Inhoudsopgave
1................................................................................................................... 3
Referentiekader en deontologie......................................................................3
Inleiding.......................................................................................................................... 3
ISA’s (international standards on auditing = de regels)..................................................3
Algemeen kader.......................................................................................................... 3
Code of ethics (IFAC)....................................................................................................... 6
Praktische toepassingen..............................................................................................7
Niveaus van ‘assurance’ en referentiekaders..................................................9
Niveaus van ‘assurance’...............................................................................................10
Het auditrisico, controledoelstellingen en materialiteit..................................11
Inleiding........................................................................................................................ 11
Risico op het uitbrengen van eeen onjuist oordeel.......................................................13
Controledoelstellingen/beweringen/asserties...............................................................15
Validiteit.................................................................................................................... 17
Volledigheid............................................................................................................... 17
Nauwkeurigheid/accuraatheid...................................................................................17
Waardering................................................................................................................ 18
Afgrenzing/cut-off...................................................................................................... 18
Classificatie............................................................................................................... 18
Presentatie & toelichting: publicatie..........................................................................18
Rechten & verplichtingen/eigendom.........................................................................18
Verband tussen de controledoelstellingen en controlewerkzaamheden........................19
RISK BASED APPROACH................................................................................19
Verwerven van inzicht in de omgeving en kenmerken van de onderneming................21
Materialiteit(sdefinities)................................................................................................23
Controleprogramma & werkzaamheden.......................................................................28
Controleprogramma.................................................................................................. 29
Controlewerkzaamheden........................................................................................... 30
Bijkomende voorafgaande controlewerkzaamheden.................................................31
Het controleverslag en andere rapportering..................................................31
Inleiding........................................................................................................................ 31
Interne controle........................................................................................... 41
1. Inleiding.................................................................................................................... 41
2. Doelstellingen van het interne controlesysteem (IBR)..............................................41
3. Testen van het interne controlesysteem...................................................................42
COSO......................................................................................................................... 44
Soorten controles...................................................................................................... 44
Testen van het interne controlesysteem (proceduretesten).......................................46
Het controleprogramma – algemene aanpak..................................................47
1. Inleiding.................................................................................................................... 47
, 2. Risk based approach.................................................................................................48
Verwerven van inzicht in de omgeving en kenmerken van de onderneming.............49
Controleprogramma.................................................................................................. 50
Controlewerkzaamheden........................................................................................... 51
Bijkomende voorafgaande controleweerrkzaamheden..............................................53
Standaard timing van een auditproces..........................................................53
Het controleprogramma, de verkoopcyclus....................................................53
Audit approach............................................................................................................. 55
1. Verwerven van inzicht van de omgeving en kenmerken van de onderneming (vb)
.................................................................................................................................. 55
2. Evaluatie van de risico’s en impact op de controle................................................58
3. A. Proceduretesten................................................................................................ 60
B. Substantieve testen.............................................................................................. 60
Case Re:ride................................................................................................................. 61
Praktische toepassing................................................................................................... 68
Het controleprogramma – De aankoopcyclus..................................................74
Audit approach............................................................................................................. 75
1. Verwerven van inzicht van de omgeving en kenmerken van de onderneming (vb)
.................................................................................................................................. 75
2. Verwerven van inzicht in de informatiestromen en procedures van de onderneming
(vb)............................................................................................................................ 76
3. Uitvoeren van proceduretesten.............................................................................78
4. Uitvoeren van substantieve testen........................................................................79
Oefeningen................................................................................................................... 80
Het controleprogramma: de voorraadcyclus..................................................85
1. Verwerven van inzicht van de omgeving enkeenmerken van de onderneming (vb). 86
2. Verwerven van inzicht in de informatiestromen en procedures van de onderneming
(vb)............................................................................................................................... 87
A. Risico’s identificeren............................................................................................. 87
B. Welke zijn de gewenste interne beheersmaatregelen?..........................................88
3. Evaluatie van de risico’s en impacht op de controle.................................................90
4. A. Proceduretesten................................................................................................... 91
B. Substantieve testen.................................................................................................. 92
Oefeningen................................................................................................................... 94
Het controleprogramma: materiële vaste activa............................................99
1. Verwerven van inzicht van de onderneming en kenmerken van de onderneming (vb)
................................................................................................................................... 100
2. Verwerven van inzicht in de informatiestromen en procedures van de onderneming
(vb)............................................................................................................................. 101
2A. Risico’s identificeren......................................................................................... 101
2B. welke zijn de gewenste interne beheersmaatregelen?......................................102
3. Evaluatie van de risico’s en impact op de controle.................................................103
4A. Proceduretesten................................................................................................... 103
4B. Substantieve testen..............................................................................................105
Oefeningen................................................................................................................. 107
Oefening 1A: case – opstellen mutatietabel - opgave..............................................107
, Oefening 1B: Audit van de aanschaffingen..............................................................111
1.
