100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached 4.2 TrustPilot
logo-home
Summary

Samenvatting Vrijheid, burgerschap en democratie

Rating
3.0
(1)
Sold
13
Pages
115
Uploaded on
15-01-2025
Written in
2024/2025

Alle hoofdstukken die je nodig hebt voor het examen, inclusief tekst uit boek ter verduidelijking. Patrick Loobuyck en Geert Van Eeckert. 16/20

Institution
Course











Whoops! We can’t load your doc right now. Try again or contact support.

Written for

Institution
Study
Course

Document information

Uploaded on
January 15, 2025
Number of pages
115
Written in
2024/2025
Type
Summary

Subjects

Content preview

VRIJHEID, BURGERSCHAP EN
DEMOCRATIE
INHOUDSOPGAVE

LES 1 A): INLEIDING ......................................................................................................................... 6

POLITIEKE DIEREN ..................................................................................................................................6
DE EN HET POLITIEKE ...............................................................................................................................6
VRIJHEID .............................................................................................................................................7
VRIJHEID EN DE GRIEKSE POLIS....................................................................................................................7
WAT HOUDT VRIJHEID IN? .........................................................................................................................8
VRIJHEID: EEN ‘ESSENTIALLY CONTESTED CONCEPT’.............................................................................................8
LIBERALE EN REPUBLIKEINSE OPVATTING VAN VRIJHEID.........................................................................................8

LES 1 B) ISAIAH BERLIN EN DE LIBERALE OPVATTING VAN VRIJHEID ........................................................ 9

SITUERING ...........................................................................................................................................9
Negatieve en positieve vrijheid .......................................................................................................9
Two concepts of liberty .................................................................................................................9
NEGATIEVE VRIJHEID ............................................................................................................................. 10
Politieke vrijheid: de mogelijkheid om te doen wat men wil doen ........................................................ 10
Politieke vrijheid is negatieve vrijHeid: non-interference .................................................................... 10
Politieke onvrijheid: bermoeiens, dwang en onderdrukking ................................................................ 11
NEGATIEVE VRIJHEID EN VRIJHEIDSBEGRENZING ............................................................................................... 11
NEGATIEVE VRIJHEID EN GRENZEN AAN DE VRIJHEIDSBEGRENZING .......................................................................... 11
Absolute vrijheid is onmogelijk ....................................................................................................... 11
Inperking van de negatieve vrijheid en het schadebeginsel ................................................................. 12
NEGATIEVE VRIJHEID VERSUS PATERNALISME .................................................................................................. 12
De grenzen van de politieke macht.................................................................................................. 12
Rechten en onschendbare regels..................................................................................................... 12
Vrijheidsrechten en burgerschap ..................................................................................................... 13
NEGATIEVE VRIJHEID VS PATERNALISME ....................................................................................................... 13
Vrijheid is vrijheid ......................................................................................................................... 14
Tegen een paternalistische overheid ............................................................................................... 14
NEGATIEVE VRIJHEID EN DEMOCRATIE .......................................................................................................... 14
Negatieve vrijHeid is verzoenbaar met liberaal depotisme .................................................................. 15
Mill en Constant over democratie ................................................................................................... 15
Berlin over democratie .................................................................................................................. 15
POSITIEVE VRIJHEID ............................................................................................................................... 16
De positieve vrijheid van de rationalist ............................................................................................ 16
WAARDENPLURALISME EN HUMANISME ....................................................................................................... 16
Korte herhaling les 1 ..................................................................................................................... 17

LES 2: PHILIP PETTIT EN DE REPUBLIKEINSE OPVATTING VAN VRIJHEID ...................................................17

GESCHIEDENIS EN ESSENTIE VAN DE REPUBLIKEINSE OPVATTING VAN VRIJHEID ............................................................ 17


1

, HOW DO YOU KNOW IF YOU’RE TRULY FREE?.................................................................................................. 18
A Doll’s House .............................................................................................................................. 18
Lucky freedom vs… ....................................................................................................................... 19
… VS Robust Freedom.................................................................................................................... 19
FUNDAMENTELE ASPECTEN VAN DE REPUBLIKEINSE OPVATTING VAN POLITIEKE VRIJHEID ALS ROBUUSTE VRIJHEID .................... 19
Liberty and citizenship ................................................................................................................... 19
Liberty vs slavery .......................................................................................................................... 20
Non domination vs non interference................................................................................................ 20
Liberty as absence of arbitrary interference...................................................................................... 20
Interference without any loss of liberty ............................................................................................ 21
The properly constitued law as a non-mastering interferer ................................................................. 21
TERUG NAAR IBSEN: WAT HEEFT NORA NODIG OM VRIJ TE ZIJN? ........................................................................... 22
Vrijheid: de anderen als gelijke in de ogen kunnen kijken ................................................................... 22
Vrijheid: een gelijk aandeel in de controle over de wet ....................................................................... 22
Citizenship: equality before and over the law .................................................................................... 22
REPUBLIKEINSE VRIJHEID EN DEMOCRATIE ..................................................................................................... 23
Republikeinse vrijheid in private sfeer .............................................................................................. 23
REPUBLIKEINSE VRIJHEID IN PUBLIEKE SFEER ................................................................................... 24
Republikeinse vrijheid in internationale context ................................................................................ 25
DE LIBERALE EN DE REPUBLIKEINSE OPVATTING VAN VRIJHEID ............................................................................... 25
Libiertarian vs Republican Freedom ................................................................................................. 25
De vrije samenleving volgens Pettit ................................................................................................. 25

