RECHTEN
REALISEREN
ACADEMIEJAAR 2024 – 2025
1
Kato Van Gestel
,Inhoudsopgave
SOCIALE ONDERBESCHERMING............................................................................. 5
RECHT OP EEN MENSWAARDIG BESTAAN...............................................................5
SOCIALE GRONDRECHTEN.......................................................................................................... 5
ZORGETHIEK............................................................................................................................... 5
INDIVIDUELE BESTAANSETHIEK.................................................................................................. 5
ONDERBESCHERMING..........................................................................................5
WAT IS ONDERBESCHERMING?................................................................................................... 5
BESTAANSONZEKERHEID EN ARMOEDE..................................................................................... 5
PREVENTIE.................................................................................................................................. 5
WAT IS NON-TAKE UP?.........................................................................................6
BESTUURLIJKE ORGANISATIES..............................................................................6
HET LOKAAL BESTUUR................................................................................................................ 6
CAW EN TELE-ONTHAAL ALS ALGEMEEN WELZIJNSWERK...........................................................7
DIENSTEN MAATSCHAPPELIJK WERK VAN DE ZIEKENFONDSEN..................................................7
SAMENLEVINGSOPBOUW............................................................................................................ 7
VERENIGINGEN WAAR ARMEN HET WOORD NEMEN...................................................................8
SAMENWERKINGSVERBANDEN..............................................................................8
EERSTELIJNSZONES.................................................................................................................... 8
GBO............................................................................................................................................ 8
OPLOSSINGSPISTES.............................................................................................9
VEREENVOUDIGE REGELGEVING................................................................................................ 9
AUTOMATISEREN VAN PROCEDURES EN GEGEVENSUITWISSELING...........................................9
INFORMATIECAMPAGNES............................................................................................................ 9
PROACTIEVE INITIATIEVEN.......................................................................................................... 9
OPTIMALISATIE VAN DE DIENSTVERLENING................................................................................9
OUTREACHEND WERKEN............................................................................................................ 9
RECHT OP ONDERWIJS........................................................................................ 11
BELEID EN WETGEVING.......................................................................................11
UNIVERSEEL RECHT OP ONDERWIJS......................................................................................... 11
ONDERWIJSBEVOEGDHEID....................................................................................................... 11
ONDERWIJSWETGEVING – VRIJHEID VAN ONDERWIJS...............................................................11
WET OP DE LEERPLICHT........................................................................................................... 12
KOSTENBEHEERSING VAN HET ONDERWIJS..............................................................................13
ORGANISATIE VAN HET ONDERWIJSBELEID..........................................................13
GEMEENSCHAPSBELEID............................................................................................................ 13
ONDERWIJSKETEN.................................................................................................................... 13
ONDERWIJSNIVEAUS..........................................................................................14
HET BASISONDERWIJS.............................................................................................................. 14
HET SECUNDAIR ONDERWIJS.................................................................................................... 14
HET HOGER ONDERWIJS........................................................................................................... 15
ANDERSTALIGE NIEUWKOMERS................................................................................................ 15
VOLWASSENONDERWIJS........................................................................................................... 15
DEELTIJDS KUNSTONDERWIJS................................................................................................... 16
LEERLINGENBEGELEIDING: VISIE.........................................................................16
2
Kato Van Gestel
,BEGELEIDINGSDOMEINEN VAN LEERLINGBEGELEIDING.........................................16
ONDERWIJSLOOPBAAN............................................................................................................. 16
PSYCHISCH EN SOCIAAL FUNCTIONEREN................................................................................. 16
LEREN EN STUDEREN............................................................................................................... 17
PREVENTIEVE GEZONDHEIDSZORG.......................................................................................... 17
ACTOREN VAN DE LEERLINGBEGELEIDING............................................................17
OP WEG NAAR MEER INCLUSIE? VAN M- NAAR LEERSTEUNDECREET......................17
WAAR KOMT HET M-DECREET VANDAAN?................................................................................17
DE KERN VAN HET M-DECREET................................................................................................. 18
VAN HET M-DECREET NAAR HET DECREET LEERSTEUN...........................................................18
RECHT OP ARBEID.............................................................................................. 19
GRONDRECHT ARBEID – REPRODUCTIEVE ARBEID – WERKBAAR WERK – TOEGANG
TOT ARBEID: ACTIVERING, DISCRIMINATIE EN KWETSBARE GROEPEN....................19
DE BELGISCHE GRONDWET OVER ARBEID............................................................................... 19
REPRODUCTIEVE ARBEID.......................................................................................................... 19
PRECAIRE ARBEID..................................................................................................................... 20
