Farmacologie blok B
Beschrijft wie een recept mag uitschrijven en de afkortingen en gegevens op het recept
Een recept is een schriftelijke aanwijzing voor de bereiding en/of aflevering van een
geneesmiddel.
Een recept mag worden afgegeven door:
- Een geneeskundige (huisarts, specialist)
- Een tandarts
- Een vroedvrouw
- Een dierenarts
Het recept is op naam van een of meer personen uitgeschreven. Volgens de wet bestaan er
voor een tandarts geen beperkingen ten aanzien van het voorschrijven van geneesmiddelen.
Wel is afgesproken dat tandartsen zich bij het voorschrijven van medicijnen beperken tot die
middelen die deel uitmaken van zijn tandheelkundig-medisch handelen.
Dit betekent dat een tandarts alleen geneesmiddelen voorschrijft waarvan hij/zij de werking
kent en kan overzien.
Welke gegevens op een recept vermeldt staan:
- Gegevens over degene die voorschrijft (naam, woonplaats)
- Datum waarop het recept wordt uitgeschreven
- Naam en hoeveelheid van het geneesmiddel
- Duidelijke beschrijving van gebruik van het geneesmiddel
- Paraaf/ handtekening van degene die het voorschrijft
- Naam en adres van degene voor wie het recept gestemd is
- Het aantal keer dat het geneesmiddel op recept gehaald
mag worden
De meest voorkomende afkortingen op het recept:
R/ recipe neem
m. misce meng
f. fac maak
d. da geef af
dtd da tales doses geef zodanige doses
no numero aantal
tab tabula tabletten
caps capsulae capsules
pulv pulvis poeder
supp suppositorium zetpil
S signa gebruiksaanwijzing
Beschrijf de verschillende toedieningswijzen van geneesmiddelen zoals oraal, enteraal,
inhalatie, parenteraal en lokale applicatie en de (verschillen in) werking bij de diverse vormen
van toediening
Enteraal: via het spijsverteringskanaal
- Oraal, per os (innemen)
- Sublinguaal (onder de tong)
- Rectaal (zetpil)
Inhalatie: via de luchtwegen
- Intranasaal (neusdruppels)
- Inhalatie (narcose)
, Parentaal: injecties
- Intraveneus (ader)
- Intramusculair (spier)
- Subcutaan (onder de huid)
Lokale applicatie
- Infiltratie (lokale anesthetica)
- Op de huid (zalven, crème)
- Op de slijmvliezen (oogdruppels)
- Op harde substanties (fluoridegel, vloeistof, lak)
Beschrijf de toedieningsvormen van geneesmiddelen: denk aan drank, druppels, poeders,
tabletten, dragee, capsules, suppositorium, spray, injectie, zalf, crème, pasta enz
Drank
Opname van een drank vindt snel plaats, omdat het geneesmiddel al opgelost is. Het nadeel
van een drank is de doseerbaarheid. De ene eetlepel is de andere niet. Soms nemen
patiënten gewoon een slok uit de fles.
Druppels
Voor druppels geldt hetzelfde als voor drankjes: er vindt een snelle opname plaats. Druppels
zijn echter beter te doseren.
Poeders
Bij poeders wordt alleen vermalen vaste stof toegediend. De poeders zijn als aparte porties
verpakt. De resorptie van poeders kan bevorderd worden door een gelijktijdige opname van
vloeistof. Ook kan de poeder in een vloeistof, water bijvoorbeeld, worden opgelost.
Tablet en pil
Een tablet of pil is een geneesmiddel dat de werkzame stof bevat in samengeperste vorm.
Hieraan worden meestal onwerkzame hulpstoffen toegevoegd.
Dragee
Een dragee is een tablet of pil die voorzien is van een deklaag van suiker. Die deklaag dient
om de smaak van de tablet of pil te corrigeren.
Capsule
Een capsule is een gebruiksvorm waarbij het geneesmiddel wordt omgeven door een
omhulsel van gelatine. Het geneesmiddel kan dan in allerlei vormen in de capsule zitten. Het
kan een poeder of zelfs een vloeistof zijn.
Suppositorium
Het geneesmiddel is verwerkt in een zetpil. Deze zetpil bestaat uit een vetsubstantie die
smelt bij lichaamstemperatuur. Als de zetpil gesmolten is kan het geneesmiddel worden
opgenomen in de bloedbaan.
Spray of druppels
Bij het toedienen van een spray of druppels moet de gebruiksaanwijzing zorgvuldig worden
opgevolgd. Eenmaal in het flesje knijpen betekent inderdaad eenmaal knijpen. Vier druppels
zijn vier druppels en niets meer of minder. Het vergroten van de dosis onder het mom van
‘het zal dan wel beter of sneller of langer werken’ heeft een averechts effect.
