1. Introductie tot intellectuele
eigendommen
2. Geldigheid: wat heb je nodig om rechten te laten ontstaan?
3. Titulariteit: wie bezit de rechten?
4. Beschermingsomvang: wat kan je met de rechten doen?
Definitie van IER
= intellectuele eigendomsrechten
deze rechten zorgen voor een uitzondering op de vrijheid van onderneming
Intellectuele eigendomsrechten zijn:
Exclusieve verbodsrechten houder heeft het recht om bepaalde dingen tegen te
houden
Die bij wet worden verleend
En die een tijdelijke bescherming (monopolie) creëren
o Octrooirect: 20jaar
o Auteursrecht: tot 70j na de dood van de langst levende auteur
o Merkrecht: 10jaar
Van een creatie = onlichamelijke zaken (≠ lichamelijk zaak waarin de creatieve
prestatie staat zoals een schilderij)
o Intagible assets = immateriële goederen
o Eigendomsrecht op creatie van intellect
o Vorm nodig – geen bescherming van ideeën
Geldig in een bepaald territorium
Waarom IER?
Praktische redenen
o Een voorwerp is niet tastbaar fysieke bescherming is niet mogelijk
o Eenmaal het voorwerp publiek is, is de controle niet meer mogelijk
Beleidsredenen
o Focus op culturele en sociale vooruitgang stimuleren van creativiteit
o Focus op technologische vooruitgang stimuleren van innovatie
o Evenwicht tussen publieke en private belangen
Soorten IER
RECHT VOORWERP VERKRIJGING
Auteursrecht Originele werken van Automatisch
letterkunde of kunst
Octrooirecht Technologische uitvindingen Registratie
Merkrecht Onderscheidende tekens Registratie
Tekening en model Productdesign (2D of 3D) Registratie
oneerlijke markpraktijken en bedrijfsgeheimen zijn andere uitzonderingen op vrijheid van
kopie!
1
,Wetgevend kader
IER geldt enkel in een bepaald territorium
gevolg: fragmentatie
Nationaal
o wetboek economisch recht
o koninklijke besluiten
Regionaal (vb. Benelux)
o benelux verdrag inzake de intellectuele eigendom gaat enkel omtrent de
inhoud, de handhaving is nationaal geregeld
Europese Unie
o verordeningen: rechtstreeks van toepassing op alle landen van de EU. Iedereen
heeft exact dezelfde regels = unificatie
o richtlijnen: verbindt de EU-lidstaten tot omzetting in een nationaal recht. Zorgt
ervoor dat regels niet exact hetzelfde zijn, maar lijkend op elkaar = harmonisatie
Internationaal niveau
o doel: overstijgen van territorialiteitsbeginsel
formeel: m.b.t. registratieprocedure voor industriële eigendomsrechten in de
hele wereld
materieel: m.b.t. inhoud van het recht
nationale behandeling: geen discriminatie
minimumstandaarden
o essentiële inhoudelijke verdragen:
verdrag van Parijs: industriële eigendomsrechten
conventie van Bern: auteursrecht
Europees octrooiverdrag
TRIPs-overeenkomst
2. Octrooirecht (deel 1)
2.1 Structuur van analyse
1. Geldigheid = wat heb je nodig om een geldig octrooi aan te vragen?
a. Voorwerp
b. Geldigheidsvoorwaarden
c. Registratieprocedure
d. Beschermingsduur
2. Titulariteit = wie kan het recht laten gelden?
3. Beschermingsomvang = een octrooi is een negatief recht waarmee je andere kan
stoppen om bepaalde acties te ondernemen.
a. Welke rechten zijn gekoppeld aan het octrooi
b. Toestemming (licentie) = andere toestemming geven om iets te doen wat in je
octrooi staat
c. Uitzonderingen (wetgever verleent toestemming)