WAT IS DUURZAAM WERK?....................................................................................................... 20
ARBEIDSMARTKPARADOX......................................................................................................... 21
NON-TAKE UP GRONDRECHT ARBEID....................................................................................... 21
NIET KRIJGEN = DISCRIMINATIE................................................................................................ 22
PRECAIRE ARBEID..............................................................................................24
WAT HOUDT PRECAIRE ARBEID IN?.......................................................................................... 24
VERSCHILLENDE ARBEIDSSTATUTEN........................................................................................ 24
IS HET VOLDOENDE DAT DE REGEL BESTAAT ZODAT IEDEREEN DIE ER RECHT OP HEEFT
ERVAN KAN PROFITEREN?........................................................................................................ 25
WIE WORDT SLACTOFFER VAN PRECAIRE ARBEID?..................................................................25
DE NOOD AAN VAKBONDEN BLIJFT........................................................................................... 26
LANGDURIG VERSTOKEN VAN WERK....................................................................26
LANGDURIG ZIEKTE – DE MENSEN EN DE OORZAKEN..............................................................26
HISTORIEK VAN DE ACTIVERING VAN LANGDURIG ZIEKEN.......................................................26
TOEKOMSTIG LANGDURIG ZIEKEN?.......................................................................................... 27
EN NOG EEN AANTAL MISVATTINGEN DE WERELD UIT…..........................................................27
ACTIVERING DIE WERKT OVER DE STOK EN DE WORTEL.........................................................27
WERKLOOSHEID: ACTOREN...................................................................................................... 28
WERKLOOSHEID: BEGRIPPEN................................................................................................... 28
WERKLOOSHEIDSUITKERINGEN: HUIDIGE SITUATIE.................................................................30
WERKLOOSHEID EN VRIJWILLIGERSWERK................................................................................30
WERKLOOSHEID JONGEREN...................................................................................................... 30
WERKLOOSHEID EN BIJBEROEP................................................................................................ 31
OPDRACHT VAKBOND............................................................................................................... 31
WERKLOOSHEID – SAMENVATTING........................................................................................... 31
ACTIVERING & SOCIALE ECONOMIE.....................................................................32
DE ACTIVE WELVAARTSSTAAT EN HET ACTIVERINGSBELEID – EEN CONCLUSIE.......................32
ECONOMISCH PERSPECTIEF...................................................................................................... 32
VERPLICHTE GEMEENSCHAPSDIENST VOOR WERKLOZEN........................................................33
GRONDRECHTENPERSPECTIEF................................................................................................. 33
RECHT OP HUISVESTING..................................................................................... 33
3
Kato Van Gestel
, WONEN IN VLAANDEREN....................................................................................33
VLAANDEREN EN WONEN......................................................................................................... 35
HISTORIEK ‘VLAAMS WOONMODEL’: OVER BELGEN EN BAKSTENEN.......................36
BAKSTEEN IN DE MAAG: AANGEBOREN?.................................................................................. 36
ACTOREN HUISVESTING: SOCIALE HUISVESTING; BELEIDSINSTRUMENTEN.............37
ACTOREN WOONBELEID........................................................................................................... 37
SOCIALE HUISVESTING............................................................................................................. 38
VLAAMS WOONBELEID: BELEIDSINSTRUMENTEN.....................................................................40
LOKALE OVERHEID EN WOONBELEID...................................................................42
REGIEROL LOKALE OVERHEID.................................................................................................. 42
INSTRUMENTEN LOKALE OVERHEID........................................................................................ 42
THUISLOOSHEID – DAKLOOSHEID........................................................................42
THUISLOOSHEID ALS SOCIALE KWETSBAARHEID.....................................................................43
UITHUISZETTING....................................................................................................................... 43
HOUSING FIRST: REMEDIERING VAN THUISLOOSHEID..............................................................45
RECHT OP CULTUUR EN VRIJE TIJD....................................................................... 47
HET KIJKEN NAAR VRIJE TIJD EN CULTUUR............................................................47
WETTELIJKE BEPALINGEN......................................................................................................... 47
EEN SOCIOLOGISCHE KIJK OP VRIJE TIJD...................................................................................47
MOTIVATOREN VOOR VRIJE TIJD............................................................................................... 49
TOEGANKELIJKHEID VAN VRIJE TIJD.....................................................................50
DREMPELS TOT VRIJETIJDSPARTICIPATIE..................................................................................51
WERKEN AAN TOEGANKELIJKHEID VANUIT DE OVERHEID........................................................51
TOELEIDING.............................................................................................................................. 51
KORTINGSSYSTEMEN................................................................................................................ 53
OP VAKANTIE.....................................................................................................54
CONTEXT.................................................................................................................................. 54
HET BELANG VAN VAKANTIE..................................................................................................... 55
IEDEREEN VERDIENT VAKANTIE................................................................................................ 55
4
Kato Van Gestel
