Fiscaal Recht: Algemeen deel 2023-2024 BAC3
Fiscaal Recht
Inhoud van de cursus
- Algemeen deel
- Inkomstenbelastingen
o 1. Personenbelasting
▪ = verschuldigd door natuurlijke personen wonend in BE
o 2. Vennootschapsbelasting
▪ = In principe wordt een vennootschap in BE onderworpen aan
vennootschapsbelasting
▪ Het gaat hier over rechtspersonen gevestigd in BE
o 3. Rechtspersonenbelasting
▪ = vzw’s die aan bepaalde voorwaarden voldoen
o 4. Belasting van niet-inwoners
▪ Het is mogelijk dat iemand die woont in NED in BE komt werken, en dan gaat die ook
in BE belastingen moeten betalen.
▪ Hetzelfde met rechtspersonen die in het buitenland zijn gevestigd maar in BE een
bijkantoor hebben.
▪ = 3 voorgaande tezamen voor iemand die niet in BE woont of niet in BE gevestigd is
- Procedure in de inkomstenbelasting
- Belasting over de toegevoegde waarde
- Inkomstenbelasting
o = materieel fiscaal recht
o Vb. wat is allemaal belastbaar?
- Fiscale procedure
o = formeel fiscaal recht
o Vb. wanneer moet ik mijn aangifte doen? Kan ik nog vermijden dat ik belastingen moet
betalen?
- Inkomstenbelasting
o Materieel fiscaal recht
o Belasting op het inkomen
- Belasting over de toegevoegde waarde
o Materieel fiscaal recht
o Belasting bij het besteden van het inkomen
▪ Want elke keer als je iets koopt ga je niet alleen de prijs betalen die winkelier
aanrekent, maar moet je ook 21% btw extra betalen
Examen
- Algemeen deel
- Inkomstenbelasting 10 punten MC
o Personenbelasting 5 punten open vragen
o Vennootschapsbelasting
- Procedure in de inkomstenbelasting 2 punten open vragen
- Belasting over de toegevoegde waarde 3 punten open vragen
1
,Fiscaal Recht: Algemeen deel 2023-2024 BAC3
HOOFDSTUK 1. Algemeen deel
Bevoegdheid om belastingen te heffen
- Territorialiteitsbeginsel
o = bevoegdheid om belasting te heffen op basis van het grondgebied van een staat
o Personeel aanknopingspunt (domiciliebeginsel)
▪ Wonen in BE
▪ Gevestigd zijn in BE
▪ Vb. iemand woont in BE en die persoon overlijdt, dan gaat men
successierechten moeten betalen.
o Zakelijk of economische aanknopingspunt (liggingsbeginsel)
▪ Bezit van goederen op grondgebied
▪ Handelingen stellen op grondgebied
▪ Vb. persoon die in NED woont en bezit een huis (onroerend goed) in BE. Als
die NED sterft, dan gaan er belastingen worden gegeven in BE. Dit is het recht
van overgang.
▪ Vb. persoon woont in NED, maar werkt in BE
▪ Vb. vennootschap in het buitenland gevestigd maar doet in BE verkopen, ook
dan gaat BTW verschuldigd zijn in BE omdat die verkopen plaatsvinden op BE
grondgebied.
- Nationaliteitsbeginsel
o = als iemand de Amerikaanse nationaliteit heeft dan gaat VS die willen belasten.
o Vb. van toepassing in de VS
o Vb. stel iemand woont in BE maar heeft de Amerikaanse nationaliteit terwijl die daar
nooit is geweest, dan moet die ermee rekening houden dat hij een te belasten
persoon is naar Amerikaans recht. Als hij bij een bank een bankrekening opent, dan
moet die bank de gegevens doorspelen naar de Amerikaanse overheid.
- Belgische inkomstenbelasting
o Territorialiteitsbeginsel
▪ Personeel aanknopingspunt (domiciliebeginsel) Wereldwijd inkomen wordt belast
• Wonen ➔ personenbelasting
• Gevestigd zijn ➔ vennootschapsbelasting/rechtspersonenbelasting
▪ Zakelijk of economisch aanknopingspunt (bronstaatbeginsel)
• = bronstaatbeginsel, waar ligt de bron van uw inkomen
• Bezit van goederen op grondgebied
➔ Belasting van niet-inwoners
• Handelingen op grondgebied
o Nationaliteitsbeginsel Inkomen van Belgische oorsprong
▪ Wanneer ambtenaar met BE nationaliteit naar het buitenland wordt gestuurd
om BE staat te vertegenwoordigen
2
,Fiscaal Recht: Algemeen deel 2023-2024 BAC3
o Nederlander woont in NED, maar komt in BE werken. ➔ Probleem is dat die 2x belast
zal worden. Een inkomen zal dus 2x worden belast.