4. Territorium = waar geldt de bescherming?
2
,2.2 Wetgevend kader
- Eenheidsoctrooi = een octrooi dat van toepassing is in een hele reeks landen van de
Europese Unie (verordening)
- Europees octrooiverdrag = een octrooi dat van toepassing is op verschillende landen,
waaronder ook landen die niet binnen de EU vallen
- TRIPS-overeenkomst = overeenkomst dat een land moet tekenen als deze wilt meedoen aan
de internationale vrije handel
Dubbel concept van een octrooi
1. Recht: exclusief recht / verbodsrecht
Tijdelijk (meestal 20jaar na aanvraag geldig)
Recht om derden te verbieden de uitvinding te produceren, verkopen of gebruiken
Toegekend voor 1 bepaald of een aantal landen (territorialiteitsbeginsel)
In ruil voor de bekendmaking van de essentiële technische kenmerken
o Quid pro quo – patent bargain
o Afspraak met overheid
o Staat tegenover bedrijfsgeheimen
2. Document: octrooi is de beschrijving van een uitvinding
Een octrooi is een papier dat de uitvinding beschrijft op een zodanige manier dat een
vakman de uitvinding kan begrijpen en toepassen
Een octrooi is een bron van technische kennis en informatie
o 90% van de databases van octrooien zijn vrij te gebruiken – 10% is beschermd
2.3 Geldigheid
Voorwerp: uitvinding
Hoe gaat men juridisch gezien een uitvinding conceptualiseren?
Vereiste van een technisch karakter
o Verband met een technisch domein
o Verband met een technisch probleem
o Vereiste van technische kenmerken
Kan betrekking hebben op alle gebieden van technologie
Andere octrooiwetten kunnen anders definiëren
Soorten uitvindingen:
- voortbrengsel = product, apparatus of compound
vb. geneesmiddel, koffiezet…
- werkwijze = method = opeenvolging van stappen om tot een technisch resultaat te komen
vb. wijze van waterzuivering, methode voor langetermijn opslag, procedure voor
aanbrengen van
nanocoatinglaag
3
, 1. Geen uitgesloten materie
Wanneer vinden we dat iets geen uitvinding is?
2. Geen technisch karakter
Ontdekkingen, natuurwetenschappelijke theorie en wiskundige methode “op zich”
Esthetische vormgevingen “op zich”
Stelsels, regels en methoden voor het verrichten van geestelijke arbeid, voor het spelen
of voor bedrijfsvoering “op zich”
Computerprogramma’s “op zich”
Presentatie van gegevens “op zich”
Op zich: zodra de uitvinding verder gaat dan louter een idee, is de uitzondering niet van
toepassing. Als je het verdere technische effect kan aantonen, is het wel mogelijk een octrooi
aan te vragen
3. Uitgesloten uitvindingen (vaak op ethische grondslag)
Uitvindingen die in strijd zijn met de openbare orde/zeden
Planten of dierenrassen of werkwijzen van wezenlijk biologische aard voor het
voortbrengen van planten of dieren
o TENZIJ: microbiologische werkwijzen
Methoden voor diagnose en behandeling
o TENZIJ: stoffen/mengsels voor de toepassing hiervan
1. Nieuwheid
Nieuw = geen deel van de stand van techniek bij de aanvraag/voorrangsdatum
Stand van techniek:
Alles wat openbaar toegankelijk is
Op welke wijze dan ook:
o Schriftelijk: boeken, tijdschriften, espacenet…
o Mondeling: conferenties, radio, tv...
Regel 33.1 PCT: enkel als het ook onderbouwd is door schriftelijke
openbaring
EOV: mondeling volstaat
o Gebruik: tentoonstellen, demonstreren, aanbieden, verkopen
o Andere wijze: foto, film…
Theoretische toegankelijkheid volstaat: als 1 persoon toegang kan krijgen, volstaat het
Inclusief eerdere, niet-gepubliceerde octrooiaanvragen
o Hierbij zijn niet de aanvragen die zijn ingetrokken voor publicatie
Wat met bekendmaking door uitvinders zelf? Hierbij zijn er verschillende oplossingen in
de wet:
o Absolute nieuwheid: behoort tot stand van techniek MAAR er is een uitzondering
van 6maanden bij misbruik door werknemer of bij een internationaal erkende
tentoonstelling
o Relatieve nieuwheid: grace period van 12 maanden bij eigen bekendmaking
Tellen wereldwijde bekendmakingen mee?
o Europa: ja, zonder beperkingen
o VS: niet altijd, beperkingen gelden
Wat met bekendmaking onder confidentialiteitsplicht?
