke goederen zijn op dieren van
toepassing

2.2 INDELING O.B.V. GRAAD VAN TOE-EIGENINGSMOGELIJKHEID :
Indeling op basis van de graad van toe-eigeningsmogelijkheid = is het
mogelijk (kunnen en mogen) om heerschappij uit te oefenen op een goed ? ->
neen ? -> vestiging van zakelijke rechten op dit goed is NIET mogelijk

4