Samenvatting Private veiligheid
Prof. Dr. Pieter Leloup
1
,Opbouw opleidingsonderdeel (AJ 2024-2025)
1. Inleiding tot de private veiligheid
a. Het veiligheidslandschap in België
b. Actoren: publiek vs privaat
c. Pluralisering van de politiefunctie: police vs policing
2. Conceptualisering en geschiedenis private veiligheid
a. Geschiedenis vroege en recente vormen
b. Oorzaken en verklaringen
c. Burgerwacht, private milities, private bewakingssector (beleid, controle en
wetgeving – Wet 10 april 1990)
3. Private veiligheid in contact met de burger
a. Imago, vertrouwen en legitimiteit Cultuur
b. Modellen en verhoudingen publieke en private veiligheid
c. Feitelijke en normatieve modellen
d. Private militaire ondernemingen
4. Huurlingen
a. Recente ontwikkelingen en inzet (cf. Wagner)
b. Burgerparticipatie
c. Participatieladder
d. Types
5. Privédetectives en douane
a. Wet van 19 juli 1991 tot regeling van het beroep van privédetective
Gastcollege drs. Jonas Maas (UGent) en drs. Femke Lenjou (UGent)
b. Private veiligheid in internationaal perspectief
6. Situatie buurlanden
a. Omvang sector, wetgeving, ...
7. Wetgeving
8. Gastcollege Filip Smeets (BVBO)
a. Wet van 2 oktober 2017 tot regeling van de private en bijzondere veiligheid
Activiteiten, domeinen en bevoegdheden
9. Gastcollege internationale onderzoeker (TBD)
2
,Les 1 : inleiding (25 slides)
Praktische info
• Praktisch: les 14u-16u
• In de regel on-campus, bij uitzondering digitaal (info via Canvas) Lokaal G.1.52
• Canvas
• Reader (Canvas) + Wetboek Private Veiligheid (Larcier) Slides
• Werkstudenten, Erasmus en verkorte trajecten
• Examen: Schriftelijk, gebruik Wetboek
Begrip ‘private veiligheid’
WIE, WAT, WAAR, WANNEER, WAAROM, HOE, HOEVEEL
Privaat – commercieel – vrijwillig
Bijzondere veiligheid
Onderdeel integraal veiligheidslandschap
Plural policing ~ meervoudige veiligheidszorg
Governance of security
Private veiligheid en de burger
Toenemende zichtbaarheid
Toenemend contact met burger
Zowel in de private als (semi-)publieke ruimte:
Verschillende organisaties en personen
Taken en bevoegdheden lijken gelijkaardig aan deze van politie
MAAR: is geen politie
Impact op maatschappelijk, sociaal en persoonlijk leven
Organisatie en handhaving veiligheid
Uitvoeren toezicht en controle
Principes van dwang en geweld, privacy, grondrechten, ...
Steeds grotere rol (niet-politionele) veiligheidsfuncties
Het veiligheidslandschap in belgie
Actoren
Gedifferentieerd veiligheidslandschap
3
, Publieke zijde: Politie, politie, gemeenschapswacht, bijzondere inspectiediensten (vb.
douane), inlichtingendiensten, civiele bescherming, leger, ...
Private zijde: bewakingsondernemingen, ondernemingen voor alarm- en
camerasystemen, private opsporingssector, interne bewakingsdiensten, private militaire
ondernemingen, ...
Onder toezicht en controle minister van Binnenlandse Zaken
Quid veiligheidsdiensten?
Quid burgers en vrijwilligers?
Publiek-private verhouding: oorzaken?
