Hoofdstuk 8 kunsttheorie – Expressie
8.1 – Expressie
Eerst: Weergave werkelijkheid Nu: Expressie van het innerlijk
(onderbewuste, gevoelens & ervaringen uitdrukken) (rond 1900)
Eigen stijl die afwijkt van wat kunstenaars geleerd hebben Gevolg:
groeiende kloof tussen het publiek en de avant-garde kunstenaars
(grenzen verkennen/overschrijden door kunstenaars, staat ver af van het
heersende beeld dat vrouwen zorgen voor het huishouden en het gezin)
Het expressionisme kenmerkt zich door een eigenzinnige en chaotische
stijl, zoals in de schilderkunst: grove hantering van verf en kwasten,
abstract, felle of onnatuurlijke kleuren en het werken met platte vlakken
zonder ruimte en perspectief
Dit valt nogmaals niet altijd in de smaak van het publiek Daarom komen
kunstenaars als collectief naar buiten (als een groep/gemeenschap)
Het expressionisme is een belangrijke stroming in de beeldende kunst,
dans, theater en muziek Laten getrouwe weergave van de werkelijkheid
los en storten zich op disciplines die vreemd voor hen zijn (Bijvoorbeeld in
het theater: rollen zijn meer dierlijk dan menselijk).
Gesamtkunstwerk Een kunstwerk waarin verschillende kunstvormen
samenkomen tot één geheel
Isadora Duncan Een Amerikaanse danseres die in Europa woont en
werkt. Als ze danst houdt ze contact met de grond om zo contact te maken
met haar eigen lichaam tegengesteld voor de academische manier van
dansen, zoals op blote voeten, loshangend haar, en wapperende kleding
Vernieuwing theaterdans (Les Ballets Russes), waarin er een
samenwerking is met avant-garde kunstenaars (vernieuwde,
experimentele kunstenaars die de gevestigde normen doorbreken), het
theaterstuk zelf is gebaseerd op een symfonisch gedicht (een
orkestmuziekstuk dat een verhaal, idee of sfeer uitdrukt dat is
geïnspireerd door literatuur, kunst of natuur)
Kenmerken expressionistische dans:
- Breekt met de regels van het klassieke ballet (sierlijke
bewegingen, rechtop lichaamshouding, symmetrie, klassieke
kostuums zoals tutu’s en spitzen)
- In plaats daarvan krachtige, hoekige en ritmische bewegingen, en
geen plaats voor detaillering, versieringen en afgewogen
kleurovergangen (een expressionistisch werk mag verontrustend
zijn en pijn aan je ogen of oren doen).
- Nadruk op zwaartekracht vallen, stampen en kruipen worden
hierdoor onderdeel van de dans
, - De traditionele rolverdeling tussen mannen en vrouwen wordt
losgelaten
Meer aandacht voor de duistere wereld die opduikt in je dromen:
- Zoals het libretto (tekst/script van een opera of muziektheaterstuk)
van het theaterstuk Erwartung waarin er een verwarde vrouw
ronddwaalt door het bos en haar vermoorde man vindt, maar er niks
wordt uitgelegd
- De muziek van dit theaterstuk is expressionistisch, het klinkt
nerveus en de klanken schieten alle kanten op (als een soort
uitbarsting van emoties), waardoor de melodie moeilijk te herkennen
is Atonale muziek (muziek zonder een vaste toonsoort waardoor
het traditionele gevoel van harmonie ontbreekt), niet langer op basis
van harmonie maar op hun expressieve kracht
Veel expressionistische kunst heeft de dood als thema:
- Zoals Das Cabinet des Dr. Caligari waarin een man iemand laat doen
wat hem wordt opgedragen. Zo pleegt hij een moord op een vrouw
die aan het slapen is. Opvallend aan dit stuk zijn de geschilderde
decors waarin muren, ramen, deuren, trappen en vloeren schots en
scheef staan (er is geen poging gedaan om het er echt uit te laten
zien). Ook is er een groot licht-donker contrast en het spel is erg
overdreven gespeeld wat het expressionistische karakter van dit
stuk kenmerkt.
