Gerechtelijk recht
Deel 1
Inhoud
Begripsomschrijving...............................................................................................................................3
Bronnen..................................................................................................................................................3
Basisbeginselen......................................................................................................................................3
soorten recht..........................................................................................................................................4
Aanvullend recht................................................................................................................................4
dwingend recht...................................................................................................................................4
zuiver dwingend recht.....................................................................................................................4
recht van openbare orde.................................................................................................................4
Exceptie van ontoelaatbaarheid.............................................................................................................4
Algemene toelaatbaarheidsvereisten (art. 17 en 18 Ger. W.)............................................................5
1. rechtspersoonlijkheid en handelingsbekwaamheid....................................................................5
2. Hoedanigheid..............................................................................................................................5
3. Belang.........................................................................................................................................5
Eis en verweer........................................................................................................................................5
Geschil en beding...................................................................................................................................5
Gedingregels.......................................................................................................................................6
Termijnen...............................................................................................................................................6
Toepassingsgebied.............................................................................................................................6
Soorten...............................................................................................................................................6
Vaststelling.........................................................................................................................................6
Aanvang..............................................................................................................................................6
termijnberekening in dagen...............................................................................................................6
termijnberekening in maanden of jaren.............................................................................................7
kennisgeving.......................................................................................................................................8
Kenmerken van de rechtsvordering.......................................................................................................8
Exceptie van nietigheid (art. 860 e.v. Ger. W.).......................................................................................8
voorwaarden......................................................................................................................................9
legaliteit en legitimiteit...................................................................................................................9
mogelijkheid tot herstel..................................................................................................................9
conversie......................................................................................................................................10
rechterlijke organisatie (instellingen)...................................................................................................10
, “Omgekeerde piramidale structuur van Van Reepinghen”...............................................................11
huidige situatie.................................................................................................................................11
gerechtelijke indeling.......................................................................................................................11
het vredegerecht..........................................................................................................................12
de politierechtbank.......................................................................................................................12
partijen in een burgerlijke rechtbank...........................................................................................12
partijen in een strafrechtbank......................................................................................................12
Rechtbank van eerste aanleg........................................................................................................12
Hoven...........................................................................................................................................14
Hoge raad voor de justitie (HRJ)...................................................................................................16
instituut voor gerechtelijke opleiding...........................................................................................17
Adviesraad van de Magistratuur...................................................................................................17
Hoe kom je in de magistratuur?.......................................................................................................17
onafhankelijkheid van de rechter.........................................................................................................17
medewerkers gerecht.......................................................................................................................18
de gerechtsdeurwaarder......................................................................................................................18
de advocaat..........................................................................................................................................18
Bevoegdheid.........................................................................................................................................20
Materiële bevoegdheid....................................................................................................................20
wanneer bepaald?........................................................................................................................20
componenten...............................................................................................................................20
Territoriale bevoegdheid..................................................................................................................20
, Begripsomschrijving
art. 6 EVRM
Gerechtelijk recht = rechtsregels m.b.t. de effectuering van materieelrechtelijke aanspraken
MATERIEEL RECHT ----------------------------> GERECHTELIJK RECHT
Bronnen
internationale rechtsregels
o verdragen: art. 6 EVRM
o Europese verordeningen: Brussel lbis (2012)
Grondwet: rechterlijke macht + fundamentele waarborgen
Gerechtelijk Wetboek (Ger. W.)
o Historiek – 1967
o Charles van Reepinghen
o innovaties
o wijzigingen
wet 3 augustus 1992
wet 26 april 2007
gerechtelijke hervorming 2014
Potpourri l – Vll 2015-2018
Basisbeginselen
grondrechten: recht van verdediging
toegang tot het gerecht (art. 6 EVRM)
onafhankelijkheid en onpartijdigheid gerecht
eerlijk en openbaar proces
tegenspraak
o partijen staan met gelijke wapens t.o.v. elkaar
o mogelijk op elk moment in het proces
o kan soms niet, bv. in strafprocesrecht >> tegenspraak is quasi niet aanwezig
procesgelijkheid
partijautonomie
o = lijdelijkheid van de rechter (laat zich lijden)
o wie stuurt de procedure?
o partijen bepalen hoe het proces verloopt
bv. procedure voor schadevergoeding, eisende partij vordert €10 000. De rechter kan hierbij
oordelen om dat bedrag/lager bedrag/geen bedrag toe te kennen. Hij kan echter niet MEER
toekennen dan de gevraagde som. Het is aan de partij zelf om een volstaande
schadevergoeding te vorderen.