REALISEREN
ACADEMIEJAAR 2024 – 2025
1
Kato Van Gestel
,Inhoudsopgave
SOCIALE ONDERBESCHERMING............................................................................. 5
RECHT OP EEN MENSWAARDIG BESTAAN...............................................................5
SOCIALE GRONDRECHTEN.......................................................................................................... 5
ZORGETHIEK............................................................................................................................... 5
INDIVIDUELE BESTAANSETHIEK.................................................................................................. 5
ONDERBESCHERMING..........................................................................................5
WAT IS ONDERBESCHERMING?................................................................................................... 5
BESTAANSONZEKERHEID EN ARMOEDE..................................................................................... 5
PREVENTIE.................................................................................................................................. 5
WAT IS NON-TAKE UP?.........................................................................................6
BESTUURLIJKE ORGANISATIES..............................................................................6
HET LOKAAL BESTUUR................................................................................................................ 6
CAW EN TELE-ONTHAAL ALS ALGEMEEN WELZIJNSWERK...........................................................7
DIENSTEN MAATSCHAPPELIJK WERK VAN DE ZIEKENFONDSEN..................................................7
SAMENLEVINGSOPBOUW............................................................................................................ 7
VERENIGINGEN WAAR ARMEN HET WOORD NEMEN...................................................................8
SAMENWERKINGSVERBANDEN..............................................................................8
EERSTELIJNSZONES.................................................................................................................... 8
GBO............................................................................................................................................ 8
OPLOSSINGSPISTES.............................................................................................9
VEREENVOUDIGE REGELGEVING................................................................................................ 9
AUTOMATISEREN VAN PROCEDURES EN GEGEVENSUITWISSELING...........................................9
INFORMATIECAMPAGNES............................................................................................................ 9
PROACTIEVE INITIATIEVEN.......................................................................................................... 9
OPTIMALISATIE VAN DE DIENSTVERLENING................................................................................9
OUTREACHEND WERKEN............................................................................................................ 9
RECHT OP ONDERWIJS........................................................................................ 11
BELEID EN WETGEVING.......................................................................................11
UNIVERSEEL RECHT OP ONDERWIJS......................................................................................... 11
ONDERWIJSBEVOEGDHEID....................................................................................................... 11
ONDERWIJSWETGEVING – VRIJHEID VAN ONDERWIJS...............................................................11
WET OP DE LEERPLICHT........................................................................................................... 12
KOSTENBEHEERSING VAN HET ONDERWIJS..............................................................................13
ORGANISATIE VAN HET ONDERWIJSBELEID..........................................................13
GEMEENSCHAPSBELEID............................................................................................................ 13
ONDERWIJSKETEN.................................................................................................................... 13
ONDERWIJSNIVEAUS..........................................................................................14
HET BASISONDERWIJS.............................................................................................................. 14
HET SECUNDAIR ONDERWIJS.................................................................................................... 14
HET HOGER ONDERWIJS........................................................................................................... 15
ANDERSTALIGE NIEUWKOMERS................................................................................................ 15
VOLWASSENONDERWIJS........................................................................................................... 15
DEELTIJDS KUNSTONDERWIJS................................................................................................... 16
LEERLINGENBEGELEIDING: VISIE.........................................................................16
2
Kato Van Gestel
,BEGELEIDINGSDOMEINEN VAN LEERLINGBEGELEIDING.........................................16
ONDERWIJSLOOPBAAN............................................................................................................. 16
PSYCHISCH EN SOCIAAL FUNCTIONEREN................................................................................. 16
LEREN EN STUDEREN............................................................................................................... 17
PREVENTIEVE GEZONDHEIDSZORG.......................................................................................... 17
ACTOREN VAN DE LEERLINGBEGELEIDING............................................................17
OP WEG NAAR MEER INCLUSIE? VAN M- NAAR LEERSTEUNDECREET......................17
WAAR KOMT HET M-DECREET VANDAAN?................................................................................17
DE KERN VAN HET M-DECREET................................................................................................. 18
VAN HET M-DECREET NAAR HET DECREET LEERSTEUN...........................................................18
RECHT OP ARBEID.............................................................................................. 19
GRONDRECHT ARBEID – REPRODUCTIEVE ARBEID – WERKBAAR WERK – TOEGANG
TOT ARBEID: ACTIVERING, DISCRIMINATIE EN KWETSBARE GROEPEN....................19
DE BELGISCHE GRONDWET OVER ARBEID............................................................................... 19
REPRODUCTIEVE ARBEID.......................................................................................................... 19
PRECAIRE ARBEID..................................................................................................................... 20