Referentiekader en deontologie
Inleiding
“De commissaris of bedrijfsrevisor dient te beschikken over een
kwaliteitsbeheersingsysteem dat verzekert dat de controles en
beoordelingen worden uitgevoerd conform het toepasselijk
referentiekader en dat de uiteindelijke verslaggeving kwalitatief is”
m.a.w een auditor doet niet zo maar wat hij/zij wil!
Dit betekent dat je als beedrifsrevisor een
kwaliteitsbeheersingsysteem hebben. Door dit systeem moeten bv.
alle brieven kwalitatief zijn.
Enkele voorbeelden: je moet een archief hebben, 10 jaar alle documenten
kunnen bijhouden, je moet uw medeweerkers continu teesten (volg e alle
regels van IBR?, je moet kijken of je mee bent met all nieuwe wetgevinigen
Geldt voor bedrijfsrevisor en commissaris!
Kan je op het advies van een bedrijfsrevisor vertrouwen?
Heeft hij wel een controle gedaan zoals het moet? = referentiekader
ISA’s (international standards on auditing = de regels)
Algemeen kader
De internationale controlestandaarden worden uitgebracht door de IAASB
(international auditing and assurance standards board). De ISA’s brengen
consensus over de manier waarop de controle moet worden uitgevoerd.
Dit laat de gebruiker van het verslag van de auditor toe om het nodige
vertrouwen en geloof te kunnen hechten aan de kwaliteit van dat verslag,
alsook aan de deskundigheid en de onafhankelijkheid waarmee de controle
werd uitgevoerd.
, A-vraag:
De kwaliteitsbeheersing zal voorzien in richtlijnen en procedures die
moeten verzekeren dat:
• De onafhankelijkheidsvoorschriften die van toepassing zijn op
de controleopdracht in acht zijn genomen;
• De opdracht slechts aanvaard werd nadat de klant geïdentificeerd
werd en criteria van toepassing voor de opdrachtaanvaarding op
positieve wijze waren ingevuld;
• Het opdrachtteam beschikt over de nodige competenties,
capaciteiten, tijd en middelen om de opdracht met goed gevolg
uit te voeren;
• De verantwoordelijke voor de opdracht (bv de audit vennoot), de
controleopdracht heeft aangestuurd en toezicht heeft uitgeoefend
op de uitvoering;
• Indien nodig, de nodige technische consultaties werden
ingewonnen.
ISA 220 – kwaliteitsbeheersing voor een controle van financiële
overzichten
ISA 220 werd gepubliceerd in 2009 door de International Auditing and
Assurance Standards Board (IAASB).
ISA 220 behandelt de specifieke verantwoordelijkheden van de auditor
mbt kwaliteitsbeheersingprocedures voor een controle van financiële
overzichten.
1. is de controle in overeenstemming met de professionele
standaarden en vereisten?
2. is het controleverslag (of verklaring) passend? (Hoe ziet de
brief eruit?)
De standaard voorziet ook dat in bepaalde gevallen (beursgenoteerde
bedrijven of bedrijven van openbaar belang), een andere vennoot, audit
partner, dient aangesteld worden als opdrachtgerichte
kwaliteitsbeoordeelaar (quality review partner).