“Je kan nooit iets krijgen van de rechter als je er niet om vraagt”
rechter kan wél ambtshalve iets opwerpen
o enkel bij zaken rond openbare orde
o bij dwingend recht moeten partijen zelf opwerpen
Deel 1
Inhoud
Begripsomschrijving...............................................................................................................................3
Bronnen..................................................................................................................................................3
Basisbeginselen......................................................................................................................................3
soorten recht..........................................................................................................................................4
Aanvullend recht................................................................................................................................4
dwingend recht...................................................................................................................................4
zuiver dwingend recht.....................................................................................................................4
recht van openbare orde.................................................................................................................4
Exceptie van ontoelaatbaarheid.............................................................................................................4
Algemene toelaatbaarheidsvereisten (art. 17 en 18 Ger. W.)............................................................5
1. rechtspersoonlijkheid en handelingsbekwaamheid....................................................................5
2. Hoedanigheid..............................................................................................................................5
3. Belang.........................................................................................................................................5
Eis en verweer........................................................................................................................................5
Geschil en beding...................................................................................................................................5
Gedingregels.......................................................................................................................................6
Termijnen...............................................................................................................................................6
Toepassingsgebied.............................................................................................................................6
Soorten...............................................................................................................................................6
Vaststelling.........................................................................................................................................6
Aanvang..............................................................................................................................................6
termijnberekening in dagen...............................................................................................................6
termijnberekening in maanden of jaren.............................................................................................7
kennisgeving.......................................................................................................................................8
Kenmerken van de rechtsvordering.......................................................................................................8
Exceptie van nietigheid (art. 860 e.v. Ger. W.).......................................................................................8
voorwaarden......................................................................................................................................9
legaliteit en legitimiteit...................................................................................................................9
mogelijkheid tot herstel..................................................................................................................9
conversie......................................................................................................................................10
rechterlijke organisatie (instellingen)...................................................................................................10
, “Omgekeerde piramidale structuur van Van Reepinghen”...............................................................11
huidige situatie.................................................................................................................................11
gerechtelijke indeling.......................................................................................................................11
het vredegerecht..........................................................................................................................12
de politierechtbank.......................................................................................................................12
partijen in een burgerlijke rechtbank...........................................................................................12
partijen in een strafrechtbank......................................................................................................12
Rechtbank van eerste aanleg........................................................................................................12
Hoven...........................................................................................................................................14
Hoge raad voor de justitie (HRJ)...................................................................................................16
instituut voor gerechtelijke opleiding...........................................................................................17
Adviesraad van de Magistratuur...................................................................................................17
Hoe kom je in de magistratuur?.......................................................................................................17
onafhankelijkheid van de rechter.........................................................................................................17
medewerkers gerecht.......................................................................................................................18
de gerechtsdeurwaarder......................................................................................................................18
de advocaat..........................................................................................................................................18
Bevoegdheid.........................................................................................................................................20
Materiële bevoegdheid....................................................................................................................20
wanneer bepaald?........................................................................................................................20
componenten...............................................................................................................................20
Territoriale bevoegdheid..................................................................................................................20
, Begripsomschrijving
art. 6 EVRM
Gerechtelijk recht = rechtsregels m.b.t. de effectuering van materieelrechtelijke aanspraken
MATERIEEL RECHT ----------------------------> GERECHTELIJK RECHT
Bronnen
internationale rechtsregels
o verdragen: art. 6 EVRM
o Europese verordeningen: Brussel lbis (2012)
Grondwet: rechterlijke macht + fundamentele waarborgen
Gerechtelijk Wetboek (Ger. W.)
o Historiek – 1967
o Charles van Reepinghen
o innovaties
o wijzigingen
wet 3 augustus 1992
wet 26 april 2007
gerechtelijke hervorming 2014
Potpourri l – Vll 2015-2018
Basisbeginselen
grondrechten: recht van verdediging
toegang tot het gerecht (art. 6 EVRM)
onafhankelijkheid en onpartijdigheid gerecht
eerlijk en openbaar proces
tegenspraak
o partijen staan met gelijke wapens t.o.v. elkaar
o mogelijk op elk moment in het proces
o kan soms niet, bv. in strafprocesrecht >> tegenspraak is quasi niet aanwezig
procesgelijkheid
partijautonomie
o = lijdelijkheid van de rechter (laat zich lijden)
o wie stuurt de procedure?
o partijen bepalen hoe het proces verloopt
bv. procedure voor schadevergoeding, eisende partij vordert €10 000. De rechter kan hierbij
oordelen om dat bedrag/lager bedrag/geen bedrag toe te kennen. Hij kan echter niet MEER
toekennen dan de gevraagde som. Het is aan de partij zelf om een volstaande
schadevergoeding te vorderen.
“Je kan nooit iets krijgen van de rechter als je er niet om vraagt”
rechter kan wél ambtshalve iets opwerpen
o enkel bij zaken rond openbare orde
o bij dwingend recht moeten partijen zelf opwerpen
