Casus onderwijsgroep week 2.7
Centrale vraag :
Welke beschermingsmaatregelen voor meerderjarigen bestaan er en wat houden deze in?
Leerdoelen :
1. Welke beschermingsmaatregelen voor meerderjarigen kennen we?
a. Ondercuratelestelling
b. Onderbewindstelling
c. Mentorschap
2. Wat houdt ondercuratelestelling in?
Ondercuratelestelling is de meest ingrijpende maatregel voor meerderjarigen. Iemand die
onder curatele staat, is een curandus. Degene die de ondercuratelestelling uitvoert is de
curator.
3. Op welke gronden kan iemand onder curatele worden gesteld?
De kantonrechter kan een meerderjarige onder curatele stellen, indien (art. 1:378 lid 1 BW) :
1) Iemand kan tijdelijk of duurzaam zijn belangen niet behoorlijk waarnemen.
2) Iemand brengt tijdelijk of duurzaam zijn veiligheid of die van anderen in gevaar.
3) Ten gevolge van :
a. Zijn geestelijke of lichamelijk toestand.
b. Een gewoonte van drank- of drugsmisbruik.
4) Een meer passende en minder verstrekkende voorziening kan niet voldoende die
belangen behartigen.
Als duidelijk is dat voor een kind een ondercuratelestelling nodig is als hij meerderjarig
wordt, dan kan de curatele al eerder worden uitgesproken (art. 1:378 lid 2 BW). De
ondercuratelestelling gaat meteen van kracht als hij meerderjarig wordt (art. 1:381 lid 1 BW).
4. Wie kan een verzoek tot ondercuratelestelling doen?
De ondercuratelestelling kan worden verzocht door (art. 1:379 lid 1 BW) :
1) De persoon zelf.
2) De echtgenoot of geregistreerd partner.
3) Een andere levensgezel.
4) Bloedverwanten in de rechte linie.
5) Bloedverwanten in de zijlinie tot de vierde graad.
6) De niet-ouder die samen met een ouder het gezag over een minderjarige heeft.
7) De voogd van een minderjarige.
8) De bewindvoerder of de mentor als er al een andere beschermingsmaatregel loopt.
9) Het Openbaar Ministerie (art. 1:379 lid 2 BW).
10) Een instelling waar hij wordt verzorgd of begeleid (art. 1:379 lid 2 BW).
11. Wat zijn de gevolgen van de ondercuratelestelling?
De curatele vangt aan de dag nadat de ondercuratelestelling door de rechter is uitgesproken
(art. 1:381 lid 1 BW). De curandus is onbekwaam om zelfstandig rechtshandelingen te
verrichten voor zover de wet niet anders bepaalt (art. 1:381 lid 2 BW).
, Uitzonderingen :
a. Iemand die onder curatele staat mag rechtshandeling verrichten met toestemming van
zijn curator. De curator is bevoegd om die rechtshandeling voor de curandus te
verrichten. Deze toestemming moet voor een bepaalde rechtshandeling of specifiek doel
zijn (art. 1:381 lid 3 BW).
b. De curator is op termijn van verzorging, verpleging, behandeling en begeleiding
vertegenwoordigingsbevoegd (art. 1:381 lid 4 BW).
c. Iemand die onder curatele staat is handelingsbekwaam ten aanzien van leefgeld dat hij
van zijn curator ontvangt (art. 1:381 lid 5 BW).
d. Een curandus is bekwaam om rechtshandelingen te verrichten in zaken betreffende zijn
curatele (art. 1:381 lid 6 BW).
e. Iemand die vanwege drank- of drugsmisbruik onder curatele staat mag familierechtelijke
handelingen verrichten, tenzij de wet anders bepaalt (art. 1:382 BW).
12. Hoe wordt de curator benoemd?
De rechter die de ondercuratelestelling uitspreekt, benoemt een curator. Dit gebeurt
gelijktijdig met de beslissing tot ondercuratelestelling of zo snel mogelijk daarna. Hierbij gaat
de rechter na of iemand bereid en geschikt is om zijn rol als curator naar behoren te
vervullen (art. 1:383 lid 1 BW). Een rechtspersoon met volledige rechtsbevoegdheid kan ook
tot curator worden benoemd (art. 1:838 lid 4 BW).
