PROFESSIONELE GESPREKSVOERING,- TECHNIEKEN EN
VAARDIGHEDEN
INCLUSIEF DE LEERMODULES:
- SLECHTNIEUWSGESPREK,
- ONLINE GESPREKSVOERING,
- OPLOSSINGSGERICHTE GESPREKSVOERING &
- INTERCULTURELE GESPREKSVOERING
INFO examen :
(Gedeelte) theorie
- de ni e geven + voorbeeld geven
- 2 ja/nee stellingen + uitleg geven waarom ja of nee
(Gedeelte) prak jk
- 5-10 minuten voorbereiding
- rollenspel : al jd het 1st gesprek / kennismakingsgesprek 1/ begin of opstart
2/ start met samenva ng en vervolg
- re ec e over het gesprek = a oetsen met de cursus
1
flfi titi ti ft tti
, Basisvoorwaarden
grondhoudingen en gespreksvaardigheden
1. BASISVOORWAARDEN
Vormen een structureel kader waarin gesprekken kunnen plaatsvinden:
- Professioneel kader bieden
- Het eerste contact verzorgen
- Elk gesprek degelijk voorbereiden
- Aandacht hebben voor sfeer
- Het gesprek faseren
- Beginnersvalkuilen vermijden
1. Professioneel kader bieden
Bij psychologische hulpverlening voeren we beroepsma g gesprekken met cliënten over persoonlijk gevoelige en/of
belangrijke thema’s. Als hulpverlener moet je jezelf en je referen ekader goed kennen :
❖. Instelling van psych. consulent als luisteraar is cruciaal
❖. Zelfre ec e bij hulpverlener op eigen func oneren en referen ekader, eigen gevoeligheden
❖. Ethische basishouding vanuit een ona ankelijke posi e
❖. Ondersteuning als basishouding
❖. Referen ekader cliënt volgen : poli ek, moreel, religieus, …
❖. Adviezen sober, met kunde en zorg : zijn nooit vrijblijvend (bewust zijn van eigen func oneren)
2. Het eerste contact verzorgen
Relevante vragen: ‘wie komt met wat net nu naar hier’
Rus ge omgeving, voldoende jd & focus je in de beschikbare jd op het hier en nu in de ontmoe ng
Vermijd storende elementen
Voorrang geven aan lijfelijke contacten
Verzorg je taal, houding
Smalltalk (weer, verkeer, parking, …)
+ BEROEPSGEHEIM TER SPRAKE BRENGEN !!!
bv “weet dat hetgeen hier verteld wordt tussen ons blij , tenzij ik jdens
het gesprek opmerk dat er een accuut gevaar zou zijn voor jou of jouw
omgeving” / me zorgen zou maken dat …
Bavardage : professionele smalltalk of diepgaande interesse in de leefwereld of beleving van de cliënt
2
ti fl ti ti ti ti fh ti titi ti titi ti ti ft ti
, Mogelijke vragen bij voorbereiding :
- Waar?
- Wanneer?
- Hoe lang?
- Wie?
- Doel?
- Verwach ngen HV/CL?
- Inhoud?
- Rol HV/CL?
- Mogelijke reac es + hoe hiermee omgaan?
- Relevante informa e beschikbaar voor het gesprek?
3. Een gesprek degelijk voorbereiden
- waar en wanneer gaat het gesprek door?
- Wie zijn de gesprekspartners?
- Wat is het gespreksdoel?
- Welke verwach ngen heb jij?
- Welke verwach ngen creëert dit gesprek bij de ander?
- Wat komt er aan bod?
- Wat is mijn rol en die van mijn gesprekspartner?
- Welke reac es en argumenten kan ik verwachten en hoe kan ik daarmee omgaan?
- Moet ik nog info doornemen voor het gesprek?
4. Aandacht hebben voor sfeerbepaling
Gesprekspartner moet zich op zijn gemak voelen. Zie vorig.
Gevoel van veiligheid geven : privacy, keuzes introduceren, transparant zijn, neutraal opstellen, …
3G’s : gevoel - gedachten - gedrag ==> 1st indruk ==> mandaat verkrijgen van de cliënt (verbinden)
5. Het gesprek faseren
A/ opening
. Welkom heten, binnen laten, stoel aanbieden
. Social talk : cliënt op zijn gemak stellen, gesprek op hang brengen maar goed doseren !
. Aanleiding van het gesprek en eventuele verwach ngen (doelen) uitspreken = structuur brengen
. De beschikbare jd meegegeven
+ meedelen als je no es zal nemen
+ Beroepsgeheim meedelen
B/ midden
. De psychologische ruimte aan de cliënt geven om zijn verhaal te doen bv wat brengt jou tot bij mij?
. Kan gestructureerd en met weinig sturing
. Ac ef luisteren - joinen
. Achteraf : parafraseren (eigen woorden terugkoppelen wat je ! vond), a oetsen (emo es, beleving,..), samenva en
. Meer dan vragen stellen nl non-verbale communica e, s ltes hanteren & cliënt herhalen/samenva en
3
ti titi tititi titi ti ti ti ft ti tt tt
, . S lstaan bij sterktes, normaliseren of erkenning geven en benadrukken dat deze gevoelens normaal zijn
. Bij open vragen => indien het antwoord posi ef blijkt => dan concre seringsvragen stellen bv “ ik hoor dat dit
of dat belangrijk voor je is”?
. Bij open vragen => indien het antwoord nega ef blijkt => eerst erkenning geven van het gevoel/empathie
tonen ==> meevoelen ==> vervolgens vragen naar de betekenis
Nooit de waarom-vraag stellen : klant kan zich aangevallen voelen en moet zich dan verdedigen.
Nooit zelf met mogelijke oplossingen komen.
Niet zich cogni ef ‘opstellen' bv ik begrijp het, ik denk, … maar vanuit de beleving van de cliënt of jezelf spreken.
C/ slot
- tenta ef (a oetsen) samenva en
- Kracht geven en a oetsen of hij /zij het ook zo ziet?
- gesprek laten evalueren door de cliënt bv ‘hoe was het voor jou om hier te zijn?”
- emo es een plaats geven
- Agendering voor vervolggesprekken
6. beginnersvalkuilen
A/ je focust alleen op het nega eve of wat fout loopt
B/ je wilt te sterk controle over het gesprek door voortdurend vragen te stellen of 2, 3 vragen in 1 vraag stellen
C/ je eigen mening geven
D/ te vlug oplossingen aanreiken of aanbieden
E/ niet echt luisteren omdat je met professionele interven es bezig bent
F/ teveel luisteren en te weinig met professionele interven es bezig zijn
G/ volledig beroepsgeheim garanderen
Aandachtspunten :
❖ Blijf bij beleving van je cliënt → volg CL en vermijd snelle adviezen!
❖ Waardenvrije ingesteldheid → geen moralisa e!
❖ Dé werkelijkheid is al jd subjec ef → dé waarheid bestaat niet, meerzijdig beluisteren, non-direc ef
2. GRONDHOUDINGEN
❖. Empowerment
❖. Non- direc viteit
❖. Vanuit een humanis sch mensbeeld
❖. Rogers en de cliëntgerichte benadering
❖. De drie grondhoudingen : echtheid, empathie en onvoorwaardelijke aanvaarding
❖. Direc viteit in de hulpverlening
❖. Integra e grondhoudingen
❖. Interculturele hulpverlening
4
ti titi ti tift titi ft titi
tttiti titi titi ti ti ti