Wetenschapsfilosofie 2024-2025
2024-2025
WETENSCHAPSFILOSOFIE
PROF. VAN KERKHOVE EN PROF. VAN BENDERGEM
ALYSÉE PEETERS
1 BA PE
VUB
0
, Wetenschapsfilosofie 2024-2025
Wetenschapsfilosofie (o.b.v. lestekst)
Inleiding op Wetenschapsfilosofie
De wetenschapsfilosofie onderzoekt wat wetenschap onderscheidt van
andere vormen van kennis en hoe wetenschappelijke methoden en
theorieën functioneren. Het behandelt niet alleen de logische structuur
van wetenschappelijke redeneringen maar ook de bredere
maatschappelijke en historische dimensies. Het centrale doel is om te
begrijpen:
1. Hoe wetenschap zou moeten werken, wetenschap definiëren en
onderscheiden van pseudowetenschap (normatief) regels en
methodologische principes als verificatie, confirmatie en falsificatie.
2. Hoe wetenschap werkt (descriptief) aandacht voor de rol van
begrippen als revoluties, reconstructies, anarchisme en
symmetricalisme.
Wetenschapsfilosofie reflecteert ook kritisch op de status van wetenschap
in de maatschappij, inclusief kwesties als fraude en maatschappelijke
druk.
Hoofdstuk 4: Normatieve Benaderingen van Wetenschap
Normatieve benaderingen richten zich op criteria waarmee wetenschap
kan worden afgebakend van niet-wetenschap (demarcatiecriteria).
1. Verificatie en Confirmatie
Verificatie (Wiener Kreis): “Een uitspraak is wetenschappelijk als
deze direct empirisch verifieerbaar is.” De vroege
wetenschapsfilosofie, vooral beïnvloed door het logisch
positivisme van de Wiener Kreis, stelde dat wetenschap gebaseerd
moest zijn op empirische verificatie.
Bijvoorbeeld:
o “Water kookt bij 100°C op zeeniveau” kan door experimenten
worden getest.
o Een uitspraak zoals “God bestaat” kan daarentegen niet
experimenteel worden bewezen en wordt dus als niet-
wetenschappelijk beschouwd.
Confirmatie: Omdat volledige verificatie vaak onhaalbaar is
(bijvoorbeeld in universele natuurwetten zoals “Alle zwanen zijn
1
2024-2025
WETENSCHAPSFILOSOFIE
PROF. VAN KERKHOVE EN PROF. VAN BENDERGEM
ALYSÉE PEETERS
1 BA PE
VUB
0
, Wetenschapsfilosofie 2024-2025
Wetenschapsfilosofie (o.b.v. lestekst)
Inleiding op Wetenschapsfilosofie
De wetenschapsfilosofie onderzoekt wat wetenschap onderscheidt van
andere vormen van kennis en hoe wetenschappelijke methoden en
theorieën functioneren. Het behandelt niet alleen de logische structuur
van wetenschappelijke redeneringen maar ook de bredere
maatschappelijke en historische dimensies. Het centrale doel is om te
begrijpen:
1. Hoe wetenschap zou moeten werken, wetenschap definiëren en
onderscheiden van pseudowetenschap (normatief) regels en
methodologische principes als verificatie, confirmatie en falsificatie.
2. Hoe wetenschap werkt (descriptief) aandacht voor de rol van
begrippen als revoluties, reconstructies, anarchisme en
symmetricalisme.
Wetenschapsfilosofie reflecteert ook kritisch op de status van wetenschap
in de maatschappij, inclusief kwesties als fraude en maatschappelijke
druk.
Hoofdstuk 4: Normatieve Benaderingen van Wetenschap
Normatieve benaderingen richten zich op criteria waarmee wetenschap
kan worden afgebakend van niet-wetenschap (demarcatiecriteria).
1. Verificatie en Confirmatie
Verificatie (Wiener Kreis): “Een uitspraak is wetenschappelijk als
deze direct empirisch verifieerbaar is.” De vroege
wetenschapsfilosofie, vooral beïnvloed door het logisch
positivisme van de Wiener Kreis, stelde dat wetenschap gebaseerd
moest zijn op empirische verificatie.
Bijvoorbeeld:
o “Water kookt bij 100°C op zeeniveau” kan door experimenten
worden getest.
o Een uitspraak zoals “God bestaat” kan daarentegen niet
experimenteel worden bewezen en wordt dus als niet-
wetenschappelijk beschouwd.
Confirmatie: Omdat volledige verificatie vaak onhaalbaar is
(bijvoorbeeld in universele natuurwetten zoals “Alle zwanen zijn
1
