100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached 4.2 TrustPilot
logo-home
Summary

Samenvatting Persoonlijkheidspsychologie

Rating
-
Sold
1
Pages
99
Uploaded on
22-05-2025
Written in
2024/2025

Dit is een samenvatting van het vak ‘Persoonlijkheidspsychologie’ uit het 2e jaar van de richting ‘Toegepaste Psychologie’.

Institution
Course











Whoops! We can’t load your doc right now. Try again or contact support.

Written for

Institution
Study
Course

Document information

Uploaded on
May 22, 2025
Number of pages
99
Written in
2024/2025
Type
Summary

Subjects

Content preview

PERSOONLIJKHEIDSPSYCHOLOGIE
TABLE OF CONTENTS

HC1: Introductie persoonlijkheidspsychologie .......................................................................................... 7
Persoonlijkheid gedefinieerd.................................................................................................................. 7
Definitie persoonlijkheid .................................................................................................................... 7
Drie niveaus van persoonlijkheidsonderzoek ......................................................................................... 9
Toen en nu ........................................................................................................................................... 10
Zes kennisdomeinen ............................................................................................................................ 10
Dispositioneel domein ..................................................................................................................... 11
Biologisch domein............................................................................................................................ 11
Intrapsychisch domein ..................................................................................................................... 11
Cognitief domein .............................................................................................................................. 11
Sociaal domein ................................................................................................................................ 12
Aanpassingsdomein ......................................................................................................................... 12
Persoonlijkheidstheorieën ................................................................................................................... 12
HC2: persoonlijkheid onderzoeken .......................................................................................................... 13
Onderzoeksgegevens ........................................................................................................................... 13
Zelfrapportage (S-Data) .................................................................................................................... 13
Observatiegegevens (O-Data) .......................................................................................................... 14
Testgegevens (T-Data) ...................................................................................................................... 15
Anamnestische informatie (L-Data) .................................................................................................. 16
Principes voor onderzoek binnen persoonlijkheidspsychologie ........................................................... 16
Combinatie van technieken.............................................................................................................. 16
Feilbaarheid ..................................................................................................................................... 16
Opeenhoping ................................................................................................................................... 17
Conclusie......................................................................................................................................... 17
Evaluatie persoonlijkheidsonderzoek................................................................................................... 17
Betrouwbaarheid ............................................................................................................................. 17
Validiteit ........................................................................................................................................... 18
Generaliseerbaarheid ...................................................................................................................... 18
Ontwikkeling van meetinstrumenten ................................................................................................... 18
Conceptuele definitie opstellen ....................................................................................................... 18
Items construeren die de eigenschap adequaat meten .................................................................... 19
Betrouwbaarheid en validiteit onderzoeken ..................................................................................... 19
Onderzoeksmodellen .......................................................................................................................... 19


1

, Kwantitatief onderzoek..................................................................................................................... 19
Kwalitatief onderzoek ....................................................................................................................... 20
HC3: Traits en taxonomieën – dispositioneel domein .............................................................................. 21
Inleiding ............................................................................................................................................... 21
Conceptualisatie van traits .................................................................................................................. 21
Interne en causale traits ................................................................................................................... 22
Externe en beschrijvende traits ........................................................................................................ 22
Coherentie in persoonlijkheid .......................................................................................................... 22
Act Frequency formulation of traits – minder belangrijk ....................................................................... 22
3 sleutelelementen .......................................................................................................................... 23
Identificeren van de belangrijkste traits................................................................................................ 23
Lexicale benadering ......................................................................................................................... 23
Statistische benadering ................................................................................................................... 24
Theoretische benadering .................................................................................................................. 24
Taxonomieën van persoonlijkheid ........................................................................................................ 25
1) hiërarchisch persoonlijkheidsmodel – Hans Eysenk ..................................................................... 25
2) 16 persoonlijkheidsfactoren systeem – Cattell ............................................................................. 26
3) Circumplex – Leary & Wiggins ....................................................................................................... 27
4) Vijf factoren model – Big five ......................................................................................................... 28
5) HEXACO model ............................................................................................................................ 30
6) Alternatieve benaderingen voor big 5 ............................................................................................ 30
7) De Big Two Metatraits ................................................................................................................... 31
HC4: Meetproblemen bij het onderzoeken van traits – dispositioneel domein ......................................... 31
Theoretische problemen ...................................................................................................................... 31
Betekenisvolle individuele verschillen .............................................................................................. 31
Temporele stabiliteit ........................................................................................................................ 32
Situationele consistentie.................................................................................................................. 32
Belang van situaties ......................................................................................................................... 33
Meetproblemen ................................................................................................................................... 33
Onzorgvuldigheid ............................................................................................................................. 34
Defensiviteit ..................................................................................................................................... 34
Vervalsen ......................................................................................................................................... 34
Let op voor Barnum-effect ................................................................................................................ 34
Geobserveerde vs ware score .......................................................................................................... 35
Persoonlijkheid en selectie .................................................................................................................. 35
De juiste persoon kiezen voor de job ................................................................................................ 35
Onderzoek naar integriteit ................................................................................................................ 35

