Samenvatting 3.14 Contemporary orthodontics – H2

3.14 SMZ 2 Contemporary orthodontics – H2: Concepts of growth and development


Groei: patroon, variabiliteit en timing
 Definities:
o Groei: vergroting van de complexiteit. Dit is voornamelijk
anatomisch.
o Ontwikkeling: vergrote maat van organisatie met daarbij een
verhoogde specialisatie. Dit is voornamelijk fysiologisch en
gedragsmatig.
 Groeipatroon = verandering in proportionele relaties over de tijd.
 Figuur hiernaast: veranderingen in proporties van hele lichaam tijdens
normale groei en ontwikkeling.
o Rond 3e mnd: hoofd 50% van lengte hele lichaam + cranium is
groot ivm gezicht.
o Bij geboorte zijn de romp + ledematen sneller gegroeid dan hoofd (benen dan 1/3 e van
lichaam, volwassenen 1/2e van lichaam).
o Na de derde maand neemt nml. de verhouding tussen hoofd en lichaam af met 30%.
o Er is sprake van een cephalocaudale gradiënt van groei (versnelde groei beginnend in
hoofd  voeten)
 Niet alle delen in het lichaam groeien dus even snel (2-2: Scammon’s curves)
 Cephalocoudale groei gradiënt  invloed op proporties  verandeirngen in proporties van groei.
o Bv. de proportie van hoofd van jong kind vs. hoofd van volwassenen (plaatje schedels).
Groei in het gezicht vindt vooral plaats in het aangezicht en de kaken en niet zo zeer in
de craniale structuren.
o Ook bij groei in het gezicht: de mandibula, dat verder weg van het brein ligt, groeit
sneller dan de maxilla, dat dichter bij brein ligt (zenuwweefsel groeit namelijk
langzaam).
 Belangrijke aspecten van het groeipatroon
o Voorspelbaarheid
 Patronen herhalen zich.
o Variabiliteit
 Niet iedereen groeit op dezelfde manier.
 Daarom gebruik gemaakt van deviaties
van standaard patroon.
 Om vast te stellen of een kind een goede groei doormaakt in het aangezicht kan de groei gemeten worden en vergeleken worden
met een gemiddeld groeiproces dvm grafieken met lengte + gewicht + leeftijd (jongens en meisjes apart).
o De groei wordt als abnormaal gezien als de percentiel-lijn van het kind ivm de leeftijdsgroep verandert  abnormaliteit in
de groei  meer onderzoek is nodig.
o In de grijze regio’s van de groei grafieken is het moeilijk te bepalen of er sprake is van een afwijkende groei.
 Een laatste concept van groei is timing.
o Per individu is de “biologische klok” anders ingesteld, d.w.z. dat dezelfde groei
bij verschillende personen op verschillende momenten kan plaatsvinden.
 Groei grafieken kunnen weergegeven worden in lengte of in snelheid van de groei.
o Groeispurt is dan te zien.
o Variatie in timing goed te zien bij meisjes: krijgen een groeispurt wanneer ze
gaan menstrueren (initiator seksuele maturiteit  gaat samen met groeispurt)
 Andere manier van meten: leeftijd ipv chronologisch op biologische manier meten; in
termen van progressie in verschillende stadia.
o Timing variabiliteit wordt verminderd bij deze meetmethode.
o Fig. 2-7: seksuele ontwikkeling (menarche) als stadia.

, Methodes voor het bestuderen van groei
 Er zijn twee typen groei meting:
o meten van levende wezens (geen schade aan wezens)
o meten van experimenteel gemanipuleerde groei. Deze vorm kan destructie veroorzaken en is vaak verboden
 Craniometrie: metingen die gedaan werden aan de overblijfselen van menselijke schedels. Nadeel is dat een individu maar op een
moment gemeten kan worden.
 Antropometrie: meten van de schedel bij levende personen. Er wordt gebruik gemaakt van zogenaamde landmarks.
 Cephalometrie radiologisch: digitaal weergeven van de schedel met behulp van radiologie.
Dit heeft de voordelen van craniometrie en antropometrie.
o Ook gebruikt bij klinische evaluatie van orthodontische pt.
 Driedimensioneel imaging: CT scan, CBCT, MRI scan. Dit is de beste manier om skeletale
problemen op te sporen.
o Bv. gebruikt planning van chirurgische behandeling van gezichtsdeformaties.
o De superpositie van CT is lastiger dan bij cephalometrische metingen, maar
noodzakelijk om veranderingen te detecteren + details van deformaties te zien.
o Ook zijn metingen van weke delen meer accuraat mbv 3d imaging.
o 3dMD camera is een camera die met een shot foto’s van verschillende zijden van
het hoofd maakt (zie onderstaand plaatje).
 Analyse van data
o Cross-sectioneel: bij antropometrie en cephalometrie; is makkelijk en snel.
o Longitudinaal: bij kleinere groepen.
o Plotten volgens een logaritme.
 Thomson heeft rond 1900 laten zien dat groei van de schedel mathematisch is weer te geven, zie plaatje hiernaast.




Experimentele benadering
 Vital staining
o Door het toedienen van een kleurstof zal deze opgenomen worden in het bot en tanden tijdens calcificatie.
o Alizarin is zo’n stof, het reageert sterk met calcium bij calcificatie van botten.
o Om te onderzoeken waar de verkleuring heeft plaats gevonden dient het organisme opgeofferd te worden.
o Plaatje hiernaast laat zien dat bot gevormd tijdens het geven van injecties kleurstof paars kleurt. De witte gedeelten zijn
nieuw gevormd dmv remodeling van bot na de injecties.
o Deze techniek is niet mogelijk in mensen.
 Wel wordt er gebruik gemaakt van radio actieve tracer vloeistoffen ( 14C-proline en 3H-thymidine) in de mens om
groei te kunnen waarnemen bij diagnosticeren van groeiproblemen.




o Bot verkleuringen door gebruik van
tetracycline; bleek een goede vital stain te
zien. Echter: veel kinderen hebben door
gebruik van tetracycline tijdens de
ontwikkeling van de boven incisieven
verkleurde elementen gekregen.

Implant radiografie
 Het implanteren van een metaal dat
getolereerd wordt door het lichaam in een stuk
bot.
 Dit metaal kan weergegeven worden met
behulp van een cephalometrie-analyse
gedurende de groei.
o De metalen pinnen worden zichtbaar
op een cephalogram (zie hiernaast).
 Hierdoor nieuwe informatie over groeipatroon van de kaken.
 Deze interpretatie van dentofaciale groei niet veel meer gebruikt door de opkomst van 3D (CT)
weergave.