LEVENSCYCLUS VAN GM – 2
2. GENEESMIDDELONTWIKKELING
TYPES VAN GENEESMIDDELEN
NATUURPRODUCTEN
Vooral vroeger
Halen er momenteel vooral nog inspiratie uit
Complexe moleculen, veel assymetrische C-atomen moeilijke
synthese
Morfine: isoleren uit sap van papaverbol
Taxol: isoleren uit schoeisel taxusch haag gemeentje verzameld dit uit
hagen inwoners
VOORDELEN:
Grote structuurdiversiteit moleculen
NADELEN:
Complexe extracten: bevatten veel verschillende natuurproducten, soms
heel gelijkaardig
Moeilijke isolatie en karakterisatie (structuur bepalen) van actieve
verbinding
Complexe structuren
o Moeilijke synthese productie natuur is vaak te weinig
o Moeilijk om farmacofoor (deel molecule verantwoordelijk voor faramcologische
activiteit) te bepalen
Retrosynthese:
Molecule eindproduct (GM) afbouwen tot relatief simpele moleculen, wat
makkelijk maakt om later zelf te synthetiseren
⚠️Te complex om grote hoeveelheden te maken
Semisynthese:
Precursor isoleren of laten maken en achteraf beetje aanpassen naar
volwaardig GM
voorloper GM, lijkt al heel goed op GM, kleine aanpassing nodig
Artemisine: behandeling malaria
Bevat endoperoxide = complexe structuur waardoor minder resistentie
van ziekte tegen GM
Isolatie uit plant ⚠️Weinig opbrengst
o Precursor laten aanmaken door micro-organisme: GGO
Biergist = cerevisiae genetisch aanpassen aanmaak precursor door gist
precursor isoleren en aanpassen naar zuiver GM ⚠️veel grotere opbrengst
, SYNTHETISCHE PRODUCTEN
Simpele kleine moleculen, redelijk vlakke molecule
Volledig in lab gemaakt door chemische processen
Metoclopramide: tegen misselijkheid
VOORDELEN:
Groot aantal beschikbaar, veel verschillende
Uitbouw SAR (structuur activiteits relatie)
o Bv. effect bekijken van kleine aanpassingen molecule
Eenvoudig naar grote hoeveelheden omzetten
NADELEN:
Beperkte structuurdiversiteit
BIOTECHNOLOGISCHE GM
Complexe, grote moleculen, lange peptides
GGO’s heel specifieke moleculen laten produceren
A.d.h.v. levende cellen
VOORDELEN:
Grote affiniteit voor target
o Groter dan kleine moleculen want gebruiken vele AZ om te binden
op target
Grote selectiviteit
o Kleine moleculen zorgen voor meer nevenwerkingen
NADELEN:
Niet oraal toedienbaar pH maag breekt GM af
Hoge prijs
Insuline: regeling bloedsuikerspiegel
Bindt op receptor en zorgt voor daling glucosegehalte
Heel typische structuur door S-S verbindingen, ontstaan door oxidatie
thiolgroepen
Vroeger uit pancreas varken
o 1 varken = 1 patiënt voor 1 week behandelen
o Insuline was niet 100% zelfde als menselijk insuline
nevenwerkingen
BRONNEN VAN GM
+- 30 – 40 nieuwe GM per jaar
DERIVAAT NATUURPRODUCT
Derivaat = kleine wijziging van natuurproduct
Ethynylestradiol = derivaat van natuurproduct estradiol (zit in ons lichaam)
Estradiol + ethyngroep bescherming tegen pH maag
Anticonceptie: in oestrogeen deel
2. GENEESMIDDELONTWIKKELING
TYPES VAN GENEESMIDDELEN
NATUURPRODUCTEN
Vooral vroeger
Halen er momenteel vooral nog inspiratie uit
Complexe moleculen, veel assymetrische C-atomen moeilijke
synthese
Morfine: isoleren uit sap van papaverbol
Taxol: isoleren uit schoeisel taxusch haag gemeentje verzameld dit uit
hagen inwoners
VOORDELEN:
Grote structuurdiversiteit moleculen
NADELEN:
Complexe extracten: bevatten veel verschillende natuurproducten, soms
heel gelijkaardig
Moeilijke isolatie en karakterisatie (structuur bepalen) van actieve
verbinding
Complexe structuren
o Moeilijke synthese productie natuur is vaak te weinig
o Moeilijk om farmacofoor (deel molecule verantwoordelijk voor faramcologische
activiteit) te bepalen
Retrosynthese:
Molecule eindproduct (GM) afbouwen tot relatief simpele moleculen, wat
makkelijk maakt om later zelf te synthetiseren
⚠️Te complex om grote hoeveelheden te maken
Semisynthese:
Precursor isoleren of laten maken en achteraf beetje aanpassen naar
volwaardig GM
voorloper GM, lijkt al heel goed op GM, kleine aanpassing nodig
Artemisine: behandeling malaria
Bevat endoperoxide = complexe structuur waardoor minder resistentie
van ziekte tegen GM
Isolatie uit plant ⚠️Weinig opbrengst
o Precursor laten aanmaken door micro-organisme: GGO
Biergist = cerevisiae genetisch aanpassen aanmaak precursor door gist
precursor isoleren en aanpassen naar zuiver GM ⚠️veel grotere opbrengst
, SYNTHETISCHE PRODUCTEN
Simpele kleine moleculen, redelijk vlakke molecule
Volledig in lab gemaakt door chemische processen
Metoclopramide: tegen misselijkheid
VOORDELEN:
Groot aantal beschikbaar, veel verschillende
Uitbouw SAR (structuur activiteits relatie)
o Bv. effect bekijken van kleine aanpassingen molecule
Eenvoudig naar grote hoeveelheden omzetten
NADELEN:
Beperkte structuurdiversiteit
BIOTECHNOLOGISCHE GM
Complexe, grote moleculen, lange peptides
GGO’s heel specifieke moleculen laten produceren
A.d.h.v. levende cellen
VOORDELEN:
Grote affiniteit voor target
o Groter dan kleine moleculen want gebruiken vele AZ om te binden
op target
Grote selectiviteit
o Kleine moleculen zorgen voor meer nevenwerkingen
NADELEN:
Niet oraal toedienbaar pH maag breekt GM af
Hoge prijs
Insuline: regeling bloedsuikerspiegel
Bindt op receptor en zorgt voor daling glucosegehalte
Heel typische structuur door S-S verbindingen, ontstaan door oxidatie
thiolgroepen
Vroeger uit pancreas varken
o 1 varken = 1 patiënt voor 1 week behandelen
o Insuline was niet 100% zelfde als menselijk insuline
nevenwerkingen
BRONNEN VAN GM
+- 30 – 40 nieuwe GM per jaar
DERIVAAT NATUURPRODUCT
Derivaat = kleine wijziging van natuurproduct
Ethynylestradiol = derivaat van natuurproduct estradiol (zit in ons lichaam)
Estradiol + ethyngroep bescherming tegen pH maag
Anticonceptie: in oestrogeen deel
