Gastcollege – De correctionele zitting
De correctionele rechtbank
Correctionele rechtbank is samengesteld uit kamers met één rechter (art. 91 Ger.W.).
-> Collegiale kamers (3 rechters) is de uitzondering:
- Hoger beroep tegen zaken van de politierechtbank
- Kamer van uithandengeving
- Zaken die door de Voorzitter van de rechtbank worden toegewezen aan een kamer met 3 rechters
• Complexiteit
• Belang van de zaak
• Bijzondere, objectieve omstandigheden (art. 92 Ger.W.)
Aanhangigmaking
Een zaak kan bij de correctionele rechtbank aanhangig worden gemaakt (art. 182, 1ste lid Sv.).
- Door dagvaarding op verzoek van het openbaar ministerie of burgerlijke partij -> dagvaarding
voor een bepaalde zitting blijft geldig in geval van verdaging of voortzetting van de zaak -> termijn
voor dagvaarding = 10 vrije dagen (te verlengen als de persoon in het buitenland verblijft)
- Door verwijzing door het onderzoeksgerecht
- Door vrijwillige verschijning
- Door oproeping bij proces-verbaal door het openbaar ministerie (art. 216 quater Sv.)
Wie is aanwezig op de zitting?
Rechtbank -> voorzitter + bijzitter.
- Leidt de zitting, stelt vragen, houdt de orde, velt samen met de bijzitter het vonnis
- Rechters die samen met de voorzitter beslissingen nemen
Magistraat Openbaar Ministerie -> vertegenwoordigd de samenleving, vervolgt strafbare feiten
eist straf, formuleert standpunt over de zaak.
Griffier -> neemt nota van alles wat gezegd wordt tijdens de zitting, maakt het proces-verbaal op.
Bode -> verzorgt het praktische verloop van de zitting.
Beklaagde -> persoon die wordt vervolgd.
Advocaat -> verdedigt de belangen van de beklaagde.
Tolk -> verzekert dat anderstalige partijen de zitting begrijpen en zich kunnen uitdrukking.
Burgerlijk partij -> slachtoffer die schadevergoeding vordert.
Advocaat -> vertegenwoordigt de burgerlijke partij.
Politie -> zorgt voor veiligheid en orde, begeleidt eventueel de beklaagde.
Publiek -> de zitting is openbaar, tenzij anders besloten.
Pers -> mag aanwezig zijn om verslag uit te brengen, onder voorwaarden van discretie en privacy
-> camera’s mogen niet mee de zittingszaal in.
Pagina 1 van 5
Gastcollege - Strafprocesrecht
, De terechtzitting ten gronde
Verloop van de zitting -> artikel 190 Sv. en artikel 148 Gw..
De correctionele rechtbank kan getuigen ter terechtzitting met gedeeltelijke anonimiteit verhoren.
De correctionele rechtbank kan getuigen verhoren met volledige anonimiteit -> 2 mogelijkheden:
- Stemt de volledige anonieme getuige erin toe om ter terechtzitting te getuigen -> rechtbank
neemt nodige maatregelen om zijn anonimiteit te waarborgen
- Gelast de rechtbank de onderzoeksrechter om de getuige opnieuw te verhoren of volledig
nieuwe getuige te verhoren onder het stelsel van de volledige anonimiteit -> rechtbank beslist
dat ze bij dat verhoor door de onderzoeksrechter aanwezig zal zijn
Op basis van concrete gegevens die pas aan het licht zijn gekomen na de controle door de
kamer van inbeschuldigingstelling van de regelmatigheid van de observatie, infiltratie of
burgerinfiltratie, kan de correctionele rechtbank de kamer van inbeschuldigingstelling gelasten
een nieuwe controle uit te oefenen (art. 189ter, 1ste lid Sv.).
Rechtbank zendt het dossier naar het openbaar ministerie.
Bevoegdheid van de kamer van inbeschuldigingstelling is beperkt tot het onderzoek naar de
regelmatigheid van de bijzondere opsporingsmethode in de zin van artikel 235ter Sv..