2

, De Myers-Briggs type-indicator (MBTI) .............................................................................................. 35
De Hogan Personality Inventory (HPI) ............................................................................................... 36
Keuze persoonlijkheidstest .............................................................................................................. 36
HC5: Genetica en persoonlijkheid – biologisch domein ........................................................................... 36
Het menselijk genoom ......................................................................................................................... 36
Controverse ......................................................................................................................................... 37
Doelen van gedragsgenetisch onderzoek ............................................................................................. 37
Erferlijkheid ......................................................................................................................................... 37
Misvatting over erfelijkheid ............................................................................................................... 38
Nature-nurture debat ....................................................................................................................... 38
Onderzoeksmethoden ......................................................................................................................... 38
Selectief fokken ............................................................................................................................... 38
Familiestudies ................................................................................................................................. 39
Tweelingstudies ............................................................................................................................... 39
Adoptiestudies ................................................................................................................................. 39
Samenvatting ................................................................................................................................... 39
Belangrijke bevindingen ....................................................................................................................... 40
Moleculaire genetica ........................................................................................................................... 41
Voorzichtigheid ................................................................................................................................ 41
Genetische variaties in hele genoom (= SNP’s) ................................................................................. 41
Polygenic risk score ......................................................................................................................... 41
Gedeelde en niet-gedeelde omgeving .................................................................................................. 42
Genen en de omgeving ......................................................................................................................... 42
Wetenschap en waarden ..................................................................................................................... 43
HC6: Psychoanalystische benadering – intrapsychisch domein .............................................................. 44
Sigmund Freud .................................................................................................................................... 44
Fundamentele veronderstellingen ....................................................................................................... 44
Aangeboren instincten ..................................................................................................................... 45
Onbewuste ...................................................................................................................................... 45
Psychische determinatie .................................................................................................................. 45
Persoonlijkheidsstructuur.................................................................................................................... 45
ID – ES .............................................................................................................................................. 46
Ego – Ich ........................................................................................................................................... 46
Superego – über-ich ......................................................................................................................... 46
Interactie tussen id, ego en superego ............................................................................................... 46
Persoonlijkheidsdynamieken ............................................................................................................... 46
Angsten ............................................................................................................................................ 46

3

, Afweermechanismen ....................................................................................................................... 47
Psychoseksuele ontwikkelingsfasen .................................................................................................... 48
Psychoanalyse ..................................................................................................................................... 50
Voorbij klassieke psychoanalyse ......................................................................................................... 53
HC7: Motieven en persoonlijkheid – intrapsychisch domein .................................................................... 54
Basisconcepten ................................................................................................................................... 54
Motief............................................................................................................................................... 54
Behoefte .......................................................................................................................................... 55
Druk ................................................................................................................................................. 56
Apperceptie en TAT .......................................................................................................................... 56
Zelfdeterminatietheorie (ZDT) .............................................................................................................. 56
Autonomie ....................................................................................................................................... 57
Competentie .................................................................................................................................... 57
Verbondenheid ................................................................................................................................ 57
De 3 grote motieven ............................................................................................................................. 57
Prestatie (nAch)................................................................................................................................ 58
Macht (nPow) ................................................................................................................................... 58
Intimiteit (nInt) ................................................................................................................................. 58
Zelfactualisatie .................................................................................................................................... 59
Humanistische traditie ..................................................................................................................... 59
Behoeftehiërarchie (Maslow) ........................................................................................................... 59
Rogers .............................................................................................................................................. 60
HC8: Cognitieve topics in persoonlijkheid – cognitief domein .................................................................. 62
Perceptie ............................................................................................................................................. 63
Veld(on)afhankelijkheid - Herman Witkin ......................................................................................... 63
Pijntolerantie.................................................................................................................................... 63
Interpretatie ......................................................................................................................................... 64
kelly’s Personal Construct Theory .................................................................................................... 64
Locus of control (L.O.C.) .................................................................................................................. 65
Schema theorie – Beck ..................................................................................................................... 65
S-REF Model..................................................................................................................................... 66
Doelen ................................................................................................................................................. 66
Attributiestijl .................................................................................................................................... 66
Persoonlijk project ........................................................................................................................... 67
Sociale cognitie ................................................................................................................................ 67
Samenvatting en evaluatie ................................................................................................................... 69
HC9: Zelfbeeld – cognitief domein ........................................................................................................... 69

4
$20.01
Get access to the full document:

100% satisfaction guarantee
Immediately available after payment
Both online and in PDF
No strings attached

Get to know the seller
Seller avatar
lisavernijns

Get to know the seller

Seller avatar
lisavernijns Hogeschool PXL
Follow You need to be logged in order to follow users or courses
Sold
2
Member since
1 year
Number of followers
0
Documents
6
Last sold
3 months ago

0.0

0 reviews

5
0
4
0
3
0
2
0
1
0

Why students choose Stuvia

Created by fellow students, verified by reviews

Quality you can trust: written by students who passed their tests and reviewed by others who've used these notes.

Didn't get what you expected? Choose another document

No worries! You can instantly pick a different document that better fits what you're looking for.

Pay as you like, start learning right away

No subscription, no commitments. Pay the way you're used to via credit card and download your PDF document instantly.

Student with book image

“Bought, downloaded, and aced it. It really can be that simple.”

Alisha Student

Frequently asked questions