NaWe
HOOFDSTUK 6: Chemische reacties
Verschil tussen chemische- en fysische reacties
Chemische reactie:
❖ nieuwe stoffen ontstaan met unieke stofeigenschappen
❖ watermoleculen behouden hun specifieke eigenschappen bij verdamping
➢ polair, kook- en smeltpunt, reactieve neiging
Voorbeeld: Elektrolyse van water leidt tot de vorming van diwaterstof en
dizuurstof met verschillende eigenschappen dan water.
Fysische reactie (of verschijnsel):
❖ geen vorming van nieuwe stoffen met andere eigenschappen
❖ water behoudt zijn oorspronkelijke eigenschappen bij verdamping
Voorbeeld: Verdamping van water behoudt de polaire eigenschappen, kook- en
smeltpunt, en de neiging om op een bepaalde manier met andere
stoffen te reageren.
De reactievergelijking
Notatie:
→ uitgangsstoffen of reagentia = voor de reactiepijl
→ eindproducten of reactieproducten = na de reactiepijl
Voorbeeld: 2 H2O → 2 H2 + O2
Wet van behoud van elementen:
→ er moeten evenveel atomen van elk soort aanwezig zijn voor als na de
reactie
➢ de aantallen voor elk element voor en na de reactie moeten
overeenkomen
➢ keuze van coëfficiënten
Bouwstenen en bindingen:
→ een chemische reactie is het opnieuw samenstellen van bestaande
bouwstenen (atomen)
⇒ bestaande bindingen worden verbroken en nieuwe worden gevormd
, Reactie-energie
ATP= een belangrijke energieleverancier in de cellen
➢ bij het afsplitsen van een fosfaatgroep komt veel energie vrij
➢ ATP → ADP + Pi + 30 kJ/mol
soorten energetische reacties:
1) exo-energetische reactie
→ energie wordt afgegeven aan de omgeving
2) endo-energetische reactie
→ dezelfde hoeveelheid energie wordt opgenomen in het eindproduct
Visuele voorstelling (grafiek):
Tijdens de reactie vormen de reagentia een overgangstoestand waarin ze meer
energie bezitten (de top van de grkafiek).
→ Om die overgangstoestand te bereiken, hebben de deeltjes een minimale
kinetische energie nodig
⇒ activeringsenergie EA (= energie die aan de stoffen worden toegevoegd)
→ zonder kan er geen reactie plaatsvinden!
Het botsingsmodel
voorwaarden (beschrijving):
● Botsingen moeten krachtig genoeg zijn om bindingen te breken en nieuwe
te vormen.
● Moleculen moeten met de juiste oriëntatie botsen om de vorming van
nieuwe bindingen mogelijk te maken.
Verband tussen effectieve botsingen en reactiesnelheid:
● Het succes van de reactie hangt af van effectieve botsingen
○ zorgt dat de deeltjes niet alleen krachtig genoeg zijn, maar ook de
juiste oriëntatie hebben.
○ Effectieve botsingen
■ leiden tot de vorming van de gewenste bindingen
■ bepalen daarmee de reactiesnelheid
HOOFDSTUK 6: Chemische reacties
Verschil tussen chemische- en fysische reacties
Chemische reactie:
❖ nieuwe stoffen ontstaan met unieke stofeigenschappen
❖ watermoleculen behouden hun specifieke eigenschappen bij verdamping
➢ polair, kook- en smeltpunt, reactieve neiging
Voorbeeld: Elektrolyse van water leidt tot de vorming van diwaterstof en
dizuurstof met verschillende eigenschappen dan water.
Fysische reactie (of verschijnsel):
❖ geen vorming van nieuwe stoffen met andere eigenschappen
❖ water behoudt zijn oorspronkelijke eigenschappen bij verdamping
Voorbeeld: Verdamping van water behoudt de polaire eigenschappen, kook- en
smeltpunt, en de neiging om op een bepaalde manier met andere
stoffen te reageren.
De reactievergelijking
Notatie:
→ uitgangsstoffen of reagentia = voor de reactiepijl
→ eindproducten of reactieproducten = na de reactiepijl
Voorbeeld: 2 H2O → 2 H2 + O2
Wet van behoud van elementen:
→ er moeten evenveel atomen van elk soort aanwezig zijn voor als na de
reactie
➢ de aantallen voor elk element voor en na de reactie moeten
overeenkomen
➢ keuze van coëfficiënten
Bouwstenen en bindingen:
→ een chemische reactie is het opnieuw samenstellen van bestaande
bouwstenen (atomen)
⇒ bestaande bindingen worden verbroken en nieuwe worden gevormd
, Reactie-energie
ATP= een belangrijke energieleverancier in de cellen
➢ bij het afsplitsen van een fosfaatgroep komt veel energie vrij
➢ ATP → ADP + Pi + 30 kJ/mol
soorten energetische reacties:
1) exo-energetische reactie
→ energie wordt afgegeven aan de omgeving
2) endo-energetische reactie
→ dezelfde hoeveelheid energie wordt opgenomen in het eindproduct
Visuele voorstelling (grafiek):
Tijdens de reactie vormen de reagentia een overgangstoestand waarin ze meer
energie bezitten (de top van de grkafiek).
→ Om die overgangstoestand te bereiken, hebben de deeltjes een minimale
kinetische energie nodig
⇒ activeringsenergie EA (= energie die aan de stoffen worden toegevoegd)
→ zonder kan er geen reactie plaatsvinden!
Het botsingsmodel
voorwaarden (beschrijving):
● Botsingen moeten krachtig genoeg zijn om bindingen te breken en nieuwe
te vormen.
● Moleculen moeten met de juiste oriëntatie botsen om de vorming van
nieuwe bindingen mogelijk te maken.
Verband tussen effectieve botsingen en reactiesnelheid:
● Het succes van de reactie hangt af van effectieve botsingen
○ zorgt dat de deeltjes niet alleen krachtig genoeg zijn, maar ook de
juiste oriëntatie hebben.
○ Effectieve botsingen
■ leiden tot de vorming van de gewenste bindingen
■ bepalen daarmee de reactiesnelheid
