EUROPEES RECHT
Academiejaar 2019-2020
,DEEL 1: HET JURIDISCHE KADER
VAN HET EUROPEES
INTEGRATIEPROCES;
HISTORISCHE EVOLUTIE
INLEIDING
Het Europees recht = Het recht van de Europese Unie
het kan beschouwd worden als een eigen autonome rechtsorde = er bestaan eigen
instellingen van de Europese Unie die eigen rechtsbronnen en bindend recht kunnen
aannemen
Deze autonome rechtsorde is het gevolg van de verdragen ter oprichting van de EU
(geconsolideerde verdragen)
VEU
VWEU
EU heeft rechtspersoonlijkheid (het is een internationale organisatie opgericht op basis
van verdragen) vastgelegd in de verdragen = art. 47 VEU (De Unie bezit
rechtspersoonlijkheid)
Het kan dan zelf akkoorden kan afsluiten met derde landen en het is ook
vertegenwoordigd binnen andere internationale organisaties
Er worden ook rechten rechtstreeks toegekend aan burgers , onder bepaalde
voorwaarden kan een burger zijn recht claimen bij een nationaal rechtscollege op basis
van het Europees recht
HOOFDSTUK 1: DE START VAN HET EUROPEES INTEGRATIEPROCES
Vooral na WO II werden initiatieven ondernomen tot een samenwerking binnen Europa,
die invloed hebben gehad op het ontstaan van de Europese Unie
belangrijk voor het proces tot de EU
Het Marshall plan
Benelux
De Raad van Europa
DE EERSTE INITIATIEVEN TOT EUROPESE SAMENWERKING
MARSHALL-PLAN, OEES EN OESO
Marshall-plan (Amerikaans initiatief) Amerikaanse steunplan om Europa herop te
bouwen en dit was de eerste aanzet tot samenwerking binnen Europa
Doel: de reconstructie van de Europese economie na WO I
1
, Vereiste: samenwerking en coördinatie tussen de Europese landen
(voorwaarde)
Verkrijgen van Amerikaanse financiële steun
Hoe: oprichting van OEES in 1948 (Organisatie voor Europese Economische
Samenwerking)
Omgevormd tot OESO in 1961 (Organisatie voor Economische Samenwerking en
Ontwikkeling) = focus is ruimer dan enkel Europa en heeft niet veel meer te
maken met het Europees integratieproces
o niet meer exclusief Europese landen (VS, Australië, Japan)
o een breder actiegebied
o hoofdzetel in Parijs
OESO = internationale organisatie die geen juridisch bindende besluiten kan opleggen
belang
o kwaliteit van de economische studies en rapporten; economische beleid en
politieke beleid wordt hierdoor beïnvloed
o actief tegen belastingparadijzen; de OESO-modelovereenkomsten voor
belasting op inkomen en kapitaal te bekomen
BENELUX
Benelux opgericht in 1944
douane-unie
o doel = vrij verkeer van personen, goederen en diensten
1958: ondertekenen van Verdrag tot Instelling van een Benelux Economische Unie
= Benelux-initiatief vervulde een belangrijke avant-garde binnen het
communautaire integratieproces
Art. 350 VWEU: een verdere regionale samenwerking tussen de Benelux landen
is mogelijk als de doelstellingen ervan niet bereikt zijn door toepassing van de EU-
Verdragen
2008: nieuw Benelux-Verdrag; verstrekte samenwerking inzake Justitie en
Binnenlandse zaken (in werking treding = 2012)
DE RAAD VAN EUROPA
Congres van Den Haag (1948) o.l.v. Churchill = Europese bijeenkomst om te
brainstormen over de toekomst van Europa
Basis van de oprichting Raad van Europa in 1949
o Nu : 47 lidstaten
o Initiatiefnemers: VK, NL, FR, LUX, IER, IT, DE, NR, ZW
o ≠ Wit-Rusland en Kosovo
Bevoegdheden
o De bescherming van de rechten van de mens (EVRM)
o Uiteenlopende domeinen; onderwijs, cultuur, sport, sociale zaken
Weinig directe beslissingsbevoegdheid; beslissingen in eigen rechtssysteem
incorporeren want het is een intergouvernementele organisatie
2