Samenvatting Zo maak je een veranderplan
De 8 stappen van het maken van een veranderplan
1. Bereid je voor
Schep de voorwaarden om zo goed mogelijk voorbereid aan een veranderopdracht te beginnen.
2. Stel vast wat de vraagstelling is en wat bereikt moet worden
Het vraagstuk moet helder zijn, welke knelpunten worden ervaren, wat zijn daarvan de oorzaken en
welke situatie wordt nagestreefd.
3. Analyseer de strategiebepalende factoren
Vaststellen van de impact van de verandering als de belangrijkste strategiebepalende factor. Daarna
analyseren welke factoren de verandering tot een succes of mislukking kunnen maken.
4. Kies je veranderstrategie
Bepalen hoe de verandering wordt aangepakt, nagaan welke veranderstrategieën er zijn en welke
veranderstrategie het beste past bij de door jou geanalyseerde strategiebepalende factoren.
5. Ontwerp het invoeringspad
Ontwerpen van het pad dat betrokken moeten bewandelen om de beoogde verandering voor elkaar
te krijgen.
6. Organiseer je projectuitvoering
Wat is de veranderorganisatie en wat is de verhouding van de veranderorganisatie tot de staande
organisatie.
7. Borg de verandering
Bepalen wat je kunt doen om de verandering te laten verlopen zoals de bedoeling is, opdat je de
beoogde doelen bereikt.
8. Schrijf het veranderplan en presenteer het
Het veranderplan schrijven, voorbereiden op het adviesgesprek over het veranderplan met de
opdrachtgever en op een presentatie.
Inleiding
Veranderplan
- Het veranderplan is de routekaart voor het invoeringspad van een verandering.
helpt het doel en de route te bewaken!
Soorten veranderingen
1. Niet bewust gestuurde veranderingen: spontane, niet bewust gestuurde veranderingen! Door
ervaringen gaan mensen anders werken.
2. Bewust gewilde en gestuurde veranderingen: men wil het functioneren van de organisatie niet
verbeteren uit persoonlijke motieven maar t.b.v. het voortbestaan van de organisatie. Veranderingen
die niet vanzelf plaatsvinden, hebben sturing nodig.
3. Organisatieverbetering/evolutionaire ontwikkeling: betrokkenen willen het steeds beter doen
(continue verbetering). Alle medewerkers zijn erbij betrokken en de verbetering vindt stapsgewijs
plaats.
4. Organisatievernieuwing: alleen zinvol wanneer er aan de goede dingen wordt gewerkt. Volgorde
bij organisatievernieuwing is eerst de dingen anders doen (strategieverandering), dan de dingen
beter doen. Revolutionair karakter, is tijdelijk, doet zich schoksgewijs voor en is ingrijpend voor de
gehele organisatie.
5. Preventieve veranderingen: organisatieproblemen voorkomen door te veranderen. Verschil tussen
verbeteren (iets aanpassen) en vernieuwen (drastisch omgooien). Omslaat organisatieverbeteringen
en organisatievernieuwingen, maar ook vaak creërende veranderingen genoemd, omdat ze niet
gericht zijn op het voorkomen maar op het zoeken naar nieuwe wegen.
, 6. curatieve veranderingen: organisatie aanpassen of sanering/reorganisatie. Betreffen vaak een
gehele organisatie, raken alle bedrijfsprocessen, zijn complex, en hebben ingrijpende gevolgen voor
de betrokken medewerkers. (figuur 1 pagina 10)
Belang van kennis over soort verandering
- Aard van de verandering en de impact ervan zijn van invloed op de aanpak van de verandering.
Veranderkundige invalshoek
- De effectiviteit van een besluit is het product van de kwaliteit van de voorgestelde wijziging en de
mate van acceptatie daarvan.
- Je moet zorgen dat veranderingen geaccepteerd worden en betrokkenheid werven
veranderingsmodellen nodig.
