100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached 4.2 TrustPilot
logo-home
Summary

Summary - Fiscaal recht

Rating
-
Sold
1
Pages
215
Uploaded on
03-06-2025
Written in
2024/2025

Deze samenvatting bevat een volledige weergave van alles wat we tijdens de lessen van prof. S. De Raedt in het adademiejaar hebben gezien. Alle voorbeelden die ze heeft aangehaald staan er ook in.

Institution
Course













Whoops! We can’t load your doc right now. Try again or contact support.

Written for

Institution
Study
Course

Document information

Uploaded on
June 3, 2025
Number of pages
215
Written in
2024/2025
Type
Summary

Subjects

Content preview

1




FISCAAL RECHT
OVERZICHT VAN DE COLLEGES
o DEEL 1: kapstokken van het fiscaal recht
 Basisbegrippen
 Fiscale bevoegdheidsverdeling
 Algemene beginselen
o DEEL 2: personenbelasting
 Onroerende, roerende en beroepsinkomsten
 Belasting berekening
o DEEL 3: rechtspersonenbelasting en vennootschapsbelasting
 Onderscheid rechtspersonenbelasting en vennootschapsbelasting
 Basis berekening vennootschapsbelasting
o DEEL 4: fiscale procedure
 Evolutie inzake internationale fiscale procedure
o DEEL 5 : oefeningen personenbelasting en vennootschapsbelasting
 Maandag 22 april, 9u: indienen voorbereiding op BB
 Vrijdag 25 april: werkcollege
o DEEL 6: BTW
o DEEL 7: registratierechten, successierechten en overige regionale belastingen
o DEEL 8: gastcollege Bruno Peeters
 Te kennen leerstof, vooraf inschrijven!
 Vindt plaats op dinsdag 20 mei om 16u30
o EXAMEN – Maandag 2 juni
 Meerkeuzevragen
 50% van de punten
 Zonder giscorrectie
 Steeds is slechts 1 antwoord correct
 Twee open vragen
 50% van de punten
 Gaat over kennis en inzicht
o Wetboek
 Nodig: OESO Modelverdrag en WIB




INTRODUCTIE TOT HET FISCAAL RECHT (LES 1)



Door Fien Elegheert (2024-2025)

, 2


Basisbegrippen en fiscale bevoegdheidsverdeling deel 1

OVERZICHT

o Plaats van het fiscaal recht tegenover andere rechtstakken
o Begrip belasting
o Functies
o Indeling belastingen

PLAATS VAN HET FISCAAL RECHT TEGENOVER ANDERE RECHTSTAKKEN

Het fiscaal recht is de verhouding tussen de burger, als belastingplichtige, en de fiscale
administratie. De fiscale administratie is een onderdeel van alle administraties in België,
zijnde de uitvoerende macht. De relatie tussen de uitvoerende macht en de burger wordt
beheerst door het publiek recht. Hier gaat het in de fiscaliteit ook over, zeker als we het
hebben over de bevoegdheidsverdeling.

o Dus: Fiscaal recht = onderdeel van het publiek recht
 Gevolgen:
 De algemene rechtsbeginselen van het administratief recht zijn
ook van toepassing op het fiscaal recht
 Vooral voor het formeel fiscaal recht
 Daar zien we het meeste voorbeelden van op het
ogenblik dat het fiscaal recht door de overheid wordt
afgedwongen bij de burger  dan komen die
beginselen van administratief recht naar boven
 De fiscale procedure is het moment bij uitstek waar
de overheid de toepassing van fiscale regels afdwingt
van zijn burgers
 Dan moet de overheid een aantal principes
van administratief recht respecteren
 Vb.: beginselen van behoorlijk bestuur
 Op het moment dat we weten wie er allemaal
belastingen moet betalen (door het materieel fiscaal
recht), hoe gaan we dat dan afdwingen bij die burger?
 Eerste stap = belasting individualiseren
 Vb.: alle dames met een rode trui
moeten 1000 euro belastingen betalen,
maar daarmee weten ze niet wanneer
ze moeten betalen. Moeten zij een
aangifte doen? Moeten zij dat op het
einde van het jaar doen? -> dat weten
zij nog niet.
 De schuld die door een materiële wet is
ingesteld, moet nog geïndividualiseerd
worden
o Daar bestaan al die
procedureregels voor
 <-> materieel fiscaal recht: gaat over wie we gaan belasten,
wat we gaan belasten, hoeveel we gaan belasten, wie we
gaan vrijstellen, …