o Dan is publieke toegang niet mogelijk en dient een NDA (= non disclosure
agreement) afgesloten te worden
4
eigendommen
2. Geldigheid: wat heb je nodig om rechten te laten ontstaan?
3. Titulariteit: wie bezit de rechten?
4. Beschermingsomvang: wat kan je met de rechten doen?
Definitie van IER
= intellectuele eigendomsrechten
deze rechten zorgen voor een uitzondering op de vrijheid van onderneming
Intellectuele eigendomsrechten zijn:
Exclusieve verbodsrechten houder heeft het recht om bepaalde dingen tegen te
houden
Die bij wet worden verleend
En die een tijdelijke bescherming (monopolie) creëren
o Octrooirect: 20jaar
o Auteursrecht: tot 70j na de dood van de langst levende auteur
o Merkrecht: 10jaar
Van een creatie = onlichamelijke zaken (≠ lichamelijk zaak waarin de creatieve
prestatie staat zoals een schilderij)
o Intagible assets = immateriële goederen
o Eigendomsrecht op creatie van intellect
o Vorm nodig – geen bescherming van ideeën
Geldig in een bepaald territorium
Waarom IER?
Praktische redenen
o Een voorwerp is niet tastbaar fysieke bescherming is niet mogelijk
o Eenmaal het voorwerp publiek is, is de controle niet meer mogelijk
Beleidsredenen
o Focus op culturele en sociale vooruitgang stimuleren van creativiteit
o Focus op technologische vooruitgang stimuleren van innovatie
o Evenwicht tussen publieke en private belangen
Soorten IER
RECHT VOORWERP VERKRIJGING
Auteursrecht Originele werken van Automatisch
letterkunde of kunst
Octrooirecht Technologische uitvindingen Registratie
Merkrecht Onderscheidende tekens Registratie
Tekening en model Productdesign (2D of 3D) Registratie
oneerlijke markpraktijken en bedrijfsgeheimen zijn andere uitzonderingen op vrijheid van
kopie!
1
,Wetgevend kader
IER geldt enkel in een bepaald territorium
gevolg: fragmentatie
Nationaal
o wetboek economisch recht
o koninklijke besluiten
Regionaal (vb. Benelux)
o benelux verdrag inzake de intellectuele eigendom gaat enkel omtrent de
inhoud, de handhaving is nationaal geregeld
Europese Unie
o verordeningen: rechtstreeks van toepassing op alle landen van de EU. Iedereen
heeft exact dezelfde regels = unificatie
o richtlijnen: verbindt de EU-lidstaten tot omzetting in een nationaal recht. Zorgt
ervoor dat regels niet exact hetzelfde zijn, maar lijkend op elkaar = harmonisatie
Internationaal niveau
o doel: overstijgen van territorialiteitsbeginsel
formeel: m.b.t. registratieprocedure voor industriële eigendomsrechten in de
hele wereld
materieel: m.b.t. inhoud van het recht
nationale behandeling: geen discriminatie
minimumstandaarden
o essentiële inhoudelijke verdragen:
verdrag van Parijs: industriële eigendomsrechten
conventie van Bern: auteursrecht
Europees octrooiverdrag
TRIPs-overeenkomst
2. Octrooirecht (deel 1)
2.1 Structuur van analyse
1. Geldigheid = wat heb je nodig om een geldig octrooi aan te vragen?
a. Voorwerp
b. Geldigheidsvoorwaarden
c. Registratieprocedure
d. Beschermingsduur
2. Titulariteit = wie kan het recht laten gelden?
3. Beschermingsomvang = een octrooi is een negatief recht waarmee je andere kan
stoppen om bepaalde acties te ondernemen.
a. Welke rechten zijn gekoppeld aan het octrooi
b. Toestemming (licentie) = andere toestemming geven om iets te doen wat in je
octrooi staat
c. Uitzonderingen (wetgever verleent toestemming)
