Post Master Accountancy, UvA Audit & Assurance 1
Quinty Cok
Week 1 Overzicht regelgeving (nationaal & internationaal)
08-09-2023
Regelgeving accountants
De regelgeving bestaat enerzijds uit normen voor accountantsorganisaties en anderzijds uit normen
voor individuele accountants.
Samenhang regelgeving accountants (internationaal)
International Federation of Accountants (IFAC)
IFAC is the global organization for the accountancy profession dedicated to serving the public
interest by strengthening the profession and contributing to the development of strong international
economies. IFAC is comprised of over 175 members and associates in more than 130 countries and
jurisdictions, representing almost 3 million accountants in public practice, education, government
service, industry, and commerce.
IFAC stelt de International Standards on Auditing (ISA)-regels op (zie ook de HRA-bundels)
,Post Master Accountancy, UvA Audit & Assurance 1
Quinty Cok
Nederlandse standaarden
Indien het noodzakelijk wordt geacht, worden specifieke Nederlandse standaarden en of
paragrafen vastgesteld voor de voor Nederland van belang zijnde onderwerpen waarvoor:
- Geen IFAC standaarden bestaan
- Die niet in de IFAC standaarden zijn verwerkt; dan wel
- Waar de implementatie van de IFAC standaarden nog op zich laat wachten.
De afzonderlijke standaarden zijn te herkennen aan de letter N achter het Standaardnummer.
Afwijkingen Nederland versus IFAC
De voor de beroepsuitoefening in Nederland geldende afwijkingen of aanvullingen worden in de
Controle- en overige standaarden cursief afgedrukt. In het geval dat een IAASB’s Engagement
Standard bepalingen bevat die voor de beroepsuitoefening in Nederland niet van toepassing zijn,
worden deze bepalingen niet in de Standaarden opgenomen.
Begrippen
Accountant Een Registeraccountant of Accountant-Administratieconsulent
Accountantskamer De Accountantskamer te Zwolle, bedoeld in artikel 10 van de
Wet tuchtrechtspraak accountants.
Accountantskantoren Kantoren uit de praktijk zonder een wettelijke controle
vergunning. Dit zijn de kleine kantoren. Het gaat om vrijwillige
controles of een statutaire controle. De statuten zeggen dat er
een controle moet plaatsvinden maar niet de wet.
Accountantsorganisatie Een onderneming of instelling die bedrijfsmatig wettelijke
controles verricht, dan wel een organisatie waarin zodanige
ondernemingen of instellingen met elkaar zijn verbonden
Accountantsregister Het register, bedoeld in artikel 36, eerste lid, Wet op het
accountantsberoep, waarin de accountants zijn ingeschreven.
Autoriteit Financiële Markten De Stichting Autoriteit Financiële Markten
Beroepsorganisatie De Nederlandse beroepsorganisatie van accountants
Extern accountant Accountant die namens de organisatie een wettelijke controle
mag aftekenen. AFM heeft een register met
accountantsorganisaties die wettelijke controles mogen
uitvoeren (Niet alleen voldoen aan de normen voor individuele
accountants maar ook aan de Wta).
,Post Master Accountancy, UvA Audit & Assurance 1
Quinty Cok
Kwartiermakers Geven aanbevelingen aan het accountantsberoep.
Openbaar accountant Accountant werkzaam bij accountantsorganisatie en
ingeschreven in de registers die voorkomen in de Wab en
controles van de jaarrekening uitvoeren.
Wettelijke controle Een controle van een financiële verantwoording van een
onderneming of instelling ten behoeve van het maatschappelijk
verkeer, die verplicht is gesteld bij of krachtens de in de bijlage
bij de Wta genoemde wettelijke bepalingen.
Onderstaand overzicht geeft alle soorten opdrachten aan. Het is heel belangrijk om te weten wat
voor type opdracht het is. Als je dat niet goed duidt, weet je ook niet in welke regelgeving je moet
zijn.
Wet- en regelgeving bij Assurance en overige opdrachten
Bovenstaand overzicht weergeeft de regelgeving die geldt voor accountantsorganisaties en
individuele accountants (RA’s en AA’s). Heb je met regelgeving te maken omdat je onderdeel
, Post Master Accountancy, UvA Audit & Assurance 1
Quinty Cok
uitmaakt van een accountantsorganisatie? Of heeft het te maken met dat je accountant bent?
Omdat je in het register staat, wordt men hierop aangesproken.
De kleuren geven de rangorde aan:
1. Wetten: opgesteld door de wetgever, van de overheid.
2. Besluiten: horen bij de wet, hebben betrekking op praktische wijzigingen
3. Verorderingen: opgesteld door de leden van de NBA, ingediend bij de ledenraad en daar
stemmen de leden over, dus alle RA’s en AA’s.
4. Nadere voorschriften: opgesteld door het bestuur van de NBA
In de accountancy zijn er geen heldere regels. Het is principle based. Juristen vinden dit lastig. Ze
willen dat iets goed of fout is. In de Tuchtkamer wordt de grens van juist en onjuist besproken.
