Methoden voor Communicatiewetenschap
Twee soorten onderzoek: Kwantitatief en Kwalitatief
Er zijn twee belangrijke manieren om onderzoek te doen: kwantitatief en
kwalitatief.
Kwantitatief onderzoek is als meten en tellen. Je werkt met cijfers en
test of je verwachtingen kloppen. Het doel is om algemene wetmatigheden
te vinden.
Kwalitatief onderzoek is meer gericht op het begrijpen van
perspectieven. Je wilt weten hoe mensen de wereld zien en welke
betekenis ze eraan geven. Het gaat niet om cijfers, maar om ideeën en
meningen.
Deze twee soorten onderzoek hebben verschillende paradigma's, een soort
basis manier van denken. Een paradigma bestaat uit twee onderdelen:
Ontologie: Ideeën over hoe de sociale werkelijkheid in elkaar zit, 'hoe zien
we de dingen om ons heen?'.
Epistemologie: Ideeën over hoe je kennis verzamelt, 'hoe moeten we de
werkelijkheid onderzoeken?'.
o Kwantitatief gebruikt het empirisch-analytisch paradigma. Dit
ziet de wereld als iets dat je kunt meten en dat volgens vaste regels
werkt. Ze geloven in wetmatigheden die je kunt ontdekken door
systematisch onderzoek. De empirische werkelijkheid is objectief en
kenbaar.
o Kwalitatief gebruikt het constructivistisch of interpretatief
paradigma. Dit ziet de wereld als iets dat door mensen is gevormd
en waar iedereen een andere betekenis aan kan geven. De
werkelijkheid is afhankelijk van onze perceptie en hoe we er
betekenis aan geven. Het is een sociaal geconstrueerde
werkelijkheid die veranderlijk is en niet voor iedereen gelijk.
De empirische cyclus: Onderzoek in stappen
Onderzoek volgt vaak een soort stappenplan, de empirische cyclus.
Inductief onderzoek (meestal kwalitatief) begint met specifieke
observaties en probeert een theorie te vormen. Je gaat van iets kleins naar
iets groots. Het doel is theorie ontwikkelen.
Deductief onderzoek (meestal kwantitatief) begint met een theorie en
test of die klopt. Je gaat van iets groots naar iets kleins. Het doel is
theorie toetsen.
In de praktijk begin je vaak met een kwalitatieve aanpak (inductief) om een
theorie te ontwikkelen, en ga je daarna verder met een kwantitatieve aanpak
(deductief) om deze theorie te testen.
Onderzoeksontwerpen: Verschillende methoden
De cursus behandelt vier belangrijke onderzoeksontwerpen:
, 1. Surveyonderzoek (vragenlijstonderzoek):
o Je verzamelt informatie via vragenlijsten, vaak bij een grote groep
mensen.
o Het is handig om verbanden tussen dingen te vinden, maar je kunt
niet zeggen wat de oorzaak is. Je kunt geen causaliteit aantonen.
o Het wordt vaak gebruikt om de sociale werkelijkheid te
beschrijven.
o Voorbeeld: Wat zijn de kenmerken van kijkgedrag van kinderen naar
het Jeugdjournaal, zoals frequentie, ‘co-viewing’ en motivatie?
2. Experimenteel onderzoek:
o Je manipuleert iets (de onafhankelijke variabele) en kijkt wat het
effect is (op de afhankelijke variabele).
o Je wilt hiermee causale verbanden aantonen: laat X Y
veroorzaken?
o Binnen communicatiewetenschap is dit vaak het manipuleren van
mediaberichten.
o Voorbeeld: Wat is de invloed van blootstelling aan gemanipuleerde
Instagram-beelden op het zelfbeeld van jonge vrouwen?
3. Inhoudsanalyse:
o Je onderzoekt de inhoud van mediaboodschappen.
o Je beschrijft de inhoud van die boodschappen. Je probeert ze te
begrijpen of verklaren, maar de focus ligt op beschrijven.
o Je kunt geen causaliteit aantonen.
o Voorbeeld: Welke geruststellingsstrategieën worden toegepast in het
Jeugdjournaal?