Door Fien Elegheert (2024-2025)

, 3


 De regels in de fiscaliteit zijn van openbare orde
 Wanneer er een overheidsakte tot stand wordt gebracht die
in strijd is met dat materieel fiscaal recht = absoluut nietig
 Kan door iedereen worden ingeroepen, zelfs
ambtshalve door de rechter
 = recent heel belangrijk geworden, in die zin
dat we een belangrijke rol geven aan die
rechter
 Vb.: als de administratie zich vergist heeft wat
betreft motivering of juridische grondslag voor
een bepaalde aanslag -> fiscaal recht is van
OO dus als de rechter dat opmerkt moet die
dat corrigeren
 Kritiek: wat heeft de motiveringsplicht
nog van waarde als die overheid zich
kan vergissen en de rechter kan
corrigeren en er alsnog betaald moet
worden
 Idee: belastingen moeten betaald worden, en als er een
goede grondslag is om dat te wettigen dan moet je betalen
 Het is niet omdat iemand zich vergist heeft, dat je
dan niet moet betalen
o Rol van het privaat recht? (heeft ook een rol in het fiscaal recht)
 Ook de overheid kan soms aan het privaat recht onderworpen zijn
 Vb.: overheid sluit een overeenkomsten met de belastingplichtige
 Als ik kom controleren bij iemand thuis en die persoon heeft
gezegd dat hij zijn huis voor 50% gebruikt voor zijn beroep,
en de controleur komt en kijkt rond en zegt dat hij het
geloofd. Op dat moment is er een overeenkomst over de
feiten. Als er dan het jaar nadien een andere ambtenaar
komt en die zegt dat hij niet vindt dat dat 50% is, maar 40%.
 Dan zal men zeggen dat dat niet kan  er is
burgerrechtelijk gezien een overeenkomst
 De administratie is één en ondeelbaar: ‘de’
administratie heeft gezegd dat 50% goed is
 Privaat recht = ‘gemeen recht’  een begrip dat niet door de fiscale
wet wordt omschreven heeft de ‘gemeenrechtelijke betekenis’
 Gemeen: als wij binnen de fiscaliteit geen definitie gegeven hebben
aan iets, dan moeten we kijken naar de definitie van het gemeen
recht kijken (en eigenlijk is dat het burgerlijk recht)
 Vb.: ‘inkomen’  hiervan vinden we geen definitie in de wet
inkomstenbelasting
 Dat hoeft ook niet, want de rechtspraak heeft altijd
aangenomen dat inkomen moet gezien worden in de
burgerrechtelijke betekenis van het woord
 ‘Inkomen is alles wat een zaak periodiek aan
vruchten voortbrengt, zonder haar wezen te
veranderen of jaar substantie aan te tasten’
 Vb.: ik heb een onroerend goed en verhuur dat en er
komen periodiek huurinkomsten uit voort =
inkomsten




Door Fien Elegheert (2024-2025)

