Blijven Scrollen en Slecht Slapen: Een kijk op de Samenhang tussen het gebruik van
Sociale Media en de Slaapkwaliteit van Jongvolwassenen.
Faculteit der Gedragswetenschappen, Vrije Universiteit van Amsterdam
Big Data in de Psychologie
Onderzoeksvoorstel
2 februari 2025
Aantal woorden: 1.687
Introductie: 697
Methode: 690
ELSI: 300
1
, Blijven Scrollen en Slecht Slapen: Een kijk op de Samenhang tussen het gebruik van
Sociale Media en de Slaapkwaliteit van Jongvolwassenen.
Een goede nachtrust is essentieel om het welzijn van de mens te onderhouden. Vaak
wordt gedacht dat alleen langdurig slapen noodzakelijk is om deze goede nachtrust te behalen,
maar een ander fundamenteel onderdeel is het hebben van een goede slaapkwaliteit. Een
goede slaapkwaliteit bestaat uit gemakkelijk in slaap kunnen vallen, de hele nacht kunnen
doorslapen en vroeg wakker kunnen worden (Hersenstichting, 2023). Overigens blijkt uit
onderzoek van de Hersenstichting (2023b) dat 63% van de Nederlanders ontevreden is over
zijn eigen slaapkwaliteit en dat 49% van de Nederlanders niet goed kan doorslapen. Slecht
slapen kan gevolgen met zich mee brengen zoals verhoogde kans op het verkrijgen van
depressie, obesitas, diabetes en kan belemmeringen in het dagelijks leven veroorzaken
(Slechte Slaap en Gezondheid: Meer Aandacht Voor Preventie van Belang | RIVM, z.d.-b).
Daarnaast kan dit ook gevolgen meebrengen voor jongvolwassenen. Zo blijkt dat slecht
slapen de academische prestaties van jongeren kan verslechteren (Baiden et al., 2017).
Eén van de aspecten uit ons dagelijks leven dat wordt gecorreleerd met een slechte
slaapkwaliteit is ons gebruik van sociale media. In 2021 kwam er een artikel uit van Alonzo et
al. (2021) waarin er gekeken werd naar de samenhang tussen het gebruik van sociale media en
slaapkwaliteit. In 23 van de 24 artikelen die ze hebben geanalyseerd, werd een positieve
correlatie tussen het frequente gebruik van sociale media en de slechte slaapkwaliteit
gevonden. Een verband tussen sociaal media gebruik en slaapkwaliteit werd hiermee
geconstateerd.
Toch staan er nog veel vragen open binnen dit onderzoeksgebied en er zijn
verschillende problemen die zich voordoen in eerder onderzoek. Eén van de vragen die nog
open staat is wat de samenhang is tussen het gebruik van specifieke media en de
slaapkwaliteit van jongvolwassenen. Zo is er veel onderzoek gedaan naar algemene
schermtijd, waarbij gebruik van elk sociaal platform mee werd genomen, maar er is een
gebrek aan onderzoek dat zich focust op gebruik van specifieke media. Dit zal dan ook
worden onderzocht binnen dit onderzoek. De platformen waar de focus op zal zijn binnen dit
onderzoek zijn Instagram en TikTok. Er is specifiek gekozen om deze platformen te
onderzoeken, gezien deze het meest groeiend zijn in dagelijks gebruik van alle sociale media
(Jonker et al., 2024).
Een probleem wat plaatsvindt binnen veel van de eerdere onderzoeken, is dat er veelal
gebruik gemaakt wordt van zelf-rapportage om slaapkwaliteit en sociaal media gebruik te
2
Sociale Media en de Slaapkwaliteit van Jongvolwassenen.
Faculteit der Gedragswetenschappen, Vrije Universiteit van Amsterdam
Big Data in de Psychologie
Onderzoeksvoorstel
2 februari 2025
Aantal woorden: 1.687
Introductie: 697
Methode: 690
ELSI: 300
1
, Blijven Scrollen en Slecht Slapen: Een kijk op de Samenhang tussen het gebruik van
Sociale Media en de Slaapkwaliteit van Jongvolwassenen.
Een goede nachtrust is essentieel om het welzijn van de mens te onderhouden. Vaak
wordt gedacht dat alleen langdurig slapen noodzakelijk is om deze goede nachtrust te behalen,
maar een ander fundamenteel onderdeel is het hebben van een goede slaapkwaliteit. Een
goede slaapkwaliteit bestaat uit gemakkelijk in slaap kunnen vallen, de hele nacht kunnen
doorslapen en vroeg wakker kunnen worden (Hersenstichting, 2023). Overigens blijkt uit
onderzoek van de Hersenstichting (2023b) dat 63% van de Nederlanders ontevreden is over
zijn eigen slaapkwaliteit en dat 49% van de Nederlanders niet goed kan doorslapen. Slecht
slapen kan gevolgen met zich mee brengen zoals verhoogde kans op het verkrijgen van
depressie, obesitas, diabetes en kan belemmeringen in het dagelijks leven veroorzaken
(Slechte Slaap en Gezondheid: Meer Aandacht Voor Preventie van Belang | RIVM, z.d.-b).
Daarnaast kan dit ook gevolgen meebrengen voor jongvolwassenen. Zo blijkt dat slecht
slapen de academische prestaties van jongeren kan verslechteren (Baiden et al., 2017).
Eén van de aspecten uit ons dagelijks leven dat wordt gecorreleerd met een slechte
slaapkwaliteit is ons gebruik van sociale media. In 2021 kwam er een artikel uit van Alonzo et
al. (2021) waarin er gekeken werd naar de samenhang tussen het gebruik van sociale media en
slaapkwaliteit. In 23 van de 24 artikelen die ze hebben geanalyseerd, werd een positieve
correlatie tussen het frequente gebruik van sociale media en de slechte slaapkwaliteit
gevonden. Een verband tussen sociaal media gebruik en slaapkwaliteit werd hiermee
geconstateerd.
Toch staan er nog veel vragen open binnen dit onderzoeksgebied en er zijn
verschillende problemen die zich voordoen in eerder onderzoek. Eén van de vragen die nog
open staat is wat de samenhang is tussen het gebruik van specifieke media en de
slaapkwaliteit van jongvolwassenen. Zo is er veel onderzoek gedaan naar algemene
schermtijd, waarbij gebruik van elk sociaal platform mee werd genomen, maar er is een
gebrek aan onderzoek dat zich focust op gebruik van specifieke media. Dit zal dan ook
worden onderzocht binnen dit onderzoek. De platformen waar de focus op zal zijn binnen dit
onderzoek zijn Instagram en TikTok. Er is specifiek gekozen om deze platformen te
onderzoeken, gezien deze het meest groeiend zijn in dagelijks gebruik van alle sociale media
(Jonker et al., 2024).
Een probleem wat plaatsvindt binnen veel van de eerdere onderzoeken, is dat er veelal
gebruik gemaakt wordt van zelf-rapportage om slaapkwaliteit en sociaal media gebruik te
2
