,Inhoudsopgave
1. inleiding.................................................................................................................................................... 6
1. wat is wonen......................................................................................................................................... 6
2. “toon me je huis en ik zeg wie je bent.”................................................................................................. 6
3. woonbeleid............................................................................................................................................ 7
4. de spelers............................................................................................................................................. 8
wooncultuur: de keuken......................................................................................................................... 10
Typologische evolutie van de keuken.................................................................................................. 10
De keuken verloor haar monopolie...................................................................................................... 13
2. de Frontstage van de woning: de woonkamer........................................................................................14
eethoek................................................................................................................................................... 14
twee tafels........................................................................................................................................... 14
problematiek beste kamer....................................................................................................................... 14
zithoek..................................................................................................................................................... 17
intrede televisie.................................................................................................................................... 17
intrede van de telefoon vanaf eind 1970................................................................................................ 18
intrede van centrale verwarming (en schouwenproblematiek)................................................................18
rivaliteit tussen de haard en de tv........................................................................................................... 18
3. wooncultuur backstage........................................................................................................................... 19
natte cellen.............................................................................................................................................. 20
een proper huis als opstap naar een betere lichaamscultuur..............................................................20
proper en rein lichaam als voorwaarde voor een gezonde en zuivere geest.......................................21
Propere kledij hoort bij een zuiver lichaam.......................................................................................... 24
de slaapkamer........................................................................................................................................ 25
Ouderenslaapkamer............................................................................................................................ 26
De kinderkamer................................................................................................................................... 27
Vragen.................................................................................................................................................... 29
Les 4: de buitenruimte: de garage.............................................................................................................. 30
De auto huisvesten: een zoektocht naar een geschikte plaats...............................................................30
Inleiding > een auto-maatschappij....................................................................................................... 30
Typologische evolutie van de garage.................................................................................................. 30
Huizen van landbouwers..................................................................................................................... 32
vragen..................................................................................................................................................... 34
Hoe zouden we graag wonen?............................................................................................................... 34
, Wooncultuur vandaag?........................................................................................................................ 37
Vraag...................................................................................................................................................... 37
Les 5: woninganalyse................................................................................................................................. 37
1. Context................................................................................................................................................ 38
2. plaats in de (Vlaamse) architectuurgeschiedenis................................................................................38
3. Concept............................................................................................................................................... 39
4. Oppervlakte/ functie, organigram (organisatie van functies, dag-nachtgedeelte)................................39
5. Ruimtelijke opbouw............................................................................................................................. 40
6. Lichtinval (natuurlijk/ kunstlicht) (noorderlicht/ zuiderlicht)..................................................................40
7. Collectie, privaat en semi-private ruimten (overgangen).....................................................................40
8. Circulatiepatronen............................................................................................................................... 40
9. Constructie/ bouwfysica in relatie met architectuur.............................................................................40
Vraag...................................................................................................................................................... 40
Les 6: de rijwoning...................................................................................................................................... 41
definities: Wat is een (Vlaamse) rijwoning?............................................................................................. 41
Europese verschillen............................................................................................................................... 41
Drie historische basistypologieën van de Vlaamse rijwoning..................................................................41
1. Herenhuizen.................................................................................................................................... 41
2. Arbeiderswoningen.......................................................................................................................... 41
3. Beluiken........................................................................................................................................... 41
éTypologische vernieuwing door Victor Horta (art nouveau)...................................................................42
huizen aan de belgische kust (voor 1940)...........................................................................................43
Ontwerpen doorheen de tijd.................................................................................................................... 44
Modernisme......................................................................................................................................... 44
Laat-modernisme................................................................................................................................. 45
Laat-modernisme: brutalisme.............................................................................................................. 45
Laat-modernisme: postmodernisme.................................................................................................... 45
Nieuwe eenvoud.................................................................................................................................. 45
Hedendaags: kritisch regionalisme/ contextualisme............................................................................46
Vragen.................................................................................................................................................... 46
Les 7: de rijwoning – vervolg...................................................................................................................... 46
Welke kwaliteiten heeft een rijwoning..................................................................................................... 46
Uitdagingen bij het ontwerpen van een rijwoning....................................................................................47
Vragen.................................................................................................................................................... 49
Les 8: de aleenstaande woning.................................................................................................................. 49
Stijlen...................................................................................................................................................... 50
, Hedendaagse architectuur – kritisch regionalisme..................................................................................53
Beleid...................................................................................................................................................... 53
Alleenstaande woningtypes in België...................................................................................................... 53
Laat-modernisme.................................................................................................................................... 54
Brutalisme............................................................................................................................................... 55
Postmodernisme in België...................................................................................................................... 56
Nieuwe eenvoud..................................................................................................................................... 56
Hedendaagse architectuur – kritisch regionalisme..................................................................................57
Vragen.................................................................................................................................................... 57
Les 9: hoogbouw........................................................................................................................................ 58
Interbellum woninghoogbouw – in Antwerpen jaren 20-30......................................................................58
Minimum Existenz woning....................................................................................................................... 59
In de USSR............................................................................................................................................. 59
unité d’habitation van le Corbusier – te Marseille....................................................................................60
Naoorlogse woninghoogbouw in Antwerpen...........................................................................................60
kiel 1951-1953........................................................................................................................................ 61
Luchtbal 1955-1956................................................................................................................................ 62
Europark, Chicago-toren op Antwerpen Linkeroever 1968-1972............................................................63
Silvertoptorens 1974-1978...................................................................................................................... 63
Hedendaagse hoogbouw........................................................................................................................ 63
Re-vitalisering van hoogbouw................................................................................................................. 64
Vragen.................................................................................................................................................... 64
Les 10: alternatieve woonvormen............................................................................................................... 64
Initiatieven in Vlaanderen........................................................................................................................ 65
Terminologie/ definities........................................................................................................................... 66
historische vormen van collectief wonen................................................................................................. 67
Recentere vormen van collectief wonen.................................................................................................68
Alternatieven uit de jaren 60 – 70........................................................................................................ 68
Intelligente schakeling van woningen.................................................................................................. 69
Herbestemingsprojecten......................................................................................................................... 70
De Cirk - Renovatie van sociale woningbouw 2005 (met vermenging van functies)...............................71
Collectieve Nieuwbouwprojecten............................................................................................................ 71
2 Belgische projecten.......................................................................................................................... 71
2 Deense hybrides............................................................................................................................... 72
Cohousing, antropologisch bekeken....................................................................................................... 72
Vragen.................................................................................................................................................... 73