, 4


 Het is periodiek, en mijn substantie (mijn
wezen, mijn huis dat ik verhuur) veranderd/
verdwijnt niet.
 Vb.: ik heb een huis gekocht voor 100k en ik verkoop
dat na 10 jaar voor 200k.
 Dan heb ik een meerwaarde gemaakt van
100k
 Dan is uw substantie vergroot, maar dat is
geen periodiek inkomen
 Meerwaarde zijn geen inkomen, tenzij de
fiscale wet dit bepaalt
 Er zijn veel fiscale bepalingen die
daarop een uitzondering maken
 Maar meerwaarde is dus in principe
niet hetzelfde als inkomen
 Vb.: ‘winst’ (van een onderneming)  geen definitie in de
fiscale wet
 Niet erg, want we halen dat begrip uit het gemeen
boekhoudrecht
 We nemen algemeen aan dat het
boekhoudrecht zal bepalen wat de winst is,
tenzij er fiscale bepalingen zijn die bepaalde
zaken toevoegen of aftrekken van dat
boekhoudkundig winstbegrip
 ‘primauteit van het boekhoudrecht’
 Het boekhoudrecht beslist wat winst is
 Maar als je wil kijken naar de belastbare winst
moet je gaan kijken naar de regels van het
fiscaal recht (wat moet ervan worden
afgetrokken, wat moet erbij, …)

BEGRIP ‘BELASTING’

o Klassieke definitie (rechtsleer & rechtspraak):

“Een belasting eenzijdig opgelegd door de overheid, teneinde haar middelen te
verschaffen om in haar uitgaven van alle aard te voorzien”

 Twee kenmerken:
 Eenzijdig opgelegd
 Dwingend karakter
 Er is maar sprake van een belasting als het eenzijdig werd
opgelegd
 Financieel doel
 Er is maar sprake van een belasting als die en financieel doel
heeft
 Met name: de uitgave van alle aard van de overheid
voorzien
 M.a.w.: het gaat in een grote pot (en geen
toegewezen pot) waarmee de overheid dan
kan beslissen op basis van het regeerakkoord
(beleid) wat ze met dat geld gaan doen




Door Fien Elegheert (2024-2025)

, 5


 Er is van de overheid geen tegenprestatie die
ze aan u garandeert -> de opbrengst is niet
perse een tegenprestatie van iets voor de
belastingplichtige
 Onderscheid met andere inkomsten van de overheid:
 Boetes
 Zijn geen belastingen
 Het eerste kenmerk is wel voldaan, omdat boetes dwingend
en eenzijdig worden opgelegd.
 Maar: het doel is niet de schatkist vullen, dat is een bijzaak.
 Het hoofddoel van de boete is bestraffing, vandaar is
het geen belasting.
 Schenking of legaat aan de overheid
 Zijn geen belastingen
 Aan het eerste kenmerk is niet voldaan -> het is niet
eenzijdig opgelegd. De overheid legt u niet eenzijdig op om
een schenking te doen. Je hebt dat vrijwillig gedaan
 De schenking zal wel een financieel doel hebben, dat komt
doorgaans in de grote pot
 Onderscheid met andere < heffingen >
=> zijn geen belastingen maar leunen er toch wel dichtbij aan.
 Retributies
 Vb.: Parkeergeld. Als je moet betalen voor een parkeerplekje,
dan is dat geld dat je moet betalen een retributie.
 Dit is geen vergoeding voor uitgaven van alle aard,
dat wordt niet in de grote pot gesmeten om bepaalde
zaken mee te doen
 Dit is wel een vergoeding voor een individuele
tegenprestatie
 In ruil voor dat parkeergeld krijg je de plaats
om daar te staan
 <-> Bij belasting = er geen individuele
tegenprestatie
 De overheid beloofd niets
 Als de retributie een onredelijke verhouding heeft
met wat de overheid verleend aan u als dienst, dan is
dat geen retributie meer maar een belasting
 Vb.: Er wordt geld gevraagd om uw terras uit
te breiden op de stoep. Dit zal een retributie
zijn, tenzij een rechter vaststelt dat dat zo een
hoog bedrag is dat dat geen tegenprestatie
meer is voor het afstaan van de openbare
ruimte aan die caféhouder.
 De retributie kan zo dus riskeren een
belasting te worden
 Kwalificatie = van belang:
 Vb.: Het legaliteitsbeginsel en het
eenjarigheidsbeginsel spelen niet in
retributies, maar zijn wel van toepassing op
belastingen. Als een retributie een belasting
wordt zijn die beginselen dus ook van
toepassing.