Voorkeur benoeming curator :
1) Voorkeur curandus (art. 1:383 lid 2 BW).
De rechter is verplicht de voorkeur van de curandus te volgen ten aanzien van de degene
die tot curator wordt benoemd. De rechter kan van zijn voorkeur afwijken als daarvoor
gegronde redenen bestaan.
2) Wettelijke voorkeur (art. 1:383 lid 3 BW).
Als een curandus geen voorkeur heeft of de rechter volgt die voorkeur niet, dan kijkt de
rechter naar de wettelijke voorkeur. De eerste keuze is de echtgenoot, de geregistreerde
partner of de levensgezel van de curandus. De tweede keuze is een van de ouders,
meerderjarige kinderen, broers of zussen van de curandus
De rechter kan ook twee curatoren benoemen, tenzij er gegronde redenen hiertegen
verzetten. Elk van de curatoren kan de taken van het curatorschap alleen verrichten. Ook kan
de rechter een taakverdeling vaststellen. Als er een meningsverschil over ene bepaalde
kwestie is, dan kan de rechter een beslissing nemen (art. 1:383 lid 10 BW).
13. Hoe wordt de ondercuratelestelling gepubliceerd en geregistreerd?
Alle rechterlijke uitspraken waarbij een ondercuratelestelling wordt verleend of opgeheven
of waarbij een uitspraak tot ondercuratelestelling wordt vernietigd moeten binnen tien
dagen in de Staatscourant worden gepubliceerd door de griffier (art. 1:390 BW). Het doel
hiervan is de bescherming van de curandus en de maatschappij.
Bepaalde informatie over een ondercuratelestelling en bewind moeten worden opgenomen
in de openbare registers (Centraal curatele- en bewindsregister). De griffier van de rechtbank
draagt zorg voor inschrijving van deze gegevens in het CCBR (art. 1:391 lid 3 BW). Het doel
hiervan is om te voorkomen dat iemand die onder curatele staat een overeenkomst aangaat
met een ander. De volgende informatie moet wordt geregistreerd (art. 1:391 lid 1 BW) :
Centrale vraag :
Welke beschermingsmaatregelen voor meerderjarigen bestaan er en wat houden deze in?
Leerdoelen :
1. Welke beschermingsmaatregelen voor meerderjarigen kennen we?
a. Ondercuratelestelling
b. Onderbewindstelling
c. Mentorschap
2. Wat houdt ondercuratelestelling in?
Ondercuratelestelling is de meest ingrijpende maatregel voor meerderjarigen. Iemand die
onder curatele staat, is een curandus. Degene die de ondercuratelestelling uitvoert is de
curator.
3. Op welke gronden kan iemand onder curatele worden gesteld?
De kantonrechter kan een meerderjarige onder curatele stellen, indien (art. 1:378 lid 1 BW) :
1) Iemand kan tijdelijk of duurzaam zijn belangen niet behoorlijk waarnemen.
2) Iemand brengt tijdelijk of duurzaam zijn veiligheid of die van anderen in gevaar.
3) Ten gevolge van :
a. Zijn geestelijke of lichamelijk toestand.
b. Een gewoonte van drank- of drugsmisbruik.
4) Een meer passende en minder verstrekkende voorziening kan niet voldoende die
belangen behartigen.
Als duidelijk is dat voor een kind een ondercuratelestelling nodig is als hij meerderjarig
wordt, dan kan de curatele al eerder worden uitgesproken (art. 1:378 lid 2 BW). De
ondercuratelestelling gaat meteen van kracht als hij meerderjarig wordt (art. 1:381 lid 1 BW).
4. Wie kan een verzoek tot ondercuratelestelling doen?
De ondercuratelestelling kan worden verzocht door (art. 1:379 lid 1 BW) :
1) De persoon zelf.
2) De echtgenoot of geregistreerd partner.
3) Een andere levensgezel.
4) Bloedverwanten in de rechte linie.
5) Bloedverwanten in de zijlinie tot de vierde graad.
6) De niet-ouder die samen met een ouder het gezag over een minderjarige heeft.
7) De voogd van een minderjarige.
8) De bewindvoerder of de mentor als er al een andere beschermingsmaatregel loopt.
