Inleiding Preventie & Interventie
Toetsstof.
Hoofdstuk 1 Lemmers en de Greef.
Hoofdstuk 2 Lemmers en de Greef.
Hoofdstuk 3 Lemmers en de Greef.
Hoofdstuk 4 Lemmers en de Greef.
Hoofdstuk 5 Lemmers en de Greef.
Hoofdstuk 6 Lemmers en de Greef.
Hoofdstuk 7 Lemmers en de Greef.
Hoofdstuk 8 Lemmers en de Greef.
Hoofdstuk 9 Lemmers en de Greef.
Hoofdstuk 10 Lemmers en de Greef.
Hoofdstuk 11 Lemmers en de Greef.
Hoofdstuk 12 Lemmers en de Greef.
, Inleiding Preventie & Interventie
Hoofdstuk 1: Wat is gezondheid.
Boek: Gezondheidsbevordering en leefstijl; een praktische inleiding
1.1: Ziekte en gezondheid:
Ziekte is een schadelijke (somatische) lichamelijke of psychische afwijking of aandoening van een
organisme waardoor hij minder goed functioneert. Een chronische ziekte heeft over het algemeen
geen uitzicht op volledig herstel.
Van de meeste ziekten herstellen we weer. De aard en ernst van de ziekte bepalen we in hoeverre de
kwaliteit van het leven wordt beïnvloed.
Gezondheid is lastiger te definiëren, iedereen heeft een andere definitie over gezondheid.
Gezondheid is een toestand van volledige lichamelijk, geestelijk en maatschappelijk welzijn, en niet
alleen de afwezigheid van een ziekte.
Veel ziekten kunnen voorkomen worden doordat er veel inzicht is in het proces van een ziekte
pathogenese. Hoe duidelijker de pathogenese, hoe beter de preventie van ziekten. Tegen over
pathogenese staat Salutogenese. De centrale vraag hiervan is: ‘Wat houdt mensen gezond en wat
bevordert de gezondheid?’’
1.2: Omgeving en gezondheid: The healt field:
In 1974 verscheen er een rapport van Marc Lalonde. Lalonde beschrijft vier deelgebieden die van
invloed zijn op de gezondheid:
1. Biologische factoren.
2. Leefstijlfactoren.
3. Omgevingsfactoren.
4. Kwaliteit en toegankelijkheid.
Gezondheid wordt ook bepaald door de individuele leefstijl en door de fysieke en sociale omgeving. 2
routes om gezondheid te vorderen: risico factoren aanpakken en gezond gedrag stimuleren.
,1.3: Positieve gezondheid:
WHO definitie van gezondheid: Toestand van volledig lichamelijk, geestelijk en maatschappelijk
welzijn, en niet alleen de afwezigheid van ziekten.
Er zijn discussies over de omschrijving van gezondheid, ‘’ volledig welzijn’’, wat is volledig?
Er is een herformulering van het concept gezondheid: Huber stelt functioneren, veerkracht, zelfregie
centraal. Er zijn 6 dimensies van gezondheid (Huber)
1. Lichaamsfuncties: pijn, medische feiten, energie.
2. Mentaal welbevinden: concentreren, onthouden, vrolijk zijn.
3. Zingeving: doelen, dankbaarheid, accepteren.
4. Kwaliteit van leven: genieten, balans.
5. Meedoen: erbij horen.
6. Dagelijks functioneren: zorgen voor je zelf.
1.4: Gezondheid gedurende de levensloop:
Als we naar gezondheid kijken vanuit een levensloop perspectief, dan zien we dat de invulling en de
waarde van gezondheid veranderen en dat er breuklijnen zijn die een voergang in levensfasen naar
keren critical life events.
Deze breuklijnen hebben ook gevolgen voor de gezondheid. Naarmate de tijd toeneemt breekt voor
steeds meer mensen de ongezonde levensjaren aan. Gezondheid wordt gedurende de verschillende
levensfasen ook anders gewaardeerd.