4. Interviewonderzoek:
o Je praat met mensen om hun perspectieven te begrijpen.
o Je probeert perspectieven op de sociale werkelijkheid te
beschrijven en, indien mogelijk, te begrijpen en verklaren.
o Je toetst geen relaties.
o Voorbeeld: Hoe geven jongeren betekenis aan risicogedrag (zoals
roken/drugsgebruik) in de media?
Kwaliteit van onderzoek
Bij elk onderzoek zijn er een aantal punten waarop je moet letten om de kwaliteit
te beoordelen.
Methode: Past de methode bij de vraagstelling? Wat wil je te weten
komen en wat wil je doen met die kennis?
, o Er zijn verschillende soorten vragen:
Beschrijvende vragen: Stand van zaken, ontwikkeling,
vergelijking.
Verklarende vragen: Oorzaken van iets achterhalen, relatie
tussen eigenschappen verklaren.
Voorspellende vragen / Causale vragen: Gevolgen van
iets achterhalen.
Relevantie: Is het onderzoek belangrijk voor de wetenschap en de
maatschappij?
o Maatschappelijke relevantie: Welk maatschappelijk probleem
lost het onderzoek op?
o Wetenschappelijke relevantie: Levert het onderzoek nieuwe
kennis of duidelijkheid bij tegenstrijdige kennis?
Betrouwbaarheid en validiteit: Meet het onderzoek wat het moet
meten, zonder fouten?
o Betrouwbaarheid: Is de uitspraak geen toevalstreffer?
o Validiteit: Dekt de uitspraak de werkelijkheid?
Open science: Zijn de onderzoeksresultaten openbaar en herbruikbaar?
Het doel van open science is dat anderen je resultaten kunnen gebruiken
en hergebruiken.
o Dit kan door het delen van materiaal, data en code, open access,
preregistratie, replicatiestudies en samenwerking.
o De 4 R's van open science zijn: reliable, reproducible, reusable en
relevant.
Twee soorten onderzoek: Kwantitatief en Kwalitatief
Er zijn twee belangrijke manieren om onderzoek te doen: kwantitatief en
kwalitatief.
Kwantitatief onderzoek is als meten en tellen. Je werkt met cijfers en
test of je verwachtingen kloppen. Het doel is om algemene wetmatigheden
te vinden.
Kwalitatief onderzoek is meer gericht op het begrijpen van
perspectieven. Je wilt weten hoe mensen de wereld zien en welke
betekenis ze eraan geven. Het gaat niet om cijfers, maar om ideeën en
meningen.
Deze twee soorten onderzoek hebben verschillende paradigma's, een soort
basis manier van denken. Een paradigma bestaat uit twee onderdelen:
Ontologie: Ideeën over hoe de sociale werkelijkheid in elkaar zit, 'hoe zien
we de dingen om ons heen?'.
Epistemologie: Ideeën over hoe je kennis verzamelt, 'hoe moeten we de
werkelijkheid onderzoeken?'.
o Kwantitatief gebruikt het empirisch-analytisch paradigma. Dit
ziet de wereld als iets dat je kunt meten en dat volgens vaste regels
werkt. Ze geloven in wetmatigheden die je kunt ontdekken door
systematisch onderzoek. De empirische werkelijkheid is objectief en
kenbaar.
o Kwalitatief gebruikt het constructivistisch of interpretatief
paradigma. Dit ziet de wereld als iets dat door mensen is gevormd
en waar iedereen een andere betekenis aan kan geven. De
werkelijkheid is afhankelijk van onze perceptie en hoe we er
betekenis aan geven. Het is een sociaal geconstrueerde
werkelijkheid die veranderlijk is en niet voor iedereen gelijk.
De empirische cyclus: Onderzoek in stappen
Onderzoek volgt vaak een soort stappenplan, de empirische cyclus.
Inductief onderzoek (meestal kwalitatief) begint met specifieke
observaties en probeert een theorie te vormen. Je gaat van iets kleins naar
iets groots. Het doel is theorie ontwikkelen.