▪ NED gaat domiciliebeginsel toepassen en wereldwijd inkomen belasten
▪ BE gaat op basis van bronstaatbeginsel ook belasten
o We gaan moeten kijken of er tussen die 2 landen een dubbelbelastingverdrag (DBV)
is afgesloten. Hierin wordt afgesproken wie mag belasten.
▪ ➔ In verdragen wordt gezet dat de werkstaat mag belasten
o Vb. BE inwoner gaat werken in NED, dus BE moet dat stukje afstaan aan NED. Dus
NED mag dat deel inkomen dan belasten.
- Ditzelfde wordt ook toegepast op gewesten, provincies, gemeenten voor hun grondgebied
Indeling van belastingen
1. Belastingheffende overheid (wie is de belastingheffende overheid?)
- Federale overheid
o Rijksbelastingen
o Vb. inkomstenbelasting, vb. BTW
- Regionale overheid
o Regionale belastingen
▪ Eigenlijke fiscale bevoegdheden (art. 170, § 2 GW)
• Art. 170 Gw. geeft de bevoegdheid aan gewesten en aan
gemeenschappen, maar in de praktijk zullen enkel gewesten
belastingen invoeren want je moet dit vastknopen aan het
grondgebied.
• Eigenlijke gewestelijke belastingen
o = belastingen die de gewesten zelf hebben uitgevonden
o vb. milieuheffingen, afvalwater, belasting op
grondwaterwinning
▪ Oneigenlijke fiscale bevoegdheden (titel III BFW)
• Oneigenlijke gewestelijke belastingen
o = bestaande federale belastingen waarvan de gewesten
bepaalde bevoegdheden heeft gekregen.
o Vb. onroerende voorheffing
▪ Als je eigenaar bent van onroerend goed (OG), je kan
dit verhuren en die huurgelden zijn inkomsten, die
gaan we belasten in de inkomstenbelasting. Maar je
hebt ook onroerende voorheffing omdat je eigenaar
bent van een OG.
o De gewesten mogen zelf het percentage bepalen,
vrijstellingen geven, grondslag bepalen (percentage
toepassen op een bepaald bedrag = grondslag)
o Maar NIET: belastbare materie = wat willen we belasten
▪ Vb. bij onroerende voorheffing: het feit dat je
eigenaar bent van OG
▪ Fiscale autonomie PB (personenbelasting) (titel III/1 BFW)
• Inkomstenbelasting is een rijksbelasting, maar bij 6de
staatshervorming (sinds 2014) heeft men bepaalde bevoegdheden
gegeven aan gewesten.
3
, Fiscaal Recht: Algemeen deel 2023-2024 BAC3
- Lokale overheid
o Lokale belastingen
- BFW Titel III. – Gewestelijke belastingen ➔ Moet je lezen als oneigenlijke belastingen (!)
Art. 3. Volgende belastingen zijn gewestelijke belastingen :
1° de belasting op de spelen en weddenschappen;
2° de belasting op de automatische ontspanningstoestellen;
3° de openingsbelasting op de slijterijen van gegiste dranken;
4° het successierecht van rijksinwoners en het recht van overgang bij overlijden van niet-rijksinwoners;
5° de onroerende voorheffing;
6° het registratierecht op de overdrachten ten bezwarende titel van in België gelegen onroerende goederen met
uitsluiting van de overdrachten die het gevolg zijn van een inbreng in een vennootschap behalve voor zover het een
inbreng betreft door een natuurlijk persoon van een woning in een Belgische vennootschap;
7° het registratierecht op :
a) de vestiging van een hypotheek op een in België gelegen onroerend goed;
b) de gedeeltelijke of gehele verdelingen van in België gelegen onroerende goederen, de afstanden onder
bezwarende titel, onder medeëigenaars, van onverdeelde delen in soortgelijke goederen, en de omzettingen bedoeld
in de artikelen 745quater en 745quinquies van het Burgerlijk Wetboek, zelfs indien er geen onverdeeldheid is;
8° het registratierecht op de schenkingen onder de levenden van roerende of onroerende goederen;
9° het kijk- en luistergeld;
10° de verkeersbelasting op de autovoertuigen;
11° de belasting op de inverkeerstelling;
Deze belastingen zijn onderworpen aan de bepalingen van de artikelen 4, 5, 8 en 11.
o 3° is een oude belasting die verschuldigd was bij openen café, bestaat niet meer.