Gezondheid opgroeien: zwangerschap, geboorte, sociaal-emotionele ontwikkeling,
gezondheidsopvoeding.
Gezond blijven: uitgaansgedrag, werk gerelateerd, leefstijl.
Gezond ouder worden: vergrijzing, omgaan met ziekten, gezond ouder worden.
1.4.1: Gezond opgroeien:
Tijdens de zwangerschap en kindertijd zijn ouders primair verantwoordelijk voor de gezondheid van
hun kinderen.
Tijdens de puberteit en de adolescentie neemt het experimenten toe van jongeren. Het brein maakt
gedurende de puberteit nog een grote ontwikkelingsslag. De prefrontale cortex, verantwoordelijk
voor het plannen en gedragsregulatie, moet nog rijpen. Om de gezondheid te beschermen moet
ouders als extreme – prefrontale cortex optreden.
Ouders hebben een rol als ‘opvoeder’, begrenzer en beschermer.
1.4.2: Gezond blijven:
Naar mate de ontwikkeling naar volwassenheid worden steeds meer individuen meer
verantwoordelijk voor hun gezondheid.
In de fase van jongvolwassene worden mensen zelf verantwoordelijk voor hun gezondheid.
Voor veel jong volwassene breekt de wilde jaren aan hedonsime. Het loskomen van de ouders, en
een start van een eigen leven. Deze wilde jaren nemen ook weer af door natuurlijk herstel, als ze
gaan settelen.
In de volwassenheid is werk een belangrijke gezondheidsfactor. Het is een essentiële bron van sociale
contacten zingeving etc. het kan ook een bron van stress zijn.
, 1.4.3: Gezond ouder worden:
In Nederland worden we steeds ouder. Ouder worden gaat gepaard met een toename van ongezonde
levensjaren. Steeds meer ouderen zijn eenzaam.
1.5: Hoe gezond is Nederland?
De epidemiologie bestuurt de gezondheidssituatie in een populatie en kijkt daarbij onder andere
naar het voorkomen en de verspreiding van ziekten binnen en tussen populaties. De Staat van
Volksgezondheid en Zorg geeft een actueel en cijfermatig beeld van ziekte en gezondheid.
De levensverwachting kan per jaar en voor iedere leeftijd berekend worden. Je kan onderscheid
maken tussen gezonde en ongezonde leefstijlverwachting. Het is de verwachte aantal levensjaren.
De 4 gezondheidsindicatoren:
1. Goed ervaren gezondheid.
2. Zonder beperking
3. Goede geestelijke gezondheid
4. Zonder chronische ziekten.
Morbiditeit: de mate van het voorkomen van en specifieke ziekte.
Mortaliteit: sterfte in bepaalde periode.
Prevalentie: aantal gevallen van aandoeningen per 1000 of 10.000 op een specifiek moment in de
bevolking.
Incidentie: nieuwe aantal gevallen van ziekte per tijdseenheid, per aantal van de bevolking.
Multimorbiditeit: meerdere ziekten of aandoeningen tegelijk aanwezig.
1.5.1: Kerncijfers:
De Staat vanZ presenteert jaarlijks een overzicht met kerncijfers die de basis vormen van het
gezondheidsbeleid.
1.5.2: Levensverwachting bij geboorte tussen1950 en 2020 flink gestegen:
De levensverwachting bij geboorte is tussen 1950 en 2020 bij zowel mannen als vrouwen flink
gestegen.
Mannen: 70,3 79,7
Vrouwen: 72,6 83,1
1.5.3: Ook levensverwachting in goed ervaren gezondheid neemt toe:
De levensverwachting in goed ervaren gezondheid steeg.
Mannen: 59,9 66,4
Vrouwen: 62,4 65,8
De totale levensverwachting steeg meer, dus je hebt uiteindelijk meer ongezonde jaren.