1................................................................................................................... 3
Referentiekader en deontologie......................................................................3
Inleiding.......................................................................................................................... 3
ISA’s (international standards on auditing = de regels)..................................................3
Algemeen kader.......................................................................................................... 3
Code of ethics (IFAC)....................................................................................................... 6
Praktische toepassingen..............................................................................................7
Niveaus van ‘assurance’ en referentiekaders..................................................9
Niveaus van ‘assurance’...............................................................................................10
Het auditrisico, controledoelstellingen en materialiteit..................................11
Inleiding........................................................................................................................ 11
Risico op het uitbrengen van eeen onjuist oordeel.......................................................13
Controledoelstellingen/beweringen/asserties...............................................................15
Validiteit.................................................................................................................... 17
Volledigheid............................................................................................................... 17
Nauwkeurigheid/accuraatheid...................................................................................17
Waardering................................................................................................................ 18
Afgrenzing/cut-off...................................................................................................... 18
Classificatie............................................................................................................... 18
Presentatie & toelichting: publicatie..........................................................................18
Rechten & verplichtingen/eigendom.........................................................................18
Verband tussen de controledoelstellingen en controlewerkzaamheden........................19
RISK BASED APPROACH................................................................................19
Verwerven van inzicht in de omgeving en kenmerken van de onderneming................21
Materialiteit(sdefinities)................................................................................................23
Controleprogramma & werkzaamheden.......................................................................28
Controleprogramma.................................................................................................. 29
Controlewerkzaamheden........................................................................................... 30
Bijkomende voorafgaande controlewerkzaamheden.................................................31
Het controleverslag en andere rapportering..................................................31
Inleiding........................................................................................................................ 31
Interne controle........................................................................................... 41
1. Inleiding.................................................................................................................... 41
2. Doelstellingen van het interne controlesysteem (IBR)..............................................41
3. Testen van het interne controlesysteem...................................................................42
COSO......................................................................................................................... 44
Soorten controles...................................................................................................... 44
Testen van het interne controlesysteem (proceduretesten).......................................46
Het controleprogramma – algemene aanpak..................................................47
1. Inleiding.................................................................................................................... 47
, 2. Risk based approach.................................................................................................48
Verwerven van inzicht in de omgeving en kenmerken van de onderneming.............49
Controleprogramma.................................................................................................. 50
Controlewerkzaamheden........................................................................................... 51
Bijkomende voorafgaande controleweerrkzaamheden..............................................53
Standaard timing van een auditproces..........................................................53
Het controleprogramma, de verkoopcyclus....................................................53
Audit approach............................................................................................................. 55
1. Verwerven van inzicht van de omgeving en kenmerken van de onderneming (vb)
.................................................................................................................................. 55
2. Evaluatie van de risico’s en impact op de controle................................................58
3. A. Proceduretesten................................................................................................ 60
B. Substantieve testen.............................................................................................. 60
Case Re:ride................................................................................................................. 61
Praktische toepassing................................................................................................... 68
Het controleprogramma – De aankoopcyclus..................................................74
Audit approach............................................................................................................. 75
1. Verwerven van inzicht van de omgeving en kenmerken van de onderneming (vb)
.................................................................................................................................. 75
2. Verwerven van inzicht in de informatiestromen en procedures van de onderneming
(vb)............................................................................................................................ 76
3. Uitvoeren van proceduretesten.............................................................................78
4. Uitvoeren van substantieve testen........................................................................79
Oefeningen................................................................................................................... 80
Het controleprogramma: de voorraadcyclus..................................................85
1. Verwerven van inzicht van de omgeving enkeenmerken van de onderneming (vb). 86
2. Verwerven van inzicht in de informatiestromen en procedures van de onderneming
(vb)............................................................................................................................... 87
A. Risico’s identificeren............................................................................................. 87
B. Welke zijn de gewenste interne beheersmaatregelen?..........................................88
3. Evaluatie van de risico’s en impacht op de controle.................................................90
4. A. Proceduretesten................................................................................................... 91
B. Substantieve testen.................................................................................................. 92
Oefeningen................................................................................................................... 94
Het controleprogramma: materiële vaste activa............................................99
1. Verwerven van inzicht van de onderneming en kenmerken van de onderneming (vb)
................................................................................................................................... 100
2. Verwerven van inzicht in de informatiestromen en procedures van de onderneming
(vb)............................................................................................................................. 101
2A. Risico’s identificeren......................................................................................... 101
2B. welke zijn de gewenste interne beheersmaatregelen?......................................102
3. Evaluatie van de risico’s en impact op de controle.................................................103
4A. Proceduretesten................................................................................................... 103
4B. Substantieve testen..............................................................................................105
Oefeningen................................................................................................................. 107
Oefening 1A: case – opstellen mutatietabel - opgave..............................................107
, Oefening 1B: Audit van de aanschaffingen..............................................................111
1.