LES 3: A) BURGERSCHAP ..................................................................................................................26

VERSCHILLENDE DIMENSIES ...................................................................................................................... 26
ESSENTIALLY CONTESTED CONCEPT ............................................................................................................. 27
The right to have rights ................................................................................................................. 28
Januskop ..................................................................................................................................... 29
WELKE RECHTEN?- MARCHALL ................................................................................................................. 30
Standstillprincipe - GW .................................................................................................................. 31
Sociale rechten ten dienste van burgerlijke en politieke vrijheden ........................................................ 32

LES 4: B) BURGERSCHAP ..................................................................................................................32

Historische spanningsrelatie .......................................................................................................... 32
JS. Mill ........................................................................................................................................ 33
Marx en Engels ............................................................................................................................ 34
Jean Jaures .................................................................................................................................. 34
COMPLEMENTAIRE OF BOTSENDE DIMENSIES? ................................................................................................ 34
1. Gemeenschapsdenken kan tot politieke en sociale uitsluiting leiden ............................................. 34
2. De wil van het volk > rechten & inclusie .................................................................................... 35
3. Rechten > democratie & gemeenschap ................................................................................. 36
Historische omkering .................................................................................................................. 37
CHANTAL MOUFFE: AGONISTISCH DEMOCRATIEMODEL ...................................................................................... 37
JÜRGEN HABERMAS .............................................................................................................................. 38
Gelijkoorspronkelijkheid ................................................................................................................ 38
Margin of appreciation ................................................................................................................. 39
Rawls – Habermas – Pettit ............................................................................................................. 40
Paradox of voting ......................................................................................................................... 40
Uitwegen uit paradox ................................................................................................................... 41



2

, DEMOCRATIE ...................................................................................................................................... 42
Burgerlijke ongehoorzaamheid: ...................................................................................................... 43
Demoratische legitimiteit .............................................................................................................. 44
Deliberative DEMOCRACY .............................................................................................................. 45
Democratic legitimacy................................................................................................................... 45
Deliberative democracy ................................................................................................................. 46
Informele publieke sfeer – wilsvorming ............................................................................................ 46
Formele politieke sfeer – besluitvorming .......................................................................................... 47
Representatieve democratie .......................................................................................................... 47
Rousseau: directe democratie ........................................................................................................ 48
Burgerdemocratie ........................................................................................................................ 48
Democratie in crisis....................................................................................................................... 48
Burgerdemocratie met gelote burgerpanels ..................................................................................... 49

LES 5: BURGERSCHAP EN GEMEENSCHAP ...........................................................................................50

BURGERSCHAP EN POLITIEKE GEMEENSCHAP .................................................................................................. 50
Ook belang van subjectieve kant .................................................................................................... 50
UITDAGINGEN ..................................................................................................................................... 51
Discrepantie ................................................................................................................................ 51
WAT BINDT ONS TOT EEN POLITIEKE GEMEENSCHAP (EN WAT ONDERSCHEIDT ONS VAN ANDEREN?) .................................. 52
Rawls, Dworkin, … (Shared sense of justice)...................................................................................... 52
Common form of life ..................................................................................................................... 53
Liberaal nationalisme (Shared national identity) ............................................................................... 54
Multicultureel nationalisme (Shared political participation) ........................................................... 55
Postnationale constellatie (Identification by shared participation) ................................................. 56
Interculturalisme .......................................................................................................................... 58
Combineren van theorieën ............................................................................................................. 59

LES 6: DEMOCRATIE, TECHNOCRATIE EN POPULISME ...........................................................................59

DEMOCRATIE (>< POPULISME).................................................................................................................. 60
Liberale/ constitutionele democratie ............................................................................................... 60
Representatieve of parlementaire democratie .................................................................................. 60
De lege plaats van de macht .......................................................................................................... 61
>< Populisme ............................................................................................................................... 61
Populisme als ideologie ................................................................................................................. 62
Populisme als gevaar .................................................................................................................... 62
TECHNOCRATIE (? POPULISME) ................................................................................................................. 63
Het neoliberalisme ........................................................................................................................ 64
Populisme als symptoon ................................................................................................................ 65
DE EUROPESE UNIE ............................................................................................................................... 66
DE ROL VAN EXPERTEN IN EEN DEMOCRATIE ................................................................................................... 67

LES 7: MIGRATIE, INTEGRATIE EN NATIONALITEIT ...............................................................................69

JURIDISCH KADER ................................................................................................................................. 69
INTERNATIONALE VERDRAGEN ................................................................................................................ 71
Verdragsteksten gericht op migratie ............................................................................................. 71
Mensenrechtenverdragen ........................................................................................................... 71
Recht van de EU .......................................................................................................................... 72
Nationale rechtsorde .................................................................................................................. 74
VERBLIJFSRECHT .................................................................................................................................. 74