Toetsstof.
Hoofdstuk 1 Lemmers en de Greef.
Hoofdstuk 2 Lemmers en de Greef.
Hoofdstuk 3 Lemmers en de Greef.
Hoofdstuk 4 Lemmers en de Greef.
Hoofdstuk 5 Lemmers en de Greef.
Hoofdstuk 6 Lemmers en de Greef.
Hoofdstuk 7 Lemmers en de Greef.
Hoofdstuk 8 Lemmers en de Greef.
Hoofdstuk 9 Lemmers en de Greef.
Hoofdstuk 10 Lemmers en de Greef.
Hoofdstuk 11 Lemmers en de Greef.
Hoofdstuk 12 Lemmers en de Greef.
, Inleiding Preventie & Interventie
Hoofdstuk 1: Wat is gezondheid.
Boek: Gezondheidsbevordering en leefstijl; een praktische inleiding
1.1: Ziekte en gezondheid:
Ziekte is een schadelijke (somatische) lichamelijke of psychische afwijking of aandoening van een
organisme waardoor hij minder goed functioneert. Een chronische ziekte heeft over het algemeen
geen uitzicht op volledig herstel.
Van de meeste ziekten herstellen we weer. De aard en ernst van de ziekte bepalen we in hoeverre de
kwaliteit van het leven wordt beïnvloed.
Gezondheid is lastiger te definiëren, iedereen heeft een andere definitie over gezondheid.
Gezondheid is een toestand van volledige lichamelijk, geestelijk en maatschappelijk welzijn, en niet
alleen de afwezigheid van een ziekte.
Veel ziekten kunnen voorkomen worden doordat er veel inzicht is in het proces van een ziekte
pathogenese. Hoe duidelijker de pathogenese, hoe beter de preventie van ziekten. Tegen over
pathogenese staat Salutogenese. De centrale vraag hiervan is: ‘Wat houdt mensen gezond en wat
bevordert de gezondheid?’’
1.2: Omgeving en gezondheid: The healt field:
In 1974 verscheen er een rapport van Marc Lalonde. Lalonde beschrijft vier deelgebieden die van
invloed zijn op de gezondheid:
1. Biologische factoren.
2. Leefstijlfactoren.
3. Omgevingsfactoren.
4. Kwaliteit en toegankelijkheid.
Gezondheid wordt ook bepaald door de individuele leefstijl en door de fysieke en sociale omgeving. 2
routes om gezondheid te vorderen: risico factoren aanpakken en gezond gedrag stimuleren.
,1.3: Positieve gezondheid:
WHO definitie van gezondheid: Toestand van volledig lichamelijk, geestelijk en maatschappelijk
welzijn, en niet alleen de afwezigheid van ziekten.
Er zijn discussies over de omschrijving van gezondheid, ‘’ volledig welzijn’’, wat is volledig?
Er is een herformulering van het concept gezondheid: Huber stelt functioneren, veerkracht, zelfregie
centraal. Er zijn 6 dimensies van gezondheid (Huber)
1. Lichaamsfuncties: pijn, medische feiten, energie.
2. Mentaal welbevinden: concentreren, onthouden, vrolijk zijn.
3. Zingeving: doelen, dankbaarheid, accepteren.
4. Kwaliteit van leven: genieten, balans.
5. Meedoen: erbij horen.
6. Dagelijks functioneren: zorgen voor je zelf.
1.4: Gezondheid gedurende de levensloop:
Als we naar gezondheid kijken vanuit een levensloop perspectief, dan zien we dat de invulling en de
waarde van gezondheid veranderen en dat er breuklijnen zijn die een voergang in levensfasen naar
keren critical life events.
Deze breuklijnen hebben ook gevolgen voor de gezondheid. Naarmate de tijd toeneemt breekt voor
steeds meer mensen de ongezonde levensjaren aan. Gezondheid wordt gedurende de verschillende
levensfasen ook anders gewaardeerd.