Deductief onderzoek (meestal kwantitatief) begint met een theorie en
test of die klopt. Je gaat van iets groots naar iets kleins. Het doel is
theorie toetsen.
In de praktijk begin je vaak met een kwalitatieve aanpak (inductief) om een
theorie te ontwikkelen, en ga je daarna verder met een kwantitatieve aanpak
(deductief) om deze theorie te testen.
Onderzoeksontwerpen: Verschillende methoden
De cursus behandelt vier belangrijke onderzoeksontwerpen:
, 1. Surveyonderzoek (vragenlijstonderzoek):
o Je verzamelt informatie via vragenlijsten, vaak bij een grote groep
mensen.
o Het is handig om verbanden tussen dingen te vinden, maar je kunt
niet zeggen wat de oorzaak is. Je kunt geen causaliteit aantonen.
o Het wordt vaak gebruikt om de sociale werkelijkheid te
beschrijven.
o Voorbeeld: Wat zijn de kenmerken van kijkgedrag van kinderen naar
het Jeugdjournaal, zoals frequentie, ‘co-viewing’ en motivatie?
2. Experimenteel onderzoek:
o Je manipuleert iets (de onafhankelijke variabele) en kijkt wat het
effect is (op de afhankelijke variabele).
o Je wilt hiermee causale verbanden aantonen: laat X Y
veroorzaken?
o Binnen communicatiewetenschap is dit vaak het manipuleren van
mediaberichten.
o Voorbeeld: Wat is de invloed van blootstelling aan gemanipuleerde
Instagram-beelden op het zelfbeeld van jonge vrouwen?
3. Inhoudsanalyse:
o Je onderzoekt de inhoud van mediaboodschappen.
o Je beschrijft de inhoud van die boodschappen. Je probeert ze te
begrijpen of verklaren, maar de focus ligt op beschrijven.
o Je kunt geen causaliteit aantonen.
o Voorbeeld: Welke geruststellingsstrategieën worden toegepast in het
Jeugdjournaal?
4. Interviewonderzoek:
o Je praat met mensen om hun perspectieven te begrijpen.
o Je probeert perspectieven op de sociale werkelijkheid te
beschrijven en, indien mogelijk, te begrijpen en verklaren.
o Je toetst geen relaties.
o Voorbeeld: Hoe geven jongeren betekenis aan risicogedrag (zoals
roken/drugsgebruik) in de media?
Kwaliteit van onderzoek
Bij elk onderzoek zijn er een aantal punten waarop je moet letten om de kwaliteit
te beoordelen.
Methode: Past de methode bij de vraagstelling? Wat wil je te weten
komen en wat wil je doen met die kennis?
, o Er zijn verschillende soorten vragen:
Beschrijvende vragen: Stand van zaken, ontwikkeling,
vergelijking.
Verklarende vragen: Oorzaken van iets achterhalen, relatie
tussen eigenschappen verklaren.
Voorspellende vragen / Causale vragen: Gevolgen van
iets achterhalen.
Relevantie: Is het onderzoek belangrijk voor de wetenschap en de
maatschappij?
o Maatschappelijke relevantie: Welk maatschappelijk probleem
lost het onderzoek op?
o Wetenschappelijke relevantie: Levert het onderzoek nieuwe
kennis of duidelijkheid bij tegenstrijdige kennis?
Betrouwbaarheid en validiteit: Meet het onderzoek wat het moet
meten, zonder fouten?
o Betrouwbaarheid: Is de uitspraak geen toevalstreffer?
o Validiteit: Dekt de uitspraak de werkelijkheid?
Open science: Zijn de onderzoeksresultaten openbaar en herbruikbaar?
Het doel van open science is dat anderen je resultaten kunnen gebruiken
en hergebruiken.
o Dit kan door het delen van materiaal, data en code, open access,
preregistratie, replicatiestudies en samenwerking.
o De 4 R's van open science zijn: reliable, reproducible, reusable en
relevant.
