Week 1
,Hoofdstuk 1
Hoe kan je ervoor zorgen dat iemand bepaald gedrag minder gaat vertonen? Hoe kan je
anderen motiveren om hieraan te werken?
Definitie van ziekte
- Ziekte is een schadelijke somatische of psychische afwijking van een organisme
waardoor dit organisme minder goed functioneert: infectieziekten, hart- en vaat
ziekten, kanker etc.
- Chronische ziekte is een ziekte waarbij over het algemeen geen uitzicht is op volledig
herstel.
Definities van gezondheid
- Gezondheid is een toestand van volledig lichamelijk, geestelijk en maatschappelijk
welzijn. En niet slechts afwezig van ziekte of andere lichamelijke gebreken.
- Gezondheid is het vermogen om je aan te passen en je eigen regie te voeren in het
licht van de sociale, fysieke en emotionele uitdagingen van het leven.
- Gezondheid en ziekte zijn twee aparte dimensies maar hangen samen met elkaar.
Ziekte is een continuüm dat loopt van geen ziekte tot ernstig ziek. Gezondheid loopt
van een slechte gezondheid tot zeer gezond.
Zes dimensies van gezondheid volgens Huber:
1. Lichaamsfuncties: fysiek functioneren, klachten, medische feiten
2. Mentaal welbevinden: cognitief functioneren, emotionele toestand, zelfrespect.
3. Zingeving: doelen, nut van leven, toekomst, acceptatie
4. Kwaliteit van leven: geluk, genieten, ervaren gezondheid, lekker in je vel zitten
5. Meedoen: sociale en communicatieve vaardigheden, relaties, contacten,
6. Dagelijks functioneren: algemene dagelijkse levensverrichtingen
Pathogenese: inzicht in het ontstaan, de ontwikkeling en het verloop van een aandoening.
Salutogenese: de centrale vraag hierbij is: wat houdt mensen gezond en wat bevordert de
gezondheid. Positief, bevorderen, voorkomen, uitbreiden.
Gezondheid en ziekte binnen de GGZ: DSM-5-TR: psychische stoornissen gaan
gewoonlijk gepaard met significante lijdensdruk en/of beperkingen in het functioneren op
sociaal of beroepsmatig gebied of bij andere belangrijke bezigheden. Hierin staan 400
stoornissen. Is tot stand gekomen door psychiaters die stemmen of de stoornis wel of niet in
DSM moet opgenomen worden.
Epidemiologie: bestudeert de gezondheidssituatie in een populatie en kijkt daarbij naar het
voorkomen en de verspreiding van ziekten.
Levensverwachting: gemiddeld aantal jaren dat iemand zal leven.
- Levensverwachting in goed ervaren gezondheid
- Levensverwachting zonder beperkingen
- Levensverwachting in goede geestelijke gezondheid
- Levensverwachting zonder chronische ziekten
,Morbiditeit: geeft de mate van het voorkomen van een specifieke ziekte aan
Mortaliteit: is de sterfte in een bepaalde periode
Prevalentie: is het aantal gevallen van een aandoening per 1000 of 100.000 op een
specifiek moment in een bevolking.
Incidentie: aantal nieuwe gevallen van ziekte per tijd, per aantal, per bevolking
Multimorbiditeit: er zijn meerdere ziekten tegelijkertijd aanwezig
De context van gedrag maakt uit. Ouders, omgeving, dorp, plaats, school.
Een diagnose is een nauwkeurige beschrijving van de symptomen, de ernst en het beloop
van psychische klachten of ontwikkelingsstagnatie. Het hele plaatje, wat is het,
Een classificatie is een woord met een aantal kenmerken.
DALY: Disability Adjusted Life Year
- DALY drukt het aantal gezonde levensjaren uit wat een populatie verliest door
ziekten (ziektelast) en kwantificeert gezondheidsverlies.
- Is opgebouwd uit 2 componenten
1. De jaren verloren door vroegtijdige sterfte
2. De jaren geleefd met ziekte
- 4 aspecten van ziekten worden meegenomen: ernst van ziekte, aantal mensen,
sterfte en leeftijd.