Gezondheid opgroeien: zwangerschap, geboorte, sociaal-emotionele ontwikkeling,
gezondheidsopvoeding.
Gezond blijven: uitgaansgedrag, werk gerelateerd, leefstijl.
Gezond ouder worden: vergrijzing, omgaan met ziekten, gezond ouder worden.
1.4.1: Gezond opgroeien:
Tijdens de zwangerschap en kindertijd zijn ouders primair verantwoordelijk voor de gezondheid van
hun kinderen.
Tijdens de puberteit en de adolescentie neemt het experimenten toe van jongeren. Het brein maakt
gedurende de puberteit nog een grote ontwikkelingsslag. De prefrontale cortex, verantwoordelijk
voor het plannen en gedragsregulatie, moet nog rijpen. Om de gezondheid te beschermen moet
ouders als extreme – prefrontale cortex optreden.
Ouders hebben een rol als ‘opvoeder’, begrenzer en beschermer.
1.4.2: Gezond blijven:
Naar mate de ontwikkeling naar volwassenheid worden steeds meer individuen meer
verantwoordelijk voor hun gezondheid.
In de fase van jongvolwassene worden mensen zelf verantwoordelijk voor hun gezondheid.
Voor veel jong volwassene breekt de wilde jaren aan hedonsime. Het loskomen van de ouders, en
een start van een eigen leven. Deze wilde jaren nemen ook weer af door natuurlijk herstel, als ze
gaan settelen.
In de volwassenheid is werk een belangrijke gezondheidsfactor. Het is een essentiële bron van sociale
contacten zingeving etc. het kan ook een bron van stress zijn.
, 1.4.3: Gezond ouder worden:
In Nederland worden we steeds ouder. Ouder worden gaat gepaard met een toename van ongezonde
levensjaren. Steeds meer ouderen zijn eenzaam.
1.5: Hoe gezond is Nederland?
De epidemiologie bestuurt de gezondheidssituatie in een populatie en kijkt daarbij onder andere
naar het voorkomen en de verspreiding van ziekten binnen en tussen populaties. De Staat van
Volksgezondheid en Zorg geeft een actueel en cijfermatig beeld van ziekte en gezondheid.
De levensverwachting kan per jaar en voor iedere leeftijd berekend worden. Je kan onderscheid
maken tussen gezonde en ongezonde leefstijlverwachting. Het is de verwachte aantal levensjaren.
De 4 gezondheidsindicatoren:
1. Goed ervaren gezondheid.
2. Zonder beperking
3. Goede geestelijke gezondheid
4. Zonder chronische ziekten.
Morbiditeit: de mate van het voorkomen van en specifieke ziekte.
Mortaliteit: sterfte in bepaalde periode.
Prevalentie: aantal gevallen van aandoeningen per 1000 of 10.000 op een specifiek moment in de
bevolking.
Incidentie: nieuwe aantal gevallen van ziekte per tijdseenheid, per aantal van de bevolking.
Multimorbiditeit: meerdere ziekten of aandoeningen tegelijk aanwezig.
1.5.1: Kerncijfers:
De Staat vanZ presenteert jaarlijks een overzicht met kerncijfers die de basis vormen van het
gezondheidsbeleid.
1.5.2: Levensverwachting bij geboorte tussen1950 en 2020 flink gestegen:
De levensverwachting bij geboorte is tussen 1950 en 2020 bij zowel mannen als vrouwen flink
gestegen.
Mannen: 70,3 79,7
Vrouwen: 72,6 83,1
1.5.3: Ook levensverwachting in goed ervaren gezondheid neemt toe:
De levensverwachting in goed ervaren gezondheid steeg.
Mannen: 59,9 66,4
Vrouwen: 62,4 65,8
De totale levensverwachting steeg meer, dus je hebt uiteindelijk meer ongezonde jaren.
