Zo hebben we het wél bedoeld
Het creëren van een visie op ‘goed’ bestuur
Gemaakt door: Julie Schoemaker (2709968)
Docent: dhr. Leidorf-Tidå
E-mail:
Vrije Universiteit Amsterdam
Master Bestuurskunde
4-2-2024
5489 woorden
, Inleiding
Er zijn in Nederland verschillende voorvallen geweest waarbij het bestuur van de overheid
slecht heeft gefunctioneerd. Denk bijvoorbeeld aan de Toeslagenaffaire, waarbij
tienduizenden ouders de dupe zijn geworden van het misplaatste handelen van de overheid.
Het is zo klaar als een klontje dat het openbaar bestuur in Nederland hier heeft gefaald, en dat
dit geen situaties zijn waar het openbaar bestuur naar zou moeten streven. Binnen de
Toeslagenaffaire was er simpelweg sprake van slecht bestuur. De overheid zou moeten
streven naar een ander soort bestuur dat zich hiervan onderscheidt, namelijk goed bestuur.
Maar wat houdt ‘goed’ bestuur precies in?
Het besturen van een samenleving kan worden gedefinieerd als de activiteiten van
sociale, politieke en administratieve actoren die sectoren of facetten van de maatschappij
proberen te sturen, te leiden of te beheersen (Kooiman, 1993). Het is makkelijker om vast te
stellen wat ‘slecht’ bestuur is, dan wat ‘goed’ bestuur is (Ringeling, 2017, p. 224). Goed
bestuur is iets waar niemand op tegen is, iedereen wil het en iedereen vindt het belangrijk
(Ringeling, 2017, p. 201). Het is iets waar men al sinds de oudheid en de Middeleeuwen naar
streeft: Lorenzetti was hier met zijn fresco’s al mee bezig (Ringeling, 2017, p. 201). Maar
toch wordt goed bestuur vandaag de dag nog steeds gezien als een fuzzy concept, oftewel een
concept dat normatief is en daarom niet eenduidig gedefinieerd kan worden (Ringeling, 2017,
p. 201).
In dit paper wordt getracht meer inzicht te geven in het concept ‘goed bestuur’. Als
eerst worden er verschillende visies op goed bestuur, afkomstig van verscheidene auteurs uit
de literatuur, geanalyseerd en vergeleken. Dit wordt gedaan aan de hand van verschillende
perspectieven: de goede bestuurder en vakmanschap, (conflicterende) publieke waarden en
Public Value Management. Hieruit volgt een analytisch raamwerk dat gebruikt zal worden
om de visies die later in het paper aan bod komen, te toetsen. Vervolgens wordt de visie op
‘goed’ bestuur van Bart-Jan ter Heerdt, die voor lange tijd werkzaam is geweest bij het
Ministerie van Justitie en Veiligheid als Directeur-Generaal Migratie, geanalyseerd en
vergeleken met het eerder gevormde analytische raamwerk vanuit de literatuur. Als laatste zal
ik aan de hand van de eerder beschreven visies op goed bestuur zelf een visie vormen op
goed bestuur en dit weergeven in de vorm van een conclusie.
1
Het creëren van een visie op ‘goed’ bestuur
Gemaakt door: Julie Schoemaker (2709968)
Docent: dhr. Leidorf-Tidå
E-mail:
Vrije Universiteit Amsterdam
Master Bestuurskunde
4-2-2024
5489 woorden
, Inleiding
Er zijn in Nederland verschillende voorvallen geweest waarbij het bestuur van de overheid
slecht heeft gefunctioneerd. Denk bijvoorbeeld aan de Toeslagenaffaire, waarbij
tienduizenden ouders de dupe zijn geworden van het misplaatste handelen van de overheid.
Het is zo klaar als een klontje dat het openbaar bestuur in Nederland hier heeft gefaald, en dat
dit geen situaties zijn waar het openbaar bestuur naar zou moeten streven. Binnen de
Toeslagenaffaire was er simpelweg sprake van slecht bestuur. De overheid zou moeten
streven naar een ander soort bestuur dat zich hiervan onderscheidt, namelijk goed bestuur.
Maar wat houdt ‘goed’ bestuur precies in?
Het besturen van een samenleving kan worden gedefinieerd als de activiteiten van
sociale, politieke en administratieve actoren die sectoren of facetten van de maatschappij
proberen te sturen, te leiden of te beheersen (Kooiman, 1993). Het is makkelijker om vast te
stellen wat ‘slecht’ bestuur is, dan wat ‘goed’ bestuur is (Ringeling, 2017, p. 224). Goed
bestuur is iets waar niemand op tegen is, iedereen wil het en iedereen vindt het belangrijk
(Ringeling, 2017, p. 201). Het is iets waar men al sinds de oudheid en de Middeleeuwen naar
streeft: Lorenzetti was hier met zijn fresco’s al mee bezig (Ringeling, 2017, p. 201). Maar
toch wordt goed bestuur vandaag de dag nog steeds gezien als een fuzzy concept, oftewel een
concept dat normatief is en daarom niet eenduidig gedefinieerd kan worden (Ringeling, 2017,
p. 201).
In dit paper wordt getracht meer inzicht te geven in het concept ‘goed bestuur’. Als
eerst worden er verschillende visies op goed bestuur, afkomstig van verscheidene auteurs uit
de literatuur, geanalyseerd en vergeleken. Dit wordt gedaan aan de hand van verschillende
perspectieven: de goede bestuurder en vakmanschap, (conflicterende) publieke waarden en
Public Value Management. Hieruit volgt een analytisch raamwerk dat gebruikt zal worden
om de visies die later in het paper aan bod komen, te toetsen. Vervolgens wordt de visie op
‘goed’ bestuur van Bart-Jan ter Heerdt, die voor lange tijd werkzaam is geweest bij het
Ministerie van Justitie en Veiligheid als Directeur-Generaal Migratie, geanalyseerd en
vergeleken met het eerder gevormde analytische raamwerk vanuit de literatuur. Als laatste zal
ik aan de hand van de eerder beschreven visies op goed bestuur zelf een visie vormen op
goed bestuur en dit weergeven in de vorm van een conclusie.
1