9) Het Openbaar Ministerie (art. 1:379 lid 2 BW).
10) Een instelling waar hij wordt verzorgd of begeleid (art. 1:379 lid 2 BW).
11. Wat zijn de gevolgen van de ondercuratelestelling?
De curatele vangt aan de dag nadat de ondercuratelestelling door de rechter is uitgesproken
(art. 1:381 lid 1 BW). De curandus is onbekwaam om zelfstandig rechtshandelingen te
verrichten voor zover de wet niet anders bepaalt (art. 1:381 lid 2 BW).
, Uitzonderingen :
a. Iemand die onder curatele staat mag rechtshandeling verrichten met toestemming van
zijn curator. De curator is bevoegd om die rechtshandeling voor de curandus te
verrichten. Deze toestemming moet voor een bepaalde rechtshandeling of specifiek doel
zijn (art. 1:381 lid 3 BW).
b. De curator is op termijn van verzorging, verpleging, behandeling en begeleiding
vertegenwoordigingsbevoegd (art. 1:381 lid 4 BW).
c. Iemand die onder curatele staat is handelingsbekwaam ten aanzien van leefgeld dat hij
van zijn curator ontvangt (art. 1:381 lid 5 BW).
d. Een curandus is bekwaam om rechtshandelingen te verrichten in zaken betreffende zijn
curatele (art. 1:381 lid 6 BW).
e. Iemand die vanwege drank- of drugsmisbruik onder curatele staat mag familierechtelijke
handelingen verrichten, tenzij de wet anders bepaalt (art. 1:382 BW).
12. Hoe wordt de curator benoemd?
De rechter die de ondercuratelestelling uitspreekt, benoemt een curator. Dit gebeurt
gelijktijdig met de beslissing tot ondercuratelestelling of zo snel mogelijk daarna. Hierbij gaat
de rechter na of iemand bereid en geschikt is om zijn rol als curator naar behoren te
vervullen (art. 1:383 lid 1 BW). Een rechtspersoon met volledige rechtsbevoegdheid kan ook
tot curator worden benoemd (art. 1:838 lid 4 BW).
Voorkeur benoeming curator :
1) Voorkeur curandus (art. 1:383 lid 2 BW).
De rechter is verplicht de voorkeur van de curandus te volgen ten aanzien van de degene
die tot curator wordt benoemd. De rechter kan van zijn voorkeur afwijken als daarvoor
gegronde redenen bestaan.
2) Wettelijke voorkeur (art. 1:383 lid 3 BW).
Als een curandus geen voorkeur heeft of de rechter volgt die voorkeur niet, dan kijkt de
rechter naar de wettelijke voorkeur. De eerste keuze is de echtgenoot, de geregistreerde
partner of de levensgezel van de curandus. De tweede keuze is een van de ouders,
meerderjarige kinderen, broers of zussen van de curandus
De rechter kan ook twee curatoren benoemen, tenzij er gegronde redenen hiertegen
verzetten. Elk van de curatoren kan de taken van het curatorschap alleen verrichten. Ook kan
de rechter een taakverdeling vaststellen. Als er een meningsverschil over ene bepaalde
kwestie is, dan kan de rechter een beslissing nemen (art. 1:383 lid 10 BW).
13. Hoe wordt de ondercuratelestelling gepubliceerd en geregistreerd?
Alle rechterlijke uitspraken waarbij een ondercuratelestelling wordt verleend of opgeheven
of waarbij een uitspraak tot ondercuratelestelling wordt vernietigd moeten binnen tien
dagen in de Staatscourant worden gepubliceerd door de griffier (art. 1:390 BW). Het doel
hiervan is de bescherming van de curandus en de maatschappij.
Bepaalde informatie over een ondercuratelestelling en bewind moeten worden opgenomen
in de openbare registers (Centraal curatele- en bewindsregister). De griffier van de rechtbank
draagt zorg voor inschrijving van deze gegevens in het CCBR (art. 1:391 lid 3 BW). Het doel
hiervan is om te voorkomen dat iemand die onder curatele staat een overeenkomst aangaat
met een ander. De volgende informatie moet wordt geregistreerd (art. 1:391 lid 1 BW) :
