Samenvatting OBS 6 2025
ZORG VERLENEN AAN EEN KRAAMVROUW MET EEN
HOOGCOMPLEXE ZORGVRAAG
JGL X AMSTEL ACADEMIE
,Pathofysiologie
Hypertensie in het kraambed
= multi-orgaan probleem
Pre-eclampsie is een progressieve ziekte tijdens de zwangerschap met betrokkenheid van
meerdere (orgaan-)systemen (hersen, lever, nieren, hematologie, longen en de placenta
Maternale sterfte hoger bij
15-19 jaar en > 40 jaar
Niet westerse afkomst
1e zwangerschap en >2 zwangerschappen
Sectio in de anamnese
Obesitas > BMI > 30
Hoge bloeddruk
Chronische aandoeningen z.a. hart- en vaatziekte
Bij meten van de bloeddruk bij een zwangere of kraamvrouw -> manchet 1,5x de armomtrek
Laboratorium onderzoek
Hemoconcentratie-> hemoglobine
Nierfunctiestoornis -> kreatinine, proteïnurie
Leverenzymstoornis -> ALAT
Intravasale stolling -> trombocyten
Hemolyse -> LDH
Op indicatie (HELLP-syndroom, status na eclampsie) kan:
Hemostase -> cefalinetijd (APTT), PTT
Hemolyse -> haptoglobine of evt bloedbeeld (fragmentocyten)
Labetolol
5mg/ml
CAVE -> op IC vaak andere hoeveelheid in 1 ampul -> vanaf OK niet de spuit
van OK meenemen en op VK pompstand aansluiten >> overdosering!!!!
Ante partum en durante partum
Tot 1200 mg/dag
1200-2000 mg/dag zorgvuldig overwegen
Post partum
Maximale dosering tot 3600 mg/dag
Kan glucose verlagend effect insuline versterken
1
, Nicardipine
2e voorkeur bij inadequate respons op labetolol
Niet over 1 lijn me Ringerlactaat en oxytocine !
Compatibel met borstvoeding
Bijwerking: hoofdpijn
Post partum
Startdosis 1-5 mg/uur (2 ml/uur)
Indien RR onvoldoende daalt
o Na 15-30 minuten omhoog tot max 15 mg/uur
o Stappen van 0,5 mg/uur
Normaliter dosering niet hoger dan 4 mg/uur
Na iv medicatie over op oraal
Controle op de afdeling
o RR >160/110, proteïnurie > 5 mg/24 uur, iv medicatie
Voorkeur voor monotherapie
o Meer therapietrouw
o Minder belastend
o Pp 24-48 uur
Afbouw IV medicatie (anti-hypertensiva en MgSO4)
Over op orale medicatie
ACE-remmers >> enalapril eerste keuze preparaat postpartum
Begindosis 5 tot 20 mg 1dd
Dosis bij lichte hypertensie: 5 tot 10 mg 1dd
Lange halfwaardetijd
Onderhoudsdosis 20 mg/dag, max 40 mg/dag
Voorkeur bij hypertensie met diabetische nefropathie
Calcium antagonist >> 2e keus nifedipine 1dd 30 mg
Stapsgewijs ophogen tot max 120 mg/dag
Ontslag uit kraambed -> RR en klachten uitgevraagd door 1e lijns vlk en kraamzorg
Controle door HA in kraambed
RR
Hypertensiezorg nog voortzetten?
