Praktisch Europees Recht
Ingrid Huzen, Manon Wormsbecher
2020 3e druk
Samenvatting in het Nederlands.
Eerst geschreven voor de 2e druk van 2015, maar update naar 2020 geschreven.
Inhoudsopgave
1 De Europese Unie
2 Instellingen van de Europese Unie
3 Wetgeving, directe werking en staatsaansprakelijkheid
4 De vier vrijheden 109
5 Vrij verkeer van goederen
6 Vrij verkeer van personen en het EU-burgerschap
7 Vrij verkeer van diensten
8 Staatssteun
9 Kartelvorming
, 1. De Europese Unie
Inleiding
Laten we eerst de Europese Unie (EU) bespreken. De EU is een internationale
organisatie, opgericht volgens de regels van het internationale recht. In dit hoofdstuk
komen het internationale recht, de doelstellingen van de EU en belangrijk beginselen
binnen het Europese recht aan bod.
Internationaal recht
Als staten met elkaar een afspraak maken, dan geldt niet het recht van de plek waar de
regeringsleiders met elkaar vergaderen, maar dan geldt het internationale recht. Dit
rechtsgebied regelt alle betrekkingen tussen staten. Binnen het internationale recht zijn
alle staten gelijk aan elkaar.
Staatssoevereiniteit
De overheid heeft staatssoevereiniteit. Dit houdt in dat de overheid de ultieme
beslissingsbevoegdheid op het grondgebied van de staat. Oftewel: de overheid is de enige
die wet- en regelgeving kan opstellen. Andere landen kunnen dus niet bepalen hoe
Nederland zijn regelgeving vormgeeft. Deze macht kan echter op twee manieren beperkt
worden: de soevereiniteit kan worden overgedragen of onvrijwillig worden beperkt.
De staat kan beslissen om (een gedeelte van) de beslissingsbevoegdheid over te dragen
aan bijvoorbeeld een internationale organisatie. Indien de staat dit doet, dan kan de staat
niet meer zelf alle regels stellen, maar accepteert dat een organisatie hoger is dan de
staat zelf.
De andere manier waarop de staatssoevereiniteit beperkt kan worden is dat als een land
onvrijwillig de beslissingsbevoegdheid uit handen wordt genomen. Indien bijvoorbeeld een
staat wordt binnengevallen door een ander land en die neemt de macht over, dan neemt
de overheersende staat alle beslissingen.
Internationale organisaties
Binnen het internationale recht zijn de voornaamste spelers de staten. Maar ook
internationale organisaties spelen een belangrijke rol. Er zijn twee soorten organisaties:
gouvernementele organisaties en non-gouvernementele organisaties.
Een gouvernementele organisatie is een samenwerkingsverband tussen staten. De
oprichting vindt plaats per verdrag en daarin vermelden de lidstaten de doelstellingen en
de middelen die de organisatie heeft. Een internationale organisatie geeft staten de
mogelijkheid om samen te werken op een bepaald gebied. Staten kunnen wel bij het
oprichten van een organisatie bepalen of en hoeveel soevereiniteit zij afstaan aan deze
organisatie. Indien lidstaten geen soevereiniteit afstaan, dan wordt de organisatie
een intergouvernementele organisatie genoemd. Indien lidstaten wel soevereiniteit
afstaan, dan wordt de organisatie een supranationale organisatie genoemd. Een
supranationale organisatie staat boven de lidstaten en de intergouvernementele
organisatie is een samenwerking tussen lidstaten. In de meeste gevallen worden
intergouvernementele organisaties opgericht.
Een non-gouvernementele organisatie, een ngo, is onafhankelijk van staten en streeft vak
een ideële doelstelling na. Een ngo hoeft niet internationaal te zijn. Bekende ngo’s zijn
bijvoorbeeld het Rode Kruis en het Wereld Natuurfonds.
Ingrid Huzen, Manon Wormsbecher
2020 3e druk
Samenvatting in het Nederlands.
Eerst geschreven voor de 2e druk van 2015, maar update naar 2020 geschreven.
Inhoudsopgave
1 De Europese Unie
2 Instellingen van de Europese Unie
3 Wetgeving, directe werking en staatsaansprakelijkheid
4 De vier vrijheden 109
5 Vrij verkeer van goederen
6 Vrij verkeer van personen en het EU-burgerschap
7 Vrij verkeer van diensten
8 Staatssteun
9 Kartelvorming
, 1. De Europese Unie
Inleiding
Laten we eerst de Europese Unie (EU) bespreken. De EU is een internationale
organisatie, opgericht volgens de regels van het internationale recht. In dit hoofdstuk
komen het internationale recht, de doelstellingen van de EU en belangrijk beginselen
binnen het Europese recht aan bod.
Internationaal recht
Als staten met elkaar een afspraak maken, dan geldt niet het recht van de plek waar de
regeringsleiders met elkaar vergaderen, maar dan geldt het internationale recht. Dit
rechtsgebied regelt alle betrekkingen tussen staten. Binnen het internationale recht zijn
alle staten gelijk aan elkaar.
Staatssoevereiniteit
De overheid heeft staatssoevereiniteit. Dit houdt in dat de overheid de ultieme
beslissingsbevoegdheid op het grondgebied van de staat. Oftewel: de overheid is de enige
die wet- en regelgeving kan opstellen. Andere landen kunnen dus niet bepalen hoe
Nederland zijn regelgeving vormgeeft. Deze macht kan echter op twee manieren beperkt
worden: de soevereiniteit kan worden overgedragen of onvrijwillig worden beperkt.
De staat kan beslissen om (een gedeelte van) de beslissingsbevoegdheid over te dragen
aan bijvoorbeeld een internationale organisatie. Indien de staat dit doet, dan kan de staat
niet meer zelf alle regels stellen, maar accepteert dat een organisatie hoger is dan de
staat zelf.
De andere manier waarop de staatssoevereiniteit beperkt kan worden is dat als een land
onvrijwillig de beslissingsbevoegdheid uit handen wordt genomen. Indien bijvoorbeeld een
staat wordt binnengevallen door een ander land en die neemt de macht over, dan neemt
de overheersende staat alle beslissingen.
Internationale organisaties
Binnen het internationale recht zijn de voornaamste spelers de staten. Maar ook
internationale organisaties spelen een belangrijke rol. Er zijn twee soorten organisaties:
gouvernementele organisaties en non-gouvernementele organisaties.
Een gouvernementele organisatie is een samenwerkingsverband tussen staten. De
oprichting vindt plaats per verdrag en daarin vermelden de lidstaten de doelstellingen en
de middelen die de organisatie heeft. Een internationale organisatie geeft staten de
mogelijkheid om samen te werken op een bepaald gebied. Staten kunnen wel bij het
oprichten van een organisatie bepalen of en hoeveel soevereiniteit zij afstaan aan deze
organisatie. Indien lidstaten geen soevereiniteit afstaan, dan wordt de organisatie
een intergouvernementele organisatie genoemd. Indien lidstaten wel soevereiniteit
afstaan, dan wordt de organisatie een supranationale organisatie genoemd. Een
supranationale organisatie staat boven de lidstaten en de intergouvernementele
organisatie is een samenwerking tussen lidstaten. In de meeste gevallen worden
intergouvernementele organisaties opgericht.
Een non-gouvernementele organisatie, een ngo, is onafhankelijk van staten en streeft vak
een ideële doelstelling na. Een ngo hoeft niet internationaal te zijn. Bekende ngo’s zijn
bijvoorbeeld het Rode Kruis en het Wereld Natuurfonds.
