donderdag 29 februari 2024
Rechtsmethodologie
WEC 7: RECHTSPRAAK
Hoe lees ik rechtspraak?
1.1 Opbouw van een rechterlijke uitspraak
OPBOUW VAN EEN RECHTERLIJKE UITSPRAAK
- Vonnis of arrest bestaat doorgaans uit 2 of 3 grote delen:
• (Administratieve gegevens)
- Belangrijk in de zaak zelf, achteraf minder
• Motivering
- Grootste deel
- Juridisch werk staat hierin neergeschreven
• Dictum
- E ectieve uitspraak
- Waarom staat in motivering
*vonnis = rechtbank arrest = hoven*
MOTIVERING - QUID EST?
- Overzicht van juridische relevante feiten, ingestelde vorderingen en opgeworpen
middelen
• Juridisch relevante feiten: Getrouwd? Kinderen? Wanneer vonden de feiten
plaats?
- Antwoord van rechter op de ingestelde vorderingen en opgeworpen middelen
(motiveringsplicht - art. 149 Gw)
VOORBEELD: In de wet staat dat je op je verjaardag een cadeau krijgt. Je gaat
nadien naar de rechtbank omdat je er geen hebt gekregen van je ouders.
1
ff
,*Argument: ik heb geen cadeau gekregen *Opgeworpen middelen: het staat in het
BW
Dus: rechter motiveert waarom hij een beslissing zal nemen (motiveringsplicht)
DICTUM/BESCHIKKEND GEDEELTE - QUID EST?
- Uiteindelijke beslissing van rechter
- Op het einde
- Begint met “om deze redenen”, “de rechtbank”
1.2 Stijlen
OUDE STIJL: moeilijke leesbaarheid
- Arrest is 1 lange zin met tal van bijzinnen
- Hoofdzin (aanhef en dictum):
• Beginnende met “Het Hof”
• Eindigend op “om deze redenen beslist…” / “par ces motifs” of “décide”
- Bijzinnen (motivering):
- Vooral Hof van Cassatie tot 2002
NIEUWE STIJL: klare en begrijpbare taal
- Geschreven in rechtstreekse vorm
- Gebruik alinea’s en randnummer
- Vlotte lay-out en zinsconstructies
OPBOUW NIEUWE STIJL
= Afhankelijk van het desbetre ende rechtscollege
Wel terugkerende elementen
- Algemeen rolnummer (A.R.)
2
ff
, - Aanduiding van rechtscollege en kamer (samenstelling)
- Aanduiding van partijen en hun proceshoedanigheid
• Eiser - verweerder
• Appellante - geïntimideerde
- Verwijzing naar dossier van rechtspleging
- Motiverend gedeelte: feiten, middelen, vorderingen, antwoord rechter
- Dictum: uiteindelijke beslissing
- Ondertekening
1.3 Analyse arrest Hof van Cassatie
OUDE STIJL (cassatiearrest voor 2002)
- Klassieke vermeldingen
• Naam van de partijen
• Bepaling van het rechtscollege
• Datum van de uitspraak
- Begin hoofdzin
- Weergave van cassatiemiddelen (= grieven): 4 delen
• “Over het middel, gesteld als volgt” / “over middel afgeleid uit de schending
van” (“sur le molen prijs de la violatie de”)
• “Doordat” (“en ce que”)
• “Terwijl” (“alors que”)
• “Zodat “ (“de sorte que”)
- Motivering van het Hof van Cassatie: “overwegende dat” -> mogelijke
standpunten:
• Het middel vermengt de feiten met recht
3
Rechtsmethodologie
WEC 7: RECHTSPRAAK
Hoe lees ik rechtspraak?
1.1 Opbouw van een rechterlijke uitspraak
OPBOUW VAN EEN RECHTERLIJKE UITSPRAAK
- Vonnis of arrest bestaat doorgaans uit 2 of 3 grote delen:
• (Administratieve gegevens)
- Belangrijk in de zaak zelf, achteraf minder
• Motivering
- Grootste deel
- Juridisch werk staat hierin neergeschreven
• Dictum
- E ectieve uitspraak
- Waarom staat in motivering
*vonnis = rechtbank arrest = hoven*
MOTIVERING - QUID EST?
- Overzicht van juridische relevante feiten, ingestelde vorderingen en opgeworpen
middelen
• Juridisch relevante feiten: Getrouwd? Kinderen? Wanneer vonden de feiten
plaats?
- Antwoord van rechter op de ingestelde vorderingen en opgeworpen middelen
(motiveringsplicht - art. 149 Gw)
VOORBEELD: In de wet staat dat je op je verjaardag een cadeau krijgt. Je gaat
nadien naar de rechtbank omdat je er geen hebt gekregen van je ouders.
1
ff
,*Argument: ik heb geen cadeau gekregen *Opgeworpen middelen: het staat in het
BW
Dus: rechter motiveert waarom hij een beslissing zal nemen (motiveringsplicht)
DICTUM/BESCHIKKEND GEDEELTE - QUID EST?
- Uiteindelijke beslissing van rechter
- Op het einde
- Begint met “om deze redenen”, “de rechtbank”
1.2 Stijlen
OUDE STIJL: moeilijke leesbaarheid
- Arrest is 1 lange zin met tal van bijzinnen
- Hoofdzin (aanhef en dictum):
• Beginnende met “Het Hof”
• Eindigend op “om deze redenen beslist…” / “par ces motifs” of “décide”
- Bijzinnen (motivering):
- Vooral Hof van Cassatie tot 2002
NIEUWE STIJL: klare en begrijpbare taal
- Geschreven in rechtstreekse vorm
- Gebruik alinea’s en randnummer
- Vlotte lay-out en zinsconstructies
OPBOUW NIEUWE STIJL
= Afhankelijk van het desbetre ende rechtscollege
Wel terugkerende elementen
- Algemeen rolnummer (A.R.)
2
ff
, - Aanduiding van rechtscollege en kamer (samenstelling)
- Aanduiding van partijen en hun proceshoedanigheid
• Eiser - verweerder
• Appellante - geïntimideerde
- Verwijzing naar dossier van rechtspleging
- Motiverend gedeelte: feiten, middelen, vorderingen, antwoord rechter
- Dictum: uiteindelijke beslissing
- Ondertekening
1.3 Analyse arrest Hof van Cassatie
OUDE STIJL (cassatiearrest voor 2002)
- Klassieke vermeldingen
• Naam van de partijen
• Bepaling van het rechtscollege
• Datum van de uitspraak
- Begin hoofdzin
- Weergave van cassatiemiddelen (= grieven): 4 delen
• “Over het middel, gesteld als volgt” / “over middel afgeleid uit de schending
van” (“sur le molen prijs de la violatie de”)
• “Doordat” (“en ce que”)
• “Terwijl” (“alors que”)
• “Zodat “ (“de sorte que”)
- Motivering van het Hof van Cassatie: “overwegende dat” -> mogelijke
standpunten:
• Het middel vermengt de feiten met recht
3