Hersteltraject opleggen (art. 190sexies, §1, 2de lid Sv.):
- Beklaagde ontkent de hem ten laste gelegde feiten niet, erkent het bestaan van zijn
onderliggende problematiek en is gemotiveerd om hieraan te werken
- Hij wordt gewezen de problematiek nog niet opgevolgd door een dienst van de
gemeenschappen
- Hij valt niet onder de bevoegdheid van de strafuitvoeringsrechter of strafuitvoeringsrechtbank
- Hij verleent vrij en voldoende geïnformeerd zijn instemming met het hersteltraject
Zaak wordt ingeleid -> bepalen rechtsdag en conclusietermijn in complexe zaken (art. 152 Sv.).
Op de inleidingszitting gaat de rechtbank na of de voorwaarden zijn vervuld en het aangewezen
is een hersteltraject op te leggen -> niet het geval -> behandeling van de zaak.
Uiterlijk 2 maanden na de inleidingszitting vindt een oriëntatiezitting plaats waarop het
hersteltraject aan de rechtbank wordt voorgelegd.
Hersteltraject niet aanvaardt -> beklaagde kan voorstellen tot aanpassing van het hersteltraject.
Hersteltraject aanvaard -> zaak uitgesteld voor verdere opvolging.
Op de opvolgingszitting, die plaatsgrijpt uiterlijk 1 maand na de oriëntatiezitting, wordt de naleving
van de voorwaarden van het hersteltraject geëvalueerd en wordt waar nodig bijgestuurd.
De totale duur van de opvolging is beperkt tot 1 jaar, welke termijn bij gemotiveerde beslissing
verlengd kan worden met maximaal 6 maanden (art. 190sexies, §6 Sv.).
Uiterlijk 18 maanden na het opstarten van het hersteltraject vindt de behandeling van de zaak plaats.
Bij de uitspraak houdt de rechtbank rekening met het gevolgde hersteltraject.
Pagina 2 van 5
Gastcollege - Strafprocesrecht
De correctionele rechtbank
Correctionele rechtbank is samengesteld uit kamers met één rechter (art. 91 Ger.W.).
-> Collegiale kamers (3 rechters) is de uitzondering:
- Hoger beroep tegen zaken van de politierechtbank
- Kamer van uithandengeving
- Zaken die door de Voorzitter van de rechtbank worden toegewezen aan een kamer met 3 rechters
• Complexiteit
• Belang van de zaak
• Bijzondere, objectieve omstandigheden (art. 92 Ger.W.)
Aanhangigmaking
Een zaak kan bij de correctionele rechtbank aanhangig worden gemaakt (art. 182, 1ste lid Sv.).
- Door dagvaarding op verzoek van het openbaar ministerie of burgerlijke partij -> dagvaarding
voor een bepaalde zitting blijft geldig in geval van verdaging of voortzetting van de zaak -> termijn
voor dagvaarding = 10 vrije dagen (te verlengen als de persoon in het buitenland verblijft)
- Door verwijzing door het onderzoeksgerecht
- Door vrijwillige verschijning
- Door oproeping bij proces-verbaal door het openbaar ministerie (art. 216 quater Sv.)
Wie is aanwezig op de zitting?
Rechtbank -> voorzitter + bijzitter.
- Leidt de zitting, stelt vragen, houdt de orde, velt samen met de bijzitter het vonnis
- Rechters die samen met de voorzitter beslissingen nemen
Magistraat Openbaar Ministerie -> vertegenwoordigd de samenleving, vervolgt strafbare feiten
eist straf, formuleert standpunt over de zaak.
Griffier -> neemt nota van alles wat gezegd wordt tijdens de zitting, maakt het proces-verbaal op.
Bode -> verzorgt het praktische verloop van de zitting.
Beklaagde -> persoon die wordt vervolgd.
Advocaat -> verdedigt de belangen van de beklaagde.
Tolk -> verzekert dat anderstalige partijen de zitting begrijpen en zich kunnen uitdrukking.