Door Fien Elegheert (2024-2025)

, 6


 Sociale zekerheidsbijdragen
 Dit is geen vergoeding voor uitgaven van alle aard
 Dat komt in principe niet in de grote pot (volgens RP
en RL), want er is duidelijk een band met de sociale
bescherming
 Je betaald die bijdragen niet om het in de pot
te smijten, maar in de hoop dat als je ziek
wordt je dan een ziekte-uitkering krijgt of een
invaliditeitsuitkering
 Kwalificatie = van belang:
 Die typische beginselen die strikt worden toegepast in
de belastingen zijn niet van toepassing in de sociale
zekerheidsbijdragen, waaronder dat
legaliteitsbeginsel


FUNCTIES VAN DE BELASTING
 Waarom hebben we belastingen?
o Financiële functie
 We betalen belastingen om de schatkist te spijzen = basiskenmerk van een
belasting, een onderdeel van de definitie
 Maar: het moet wel een bijdrage in geld zijn
=> in principe is het een bijdrage in geld om de overheidsuitgaven
te betalen
 Je kan ook een bijdrage doen aan de overheid in natura
 Vb.: je kan uw erfbelasting betalen met kunstwerken
 Ratio: men wil vermijden dat erfgenamen belangrijke
kunstwerken zouden moeten verkopen en dat deze
naar het buitenland zouden verdwijnen om die
erfbelasting te moeten betalen.
 De overheid wil zo voorzien dat die erflaters
hun erfbelasting met die kunstwerken kunnen
betalen. Dan blijven ze in België, bij de
overheid en kunnen ze zelf tot een akkoord
komen in welk museum dat terecht komt.
 Totale ontvangsten van de staatsbelastingen (in miljoen EUR):
 2020: 105.203,0
 2021: 120.182,8
 2022: 134.029,7
 2023: 140.534,9
 Gaat dus over ferme bedragen
o Als je belastingen gaat heffen als overheid om geld in de staatskas te krijgen, dan
moet je natuurlijk belangrijke keuzen maken waarbij je ook andere
overwegingen dan louter financiële gaat maken
 Als ik 140 miljard in men schatkist wil, dan zou ik theoretisch kunnen
zeggen ‘140 miljard gedeeld door zoveel Belgen = zoveel voor iedereen’
 Dit gebeurd niet, omdat er ook heel veel andere overwegingen dan
financiële overwegingen meespelen bij een overheid om te
beslissen wie moet betalen en wat er belast gaat worden
o Voorbeelden uit de actualiteit




Door Fien Elegheert (2024-2025)
$15.15
Get access to the full document:

100% satisfaction guarantee
Immediately available after payment
Both online and in PDF
No strings attached

Get to know the seller
Seller avatar
fienelegheert

Get to know the seller

Seller avatar
fienelegheert Universiteit Antwerpen
Follow You need to be logged in order to follow users or courses
Sold
4
Member since
7 months
Number of followers
1
Documents
5
Last sold
1 week ago

0.0

0 reviews

5
0
4
0
3
0
2
0
1
0

Recently viewed by you

Why students choose Stuvia

Created by fellow students, verified by reviews

Quality you can trust: written by students who passed their tests and reviewed by others who've used these notes.

Didn't get what you expected? Choose another document

No worries! You can instantly pick a different document that better fits what you're looking for.

Pay as you like, start learning right away

No subscription, no commitments. Pay the way you're used to via credit card and download your PDF document instantly.

Student with book image

“Bought, downloaded, and aced it. It really can be that simple.”

Alisha Student

Frequently asked questions