Gezondheidsmodel Lalonde: Gezondheid wordt beïnvloed door
- Biologische factoren: erfelijkheid en geslacht
- Omgeving: fysiek en sociaal
- Zorgvoorzieningen: toegankelijkheid
- Leefstijl: houding, kennis, gedrag
Volgens Lalonde zijn er 2 routes om gezondheid te bevorderen:
- Risicofactoren voor ziekte of ongezondheid aanpakken (pathogenese)
- Een gezonde omgeving en gezond gedrag stimuleren (salutogenese)
Gezondheid vanuit levensloop perspectief:
- Gezond opgroeien: zwangerschap, geboorte, ontwikkeling, kwetsbare jongeren
- Gezond blijven: uitgaan,werk,leefstijl, geen overbelasting, combinatie werk en gezin
- Gezond ouder worden: vergrijzing, omgaan met ziekten, zelfmanagement.
Critical life events: De invulling en de waarde van gezondheid verandert gedurende de
levensloop. Breuklijnen geven de overgang van de levensfasen aan.
Normatief:
- Bijbaan, middelbare school, uit huis gaan
- Studeren/werken
- Samenwonen/relatie
Niet normatief:
- Verhuizing
- Scheiding
- Overlijden
,Leefstijl heeft invloed op gezondheid: een gezonde leefstijl is geen garantie voor het niet
krijgen van een ziekte, maar het verkleint wel het risico op aandoeningen zowel fysiek als
mentaal.
Hedonisme is een manier van leven waarin je vooral bezig bent met genieten en doen waar
je blij van wordt. Ook wel wilde jaren genoemd, tegenover gestelde van settelen. Je gaat
dan meer uit, festivals, reizen.
BRAVO: Bewegen, Roken, Alcohol, Voeding, Ontspanning.
Een gezonde leefstijl bestaat uit:
- Actief leven met voldoende beweging en sport
- Niet roken of stoppen met roken
- Geen of matig gebruik van alcohol
- Een gezond eetpatroon en een normale inname van calorieën
- Voldoende ontspanning en niet te veel stress
- Geen drugs
Obesogene omgeving: een omgeving die de inname van calorie- en energierijk eten
makkelijk maakt. Annenin yemegi, eten met vriendinnen, overal fastfoodketens.
Health literacy: de basiskennis die een individu nodig heeft om gezond te kunnen leven.
, Hoofdstuk 1 (online boek)
Zorg staat onder druk door meer mensen die zorg nodig hebben.
Integraal zorgakkoord IZA: zorg voor iedereen toegankelijk, kwalitatief goed en betaalbaar
- Bevorderen leefstijl en mentale gezondheid
- Omgeving
- Versterken sociale omgeving
- Zelfredzaamheid bevorderen
- Gericht ondersteunen of inzetten van eHealth
- Afremmen medicalisering
Gezondheid is het vermogen zich aan te passen en eigen regie te voeren, in het licht van
lichamelijke, emotionele en sociale uitdagingen van het leven.
Zelfmanagement is het omgaan met een chronische aandoening. Het bevordert eigen regie
en autonomie. Het moet geen verschuiving zijn in verantwoordelijkheid. Actief bevorderen
van competenties en kennis bij chronische patiënten.
Zelfredzaamheid gaat over het zo lang mogelijk zelf kunnen uitvoeren van algemene
dagelijkse dagen
Zelfmanagement:
1. Medisch management:
- Omgaan met de behandeling
- Omgaan met de beperkingen en symptomen van de aandoening
- Medicijngebruik, beweging, voeding, leefstijlaanpassingen
2. Rolmanagement:
- Betekenis geven aan het leven en diverse sociale rollen
- Adequate relatie onderhouden met zorgverleners
- Adequate relatie met naasten en omgeving
3. Emotioneel management:
- Omgaan met emotionele gevolgen ziekte: angst, onzekerheid
- Voorbereiden op een onzekere toekomst
- Emotionele balans bereiken en behouden
- Positief zelfbeeld behouden
Vaardigheden voor zelfmanagement:
- Problemen oplossen
- Besluiten nemen
- Hulpbronnen inzetten
- Goede relatie met zorgverlener
- Planning maken
- Bijsturen, flexibel
eHealth: gericht ondersteunen of vervangen van schaarse capaciteit aan zorgmedewerkers
door technologische aanpassingen waardoor mensen meer regie hebben over hun
gezondheid.