- Ook waren er 2 dodendansen gemaakt. De eerste was gebaseerd op
het orkestmuziekstuk van Danse Macabre, en de tweede was
gebaseerd op de muziek van Will Goetze. Hier wordt ook weer een
expressionistische danstechniek gebruikt, wat Wigman (die de
dodendansen schreef) Ausdruckstanz noemt Dansbewegingen
zoals knielen, hurken, vallen en kruipen die onderdeel zijn van de
expressionistische dans (persoonlijke emotie/expressie)
- Verder kwam Walt Disneystudio’s met de animatiefilm Skeleton
Dance die gericht was op de massa in plaats van op de avant-garde
waardoor ze een vaste plek kregen in de snel opkomende
filmindustrie Deze animatiefilm is de eerste van de Silly
Symphonies (een reeks korte animatiefilmpjes waarin er volop werd
geëxperimenteerd wordt met nieuwe animatietechnieken en de
combinatie van muziek en animatie) Ook was dit een oefening
voor lange animatiefilms waarvan Sneeuwwitje de eerste is
Muziek
In New Orleans is er een smeltkroes van culturen Er wonen namelijk
afstammelingen van West-Afrikaanse tot slaaf gemaakten, en immigranten
uit Frankrijk, Engeland, Spanje en Mexico Leidt tot een uitwisseling van
muziekstijlen: worksongs (werkliederen die het werktime ondersteunen
en de zware last ietsjes verlichten) ontstonden op de katoenvelden, ook
ontstonden er spirituals (religieuze liederen ontstaan onder Afro-
Amerikaanse tot slaaf gemaakten, ook wel gospel genoemd), verder is er
onder dezelfde groep ook blues ontstaan (weerspiegelt vaak verdriet,
verlangen of levensstrijd), ook ontstond de ragtime (levendige
8.1 – Expressie
Eerst: Weergave werkelijkheid Nu: Expressie van het innerlijk
(onderbewuste, gevoelens & ervaringen uitdrukken) (rond 1900)
Eigen stijl die afwijkt van wat kunstenaars geleerd hebben Gevolg:
groeiende kloof tussen het publiek en de avant-garde kunstenaars
(grenzen verkennen/overschrijden door kunstenaars, staat ver af van het
heersende beeld dat vrouwen zorgen voor het huishouden en het gezin)
Het expressionisme kenmerkt zich door een eigenzinnige en chaotische
stijl, zoals in de schilderkunst: grove hantering van verf en kwasten,
abstract, felle of onnatuurlijke kleuren en het werken met platte vlakken
zonder ruimte en perspectief
Dit valt nogmaals niet altijd in de smaak van het publiek Daarom komen
kunstenaars als collectief naar buiten (als een groep/gemeenschap)
Het expressionisme is een belangrijke stroming in de beeldende kunst,
dans, theater en muziek Laten getrouwe weergave van de werkelijkheid
los en storten zich op disciplines die vreemd voor hen zijn (Bijvoorbeeld in
het theater: rollen zijn meer dierlijk dan menselijk).
Gesamtkunstwerk Een kunstwerk waarin verschillende kunstvormen
samenkomen tot één geheel
Isadora Duncan Een Amerikaanse danseres die in Europa woont en
werkt. Als ze danst houdt ze contact met de grond om zo contact te maken
met haar eigen lichaam tegengesteld voor de academische manier van
dansen, zoals op blote voeten, loshangend haar, en wapperende kleding
Vernieuwing theaterdans (Les Ballets Russes), waarin er een
samenwerking is met avant-garde kunstenaars (vernieuwde,
experimentele kunstenaars die de gevestigde normen doorbreken), het
theaterstuk zelf is gebaseerd op een symfonisch gedicht (een
orkestmuziekstuk dat een verhaal, idee of sfeer uitdrukt dat is
geïnspireerd door literatuur, kunst of natuur)
Kenmerken expressionistische dans:
- Breekt met de regels van het klassieke ballet (sierlijke
bewegingen, rechtop lichaamshouding, symmetrie, klassieke
kostuums zoals tutu’s en spitzen)
- In plaats daarvan krachtige, hoekige en ritmische bewegingen, en
geen plaats voor detaillering, versieringen en afgewogen
kleurovergangen (een expressionistisch werk mag verontrustend
zijn en pijn aan je ogen of oren doen).
