1
Inhoud
College 1: Fourieranalyse ........................................................................................................................ 3
Aantekeningen college ........................................................................................................................ 5
Opdrachten College 1 .......................................................................................................................... 6
College 2: Filters .................................................................................................................................... 14
Aantekeningen college ...................................................................................................................... 16
Opdrachten College 2 ........................................................................................................................ 17
College 3: Niet-stationaire klanken........................................................................................................ 26
Aantekeningen College 3 ................................................................................................................... 28
Opdrachten College 3 ........................................................................................................................ 28
College 4: Vensters ................................................................................................................................ 38
Aantekeningen college 4.................................................................................................................... 40
Opdrachten College 4 ........................................................................................................................ 41
College 5: Samplingfrequentie en Clipping ........................................................................................... 56
Aantekeningen College 5 ................................................................................................................... 61
Opdrachten College 5 ........................................................................................................................ 62
College 6: Spraakproductie en Formanten ............................................................................................ 73
Aantekeningen College 6 ................................................................................................................... 77
Opdrachten College 6 ........................................................................................................................ 78
College 7: Brede Fonetische Klassen ..................................................................................................... 86
Aantekeningen College 7 ................................................................................................................... 91
Opdrachten College 7 ........................................................................................................................ 93
College 8: Handmatig Transcriberen ................................................................................................... 101
Aantekeningen College 8 ................................................................................................................. 102
Opdrachten College 8 ...................................................................................................................... 103
College 9: Forced Alignment................................................................................................................ 112
Aantekeningen College 9 ................................................................................................................. 114
Opdrachten College 9 ...................................................................................................................... 116
College 10: Toonhoogte ....................................................................................................................... 127
Aantekeningen College 10 ............................................................................................................... 130
Opdrachten College 10 .................................................................................................................... 132
College 11: Duur en F0 manipulatie .................................................................................................... 141
Aantekeningen College 11 ............................................................................................................... 143
Opdrachten College 11 .................................................................................................................... 144
,2
, 3
College 1: Fourieranalyse
Doelen akoestische fonetiek: op een objectieve, kwantitatieve manier eigenschappen van
spraakklanken beschrijven
Fourieranalyse kan onderscheidt maken tussen /ɑ/ in ‘lak’ en ‘bang’
Geluidssignaal beschrijven als de som van een aantal enkelvoudige sinustonen; elke klank
gekarakteriseerd door eigenschappen van die sinustonen
→ complex signaal = som van twee (of meer) sinustonen
Frequentiecomponenten = de frequenties van de sinustonen waaruit het signaal is
opgebouwd
Amplitudespectrum = variërend tussen een positief maximum en negatief minimum;
weergeven frequenties + maximale amplitudes
→ luidheid van en signaal gekarakteriseerd door maximale amplitude
Praat verbindt alle naast elkaar liggende punten met elkaar!
Spectraallijn = op elkaar liggende stijgende en dalende lijn; pieken op de y-as hebben een
verbinding met naburige punten op de x-as
Fase = waar start de periode; temporeel
, 4
Het menselijk oor kan geen onderscheid maken wel of geen fase in complexe signalen
(opgebouwd uit sinustonen); amplitudespectrum geeft het faseverschil (meestal) ook niet aan
Fourieranalyse = bepalen welke sinustonen nodig zijn om een gegeven signaal na te
bouwen
Testen van sinustonen die in het signaal een geheel aantal perioden hebben(!!!)
→ signaal van 0,5 seconden? Fourieranalyse test frequentiecomponenten van 2 Hz, 4 Hz, 6
Hz, etc, want die hebben in een signaal van 0,5 sec. 1, 2 en 3 perioden
1/T met T= duur van het signaal in sec.
Fourieranalyse berekent sinustonen met frequenties gelijk aan 1/T of veelvouden daarvan;
bijv. signaal van 0,5 sec. → 1/o,5 = 2 Hz (en de veelvouden)
Het kan lijken in Praat alsof amplitudes berekend zijn voor frequentiecomponenten met
onvolledige perioden in het signaal, maar frequenties die geen veelvouden zijn daar wordt de
amplitude niet van berekend
Een signaal opgebouwd uit sinustonen met onvolledige perioden in het signaal, kunnen niet
gevonden worden door de analyse!!!