Beschrijft wie een recept mag uitschrijven en de afkortingen en gegevens op het recept
Een recept is een schriftelijke aanwijzing voor de bereiding en/of aflevering van een
geneesmiddel.
Een recept mag worden afgegeven door:
- Een geneeskundige (huisarts, specialist)
- Een tandarts
- Een vroedvrouw
- Een dierenarts
Het recept is op naam van een of meer personen uitgeschreven. Volgens de wet bestaan er
voor een tandarts geen beperkingen ten aanzien van het voorschrijven van geneesmiddelen.
Wel is afgesproken dat tandartsen zich bij het voorschrijven van medicijnen beperken tot die
middelen die deel uitmaken van zijn tandheelkundig-medisch handelen.
Dit betekent dat een tandarts alleen geneesmiddelen voorschrijft waarvan hij/zij de werking
kent en kan overzien.
Welke gegevens op een recept vermeldt staan:
- Gegevens over degene die voorschrijft (naam, woonplaats)
- Datum waarop het recept wordt uitgeschreven
- Naam en hoeveelheid van het geneesmiddel
- Duidelijke beschrijving van gebruik van het geneesmiddel
- Paraaf/ handtekening van degene die het voorschrijft
- Naam en adres van degene voor wie het recept gestemd is
- Het aantal keer dat het geneesmiddel op recept gehaald
mag worden
De meest voorkomende afkortingen op het recept:
R/ recipe neem
m. misce meng
f. fac maak
d. da geef af
dtd da tales doses geef zodanige doses
no numero aantal
tab tabula tabletten
caps capsulae capsules
pulv pulvis poeder
supp suppositorium zetpil
S signa gebruiksaanwijzing
Beschrijf de verschillende toedieningswijzen van geneesmiddelen zoals oraal, enteraal,
inhalatie, parenteraal en lokale applicatie en de (verschillen in) werking bij de diverse vormen
van toediening
Enteraal: via het spijsverteringskanaal
- Oraal, per os (innemen)
- Sublinguaal (onder de tong)
- Rectaal (zetpil)
Inhalatie: via de luchtwegen
- Intranasaal (neusdruppels)
- Inhalatie (narcose)
, Parentaal: injecties
- Intraveneus (ader)
- Intramusculair (spier)
- Subcutaan (onder de huid)
Lokale applicatie
- Infiltratie (lokale anesthetica)
- Op de huid (zalven, crème)
- Op de slijmvliezen (oogdruppels)
- Op harde substanties (fluoridegel, vloeistof, lak)
Beschrijf de toedieningsvormen van geneesmiddelen: denk aan drank, druppels, poeders,
tabletten, dragee, capsules, suppositorium, spray, injectie, zalf, crème, pasta enz
Drank
Opname van een drank vindt snel plaats, omdat het geneesmiddel al opgelost is. Het nadeel
van een drank is de doseerbaarheid. De ene eetlepel is de andere niet. Soms nemen
patiënten gewoon een slok uit de fles.
Druppels
Voor druppels geldt hetzelfde als voor drankjes: er vindt een snelle opname plaats. Druppels
zijn echter beter te doseren.
Poeders
Bij poeders wordt alleen vermalen vaste stof toegediend. De poeders zijn als aparte porties
verpakt. De resorptie van poeders kan bevorderd worden door een gelijktijdige opname van
vloeistof. Ook kan de poeder in een vloeistof, water bijvoorbeeld, worden opgelost.
Tablet en pil
Een tablet of pil is een geneesmiddel dat de werkzame stof bevat in samengeperste vorm.
Hieraan worden meestal onwerkzame hulpstoffen toegevoegd.
Dragee
Een dragee is een tablet of pil die voorzien is van een deklaag van suiker. Die deklaag dient
om de smaak van de tablet of pil te corrigeren.
Capsule
Een capsule is een gebruiksvorm waarbij het geneesmiddel wordt omgeven door een
omhulsel van gelatine. Het geneesmiddel kan dan in allerlei vormen in de capsule zitten. Het
kan een poeder of zelfs een vloeistof zijn.
Suppositorium
Het geneesmiddel is verwerkt in een zetpil. Deze zetpil bestaat uit een vetsubstantie die
smelt bij lichaamstemperatuur. Als de zetpil gesmolten is kan het geneesmiddel worden
opgenomen in de bloedbaan.
Spray of druppels
Bij het toedienen van een spray of druppels moet de gebruiksaanwijzing zorgvuldig worden
opgevolgd. Eenmaal in het flesje knijpen betekent inderdaad eenmaal knijpen. Vier druppels
zijn vier druppels en niets meer of minder. Het vergroten van de dosis onder het mom van
‘het zal dan wel beter of sneller of langer werken’ heeft een averechts effect.