Competenties van de maker van het veranderplan
- Kennis van verandermanagement
- Analytisch vermogen
- Communicatieve vaardigheden
- Enthousiasme
Enkele belangrijke begrippen
- Commitment: (ver)binden van mensen aan de organisatieverandering
- Implementeren: iets invoeren in een organisatie
- Interventie: tussenbeide komen, bemiddelen of zich bemoeien met andermans aangelegenheden.
- Organisatieadviseur: een persoon die door de leiding wordt ingehuurd om adviezen te geven.
- Rol organisatieadviseur: directief/non-directief expertrol en procesbegeleider
- Organisatiekunde: toegepast wetenschap die kennis verzamelt over organisatie
(effectiever/efficiënter functioneren)
- Organisatieveranderaar: iemand die verantwoordelijk is voor de invoering van een
organisatieverandering
- Organisatieverandering: er treden veranderingen op om de doelen van de organisatie te realiseren
in de taakverdeling en de manier van samenwerken tussen functionarissen.
- Planning: geeft aan wie, hoe lang, wanneer, wat gaat doen met welke hulpmiddelen
- Plan van aanpak: aangegeven op welke wijze iets waarom zal worden aangepakt
- Veranderkunde: toegepaste wetenschap waarin kennis is verzameld over de manier waarop
organisatieveranderingen worden geïmplementeerd.
- Veranderstrategie: een algemene verzameling overwegingen en beleidspunten. Leidraad voor het
proces van planning, selectie en implementatie van specifieke stappen en interventies die
noodzakelijk zijn om veranderingen in de organisatie tot stand te brengen.
- Veranderplan: plan waarin staat wat en waarom iets wordt ingevoerd, hoe dat wordt ingevoerd,
door wie in welke rol en wanneer dat klaar moet zijn.
Stap 1 bereid je voor
Wie is jouw opdrachtgever?
Docent als opdrachtgever
- Opdrachtgever schrijft meer of minder precies voor waaraan moet worden voldaan. Je hebt hierop
weinig invloed. In een intakegesprek zo goed mogelijk duidelijk krijgen wat er van je verwacht wordt,
wat je kunt bieden en wat er wel en wat er niet kan.
De 8 stappen van het maken van een veranderplan
1. Bereid je voor
Schep de voorwaarden om zo goed mogelijk voorbereid aan een veranderopdracht te beginnen.
2. Stel vast wat de vraagstelling is en wat bereikt moet worden
Het vraagstuk moet helder zijn, welke knelpunten worden ervaren, wat zijn daarvan de oorzaken en
welke situatie wordt nagestreefd.
3. Analyseer de strategiebepalende factoren
Vaststellen van de impact van de verandering als de belangrijkste strategiebepalende factor. Daarna
analyseren welke factoren de verandering tot een succes of mislukking kunnen maken.
4. Kies je veranderstrategie
Bepalen hoe de verandering wordt aangepakt, nagaan welke veranderstrategieën er zijn en welke
veranderstrategie het beste past bij de door jou geanalyseerde strategiebepalende factoren.
5. Ontwerp het invoeringspad
Ontwerpen van het pad dat betrokken moeten bewandelen om de beoogde verandering voor elkaar
te krijgen.
6. Organiseer je projectuitvoering
Wat is de veranderorganisatie en wat is de verhouding van de veranderorganisatie tot de staande
organisatie.
7. Borg de verandering
Bepalen wat je kunt doen om de verandering te laten verlopen zoals de bedoeling is, opdat je de
beoogde doelen bereikt.
8. Schrijf het veranderplan en presenteer het
Het veranderplan schrijven, voorbereiden op het adviesgesprek over het veranderplan met de
opdrachtgever en op een presentatie.
Inleiding
Veranderplan
- Het veranderplan is de routekaart voor het invoeringspad van een verandering.
helpt het doel en de route te bewaken!
Soorten veranderingen
1. Niet bewust gestuurde veranderingen: spontane, niet bewust gestuurde veranderingen! Door
ervaringen gaan mensen anders werken.
2. Bewust gewilde en gestuurde veranderingen: men wil het functioneren van de organisatie niet
verbeteren uit persoonlijke motieven maar t.b.v. het voortbestaan van de organisatie. Veranderingen
die niet vanzelf plaatsvinden, hebben sturing nodig.
