[Document Subtitle]
MICRO ENCONOMIE
Stijn van Iersel
[Company Name]
,Table of Contents
Hoofdstuk 3: vraag en aanbod .......................................................................................... 3
3.1. de ideale markt ................................................................................................................. 3
3.2. De vraag als uitdrukking van de bereidheid tot betalen ................................................. 3
3.2.1. Lineaire vraagfunctie en verschuivingen.................................................................................... 5
3.3. Het aanbod als uitdrukking van marginale kost (MK) .................................................... 6
3.3.1. Lineaire aanbodfuncties en verschuivingen ............................................................................... 7
3.4. Prijsvorming ................................................................................................................ 7
3.4.1. Signaalfuncties van prijzen ......................................................................................................... 8
3.4.2. Verandering in het marktevenwicht .......................................................................................... 9
Hoofdstuk 4. Marktwerking ............................................................................................ 11
4.1. Schokken en elasticiteit ................................................................................................... 11
4.2. Eigen prijselasticiteit van vraag en aanbod ....................................................................... 12
4.2.1. De eigen prijselasticiteit van de vraag .............................................................................................. 13
4.2.2. De eigen prijselasticiteit van het aanbod .......................................................................................... 16
4.2.3. De inkomenselasticiteit van de vraag ...................................................................................... 17
4.3. Kruislingse prijselasticiteit .......................................................................................... 18
Hoofdstuk 10: De markt: goed of slecht? ......................................................................... 20
10.1. Zelf studie niet op examen dus niet belangrijk!............................................................... 20
10.2. De markt is goed: pareto-efficientie ............................................................................... 20
10.3. De markt is slecht: verdelingsproblemen en marktfalingen ............................................. 24
10.3.1. Verdelingsproblemen ...................................................................................................................... 24
10.3.2. Marktfalingen .................................................................................................................................. 24
10.4. Overheid en markt......................................................................................................... 25
Hoofdstuk 11: overheidsinstanties .................................................................................. 26
11.1. Niet-marktconforme interventies: prijs- en hoeveelheidsregulering ................................ 27
11.1.1. Maximumprijs ................................................................................................................................. 27
11.1.2. Minimumprijs .................................................................................................................................. 28
11.1.3. Quota .............................................................................................................................................. 29
11.2. Marktconforme interventies: belastingen en subsidies ................................................... 31
11.2.1. BTW en accijnzen ............................................................................................................................ 31
11.2.2. Accijnsbelasting op producent ........................................................................................................ 32
11.2.3. Accijnsbelasting op de consument .................................................................................................. 33
11.2.4. Subsidies op producten of consument ............................................................................................ 33
11.2.5. Drie inzichten: Incidentie, distortie en equivalentie ....................................................................... 34
Hoofdstuk 13: Publieke goederen en externe effecten ..................................................... 37
13.1. Soorten goederen .......................................................................................................... 38
13.1.1. Publieke goederen .......................................................................................................................... 39
13.2. Externe effecten ............................................................................................................ 41
13.2.1. Positieve en negatieve externe effecten in productie en consumptie ........................................... 41
, 13.2.2. Merit goods en de-merit goods ...................................................................................................... 43
13.2.3. Pareto-efficientie bij externe effecten en het efficiënte vervuilingsniveau .................................... 43
Hoofdstuk 14: Asymmetrische informatie ....................................................................... 47
14.1. Imperfecte informatie VS. Asymmetrische informatie .................................................... 47
14.2. Beheersen van averechtse selectie en moreel risico........................................................ 50
Hoofdstuk 8: onderneming op outputmarkten ................................................................ 51
8.1. Winstmaximalisatie ......................................................................................................... 51
8.2. Het aanbod van competitieve ondernemingen ................................................................. 57
8.3 Maximaliseren ondernemingen hun winst ........................................................................ 62
Hoofdstuk 12: onvolmaakte mededinging ....................................................................... 63
12.1. Marktmacht: definitie en oorzaken ................................................................................ 63
12.1.1. Technologische belemmeringen ..................................................................................................... 63
12.1.2. Wettelijke belemmeringen ............................................................................................................. 64
12.1.3. Strategische belemmeringen .......................................................................................................... 65
12.2. Monopolie .................................................................................................................... 65
12.2.1. Monopolie VS. Volmaakte mededinging ......................................................................................... 65
12.2.2. Regulering van natuurlijke monopolies .......................................................................................... 67
12.3. Prijsdisciminatie ............................................................................................................ 67
12.3.1. Perfecte prijsdiscriminatie .............................................................................................................. 68
12.4. Marktmacht: wat zeggen de cijfers................................................................................. 70
12.5. Oligopolie...................................................................................................................... 71
12.5.1. Bertrand-competitie........................................................................................................................ 72
12.5.2. Cournot-competitie ......................................................................................................................... 73
12.5.3. Productdifferentiatie ....................................................................................................................... 75
12.6. Overzicht marktvormen ................................................................................................. 76
12.6.1. Monopolistische concurrentie ........................................................................................................ 76
, Hoofdstuk 3: vraag en aanbod
3.1. de ideale markt
Wat betekend de term “Markt”
→ het geheel van vraag naar en aanbod van een bepaald product.