4. Territorium = waar geldt de bescherming?
2
,2.2 Wetgevend kader
- Eenheidsoctrooi = een octrooi dat van toepassing is in een hele reeks landen van de
Europese Unie (verordening)
- Europees octrooiverdrag = een octrooi dat van toepassing is op verschillende landen,
waaronder ook landen die niet binnen de EU vallen
- TRIPS-overeenkomst = overeenkomst dat een land moet tekenen als deze wilt meedoen aan
de internationale vrije handel
Dubbel concept van een octrooi
1. Recht: exclusief recht / verbodsrecht
Tijdelijk (meestal 20jaar na aanvraag geldig)
Recht om derden te verbieden de uitvinding te produceren, verkopen of gebruiken
Toegekend voor 1 bepaald of een aantal landen (territorialiteitsbeginsel)
In ruil voor de bekendmaking van de essentiële technische kenmerken
o Quid pro quo – patent bargain
o Afspraak met overheid
o Staat tegenover bedrijfsgeheimen
2. Document: octrooi is de beschrijving van een uitvinding
Een octrooi is een papier dat de uitvinding beschrijft op een zodanige manier dat een
vakman de uitvinding kan begrijpen en toepassen
Een octrooi is een bron van technische kennis en informatie
o 90% van de databases van octrooien zijn vrij te gebruiken – 10% is beschermd
2.3 Geldigheid
Voorwerp: uitvinding
Hoe gaat men juridisch gezien een uitvinding conceptualiseren?
Vereiste van een technisch karakter
o Verband met een technisch domein
o Verband met een technisch probleem
o Vereiste van technische kenmerken
Kan betrekking hebben op alle gebieden van technologie
Andere octrooiwetten kunnen anders definiëren
Soorten uitvindingen:
- voortbrengsel = product, apparatus of compound
vb. geneesmiddel, koffiezet…
- werkwijze = method = opeenvolging van stappen om tot een technisch resultaat te komen
vb. wijze van waterzuivering, methode voor langetermijn opslag, procedure voor
aanbrengen van
nanocoatinglaag
3
, 1. Geen uitgesloten materie
Wanneer vinden we dat iets geen uitvinding is?
2. Geen technisch karakter
Ontdekkingen, natuurwetenschappelijke theorie en wiskundige methode “op zich”
Esthetische vormgevingen “op zich”
Stelsels, regels en methoden voor het verrichten van geestelijke arbeid, voor het spelen
of voor bedrijfsvoering “op zich”
Computerprogramma’s “op zich”
Presentatie van gegevens “op zich”
Op zich: zodra de uitvinding verder gaat dan louter een idee, is de uitzondering niet van
toepassing. Als je het verdere technische effect kan aantonen, is het wel mogelijk een octrooi
aan te vragen
3. Uitgesloten uitvindingen (vaak op ethische grondslag)
Uitvindingen die in strijd zijn met de openbare orde/zeden
Planten of dierenrassen of werkwijzen van wezenlijk biologische aard voor het
voortbrengen van planten of dieren
o TENZIJ: microbiologische werkwijzen
Methoden voor diagnose en behandeling
o TENZIJ: stoffen/mengsels voor de toepassing hiervan
1. Nieuwheid
Nieuw = geen deel van de stand van techniek bij de aanvraag/voorrangsdatum
Stand van techniek:
Alles wat openbaar toegankelijk is
Op welke wijze dan ook:
o Schriftelijk: boeken, tijdschriften, espacenet…
o Mondeling: conferenties, radio, tv...
Regel 33.1 PCT: enkel als het ook onderbouwd is door schriftelijke
openbaring
EOV: mondeling volstaat
o Gebruik: tentoonstellen, demonstreren, aanbieden, verkopen
o Andere wijze: foto, film…
Theoretische toegankelijkheid volstaat: als 1 persoon toegang kan krijgen, volstaat het
Inclusief eerdere, niet-gepubliceerde octrooiaanvragen
o Hierbij zijn niet de aanvragen die zijn ingetrokken voor publicatie
Wat met bekendmaking door uitvinders zelf? Hierbij zijn er verschillende oplossingen in
de wet:
o Absolute nieuwheid: behoort tot stand van techniek MAAR er is een uitzondering
van 6maanden bij misbruik door werknemer of bij een internationaal erkende
tentoonstelling
o Relatieve nieuwheid: grace period van 12 maanden bij eigen bekendmaking
Tellen wereldwijde bekendmakingen mee?
o Europa: ja, zonder beperkingen
o VS: niet altijd, beperkingen gelden
Wat met bekendmaking onder confidentialiteitsplicht?
o Dan is publieke toegang niet mogelijk en dient een NDA (= non disclosure
agreement) afgesloten te worden
4