3. Organisatieverbetering/evolutionaire ontwikkeling: betrokkenen willen het steeds beter doen
(continue verbetering). Alle medewerkers zijn erbij betrokken en de verbetering vindt stapsgewijs
plaats.
4. Organisatievernieuwing: alleen zinvol wanneer er aan de goede dingen wordt gewerkt. Volgorde
bij organisatievernieuwing is eerst de dingen anders doen (strategieverandering), dan de dingen
beter doen. Revolutionair karakter, is tijdelijk, doet zich schoksgewijs voor en is ingrijpend voor de
gehele organisatie.
5. Preventieve veranderingen: organisatieproblemen voorkomen door te veranderen. Verschil tussen
verbeteren (iets aanpassen) en vernieuwen (drastisch omgooien). Omslaat organisatieverbeteringen
en organisatievernieuwingen, maar ook vaak creërende veranderingen genoemd, omdat ze niet
gericht zijn op het voorkomen maar op het zoeken naar nieuwe wegen.
, 6. curatieve veranderingen: organisatie aanpassen of sanering/reorganisatie. Betreffen vaak een
gehele organisatie, raken alle bedrijfsprocessen, zijn complex, en hebben ingrijpende gevolgen voor
de betrokken medewerkers. (figuur 1 pagina 10)
Belang van kennis over soort verandering
- Aard van de verandering en de impact ervan zijn van invloed op de aanpak van de verandering.
Veranderkundige invalshoek
- De effectiviteit van een besluit is het product van de kwaliteit van de voorgestelde wijziging en de
mate van acceptatie daarvan.
- Je moet zorgen dat veranderingen geaccepteerd worden en betrokkenheid werven
veranderingsmodellen nodig.
Competenties van de maker van het veranderplan
- Kennis van verandermanagement
- Analytisch vermogen
- Communicatieve vaardigheden
- Enthousiasme
Enkele belangrijke begrippen
- Commitment: (ver)binden van mensen aan de organisatieverandering
- Implementeren: iets invoeren in een organisatie
- Interventie: tussenbeide komen, bemiddelen of zich bemoeien met andermans aangelegenheden.
- Organisatieadviseur: een persoon die door de leiding wordt ingehuurd om adviezen te geven.
- Rol organisatieadviseur: directief/non-directief expertrol en procesbegeleider
- Organisatiekunde: toegepast wetenschap die kennis verzamelt over organisatie
(effectiever/efficiënter functioneren)
- Organisatieveranderaar: iemand die verantwoordelijk is voor de invoering van een
organisatieverandering
- Organisatieverandering: er treden veranderingen op om de doelen van de organisatie te realiseren
in de taakverdeling en de manier van samenwerken tussen functionarissen.
- Planning: geeft aan wie, hoe lang, wanneer, wat gaat doen met welke hulpmiddelen
- Plan van aanpak: aangegeven op welke wijze iets waarom zal worden aangepakt
- Veranderkunde: toegepaste wetenschap waarin kennis is verzameld over de manier waarop
organisatieveranderingen worden geïmplementeerd.
- Veranderstrategie: een algemene verzameling overwegingen en beleidspunten. Leidraad voor het
proces van planning, selectie en implementatie van specifieke stappen en interventies die
noodzakelijk zijn om veranderingen in de organisatie tot stand te brengen.
- Veranderplan: plan waarin staat wat en waarom iets wordt ingevoerd, hoe dat wordt ingevoerd,
door wie in welke rol en wanneer dat klaar moet zijn.
Stap 1 bereid je voor
Wie is jouw opdrachtgever?
Docent als opdrachtgever
- Opdrachtgever schrijft meer of minder precies voor waaraan moet worden voldaan. Je hebt hierop
weinig invloed. In een intakegesprek zo goed mogelijk duidelijk krijgen wat er van je verwacht wordt,
wat je kunt bieden en wat er wel en wat er niet kan.