Wel met welke frequentiecomponenten met gehele perioden het signaal met de afgebroken
periode kan bouwen
Inhoud
College 1: Fourieranalyse ........................................................................................................................ 3
Aantekeningen college ........................................................................................................................ 5
Opdrachten College 1 .......................................................................................................................... 6
College 2: Filters .................................................................................................................................... 14
Aantekeningen college ...................................................................................................................... 16
Opdrachten College 2 ........................................................................................................................ 17
College 3: Niet-stationaire klanken........................................................................................................ 26
Aantekeningen College 3 ................................................................................................................... 28
Opdrachten College 3 ........................................................................................................................ 28
College 4: Vensters ................................................................................................................................ 38
Aantekeningen college 4.................................................................................................................... 40
Opdrachten College 4 ........................................................................................................................ 41
College 5: Samplingfrequentie en Clipping ........................................................................................... 56
Aantekeningen College 5 ................................................................................................................... 61
Opdrachten College 5 ........................................................................................................................ 62
College 6: Spraakproductie en Formanten ............................................................................................ 73
Aantekeningen College 6 ................................................................................................................... 77
Opdrachten College 6 ........................................................................................................................ 78
College 7: Brede Fonetische Klassen ..................................................................................................... 86
Aantekeningen College 7 ................................................................................................................... 91
Opdrachten College 7 ........................................................................................................................ 93
College 8: Handmatig Transcriberen ................................................................................................... 101
Aantekeningen College 8 ................................................................................................................. 102
Opdrachten College 8 ...................................................................................................................... 103
College 9: Forced Alignment................................................................................................................ 112
Aantekeningen College 9 ................................................................................................................. 114
Opdrachten College 9 ...................................................................................................................... 116
College 10: Toonhoogte ....................................................................................................................... 127
Aantekeningen College 10 ............................................................................................................... 130
Opdrachten College 10 .................................................................................................................... 132
College 11: Duur en F0 manipulatie .................................................................................................... 141
Aantekeningen College 11 ............................................................................................................... 143
Opdrachten College 11 .................................................................................................................... 144
,2
, 3
College 1: Fourieranalyse
Doelen akoestische fonetiek: op een objectieve, kwantitatieve manier eigenschappen van
spraakklanken beschrijven
Fourieranalyse kan onderscheidt maken tussen /ɑ/ in ‘lak’ en ‘bang’
Geluidssignaal beschrijven als de som van een aantal enkelvoudige sinustonen; elke klank
gekarakteriseerd door eigenschappen van die sinustonen
→ complex signaal = som van twee (of meer) sinustonen
Frequentiecomponenten = de frequenties van de sinustonen waaruit het signaal is
opgebouwd
Amplitudespectrum = variërend tussen een positief maximum en negatief minimum;
weergeven frequenties + maximale amplitudes
→ luidheid van en signaal gekarakteriseerd door maximale amplitude
Praat verbindt alle naast elkaar liggende punten met elkaar!
Spectraallijn = op elkaar liggende stijgende en dalende lijn; pieken op de y-as hebben een
verbinding met naburige punten op de x-as
Fase = waar start de periode; temporeel
, 4
Het menselijk oor kan geen onderscheid maken wel of geen fase in complexe signalen
(opgebouwd uit sinustonen); amplitudespectrum geeft het faseverschil (meestal) ook niet aan
Fourieranalyse = bepalen welke sinustonen nodig zijn om een gegeven signaal na te
bouwen
Testen van sinustonen die in het signaal een geheel aantal perioden hebben(!!!)
→ signaal van 0,5 seconden? Fourieranalyse test frequentiecomponenten van 2 Hz, 4 Hz, 6
Hz, etc, want die hebben in een signaal van 0,5 sec. 1, 2 en 3 perioden
1/T met T= duur van het signaal in sec.
Fourieranalyse berekent sinustonen met frequenties gelijk aan 1/T of veelvouden daarvan;
bijv. signaal van 0,5 sec. → 1/o,5 = 2 Hz (en de veelvouden)
Het kan lijken in Praat alsof amplitudes berekend zijn voor frequentiecomponenten met
onvolledige perioden in het signaal, maar frequenties die geen veelvouden zijn daar wordt de
amplitude niet van berekend
Een signaal opgebouwd uit sinustonen met onvolledige perioden in het signaal, kunnen niet
gevonden worden door de analyse!!!
Wel met welke frequentiecomponenten met gehele perioden het signaal met de afgebroken
periode kan bouwen