Tuchtrechtzaken zijn de maatstaf om te kijken hoe mensen om zijn gegaan met de wet en waar is de
grens. De toepassing van de normen is individueel. Jij kan denken dat je iets wel kan maken en de
ander vindt van niet. De Accountantskamer vindt daar iets van. Tuchrecht kan gevonden worden op
Accountant.nl.
Jurisprudentie / interpretatie van regelgeving staat in de Wet Tuchtrecht Accountants (WTRA). De
regelgeving voor OOB wat niet op het overzicht staat is de EU verordering.
Twee soorten vergunningen uitgegeven door AFM en jaarlijks verlengt (‘let op vergunning verlengt’):
OOB vergunning (zes accountantsorganisaties), zit de wettelijke controle in
Wettelijke controles (niet OOB’s). Dit is een basisvergunning die elke organisatie heeft.
De normen van accountantsorganisaties zijn op te delen in drie thema’s:
Als men toezicht wil houden moet men het volgende regelen:
Wet toezicht accountantsorganisaties (Wta) – onafhankelijkheid
Besluit toezicht accountantsorganisaties (Bta) – kwaliteit
Veroderning Accountantsorganisaties (VAO) – integriteit
NV NOCLAR: nieuwe regelgeving.
Wet toezicht accountantsorganisaties (Wta)
Accountantsorganisaties
Accountantsorganisaties hebben een vergunning om wettelijke controles uit te mogen voeren. Het
zijn organisaties die toestemming hebben gekregen van de AFM om wettelijke controleverklaringen
uit te geven. De klant sluit een overeenkomst af met de accountantsorganisatie.
Wie er vervolgens verantwoordelijk voor is om de jaarrekening af te tekenen is de openbare
accountant die namens de organisatie mag tekenen. Op de website van de AFM vind je een overzicht
met alle accountantsorganisaties en een overzicht met openbare accountants. Er zijn zo weinig OOB
verklaringen omdat de eisen hoger zijn.
Regelt de kwaliteitsbeheersing en toezicht op naleving ervan voor wettelijke controle, toegespitst
op:
Betrouwbaarheid, deskundigheid en vakbekwaamheid dagelijks bestuur
Kwaliteitsbeheersing
Onafhankelijkheid
Integere bedrijfsvoering
Melding (o.a. fraude en tuchtzaak)
Wettelijke eisen die zijn gesteld aan accountantsorganisaties:
Quinty Cok
Week 1 Overzicht regelgeving (nationaal & internationaal)
08-09-2023
Regelgeving accountants
De regelgeving bestaat enerzijds uit normen voor accountantsorganisaties en anderzijds uit normen
voor individuele accountants.
Samenhang regelgeving accountants (internationaal)
International Federation of Accountants (IFAC)
IFAC is the global organization for the accountancy profession dedicated to serving the public
interest by strengthening the profession and contributing to the development of strong international
economies. IFAC is comprised of over 175 members and associates in more than 130 countries and
jurisdictions, representing almost 3 million accountants in public practice, education, government
service, industry, and commerce.
IFAC stelt de International Standards on Auditing (ISA)-regels op (zie ook de HRA-bundels)
,Post Master Accountancy, UvA Audit & Assurance 1
Quinty Cok
Nederlandse standaarden
Indien het noodzakelijk wordt geacht, worden specifieke Nederlandse standaarden en of
paragrafen vastgesteld voor de voor Nederland van belang zijnde onderwerpen waarvoor:
- Geen IFAC standaarden bestaan
- Die niet in de IFAC standaarden zijn verwerkt; dan wel
- Waar de implementatie van de IFAC standaarden nog op zich laat wachten.
De afzonderlijke standaarden zijn te herkennen aan de letter N achter het Standaardnummer.
Afwijkingen Nederland versus IFAC
De voor de beroepsuitoefening in Nederland geldende afwijkingen of aanvullingen worden in de
Controle- en overige standaarden cursief afgedrukt. In het geval dat een IAASB’s Engagement
Standard bepalingen bevat die voor de beroepsuitoefening in Nederland niet van toepassing zijn,
worden deze bepalingen niet in de Standaarden opgenomen.
Begrippen
Accountant Een Registeraccountant of Accountant-Administratieconsulent
Accountantskamer De Accountantskamer te Zwolle, bedoeld in artikel 10 van de
Wet tuchtrechtspraak accountants.
Accountantskantoren Kantoren uit de praktijk zonder een wettelijke controle
vergunning. Dit zijn de kleine kantoren. Het gaat om vrijwillige
controles of een statutaire controle. De statuten zeggen dat er
een controle moet plaatsvinden maar niet de wet.
Accountantsorganisatie Een onderneming of instelling die bedrijfsmatig wettelijke
controles verricht, dan wel een organisatie waarin zodanige
ondernemingen of instellingen met elkaar zijn verbonden
Accountantsregister Het register, bedoeld in artikel 36, eerste lid, Wet op het
accountantsberoep, waarin de accountants zijn ingeschreven.