Publieke-Private verhouding
International
Whitepaper CoESS, ‘The new security company’ (2015): Denemarken, Duitsland,
Hongarije, Nederland, Noorwegen, Polen, Verenigd Koninkrijk
Buiten Europa: India, Zuid-Afrika, China
Echter: belang definiëring private veiligheid
Het belgisch veligheidslandschap
Publieke veiligheidssector
Politieambtenaren – lokale politie
Wet van 5 augustus 1992 betreffende de politiedienst en Wet van 7 december
1998 tot organisatie van een geïntegreerde politiedienst, gestructureerd op twee
niveaus
Politiezone, korpschef
Basispolitiezorg (7 functionaliteiten: wijkwerking, onthaal, interventie,
slachtofferbejegening, verkeer, opsporing, genegotieerd beheer openbare ruimte)
Verhouding federale politie (autonoom, complementair, geen hiërarchie)
Agenten van politie – lokale politie
Wegverkeer, naleving gemeentereglementen Beperkte politiebevoegdheden
4
Prof. Dr. Pieter Leloup
1
,Opbouw opleidingsonderdeel (AJ 2024-2025)
1. Inleiding tot de private veiligheid
a. Het veiligheidslandschap in België
b. Actoren: publiek vs privaat
c. Pluralisering van de politiefunctie: police vs policing
2. Conceptualisering en geschiedenis private veiligheid
a. Geschiedenis vroege en recente vormen
b. Oorzaken en verklaringen
c. Burgerwacht, private milities, private bewakingssector (beleid, controle en
wetgeving – Wet 10 april 1990)
3. Private veiligheid in contact met de burger
a. Imago, vertrouwen en legitimiteit Cultuur
b. Modellen en verhoudingen publieke en private veiligheid
c. Feitelijke en normatieve modellen
d. Private militaire ondernemingen
4. Huurlingen
a. Recente ontwikkelingen en inzet (cf. Wagner)
b. Burgerparticipatie
c. Participatieladder
d. Types
5. Privédetectives en douane
a. Wet van 19 juli 1991 tot regeling van het beroep van privédetective
Gastcollege drs. Jonas Maas (UGent) en drs. Femke Lenjou (UGent)
b. Private veiligheid in internationaal perspectief
6. Situatie buurlanden
a. Omvang sector, wetgeving, ...
7. Wetgeving
8. Gastcollege Filip Smeets (BVBO)
a. Wet van 2 oktober 2017 tot regeling van de private en bijzondere veiligheid
Activiteiten, domeinen en bevoegdheden
9. Gastcollege internationale onderzoeker (TBD)
2
,Les 1 : inleiding (25 slides)
Praktische info
• Praktisch: les 14u-16u
• In de regel on-campus, bij uitzondering digitaal (info via Canvas) Lokaal G.1.52
• Canvas
• Reader (Canvas) + Wetboek Private Veiligheid (Larcier) Slides
• Werkstudenten, Erasmus en verkorte trajecten
• Examen: Schriftelijk, gebruik Wetboek
Begrip ‘private veiligheid’
WIE, WAT, WAAR, WANNEER, WAAROM, HOE, HOEVEEL
Privaat – commercieel – vrijwillig
Bijzondere veiligheid
Onderdeel integraal veiligheidslandschap
Plural policing ~ meervoudige veiligheidszorg
Governance of security
Private veiligheid en de burger
Toenemende zichtbaarheid
Toenemend contact met burger
Zowel in de private als (semi-)publieke ruimte:
Verschillende organisaties en personen
Taken en bevoegdheden lijken gelijkaardig aan deze van politie
MAAR: is geen politie
Impact op maatschappelijk, sociaal en persoonlijk leven
Organisatie en handhaving veiligheid
Uitvoeren toezicht en controle
Principes van dwang en geweld, privacy, grondrechten, ...
Steeds grotere rol (niet-politionele) veiligheidsfuncties
Het veiligheidslandschap in belgie
Actoren
Gedifferentieerd veiligheidslandschap
3
, Publieke zijde: Politie, politie, gemeenschapswacht, bijzondere inspectiediensten (vb.
douane), inlichtingendiensten, civiele bescherming, leger, ...
Private zijde: bewakingsondernemingen, ondernemingen voor alarm- en
camerasystemen, private opsporingssector, interne bewakingsdiensten, private militaire
ondernemingen, ...
Onder toezicht en controle minister van Binnenlandse Zaken
Quid veiligheidsdiensten?
Quid burgers en vrijwilligers?
Publiek-private verhouding: oorzaken?
Publieke-Private verhouding
International
Whitepaper CoESS, ‘The new security company’ (2015): Denemarken, Duitsland,
Hongarije, Nederland, Noorwegen, Polen, Verenigd Koninkrijk
Buiten Europa: India, Zuid-Afrika, China
Echter: belang definiëring private veiligheid
Het belgisch veligheidslandschap
Publieke veiligheidssector
Politieambtenaren – lokale politie
Wet van 5 augustus 1992 betreffende de politiedienst en Wet van 7 december
1998 tot organisatie van een geïntegreerde politiedienst, gestructureerd op twee
niveaus
Politiezone, korpschef
Basispolitiezorg (7 functionaliteiten: wijkwerking, onthaal, interventie,
slachtofferbejegening, verkeer, opsporing, genegotieerd beheer openbare ruimte)
Verhouding federale politie (autonoom, complementair, geen hiërarchie)
Agenten van politie – lokale politie
Wegverkeer, naleving gemeentereglementen Beperkte politiebevoegdheden
4