Gewest wou deze afschaffen, maar ze kon enkel percentage, vrijstelling, grondslag
wijzigen. Percentage werd op 0 gezet, want ze kon het niet afschaffen.
o 9° werd percentage ook op 0% gezet.
o 4° successierecht bij overlijden rijksinwoner recht van overgang bij overlijden
buitenlander
o 6°, 7°, 8°: De gewesten hebben bevoegdheid gekregen met betrekking tot
registratierechten, maar niet voor alle registratierechten.
▪ 6°: ik ben eigenaar van een woning in BE gelegen, als ik dat verkoop aan
iemand, die koper moet dan registratierechten daarop betalen. In principe is
dit 12%. Als je onroerend goed inbrengt in de vennootschap, dan is dat een
overdracht ten bezwarende titel, maar daarvoor is het gewest niet bevoegd
behalve voor zover de inbreng betreft door een natuurlijke persoon van een
woning. Dus als het over een woning gaat dan is het gewest toch bevoegd.
• ➔ Men noemt dit een verkooprecht
▪ 7° a): als je een lening aangaat en de bank wil een hypotheek als waarborg op
die woning, dan heb je ook belastingen. Bij vestigen van hypotheek = als
lener van het geld bij de bank geef je toestemming om een hypotheek te
vestigen. Het gewest bepaalt het registratierecht hiervan. De bank gaat
daarna een inschrijving doen van de hypotheek, hier ga je ook
registratierechten op moeten betalen MAAR dit is federaal gebleven. Dus
gewest heeft enkel belasting op vestigen van hypotheek, NIET op inschrijving.
• ➔ Men noemt dit recht op hypotheekvestiging
▪ 7° b): bv. bij een echtscheiding moet het onroerend goed verdeeld worden,
daar is een belasting op verschuldigd die het gewest kan bepalen. Bv. je hebt
samen een huis geërfd in volle eigendom, het is een verdeling dus belasting.
Artikel uit BW bij overlijden en langstlevende heeft vruchtgebruik.
• ➔ Men noemt dit het verdeelrecht
▪ 8°: bij schenkingen zijn er ook gewestelijke belastingen.
• ➔ Men noemt dit de schenkbelasting
4
Fiscaal Recht
Inhoud van de cursus
- Algemeen deel
- Inkomstenbelastingen
o 1. Personenbelasting
▪ = verschuldigd door natuurlijke personen wonend in BE
o 2. Vennootschapsbelasting
▪ = In principe wordt een vennootschap in BE onderworpen aan
vennootschapsbelasting
▪ Het gaat hier over rechtspersonen gevestigd in BE
o 3. Rechtspersonenbelasting
▪ = vzw’s die aan bepaalde voorwaarden voldoen
o 4. Belasting van niet-inwoners
▪ Het is mogelijk dat iemand die woont in NED in BE komt werken, en dan gaat die ook
in BE belastingen moeten betalen.
▪ Hetzelfde met rechtspersonen die in het buitenland zijn gevestigd maar in BE een
bijkantoor hebben.
▪ = 3 voorgaande tezamen voor iemand die niet in BE woont of niet in BE gevestigd is
- Procedure in de inkomstenbelasting
- Belasting over de toegevoegde waarde
- Inkomstenbelasting
o = materieel fiscaal recht
o Vb. wat is allemaal belastbaar?
- Fiscale procedure
o = formeel fiscaal recht
o Vb. wanneer moet ik mijn aangifte doen? Kan ik nog vermijden dat ik belastingen moet
betalen?
- Inkomstenbelasting
o Materieel fiscaal recht
o Belasting op het inkomen
- Belasting over de toegevoegde waarde
o Materieel fiscaal recht
o Belasting bij het besteden van het inkomen
▪ Want elke keer als je iets koopt ga je niet alleen de prijs betalen die winkelier
aanrekent, maar moet je ook 21% btw extra betalen
Examen
- Algemeen deel
- Inkomstenbelasting 10 punten MC
o Personenbelasting 5 punten open vragen
o Vennootschapsbelasting
- Procedure in de inkomstenbelasting 2 punten open vragen
- Belasting over de toegevoegde waarde 3 punten open vragen
1
,Fiscaal Recht: Algemeen deel 2023-2024 BAC3
HOOFDSTUK 1. Algemeen deel
Bevoegdheid om belastingen te heffen
- Territorialiteitsbeginsel
o = bevoegdheid om belasting te heffen op basis van het grondgebied van een staat
o Personeel aanknopingspunt (domiciliebeginsel)
▪ Wonen in BE
▪ Gevestigd zijn in BE
▪ Vb. iemand woont in BE en die persoon overlijdt, dan gaat men
successierechten moeten betalen.
o Zakelijk of economische aanknopingspunt (liggingsbeginsel)
▪ Bezit van goederen op grondgebied
▪ Handelingen stellen op grondgebied
▪ Vb. persoon die in NED woont en bezit een huis (onroerend goed) in BE. Als
die NED sterft, dan gaan er belastingen worden gegeven in BE. Dit is het recht
van overgang.
