Samenvatting - Veterinaire fysiologie B (1055FBDDIE)

Hoofdstuk 12: De nier

Belangrijkste aspecten

Belangrijkste nierfuncties
 stabilisatie osmolariteit v/h bloed
 regelen ionenconcentraties
 verwijderen metabole afvalproducten en lichaamsvreemde stoffen
 homeostase v/h zuur-base evenwicht
 gluconeogenese uit substanties niet afkomstig van koolhydraten
 productie van EPO en actief vit D (calcitriol)
 productie renine
 belangrijke interactie met
o longen: pH regeling
o circulatiestelsel

Basisprincipes
 glomerulaire filtratie
o vanuit het bloedvat nr het kapsel van Bowman
o bepaalde stoffen kunnen er niet uit, te grote moleculen
 rode bloedcellen
 eiwitten
o ionen, water, glucose …
o poriegrootte kan NIET verandert w
 wel bij ontsteking
o filter
 zeer intense filtratie
 volledige filtratie duurt 20min
 ‘ruw’ proces
 alles wat erdoor kan w gefiltreerd
 tubulaire reabsorptie
o van verzamelbuizen nr PERItubulaire capillairen
 in functie van behoefte
o essentiële stoffen die gefilterd waren heropnemen
o ‘fijner’ proces
 enkel bruikbare producten terug opnemen
 tubulaire secretie
o secretie van … nr afvoerbuizen
 tubulusepitheel
 in epitheel kunnen stoffen aangemaakt zijn die afgevoerd moeten w
 PERItubulaire capillairen
o kan met stoffen die niet gefiltreerd kunnen w
 op deze manier afvoeren
o selectiever dan filtratie en reabsorptie
o kan [ ] urine groter maken dan [ ] filtraat



1

,Urine
 samenstelling in functie van passage door tubuli
 geen belangrijke hoeveelheden nutriënten
 wel grote hoeveelheden afvalstoffen
o bv. ureum
 osmolariteit urine > plasma
o in normale omstandigheden
 minimale bevloeiing noodzakelijk
o minimale urineproductie
o zelfs als je niet drinkt w er urine geproduceerd
 reabsorptie is in functie van waterbeschikbaarheid

Functionele morfologie

Bouw nefron
 tubulus gesloten aan 1 zijde
o gaat over in afvoergang aan andere zijde
 verzamelbuizen monden uit in nierbekken
 2 soorten nefronen
o corticale
 glomeruli in buitencortex
 kortere lussen van Henle
o juxta-medullaire
 glomeruli dicht bij de medulla
 langere lussen van Henle

Bouw glomerulus
 glomerulaire capillairen
o hierdoor gebeurt de filtratie
 arteriolen
o afferente arteriole vr bloedtoevoer
o efferente arteriole vr bloedafvoer
 verbinding met peritubulaire capillairen
 maken op hun beurt verbinding met de venulen
 filtraat
o proteïne-vrije vloeistof

Tubulair systeem
 éélagig epitheel met basale membraan
 dubbelwandig kapsel van Bowman
o ruimte van Bowman ontvangt filtraat
 tubulair systeem
o proximale tubulus
o lus van Henle
o distale tubulus
o verzamelbuizen



2

,  juxtaglomerulair apparaat
o macula densa
 deel distale tubulus
 tss afferente en efferente arteriole
o juxtaglomerulaire cellen
 naast macula densa gelegen
 produceren renine
 H2 O reabsorptie in proximale tubuli
o bijna alle reabsorptie gebeurt hier
o hormonen werken minder in op de proximale tubulus
 finale urine-samenstelling bepaald door hormonale mechanismen t.h.v.
o distale tubuli
o verzamelbuizen

Urinewegen
 bestaat uit
o 2 nierbekkens
o 2 ureters
o urineblaas
 geen sfincter tss ureter en blaas
 ureters dichtgedrukt door diagonale inplanting in blaaswand
o 1 urethra
 epitheliale bekleding
o sterk gevouwen
o volumevergroting
 epitheel ondoorlaatbaar vr H2 O en opgeloste stoffen
o urine samenstelling ligt vast
o bij paard kan mucine bijgevoegd w

Bloedvloei en druk in de renale bloedvaten

Bloedperfusie nier
 bloedperfusie = bloedtoevoer v/d nier
o veel meer nodig dan enkel vr voeding en oxygenatie v/h weefsel
o door hoge bloedvloei kunnen minieme wijzigingen een grote impact hebben
 filtratie op gang houden is noodzakelijk
o uitscheiding van afvalproducten
 niet homogeen verdeeld
o 90% gaat nr de cortex
 filtratie in glomeruli
o afname vanaf cortex nr nierbekken
o lage bloedvloei in medulla
 noodzaak vr concentrerend vermogen v/d nier
 mee veroorzaakt door hoge weerstand in de vasa recta




3

, Drukverval
 HD in glomerulaire capillairen > ‘normale’ capillairen
 druk in efferente arteriole > druk in ‘normale’ venule
o w dus beschouwd nog als arterie
 gering drukverlies over lengte v/d glomerulaire capillairen
o zorgt vr gelijke filtratie over volledig lengte
 gecombineerde weerstand tegen bloedvloei in afferente en efferente arteriolen is hoog
o zorgt dat HD in peritubulaire capillairen lager is dan in ‘normale’ capillairen
o gunstig vr reabsorptie
 weergegeven in een grafiek
o stippellijn geeft drukverval weer bij constrictie v/d afferente arteriole




Functie v/d glomerulus

Filtratie doorheen
 3 lagen
o endotheel v/d glomerulaire capillairen
 zijn gefenestreerd
o basale membraan
o podocyten die binnenste epitheellaag vormen v/h kapsel van Bowman
 verhinderen doorlekken van eiwit
 zeef
o doorlaatbaar vr kleine moleculen en water
 grotere doorlaatbaarheid dan ‘normale’ capillairen
o ondoorlaatbaar vr bv. RBC’s en eiwitten
 ook ‘elektrisch bedongen’
 kleine hoeveelheid albumine mee afgefilterd
 w geresorbeerd
 is een vrij klein eiwit
 stelling ‘filtraat is volledig vrij van eiwit’ dus niet helemaal waar
 zeer kleine hoeveelheid vrije hemoglobine afgefilterd




4