WAT IS DUURZAAM WERK?....................................................................................................... 20
ARBEIDSMARTKPARADOX......................................................................................................... 21
NON-TAKE UP GRONDRECHT ARBEID....................................................................................... 21
NIET KRIJGEN = DISCRIMINATIE................................................................................................ 22
PRECAIRE ARBEID..............................................................................................24
WAT HOUDT PRECAIRE ARBEID IN?.......................................................................................... 24
VERSCHILLENDE ARBEIDSSTATUTEN........................................................................................ 24
IS HET VOLDOENDE DAT DE REGEL BESTAAT ZODAT IEDEREEN DIE ER RECHT OP HEEFT
ERVAN KAN PROFITEREN?........................................................................................................ 25
WIE WORDT SLACTOFFER VAN PRECAIRE ARBEID?..................................................................25
DE NOOD AAN VAKBONDEN BLIJFT........................................................................................... 26
LANGDURIG VERSTOKEN VAN WERK....................................................................26
LANGDURIG ZIEKTE – DE MENSEN EN DE OORZAKEN..............................................................26
HISTORIEK VAN DE ACTIVERING VAN LANGDURIG ZIEKEN.......................................................26
TOEKOMSTIG LANGDURIG ZIEKEN?.......................................................................................... 27
EN NOG EEN AANTAL MISVATTINGEN DE WERELD UIT…..........................................................27
ACTIVERING DIE WERKT OVER DE STOK EN DE WORTEL.........................................................27
WERKLOOSHEID: ACTOREN...................................................................................................... 28
WERKLOOSHEID: BEGRIPPEN................................................................................................... 28
WERKLOOSHEIDSUITKERINGEN: HUIDIGE SITUATIE.................................................................30
WERKLOOSHEID EN VRIJWILLIGERSWERK................................................................................30
WERKLOOSHEID JONGEREN...................................................................................................... 30
WERKLOOSHEID EN BIJBEROEP................................................................................................ 31
OPDRACHT VAKBOND............................................................................................................... 31
WERKLOOSHEID – SAMENVATTING........................................................................................... 31
ACTIVERING & SOCIALE ECONOMIE.....................................................................32
DE ACTIVE WELVAARTSSTAAT EN HET ACTIVERINGSBELEID – EEN CONCLUSIE.......................32
ECONOMISCH PERSPECTIEF...................................................................................................... 32
VERPLICHTE GEMEENSCHAPSDIENST VOOR WERKLOZEN........................................................33
GRONDRECHTENPERSPECTIEF................................................................................................. 33
RECHT OP HUISVESTING..................................................................................... 33
3
Kato Van Gestel
, WONEN IN VLAANDEREN....................................................................................33
VLAANDEREN EN WONEN......................................................................................................... 35
HISTORIEK ‘VLAAMS WOONMODEL’: OVER BELGEN EN BAKSTENEN.......................36
BAKSTEEN IN DE MAAG: AANGEBOREN?.................................................................................. 36
ACTOREN HUISVESTING: SOCIALE HUISVESTING; BELEIDSINSTRUMENTEN.............37
ACTOREN WOONBELEID........................................................................................................... 37
SOCIALE HUISVESTING............................................................................................................. 38
VLAAMS WOONBELEID: BELEIDSINSTRUMENTEN.....................................................................40
LOKALE OVERHEID EN WOONBELEID...................................................................42
REGIEROL LOKALE OVERHEID.................................................................................................. 42
INSTRUMENTEN LOKALE OVERHEID........................................................................................ 42
THUISLOOSHEID – DAKLOOSHEID........................................................................42
THUISLOOSHEID ALS SOCIALE KWETSBAARHEID.....................................................................43
UITHUISZETTING....................................................................................................................... 43
HOUSING FIRST: REMEDIERING VAN THUISLOOSHEID..............................................................45
RECHT OP CULTUUR EN VRIJE TIJD....................................................................... 47
HET KIJKEN NAAR VRIJE TIJD EN CULTUUR............................................................47
WETTELIJKE BEPALINGEN......................................................................................................... 47
EEN SOCIOLOGISCHE KIJK OP VRIJE TIJD...................................................................................47
MOTIVATOREN VOOR VRIJE TIJD............................................................................................... 49
TOEGANKELIJKHEID VAN VRIJE TIJD.....................................................................50
DREMPELS TOT VRIJETIJDSPARTICIPATIE..................................................................................51
WERKEN AAN TOEGANKELIJKHEID VANUIT DE OVERHEID........................................................51
TOELEIDING.............................................................................................................................. 51
KORTINGSSYSTEMEN................................................................................................................ 53
OP VAKANTIE.....................................................................................................54
CONTEXT.................................................................................................................................. 54
HET BELANG VAN VAKANTIE..................................................................................................... 55
IEDEREEN VERDIENT VAKANTIE................................................................................................ 55
4
Kato Van Gestel