Let wel op dat niet elke markt op dezelfde manier functioneert
Door een aantal kenmeren kunnen verschillende marktvormen onderscheiden.
We gebruiken twee basiskarakteristieken om deze marktvormen in te delen:
1. Het aantal concurrenten
2. De aard van het aangeboden product
→ 1. Aantal concurrenten
• Eén aanbieder: monopolie
• Twee aanbieders: duopolie
• Enkele aanbieders: oligopolie
• Zeer veel aanbieders: concurrentie
→ 2. De aard van het product
• Homogeen
o Producten worden door consumenten als nagenoeg identiek ervaren.
• Heterogeen
o Producten aanbieders worden door consumenten als duidelijk
verschillend ervaren.
De ideale markt vereist drie zaken:
1. vragers en aanbieders hebben geen marktmacht.
2. goederen en diensten zijn private goederen en diensten zonder externaliteiten.
3. vragers en aanbieders hebben dezelfde informatie over goederen en diensten.
Op een competitieve markt
• Zijn er veel vragers en aanbieders
• Wordt er een homogeen goed/ dienst aangeboden
3.2. De vraag als uitdrukking van de bereidheid tot betalen
Reservatie prijs/ kritische prijs
→ maximale prijs die men bereid is te betalen voor een product.
(dus bij een hogere prijs dan de reservatie prijs zal de desbetreffende consument
het product niet meer kopen)
MICRO ENCONOMIE
Stijn van Iersel
[Company Name]
,Table of Contents
Hoofdstuk 3: vraag en aanbod .......................................................................................... 3
3.1. de ideale markt ................................................................................................................. 3
3.2. De vraag als uitdrukking van de bereidheid tot betalen ................................................. 3
3.2.1. Lineaire vraagfunctie en verschuivingen.................................................................................... 5
3.3. Het aanbod als uitdrukking van marginale kost (MK) .................................................... 6
3.3.1. Lineaire aanbodfuncties en verschuivingen ............................................................................... 7
3.4. Prijsvorming ................................................................................................................ 7
3.4.1. Signaalfuncties van prijzen ......................................................................................................... 8
3.4.2. Verandering in het marktevenwicht .......................................................................................... 9
Hoofdstuk 4. Marktwerking ............................................................................................ 11
4.1. Schokken en elasticiteit ................................................................................................... 11
4.2. Eigen prijselasticiteit van vraag en aanbod ....................................................................... 12
4.2.1. De eigen prijselasticiteit van de vraag .............................................................................................. 13
4.2.2. De eigen prijselasticiteit van het aanbod .......................................................................................... 16
4.2.3. De inkomenselasticiteit van de vraag ...................................................................................... 17
4.3. Kruislingse prijselasticiteit .......................................................................................... 18
Hoofdstuk 10: De markt: goed of slecht? ......................................................................... 20
10.1. Zelf studie niet op examen dus niet belangrijk!............................................................... 20
10.2. De markt is goed: pareto-efficientie ............................................................................... 20
10.3. De markt is slecht: verdelingsproblemen en marktfalingen ............................................. 24
10.3.1. Verdelingsproblemen ...................................................................................................................... 24
10.3.2. Marktfalingen .................................................................................................................................. 24
10.4. Overheid en markt......................................................................................................... 25
Hoofdstuk 11: overheidsinstanties .................................................................................. 26
11.1. Niet-marktconforme interventies: prijs- en hoeveelheidsregulering ................................ 27
11.1.1. Maximumprijs ................................................................................................................................. 27
11.1.2. Minimumprijs .................................................................................................................................. 28
11.1.3. Quota .............................................................................................................................................. 29
11.2. Marktconforme interventies: belastingen en subsidies ................................................... 31
11.2.1. BTW en accijnzen ............................................................................................................................ 31
11.2.2. Accijnsbelasting op producent ........................................................................................................ 32
11.2.3. Accijnsbelasting op de consument .................................................................................................. 33
11.2.4. Subsidies op producten of consument ............................................................................................ 33