- Nadruk op zwaartekracht vallen, stampen en kruipen worden
hierdoor onderdeel van de dans
, - De traditionele rolverdeling tussen mannen en vrouwen wordt
losgelaten
Meer aandacht voor de duistere wereld die opduikt in je dromen:
- Zoals het libretto (tekst/script van een opera of muziektheaterstuk)
van het theaterstuk Erwartung waarin er een verwarde vrouw
ronddwaalt door het bos en haar vermoorde man vindt, maar er niks
wordt uitgelegd
- De muziek van dit theaterstuk is expressionistisch, het klinkt
nerveus en de klanken schieten alle kanten op (als een soort
uitbarsting van emoties), waardoor de melodie moeilijk te herkennen
is Atonale muziek (muziek zonder een vaste toonsoort waardoor
het traditionele gevoel van harmonie ontbreekt), niet langer op basis
van harmonie maar op hun expressieve kracht
Veel expressionistische kunst heeft de dood als thema:
- Zoals Das Cabinet des Dr. Caligari waarin een man iemand laat doen
wat hem wordt opgedragen. Zo pleegt hij een moord op een vrouw
die aan het slapen is. Opvallend aan dit stuk zijn de geschilderde
decors waarin muren, ramen, deuren, trappen en vloeren schots en
scheef staan (er is geen poging gedaan om het er echt uit te laten
zien). Ook is er een groot licht-donker contrast en het spel is erg
overdreven gespeeld wat het expressionistische karakter van dit
stuk kenmerkt.
- Ook waren er 2 dodendansen gemaakt. De eerste was gebaseerd op
het orkestmuziekstuk van Danse Macabre, en de tweede was
gebaseerd op de muziek van Will Goetze. Hier wordt ook weer een
expressionistische danstechniek gebruikt, wat Wigman (die de
dodendansen schreef) Ausdruckstanz noemt Dansbewegingen
zoals knielen, hurken, vallen en kruipen die onderdeel zijn van de
expressionistische dans (persoonlijke emotie/expressie)
- Verder kwam Walt Disneystudio’s met de animatiefilm Skeleton
Dance die gericht was op de massa in plaats van op de avant-garde
waardoor ze een vaste plek kregen in de snel opkomende
filmindustrie Deze animatiefilm is de eerste van de Silly
Symphonies (een reeks korte animatiefilmpjes waarin er volop werd
geëxperimenteerd wordt met nieuwe animatietechnieken en de
combinatie van muziek en animatie) Ook was dit een oefening
voor lange animatiefilms waarvan Sneeuwwitje de eerste is
Muziek
In New Orleans is er een smeltkroes van culturen Er wonen namelijk
afstammelingen van West-Afrikaanse tot slaaf gemaakten, en immigranten
uit Frankrijk, Engeland, Spanje en Mexico Leidt tot een uitwisseling van
muziekstijlen: worksongs (werkliederen die het werktime ondersteunen
en de zware last ietsjes verlichten) ontstonden op de katoenvelden, ook
ontstonden er spirituals (religieuze liederen ontstaan onder Afro-
Amerikaanse tot slaaf gemaakten, ook wel gospel genoemd), verder is er
onder dezelfde groep ook blues ontstaan (weerspiegelt vaak verdriet,
verlangen of levensstrijd), ook ontstond de ragtime (levendige