▪ Vb. persoon woont in NED, maar werkt in BE
▪ Vb. vennootschap in het buitenland gevestigd maar doet in BE verkopen, ook
dan gaat BTW verschuldigd zijn in BE omdat die verkopen plaatsvinden op BE
grondgebied.
- Nationaliteitsbeginsel
o = als iemand de Amerikaanse nationaliteit heeft dan gaat VS die willen belasten.
o Vb. van toepassing in de VS
o Vb. stel iemand woont in BE maar heeft de Amerikaanse nationaliteit terwijl die daar
nooit is geweest, dan moet die ermee rekening houden dat hij een te belasten
persoon is naar Amerikaans recht. Als hij bij een bank een bankrekening opent, dan
moet die bank de gegevens doorspelen naar de Amerikaanse overheid.
- Belgische inkomstenbelasting
o Territorialiteitsbeginsel
▪ Personeel aanknopingspunt (domiciliebeginsel) Wereldwijd inkomen wordt belast
• Wonen ➔ personenbelasting
• Gevestigd zijn ➔ vennootschapsbelasting/rechtspersonenbelasting
▪ Zakelijk of economisch aanknopingspunt (bronstaatbeginsel)
• = bronstaatbeginsel, waar ligt de bron van uw inkomen
• Bezit van goederen op grondgebied
➔ Belasting van niet-inwoners
• Handelingen op grondgebied
o Nationaliteitsbeginsel Inkomen van Belgische oorsprong
▪ Wanneer ambtenaar met BE nationaliteit naar het buitenland wordt gestuurd
om BE staat te vertegenwoordigen
2
,Fiscaal Recht: Algemeen deel 2023-2024 BAC3
o Nederlander woont in NED, maar komt in BE werken. ➔ Probleem is dat die 2x belast
zal worden. Een inkomen zal dus 2x worden belast.
▪ NED gaat domiciliebeginsel toepassen en wereldwijd inkomen belasten
▪ BE gaat op basis van bronstaatbeginsel ook belasten
o We gaan moeten kijken of er tussen die 2 landen een dubbelbelastingverdrag (DBV)
is afgesloten. Hierin wordt afgesproken wie mag belasten.
▪ ➔ In verdragen wordt gezet dat de werkstaat mag belasten
o Vb. BE inwoner gaat werken in NED, dus BE moet dat stukje afstaan aan NED. Dus
NED mag dat deel inkomen dan belasten.
- Ditzelfde wordt ook toegepast op gewesten, provincies, gemeenten voor hun grondgebied
Indeling van belastingen
1. Belastingheffende overheid (wie is de belastingheffende overheid?)
- Federale overheid
o Rijksbelastingen
o Vb. inkomstenbelasting, vb. BTW
- Regionale overheid
o Regionale belastingen
▪ Eigenlijke fiscale bevoegdheden (art. 170, § 2 GW)
• Art. 170 Gw. geeft de bevoegdheid aan gewesten en aan
gemeenschappen, maar in de praktijk zullen enkel gewesten
belastingen invoeren want je moet dit vastknopen aan het
grondgebied.
• Eigenlijke gewestelijke belastingen
o = belastingen die de gewesten zelf hebben uitgevonden
o vb. milieuheffingen, afvalwater, belasting op
grondwaterwinning
▪ Oneigenlijke fiscale bevoegdheden (titel III BFW)
• Oneigenlijke gewestelijke belastingen
o = bestaande federale belastingen waarvan de gewesten
bepaalde bevoegdheden heeft gekregen.
o Vb. onroerende voorheffing
▪ Als je eigenaar bent van onroerend goed (OG), je kan
dit verhuren en die huurgelden zijn inkomsten, die
gaan we belasten in de inkomstenbelasting. Maar je
hebt ook onroerende voorheffing omdat je eigenaar
bent van een OG.
o De gewesten mogen zelf het percentage bepalen,
vrijstellingen geven, grondslag bepalen (percentage
toepassen op een bepaald bedrag = grondslag)
o Maar NIET: belastbare materie = wat willen we belasten
▪ Vb. bij onroerende voorheffing: het feit dat je
eigenaar bent van OG
▪ Fiscale autonomie PB (personenbelasting) (titel III/1 BFW)
• Inkomstenbelasting is een rijksbelasting, maar bij 6de
staatshervorming (sinds 2014) heeft men bepaalde bevoegdheden
gegeven aan gewesten.