,Hoofdstuk 1
Hoe kan je ervoor zorgen dat iemand bepaald gedrag minder gaat vertonen? Hoe kan je
anderen motiveren om hieraan te werken?
Definitie van ziekte
- Ziekte is een schadelijke somatische of psychische afwijking van een organisme
waardoor dit organisme minder goed functioneert: infectieziekten, hart- en vaat
ziekten, kanker etc.
- Chronische ziekte is een ziekte waarbij over het algemeen geen uitzicht is op volledig
herstel.
Definities van gezondheid
- Gezondheid is een toestand van volledig lichamelijk, geestelijk en maatschappelijk
welzijn. En niet slechts afwezig van ziekte of andere lichamelijke gebreken.
- Gezondheid is het vermogen om je aan te passen en je eigen regie te voeren in het
licht van de sociale, fysieke en emotionele uitdagingen van het leven.
- Gezondheid en ziekte zijn twee aparte dimensies maar hangen samen met elkaar.
Ziekte is een continuüm dat loopt van geen ziekte tot ernstig ziek. Gezondheid loopt
van een slechte gezondheid tot zeer gezond.
Zes dimensies van gezondheid volgens Huber:
1. Lichaamsfuncties: fysiek functioneren, klachten, medische feiten
2. Mentaal welbevinden: cognitief functioneren, emotionele toestand, zelfrespect.
3. Zingeving: doelen, nut van leven, toekomst, acceptatie
4. Kwaliteit van leven: geluk, genieten, ervaren gezondheid, lekker in je vel zitten
5. Meedoen: sociale en communicatieve vaardigheden, relaties, contacten,
6. Dagelijks functioneren: algemene dagelijkse levensverrichtingen
Pathogenese: inzicht in het ontstaan, de ontwikkeling en het verloop van een aandoening.
Salutogenese: de centrale vraag hierbij is: wat houdt mensen gezond en wat bevordert de
gezondheid. Positief, bevorderen, voorkomen, uitbreiden.
Gezondheid en ziekte binnen de GGZ: DSM-5-TR: psychische stoornissen gaan
gewoonlijk gepaard met significante lijdensdruk en/of beperkingen in het functioneren op
sociaal of beroepsmatig gebied of bij andere belangrijke bezigheden. Hierin staan 400
stoornissen. Is tot stand gekomen door psychiaters die stemmen of de stoornis wel of niet in
DSM moet opgenomen worden.
Epidemiologie: bestudeert de gezondheidssituatie in een populatie en kijkt daarbij naar het
voorkomen en de verspreiding van ziekten.
Levensverwachting: gemiddeld aantal jaren dat iemand zal leven.
- Levensverwachting in goed ervaren gezondheid
- Levensverwachting zonder beperkingen
- Levensverwachting in goede geestelijke gezondheid
- Levensverwachting zonder chronische ziekten
,Morbiditeit: geeft de mate van het voorkomen van een specifieke ziekte aan
Mortaliteit: is de sterfte in een bepaalde periode
Prevalentie: is het aantal gevallen van een aandoening per 1000 of 100.000 op een
specifiek moment in een bevolking.
Incidentie: aantal nieuwe gevallen van ziekte per tijd, per aantal, per bevolking
Multimorbiditeit: er zijn meerdere ziekten tegelijkertijd aanwezig
De context van gedrag maakt uit. Ouders, omgeving, dorp, plaats, school.
Een diagnose is een nauwkeurige beschrijving van de symptomen, de ernst en het beloop
van psychische klachten of ontwikkelingsstagnatie. Het hele plaatje, wat is het,
Een classificatie is een woord met een aantal kenmerken.
DALY: Disability Adjusted Life Year
- DALY drukt het aantal gezonde levensjaren uit wat een populatie verliest door
ziekten (ziektelast) en kwantificeert gezondheidsverlies.
- Is opgebouwd uit 2 componenten
1. De jaren verloren door vroegtijdige sterfte
2. De jaren geleefd met ziekte
- 4 aspecten van ziekten worden meegenomen: ernst van ziekte, aantal mensen,
sterfte en leeftijd.