Burgerlijk partij -> slachtoffer die schadevergoeding vordert.
Advocaat -> vertegenwoordigt de burgerlijke partij.
Politie -> zorgt voor veiligheid en orde, begeleidt eventueel de beklaagde.
Publiek -> de zitting is openbaar, tenzij anders besloten.
Pers -> mag aanwezig zijn om verslag uit te brengen, onder voorwaarden van discretie en privacy
-> camera’s mogen niet mee de zittingszaal in.
Pagina 1 van 5
Gastcollege - Strafprocesrecht
, De terechtzitting ten gronde
Verloop van de zitting -> artikel 190 Sv. en artikel 148 Gw..
De correctionele rechtbank kan getuigen ter terechtzitting met gedeeltelijke anonimiteit verhoren.
De correctionele rechtbank kan getuigen verhoren met volledige anonimiteit -> 2 mogelijkheden:
- Stemt de volledige anonieme getuige erin toe om ter terechtzitting te getuigen -> rechtbank
neemt nodige maatregelen om zijn anonimiteit te waarborgen
- Gelast de rechtbank de onderzoeksrechter om de getuige opnieuw te verhoren of volledig
nieuwe getuige te verhoren onder het stelsel van de volledige anonimiteit -> rechtbank beslist
dat ze bij dat verhoor door de onderzoeksrechter aanwezig zal zijn
Op basis van concrete gegevens die pas aan het licht zijn gekomen na de controle door de
kamer van inbeschuldigingstelling van de regelmatigheid van de observatie, infiltratie of
burgerinfiltratie, kan de correctionele rechtbank de kamer van inbeschuldigingstelling gelasten
een nieuwe controle uit te oefenen (art. 189ter, 1ste lid Sv.).
Rechtbank zendt het dossier naar het openbaar ministerie.
Bevoegdheid van de kamer van inbeschuldigingstelling is beperkt tot het onderzoek naar de
regelmatigheid van de bijzondere opsporingsmethode in de zin van artikel 235ter Sv..
Hersteltraject opleggen (art. 190sexies, §1, 2de lid Sv.):
- Beklaagde ontkent de hem ten laste gelegde feiten niet, erkent het bestaan van zijn
onderliggende problematiek en is gemotiveerd om hieraan te werken
- Hij wordt gewezen de problematiek nog niet opgevolgd door een dienst van de
gemeenschappen
- Hij valt niet onder de bevoegdheid van de strafuitvoeringsrechter of strafuitvoeringsrechtbank
- Hij verleent vrij en voldoende geïnformeerd zijn instemming met het hersteltraject
Zaak wordt ingeleid -> bepalen rechtsdag en conclusietermijn in complexe zaken (art. 152 Sv.).
Op de inleidingszitting gaat de rechtbank na of de voorwaarden zijn vervuld en het aangewezen
is een hersteltraject op te leggen -> niet het geval -> behandeling van de zaak.
Uiterlijk 2 maanden na de inleidingszitting vindt een oriëntatiezitting plaats waarop het
hersteltraject aan de rechtbank wordt voorgelegd.
Hersteltraject niet aanvaardt -> beklaagde kan voorstellen tot aanpassing van het hersteltraject.
Hersteltraject aanvaard -> zaak uitgesteld voor verdere opvolging.
Op de opvolgingszitting, die plaatsgrijpt uiterlijk 1 maand na de oriëntatiezitting, wordt de naleving
van de voorwaarden van het hersteltraject geëvalueerd en wordt waar nodig bijgestuurd.
De totale duur van de opvolging is beperkt tot 1 jaar, welke termijn bij gemotiveerde beslissing
verlengd kan worden met maximaal 6 maanden (art. 190sexies, §6 Sv.).
Uiterlijk 18 maanden na het opstarten van het hersteltraject vindt de behandeling van de zaak plaats.
Bij de uitspraak houdt de rechtbank rekening met het gevolgde hersteltraject.
Pagina 2 van 5
Gastcollege - Strafprocesrecht