11.2.5. Drie inzichten: Incidentie, distortie en equivalentie ....................................................................... 34
Hoofdstuk 13: Publieke goederen en externe effecten ..................................................... 37
13.1. Soorten goederen .......................................................................................................... 38
13.1.1. Publieke goederen .......................................................................................................................... 39
13.2. Externe effecten ............................................................................................................ 41
13.2.1. Positieve en negatieve externe effecten in productie en consumptie ........................................... 41
, 13.2.2. Merit goods en de-merit goods ...................................................................................................... 43
13.2.3. Pareto-efficientie bij externe effecten en het efficiënte vervuilingsniveau .................................... 43
Hoofdstuk 14: Asymmetrische informatie ....................................................................... 47
14.1. Imperfecte informatie VS. Asymmetrische informatie .................................................... 47
14.2. Beheersen van averechtse selectie en moreel risico........................................................ 50
Hoofdstuk 8: onderneming op outputmarkten ................................................................ 51
8.1. Winstmaximalisatie ......................................................................................................... 51
8.2. Het aanbod van competitieve ondernemingen ................................................................. 57
8.3 Maximaliseren ondernemingen hun winst ........................................................................ 62
Hoofdstuk 12: onvolmaakte mededinging ....................................................................... 63
12.1. Marktmacht: definitie en oorzaken ................................................................................ 63
12.1.1. Technologische belemmeringen ..................................................................................................... 63
12.1.2. Wettelijke belemmeringen ............................................................................................................. 64
12.1.3. Strategische belemmeringen .......................................................................................................... 65
12.2. Monopolie .................................................................................................................... 65
12.2.1. Monopolie VS. Volmaakte mededinging ......................................................................................... 65
12.2.2. Regulering van natuurlijke monopolies .......................................................................................... 67
12.3. Prijsdisciminatie ............................................................................................................ 67
12.3.1. Perfecte prijsdiscriminatie .............................................................................................................. 68
12.4. Marktmacht: wat zeggen de cijfers................................................................................. 70
12.5. Oligopolie...................................................................................................................... 71
12.5.1. Bertrand-competitie........................................................................................................................ 72
12.5.2. Cournot-competitie ......................................................................................................................... 73
12.5.3. Productdifferentiatie ....................................................................................................................... 75
12.6. Overzicht marktvormen ................................................................................................. 76
12.6.1. Monopolistische concurrentie ........................................................................................................ 76
, Hoofdstuk 3: vraag en aanbod
3.1. de ideale markt
Wat betekend de term “Markt”
→ het geheel van vraag naar en aanbod van een bepaald product.
Let wel op dat niet elke markt op dezelfde manier functioneert
Door een aantal kenmeren kunnen verschillende marktvormen onderscheiden.
We gebruiken twee basiskarakteristieken om deze marktvormen in te delen:
1. Het aantal concurrenten
2. De aard van het aangeboden product
→ 1. Aantal concurrenten
• Eén aanbieder: monopolie
• Twee aanbieders: duopolie
• Enkele aanbieders: oligopolie
• Zeer veel aanbieders: concurrentie
→ 2. De aard van het product
• Homogeen
o Producten worden door consumenten als nagenoeg identiek ervaren.
• Heterogeen
o Producten aanbieders worden door consumenten als duidelijk
verschillend ervaren.
De ideale markt vereist drie zaken:
1. vragers en aanbieders hebben geen marktmacht.
2. goederen en diensten zijn private goederen en diensten zonder externaliteiten.
3. vragers en aanbieders hebben dezelfde informatie over goederen en diensten.
Op een competitieve markt
• Zijn er veel vragers en aanbieders
• Wordt er een homogeen goed/ dienst aangeboden
3.2. De vraag als uitdrukking van de bereidheid tot betalen
Reservatie prijs/ kritische prijs
→ maximale prijs die men bereid is te betalen voor een product.
(dus bij een hogere prijs dan de reservatie prijs zal de desbetreffende consument
het product niet meer kopen)