3
, Fiscaal Recht: Algemeen deel 2023-2024 BAC3
- Lokale overheid
o Lokale belastingen
- BFW Titel III. – Gewestelijke belastingen ➔ Moet je lezen als oneigenlijke belastingen (!)
Art. 3. Volgende belastingen zijn gewestelijke belastingen :
1° de belasting op de spelen en weddenschappen;
2° de belasting op de automatische ontspanningstoestellen;
3° de openingsbelasting op de slijterijen van gegiste dranken;
4° het successierecht van rijksinwoners en het recht van overgang bij overlijden van niet-rijksinwoners;
5° de onroerende voorheffing;
6° het registratierecht op de overdrachten ten bezwarende titel van in België gelegen onroerende goederen met
uitsluiting van de overdrachten die het gevolg zijn van een inbreng in een vennootschap behalve voor zover het een
inbreng betreft door een natuurlijk persoon van een woning in een Belgische vennootschap;
7° het registratierecht op :
a) de vestiging van een hypotheek op een in België gelegen onroerend goed;
b) de gedeeltelijke of gehele verdelingen van in België gelegen onroerende goederen, de afstanden onder
bezwarende titel, onder medeëigenaars, van onverdeelde delen in soortgelijke goederen, en de omzettingen bedoeld
in de artikelen 745quater en 745quinquies van het Burgerlijk Wetboek, zelfs indien er geen onverdeeldheid is;
8° het registratierecht op de schenkingen onder de levenden van roerende of onroerende goederen;
9° het kijk- en luistergeld;
10° de verkeersbelasting op de autovoertuigen;
11° de belasting op de inverkeerstelling;
Deze belastingen zijn onderworpen aan de bepalingen van de artikelen 4, 5, 8 en 11.
o 3° is een oude belasting die verschuldigd was bij openen café, bestaat niet meer.
Gewest wou deze afschaffen, maar ze kon enkel percentage, vrijstelling, grondslag
wijzigen. Percentage werd op 0 gezet, want ze kon het niet afschaffen.
o 9° werd percentage ook op 0% gezet.
o 4° successierecht bij overlijden rijksinwoner recht van overgang bij overlijden
buitenlander
o 6°, 7°, 8°: De gewesten hebben bevoegdheid gekregen met betrekking tot
registratierechten, maar niet voor alle registratierechten.
▪ 6°: ik ben eigenaar van een woning in BE gelegen, als ik dat verkoop aan
iemand, die koper moet dan registratierechten daarop betalen. In principe is
dit 12%. Als je onroerend goed inbrengt in de vennootschap, dan is dat een
overdracht ten bezwarende titel, maar daarvoor is het gewest niet bevoegd
behalve voor zover de inbreng betreft door een natuurlijke persoon van een
woning. Dus als het over een woning gaat dan is het gewest toch bevoegd.
• ➔ Men noemt dit een verkooprecht
▪ 7° a): als je een lening aangaat en de bank wil een hypotheek als waarborg op
die woning, dan heb je ook belastingen. Bij vestigen van hypotheek = als
lener van het geld bij de bank geef je toestemming om een hypotheek te
vestigen. Het gewest bepaalt het registratierecht hiervan. De bank gaat
daarna een inschrijving doen van de hypotheek, hier ga je ook
registratierechten op moeten betalen MAAR dit is federaal gebleven. Dus
gewest heeft enkel belasting op vestigen van hypotheek, NIET op inschrijving.
• ➔ Men noemt dit recht op hypotheekvestiging
▪ 7° b): bv. bij een echtscheiding moet het onroerend goed verdeeld worden,
daar is een belasting op verschuldigd die het gewest kan bepalen. Bv. je hebt
samen een huis geërfd in volle eigendom, het is een verdeling dus belasting.
Artikel uit BW bij overlijden en langstlevende heeft vruchtgebruik.
• ➔ Men noemt dit het verdeelrecht
▪ 8°: bij schenkingen zijn er ook gewestelijke belastingen.
• ➔ Men noemt dit de schenkbelasting
4