Referentiekader en deontologie
Inleiding
“De commissaris of bedrijfsrevisor dient te beschikken over een
kwaliteitsbeheersingsysteem dat verzekert dat de controles en
beoordelingen worden uitgevoerd conform het toepasselijk
referentiekader en dat de uiteindelijke verslaggeving kwalitatief is”
m.a.w een auditor doet niet zo maar wat hij/zij wil!
Dit betekent dat je als beedrifsrevisor een
kwaliteitsbeheersingsysteem hebben. Door dit systeem moeten bv.
alle brieven kwalitatief zijn.
Enkele voorbeelden: je moet een archief hebben, 10 jaar alle documenten
kunnen bijhouden, je moet uw medeweerkers continu teesten (volg e alle
regels van IBR?, je moet kijken of je mee bent met all nieuwe wetgevinigen
Geldt voor bedrijfsrevisor en commissaris!
Kan je op het advies van een bedrijfsrevisor vertrouwen?
Heeft hij wel een controle gedaan zoals het moet? = referentiekader
ISA’s (international standards on auditing = de regels)
Algemeen kader
De internationale controlestandaarden worden uitgebracht door de IAASB
(international auditing and assurance standards board). De ISA’s brengen
consensus over de manier waarop de controle moet worden uitgevoerd.
Dit laat de gebruiker van het verslag van de auditor toe om het nodige
vertrouwen en geloof te kunnen hechten aan de kwaliteit van dat verslag,
alsook aan de deskundigheid en de onafhankelijkheid waarmee de controle
werd uitgevoerd.
, A-vraag:
De kwaliteitsbeheersing zal voorzien in richtlijnen en procedures die
moeten verzekeren dat:
• De onafhankelijkheidsvoorschriften die van toepassing zijn op
de controleopdracht in acht zijn genomen;
• De opdracht slechts aanvaard werd nadat de klant geïdentificeerd
werd en criteria van toepassing voor de opdrachtaanvaarding op
positieve wijze waren ingevuld;
• Het opdrachtteam beschikt over de nodige competenties,
capaciteiten, tijd en middelen om de opdracht met goed gevolg
uit te voeren;
• De verantwoordelijke voor de opdracht (bv de audit vennoot), de
controleopdracht heeft aangestuurd en toezicht heeft uitgeoefend
op de uitvoering;
• Indien nodig, de nodige technische consultaties werden
ingewonnen.
ISA 220 – kwaliteitsbeheersing voor een controle van financiële
overzichten
ISA 220 werd gepubliceerd in 2009 door de International Auditing and
Assurance Standards Board (IAASB).
ISA 220 behandelt de specifieke verantwoordelijkheden van de auditor
mbt kwaliteitsbeheersingprocedures voor een controle van financiële
overzichten.
1. is de controle in overeenstemming met de professionele
standaarden en vereisten?
2. is het controleverslag (of verklaring) passend? (Hoe ziet de
brief eruit?)
De standaard voorziet ook dat in bepaalde gevallen (beursgenoteerde
bedrijven of bedrijven van openbaar belang), een andere vennoot, audit
partner, dient aangesteld worden als opdrachtgerichte
kwaliteitsbeoordeelaar (quality review partner).