Gezondheidsmodel Lalonde: Gezondheid wordt beïnvloed door
- Biologische factoren: erfelijkheid en geslacht
- Omgeving: fysiek en sociaal
- Zorgvoorzieningen: toegankelijkheid
- Leefstijl: houding, kennis, gedrag
Volgens Lalonde zijn er 2 routes om gezondheid te bevorderen:
- Risicofactoren voor ziekte of ongezondheid aanpakken (pathogenese)
- Een gezonde omgeving en gezond gedrag stimuleren (salutogenese)
Gezondheid vanuit levensloop perspectief:
- Gezond opgroeien: zwangerschap, geboorte, ontwikkeling, kwetsbare jongeren
- Gezond blijven: uitgaan,werk,leefstijl, geen overbelasting, combinatie werk en gezin
- Gezond ouder worden: vergrijzing, omgaan met ziekten, zelfmanagement.
Critical life events: De invulling en de waarde van gezondheid verandert gedurende de
levensloop. Breuklijnen geven de overgang van de levensfasen aan.
Normatief:
- Bijbaan, middelbare school, uit huis gaan
- Studeren/werken
- Samenwonen/relatie
Niet normatief:
- Verhuizing
- Scheiding
- Overlijden
,Leefstijl heeft invloed op gezondheid: een gezonde leefstijl is geen garantie voor het niet
krijgen van een ziekte, maar het verkleint wel het risico op aandoeningen zowel fysiek als
mentaal.
Hedonisme is een manier van leven waarin je vooral bezig bent met genieten en doen waar
je blij van wordt. Ook wel wilde jaren genoemd, tegenover gestelde van settelen. Je gaat
dan meer uit, festivals, reizen.
BRAVO: Bewegen, Roken, Alcohol, Voeding, Ontspanning.
Een gezonde leefstijl bestaat uit:
- Actief leven met voldoende beweging en sport
- Niet roken of stoppen met roken
- Geen of matig gebruik van alcohol
- Een gezond eetpatroon en een normale inname van calorieën
- Voldoende ontspanning en niet te veel stress
- Geen drugs
Obesogene omgeving: een omgeving die de inname van calorie- en energierijk eten
makkelijk maakt. Annenin yemegi, eten met vriendinnen, overal fastfoodketens.
Health literacy: de basiskennis die een individu nodig heeft om gezond te kunnen leven.
, Hoofdstuk 1 (online boek)
Zorg staat onder druk door meer mensen die zorg nodig hebben.
Integraal zorgakkoord IZA: zorg voor iedereen toegankelijk, kwalitatief goed en betaalbaar
- Bevorderen leefstijl en mentale gezondheid
- Omgeving
- Versterken sociale omgeving
- Zelfredzaamheid bevorderen
- Gericht ondersteunen of inzetten van eHealth
- Afremmen medicalisering
Gezondheid is het vermogen zich aan te passen en eigen regie te voeren, in het licht van
lichamelijke, emotionele en sociale uitdagingen van het leven.
Zelfmanagement is het omgaan met een chronische aandoening. Het bevordert eigen regie
en autonomie. Het moet geen verschuiving zijn in verantwoordelijkheid. Actief bevorderen
van competenties en kennis bij chronische patiënten.
Zelfredzaamheid gaat over het zo lang mogelijk zelf kunnen uitvoeren van algemene
dagelijkse dagen
Zelfmanagement:
1. Medisch management:
- Omgaan met de behandeling
- Omgaan met de beperkingen en symptomen van de aandoening
- Medicijngebruik, beweging, voeding, leefstijlaanpassingen
2. Rolmanagement:
- Betekenis geven aan het leven en diverse sociale rollen
- Adequate relatie onderhouden met zorgverleners
- Adequate relatie met naasten en omgeving
3. Emotioneel management:
- Omgaan met emotionele gevolgen ziekte: angst, onzekerheid
- Voorbereiden op een onzekere toekomst
- Emotionele balans bereiken en behouden
- Positief zelfbeeld behouden
Vaardigheden voor zelfmanagement:
- Problemen oplossen
- Besluiten nemen
- Hulpbronnen inzetten
- Goede relatie met zorgverlener
- Planning maken
- Bijsturen, flexibel
eHealth: gericht ondersteunen of vervangen van schaarse capaciteit aan zorgmedewerkers
door technologische aanpassingen waardoor mensen meer regie hebben over hun
gezondheid.