6-12 maanden pp >> screening van cardiovasculaire risicofactoren
Cerebrale afwijkingen >> PRES
Door lokaal oedeem of ischemie in de occipitale cortex
Visusstoornis
Soms complete blindheid
Vrijwel altijd reversibel (binnen enkele dagen)
Oogheelkundig onderzoek >> DD retina-oedeem >> geeft ook gezichtsvelduitval
Deze afwijking herstelt bijna altijd binnen 2-3 maanden
Prodromen (= voortekenen) van eclamptische insulten
Hallucinaties (visueel of auditief)
Psychiatrische afwijkingen
2
ZORG VERLENEN AAN EEN KRAAMVROUW MET EEN
HOOGCOMPLEXE ZORGVRAAG
JGL X AMSTEL ACADEMIE
,Pathofysiologie
Hypertensie in het kraambed
= multi-orgaan probleem
Pre-eclampsie is een progressieve ziekte tijdens de zwangerschap met betrokkenheid van
meerdere (orgaan-)systemen (hersen, lever, nieren, hematologie, longen en de placenta
Maternale sterfte hoger bij
15-19 jaar en > 40 jaar
Niet westerse afkomst
1e zwangerschap en >2 zwangerschappen
Sectio in de anamnese
Obesitas > BMI > 30
Hoge bloeddruk
Chronische aandoeningen z.a. hart- en vaatziekte
Bij meten van de bloeddruk bij een zwangere of kraamvrouw -> manchet 1,5x de armomtrek
Laboratorium onderzoek
Hemoconcentratie-> hemoglobine
Nierfunctiestoornis -> kreatinine, proteïnurie
Leverenzymstoornis -> ALAT
Intravasale stolling -> trombocyten
Hemolyse -> LDH
Op indicatie (HELLP-syndroom, status na eclampsie) kan:
Hemostase -> cefalinetijd (APTT), PTT
Hemolyse -> haptoglobine of evt bloedbeeld (fragmentocyten)
Labetolol
5mg/ml
CAVE -> op IC vaak andere hoeveelheid in 1 ampul -> vanaf OK niet de spuit
van OK meenemen en op VK pompstand aansluiten >> overdosering!!!!
Ante partum en durante partum
Tot 1200 mg/dag
1200-2000 mg/dag zorgvuldig overwegen
Post partum
Maximale dosering tot 3600 mg/dag
Kan glucose verlagend effect insuline versterken
1
, Nicardipine
2e voorkeur bij inadequate respons op labetolol
Niet over 1 lijn me Ringerlactaat en oxytocine !
Compatibel met borstvoeding
Bijwerking: hoofdpijn
Post partum
Startdosis 1-5 mg/uur (2 ml/uur)
Indien RR onvoldoende daalt
o Na 15-30 minuten omhoog tot max 15 mg/uur
o Stappen van 0,5 mg/uur
Normaliter dosering niet hoger dan 4 mg/uur
Na iv medicatie over op oraal
Controle op de afdeling
o RR >160/110, proteïnurie > 5 mg/24 uur, iv medicatie
Voorkeur voor monotherapie
o Meer therapietrouw
o Minder belastend
o Pp 24-48 uur
Afbouw IV medicatie (anti-hypertensiva en MgSO4)
Over op orale medicatie
ACE-remmers >> enalapril eerste keuze preparaat postpartum
Begindosis 5 tot 20 mg 1dd
Dosis bij lichte hypertensie: 5 tot 10 mg 1dd
Lange halfwaardetijd
Onderhoudsdosis 20 mg/dag, max 40 mg/dag
Voorkeur bij hypertensie met diabetische nefropathie
Calcium antagonist >> 2e keus nifedipine 1dd 30 mg
Stapsgewijs ophogen tot max 120 mg/dag
Ontslag uit kraambed -> RR en klachten uitgevraagd door 1e lijns vlk en kraamzorg
Controle door HA in kraambed
RR
Hypertensiezorg nog voortzetten?
6-12 maanden pp >> screening van cardiovasculaire risicofactoren
Cerebrale afwijkingen >> PRES
Door lokaal oedeem of ischemie in de occipitale cortex
Visusstoornis
Soms complete blindheid
Vrijwel altijd reversibel (binnen enkele dagen)
Oogheelkundig onderzoek >> DD retina-oedeem >> geeft ook gezichtsvelduitval
Deze afwijking herstelt bijna altijd binnen 2-3 maanden
Prodromen (= voortekenen) van eclamptische insulten
Hallucinaties (visueel of auditief)
Psychiatrische afwijkingen
2