Autoriteit Financiële Markten De Stichting Autoriteit Financiële Markten
Beroepsorganisatie De Nederlandse beroepsorganisatie van accountants
Extern accountant Accountant die namens de organisatie een wettelijke controle
mag aftekenen. AFM heeft een register met
accountantsorganisaties die wettelijke controles mogen
uitvoeren (Niet alleen voldoen aan de normen voor individuele
accountants maar ook aan de Wta).
,Post Master Accountancy, UvA Audit & Assurance 1
Quinty Cok
Kwartiermakers Geven aanbevelingen aan het accountantsberoep.
Openbaar accountant Accountant werkzaam bij accountantsorganisatie en
ingeschreven in de registers die voorkomen in de Wab en
controles van de jaarrekening uitvoeren.
Wettelijke controle Een controle van een financiële verantwoording van een
onderneming of instelling ten behoeve van het maatschappelijk
verkeer, die verplicht is gesteld bij of krachtens de in de bijlage
bij de Wta genoemde wettelijke bepalingen.
Onderstaand overzicht geeft alle soorten opdrachten aan. Het is heel belangrijk om te weten wat
voor type opdracht het is. Als je dat niet goed duidt, weet je ook niet in welke regelgeving je moet
zijn.
Wet- en regelgeving bij Assurance en overige opdrachten
Bovenstaand overzicht weergeeft de regelgeving die geldt voor accountantsorganisaties en
individuele accountants (RA’s en AA’s). Heb je met regelgeving te maken omdat je onderdeel
, Post Master Accountancy, UvA Audit & Assurance 1
Quinty Cok
uitmaakt van een accountantsorganisatie? Of heeft het te maken met dat je accountant bent?
Omdat je in het register staat, wordt men hierop aangesproken.
De kleuren geven de rangorde aan:
1. Wetten: opgesteld door de wetgever, van de overheid.
2. Besluiten: horen bij de wet, hebben betrekking op praktische wijzigingen
3. Verorderingen: opgesteld door de leden van de NBA, ingediend bij de ledenraad en daar
stemmen de leden over, dus alle RA’s en AA’s.
4. Nadere voorschriften: opgesteld door het bestuur van de NBA
In de accountancy zijn er geen heldere regels. Het is principle based. Juristen vinden dit lastig. Ze
willen dat iets goed of fout is. In de Tuchtkamer wordt de grens van juist en onjuist besproken.
Tuchtrechtzaken zijn de maatstaf om te kijken hoe mensen om zijn gegaan met de wet en waar is de
grens. De toepassing van de normen is individueel. Jij kan denken dat je iets wel kan maken en de
ander vindt van niet. De Accountantskamer vindt daar iets van. Tuchrecht kan gevonden worden op
Accountant.nl.
Jurisprudentie / interpretatie van regelgeving staat in de Wet Tuchtrecht Accountants (WTRA). De
regelgeving voor OOB wat niet op het overzicht staat is de EU verordering.
Twee soorten vergunningen uitgegeven door AFM en jaarlijks verlengt (‘let op vergunning verlengt’):
OOB vergunning (zes accountantsorganisaties), zit de wettelijke controle in
Wettelijke controles (niet OOB’s). Dit is een basisvergunning die elke organisatie heeft.
De normen van accountantsorganisaties zijn op te delen in drie thema’s:
Als men toezicht wil houden moet men het volgende regelen:
Wet toezicht accountantsorganisaties (Wta) – onafhankelijkheid
Besluit toezicht accountantsorganisaties (Bta) – kwaliteit
Veroderning Accountantsorganisaties (VAO) – integriteit
NV NOCLAR: nieuwe regelgeving.
Wet toezicht accountantsorganisaties (Wta)
Accountantsorganisaties
Accountantsorganisaties hebben een vergunning om wettelijke controles uit te mogen voeren. Het
zijn organisaties die toestemming hebben gekregen van de AFM om wettelijke controleverklaringen
uit te geven. De klant sluit een overeenkomst af met de accountantsorganisatie.
Wie er vervolgens verantwoordelijk voor is om de jaarrekening af te tekenen is de openbare
accountant die namens de organisatie mag tekenen. Op de website van de AFM vind je een overzicht
met alle accountantsorganisaties en een overzicht met openbare accountants. Er zijn zo weinig OOB
verklaringen omdat de eisen hoger zijn.
Regelt de kwaliteitsbeheersing en toezicht op naleving ervan voor wettelijke controle, toegespitst
op:
Betrouwbaarheid, deskundigheid en vakbekwaamheid dagelijks bestuur
Kwaliteitsbeheersing
Onafhankelijkheid
Integere bedrijfsvoering
Melding (o.a. fraude en tuchtzaak)
Wettelijke eisen die zijn gesteld aan accountantsorganisaties:
