Economie B
1ste bachelor Handelswetenschappen
Intro
DAS:
Distributie
→ Ongelijke kansen
Allocatie
→ Marktfalingen
Stabilisatie
→ Inflaties etc.
Welvaart (ECO A) = consumenten surplus + producenten surplus
= De mate waarin schaarste wordt verminderd.
Stel dat er geen overheid zou zijn?
→ Natuurlijke anarchie / Ongereguleerde economie
• Geen eigendomsrechten
• Geen contractwetgeving
• Geen rechtshandhaving
Een markt zonder overheid → veel problemen (bv. Congo)
̶ Speltheoretische analyse ter illustratie
1
, • Stel er zijn twee individuen/spelers
• Er zijn twee carrièrepaden/strategieën
‒ Boer worden: werken levert pay-off van 12 op maar kost 2 inspanning
‒ Viking worden: steel het werk van de ander
Als ze allebei boer worden → ze realiseren elk een payoff van 10
Allebei viking → ze realiseren niets want er is niets te stelen
Speler 1 viking en Speler 2 boer → Viking steelt van boer dus krijg je deze situatie:
We willen het nash evenwicht behalen
(10,10 kan niet want speler 1 kan afwijken en viking worden met als resultaat dat hij
meer zal krijgen)
Nash evenwicht
= evenwicht waar geen ene speler de neiging heeft om te veranderen.
→ 0,0 is het nash evenwicht omdat ze geen renderende optie hebben.
Pareto verbetering
= verandering waar dat iedereen er op vooruit gaat zonder dat iemand achteruit
gaat.
→ hier: Gele vakje willen bereiken - Hoe? → Minimale staat
Minimale staat
= verbetering voor allebei (Paretoverbetering)
2
,Minimale staat
• Volledig ongereguleerde economie kan NIET goed werken
- Staat van natuurlijke anarchie
- Staat als sociaal contract (Hobbes)
• Nood aan ‘’Minimale Staat’’
- Eigendomsrechten (overval, diefstal, fraude)
- Contractwetgeving (bv. Bescherming tegen contractbreuk)
- Rechtshandhaving
- Politie, justitie, leger… zijn de enige bestaande instituties.
• = voorwaarden om een markt te laten werken
• Geen verdere overheidsinmenging nodig (?)
Libertariers
→ je hebt enkel minimale overheid nodig, overheid mag niet te groot zijn.
MBTB = Marginale Bereidheid Tot Betalen
A – curve = Marginale Kost (MK)
Afstand tss MK2 en MBTB2
Invisible hand (Adam Smith):
→ onevenwicht in markt → overheid is niet nodig
om het evenwicht te bereiken; het gaat
AUTOMATISCH
MBTB = MK = P
CS + PS = TS maximaal
3
, Handel:
• Marktpartijen beschikken over goederen
• Kunnen deze goederen ruilen
• Ruil is vrijwillig
• Marktpartijen ruilen enkel als ze er beiden op vooruit gaan
• Handel zorgt voor Pareto-verbetering (vanzelf!)
PARETOGRENS:
Voorbeeld: (ZIE PP)
a) → Adelien en Bertel hebben elk nut (welvaart) gelijk aan 10
Ze kunnen ruilen enkel als hun nut (welvaart) niet daalt
Alles rechts boven van A. → verbetering
Naar boven A → BETER voor Bertel, en evengoed voor Adelien (Geel)
Naar rechts A → BETER voor Adelien en evengoed voor Bertel
Paretogrens
= Alle mogelijke combinaties van bereikbare nutsniveaus
Voorbeelden:
• Scheiden auto’s, fietsers en voetgangers op openbare weg
• Twee auto’s die een besneeuwde bergweg met haarspeldbochten afrijden
Eerste auto is toerist (rijdt langzaam) Tweede auto is bergbewoner (rijdt snel)
• Surplus spaargeld in een land gebruiken om werklozen opleiding te voorzien
• Onenigheid tussen ouders na een echtscheiding
Overzicht:
4
1ste bachelor Handelswetenschappen
Intro
DAS:
Distributie
→ Ongelijke kansen
Allocatie
→ Marktfalingen
Stabilisatie
→ Inflaties etc.
Welvaart (ECO A) = consumenten surplus + producenten surplus
= De mate waarin schaarste wordt verminderd.
Stel dat er geen overheid zou zijn?
→ Natuurlijke anarchie / Ongereguleerde economie
• Geen eigendomsrechten
• Geen contractwetgeving
• Geen rechtshandhaving
Een markt zonder overheid → veel problemen (bv. Congo)
̶ Speltheoretische analyse ter illustratie
1
, • Stel er zijn twee individuen/spelers
• Er zijn twee carrièrepaden/strategieën
‒ Boer worden: werken levert pay-off van 12 op maar kost 2 inspanning
‒ Viking worden: steel het werk van de ander
Als ze allebei boer worden → ze realiseren elk een payoff van 10
Allebei viking → ze realiseren niets want er is niets te stelen
Speler 1 viking en Speler 2 boer → Viking steelt van boer dus krijg je deze situatie:
We willen het nash evenwicht behalen
(10,10 kan niet want speler 1 kan afwijken en viking worden met als resultaat dat hij
meer zal krijgen)
Nash evenwicht
= evenwicht waar geen ene speler de neiging heeft om te veranderen.
→ 0,0 is het nash evenwicht omdat ze geen renderende optie hebben.
Pareto verbetering
= verandering waar dat iedereen er op vooruit gaat zonder dat iemand achteruit
gaat.
→ hier: Gele vakje willen bereiken - Hoe? → Minimale staat
Minimale staat
= verbetering voor allebei (Paretoverbetering)
2
,Minimale staat
• Volledig ongereguleerde economie kan NIET goed werken
- Staat van natuurlijke anarchie
- Staat als sociaal contract (Hobbes)
• Nood aan ‘’Minimale Staat’’
- Eigendomsrechten (overval, diefstal, fraude)
- Contractwetgeving (bv. Bescherming tegen contractbreuk)
- Rechtshandhaving
- Politie, justitie, leger… zijn de enige bestaande instituties.
• = voorwaarden om een markt te laten werken
• Geen verdere overheidsinmenging nodig (?)
Libertariers
→ je hebt enkel minimale overheid nodig, overheid mag niet te groot zijn.
MBTB = Marginale Bereidheid Tot Betalen
A – curve = Marginale Kost (MK)
Afstand tss MK2 en MBTB2
Invisible hand (Adam Smith):
→ onevenwicht in markt → overheid is niet nodig
om het evenwicht te bereiken; het gaat
AUTOMATISCH
MBTB = MK = P
CS + PS = TS maximaal
3
, Handel:
• Marktpartijen beschikken over goederen
• Kunnen deze goederen ruilen
• Ruil is vrijwillig
• Marktpartijen ruilen enkel als ze er beiden op vooruit gaan
• Handel zorgt voor Pareto-verbetering (vanzelf!)
PARETOGRENS:
Voorbeeld: (ZIE PP)
a) → Adelien en Bertel hebben elk nut (welvaart) gelijk aan 10
Ze kunnen ruilen enkel als hun nut (welvaart) niet daalt
Alles rechts boven van A. → verbetering
Naar boven A → BETER voor Bertel, en evengoed voor Adelien (Geel)
Naar rechts A → BETER voor Adelien en evengoed voor Bertel
Paretogrens
= Alle mogelijke combinaties van bereikbare nutsniveaus
Voorbeelden:
• Scheiden auto’s, fietsers en voetgangers op openbare weg
• Twee auto’s die een besneeuwde bergweg met haarspeldbochten afrijden
Eerste auto is toerist (rijdt langzaam) Tweede auto is bergbewoner (rijdt snel)
• Surplus spaargeld in een land gebruiken om werklozen opleiding te voorzien
• Onenigheid tussen ouders na een echtscheiding
Overzicht:
4