3

, Verblijfsrecht: Unieburgers en gelijkgestelden .............................................................................. 75
Verblijfsrecht: derelandsonderdanen ........................................................................................... 76
INTEGRATIE EN NATIONALITEIT .................................................................................................................. 78
Inburgering ................................................................................................................................. 78
Doorwerking op het verblijfsrecht ................................................................................................. 79
RECHTEN........................................................................................................................................... 81
Rechten: Unieburgers ................................................................................................................. 82
Rechten: Derdelandsonderdanen ................................................................................................ 82

LES 8: DE HAÏTIAANSE REVOLUTIE EN DE GRENZEN VAN REVOLUTIONAIR BURGERSCHAP .........................83

INLEIDING.......................................................................................................................................... 83
1E BEDRIJF: DE UITVINDING VAN MODERN BURGERSCHAP ................................................................................... 84
Parijs .......................................................................................................................................... 84
VS .............................................................................................................................................. 84
Nederlandse Republiek .................................................................................................................. 84
Uitvinding modern burgerschap ..................................................................................................... 85
2 BEDRIJF: OPSTAND OP SAINT-DOMINIGUE.................................................................................................. 86
E


Achtergrondinformatie ................................................................................................................ 86
verlichting >< Raciale hierarchie .................................................................................................. 86
3E BEDRIJF: DE STRIJD OM GELIJK BURGERSCHAP EN BEELDVORMING ....................................................................... 87
Genootschap van de vrienden van de zwarten .............................................................................. 87
Einde slavernij ............................................................................................................................ 87
4 BEDRIJF: VERLICHTING EN UITSLUITING ..................................................................................................... 88
E


Vooruitgang van de menselijke geest .............................................................................................. 88
>< Biologisch racisme .................................................................................................................... 89
Nationale vergadering, Bataafse Republiek 1796 .............................................................................. 89
5 BEDRIJF: DE GRENZEN VAN BURGERSCHAP: VERGELIJKENDE PERSPECTIEVEN ........................................................... 89
E


Etta Palm d’Aelders ...................................................................................................................... 89
6 BEDRIJF: ERFENISSEN VAN DE HAÏTIAANSE REVOLUTIE .................................................................................... 90
E


Effecten...................................................................................................................................... 90

LES 9: SPANNING TUSSEN HET RECHT VAN DE MENSENRECHTEN EN BURGERRECHTEN .............................91

VRAAGSTELLING .................................................................................................................................. 91
MENSENRECHTENVERDRAGEN .................................................................................................................. 92
A) Search and rescua at Sea (>< recht op leven?) ........................................................................ 93
B) Verwijdering van grondgebied (>< recht op gezondheid?) ........................................................ 94
C) Huisvesting (><Recht op huisvesting?)................................................................................... 96
HESH (HERZIEN EUOPEES SOCIAAL HANDVEST)........................................................................................ 96
EUROPEES COMITÉ VOOR SOCIALE RECHTEN ................................................................................................... 97
CONCLUSIES ....................................................................................................................................... 98

LES 11: DEMOCRATIE EN LEGITIMITEIT IN DE EU .................................................................................99

DEMOCRATIE EN LEGITIMITEIT IN POLITIEKE SYSTEMEN ....................................................................................... 99
DE EUROPESE UNIE ALS POLITIEK SYSTEEM .................................................................................................. 100
Europese en nationale bevoegdheden ........................................................................................... 101
DEMOCRATIE IN DE EUROPESE UNIE ......................................................................................................... 102
TRUST IN POLITICAL INSTITUTIONS ............................................................................................................ 105
EUROPESE VERKIEZINGEN ................................................................................................................... 106
CONCLUSIE ...................................................................................................................................... 106



4

Reviews from verified buyers

Showing all reviews
3 months ago

3.0

1 reviews

5
0
4
0
3
1
2
0
1
0
Trustworthy reviews on Stuvia

All reviews are made by real Stuvia users after verified purchases.

Get to know the seller

Seller avatar
Reputation scores are based on the amount of documents a seller has sold for a fee and the reviews they have received for those documents. There are three levels: Bronze, Silver and Gold. The better the reputation, the more your can rely on the quality of the sellers work.
AnneDegreef Universiteit Antwerpen
Follow You need to be logged in order to follow users or courses
Sold
22
Member since
1 year
Number of followers
0
Documents
13
Last sold
4 days ago

4.0

2 reviews

5
1
4
0
3
1
2
0
1
0

Recently viewed by you

Why students choose Stuvia

Created by fellow students, verified by reviews

Quality you can trust: written by students who passed their tests and reviewed by others who've used these notes.

Didn't get what you expected? Choose another document

No worries! You can instantly pick a different document that better fits what you're looking for.

Pay as you like, start learning right away

No subscription, no commitments. Pay the way you're used to via credit card and download your PDF document instantly.

Student with book image

“Bought, downloaded, and aced it. It really can be that simple.”

Alisha Student

Frequently asked questions