Audit & Assurance
SAMENVATTING PRAKTIJK
LEERJAAR 3 SEMESTER 1
,Inhoud
Hoofdstuk 1 Controleproces...................................................................................................................5
1.1 De onderdelen van het controlproces..........................................................................................5
1.2 De planning van de controle.........................................................................................................6
1.2.1 Vaststellen van de controleaanpak........................................................................................6
1.2.2 Opstellen controleprogramma..............................................................................................6
1.2.3 Aanpassingen in controleaanpak en controleprogramma.....................................................7
1.3 De uitvoering van de controle......................................................................................................7
1.3.1 Uitvoering van risicoanalyse..................................................................................................7
1.3.2 Tussentijdse controle.............................................................................................................7
1.3.3 Eindejaarscontrole.................................................................................................................8
1.4 De evaluatie en afronding van de controle...................................................................................9
Hoofdstuk 2 Het aanvaarden en continueren van controleopdrachten...............................................10
2.1 Uitbrengen van een offerte........................................................................................................10
2.2 De cliënt en opdrachtaanvaarding..............................................................................................10
2.2.1 Aangaan van een cliëntenrelatie..........................................................................................10
2.2.2 Opdrachtaanvaarding..........................................................................................................11
2.2.3 Overnemen van een controleopdracht van een andere openbaar accountant...................12
2.3 Opdrachtbevestiging...................................................................................................................12
2.4 Continueren van opdrachten......................................................................................................13
2.5 Aanvaarding van een opdrachtwijziging.....................................................................................14
Hoofdstuk 3 Risicoanalyse en materialiteit..........................................................................................14
3.1 Materialiteit in de controle.........................................................................................................14
3.1.1 Gebruik van materialiteit in de controle..............................................................................14
3.1.2 Vaststellen materialiteit en uitvoeringsmaterialiteit...........................................................14
3.2 Doelstelling risicoanalyse............................................................................................................15
3.3 Kennisvergaring, verkrijgen van inzicht en risico-identificatie....................................................16
3.3.1 Omgevingsanalyse...............................................................................................................16
3.3.2 Aard van de entiteit.............................................................................................................16
3.3.3 Doelstellingen en strategieën en daarmee verband houdende bedrijfsrisico’s...................17
3.3.4 Meting en beoordeling van de financiële prestaties van de entiteit....................................17
3.4 Verkrijgen van inzicht in de interne beheersing.........................................................................17
3.4.1 Doelstelling onderzoek interne beheersingsmaatregelen...................................................17
3.4.2 Te onderzoeken componenten van interne beheersing......................................................17
3.5 Identificeren van risico’s van materieel belang voor de jaarrekening........................................20
2
, 3.5.1 Inschatting van risico’s.........................................................................................................20
3.5.2 Significante risico’s...............................................................................................................21
3.5.3 Controledocumentatie.........................................................................................................21
Hoofdstuk 4 Opstellen controleprogramma.........................................................................................22
4.1 Doelstelling controleprogramma en soorten werkzaamheden..................................................22
4.1.1 Doelstelling..........................................................................................................................22
4.1.2 Systeem- en gegevensgerichte controlewerkzaamheden....................................................22
4.2 Samenstelling van de controlemix en documentatie..................................................................23
4.2.1 Systeemgerichte controlewerkzaamheden.........................................................................24
4.2.2 Gegevensgerichte controlewerkzaamheden.......................................................................26
4.3 Evaluatie en documentatie van de uitgevoerde controlewerkzaamheden.................................27
4.3.1 Evaluatie van de uitkomsten van de controlewerkzaamheden...........................................27
4.3.2 Documentatie......................................................................................................................28
4.4 Communicatie over tekortkomingen in de interne beheersing..................................................28
Hoofdstuk 5 Gegevensgerichte controles.............................................................................................29
5.1 Doel gegevensgerichte controles................................................................................................29
5.2 Soorten gegevensgerichte werkzaamheden...............................................................................29
5.3 Gebruik van cijferanalyses in de controle...............................................................................29
5.4 Methoden van cijferanalyses......................................................................................................30
5.4.1 Verbandscontroles...............................................................................................................30
5.4.2 Ratioanalyse.........................................................................................................................30
5.4.3 Normen/’ex ante’-informatie..............................................................................................32
5.5 Controle van schattingen............................................................................................................33
5.6 Data-analyse...............................................................................................................................33
Hoofdstuk 7 Afronding van de controle................................................................................................33
7.1 Wettelijke bepalingen.................................................................................................................33
7.2 Onderscheid naar periode en aard van GNB...............................................................................33
7.3 Taak en verantwoordelijkheid van de accountant voor GNB......................................................36
7.4 Taak en verantwoordelijkheid voor de continuïteitsveronderstelling........................................37
7.5 Schriftelijke bevestigen...............................................................................................................39
Hoofdstuk 8 De controleverklaring.......................................................................................................40
8.1 Oordeel over de jaarrekening.....................................................................................................40
8.2 Overview controleverklaring......................................................................................................41
8.3 Elementen van de controleverklaring.........................................................................................42
8.4 Soorten oordelen........................................................................................................................43
8.5 Openbaarmaking........................................................................................................................43
3
, 8.5.1 Toestemming tot openbaarmaking......................................................................................43
8.5.2 Publicatie door plaatsing op internet...................................................................................44
8.5.3 Verantwoordelijkheid voor de openbaarmaking.................................................................44
8.5.4 Oneigenlijk gebruik van de naam van de accountant bij openbaarmaking..........................44
Hoofdstuk 9 Communicatie over de controle en bevindingen.............................................................44
9.1 Communicatie met de governance-organen..............................................................................44
9.1.1 Doelstelling communicatie tussen de accountant en de met governance belaste organen 44
9.1.2 Communicatie met de governance-organen op basis van standaard 260 en 265...............44
9.1.3 Soorten communicatie met governance-organen...............................................................45
9.2 Accountantsverslag.....................................................................................................................45
9.3 Managementletter......................................................................................................................46
9.3.1 Doelstellingen van de managementletter............................................................................46
9.3.2 Inhoud..................................................................................................................................47
9.3.3 Procedure van totstandkoming...........................................................................................47
9.3.4 Opvolgen van aanbevelingen...............................................................................................47
4
SAMENVATTING PRAKTIJK
LEERJAAR 3 SEMESTER 1
,Inhoud
Hoofdstuk 1 Controleproces...................................................................................................................5
1.1 De onderdelen van het controlproces..........................................................................................5
1.2 De planning van de controle.........................................................................................................6
1.2.1 Vaststellen van de controleaanpak........................................................................................6
1.2.2 Opstellen controleprogramma..............................................................................................6
1.2.3 Aanpassingen in controleaanpak en controleprogramma.....................................................7
1.3 De uitvoering van de controle......................................................................................................7
1.3.1 Uitvoering van risicoanalyse..................................................................................................7
1.3.2 Tussentijdse controle.............................................................................................................7
1.3.3 Eindejaarscontrole.................................................................................................................8
1.4 De evaluatie en afronding van de controle...................................................................................9
Hoofdstuk 2 Het aanvaarden en continueren van controleopdrachten...............................................10
2.1 Uitbrengen van een offerte........................................................................................................10
2.2 De cliënt en opdrachtaanvaarding..............................................................................................10
2.2.1 Aangaan van een cliëntenrelatie..........................................................................................10
2.2.2 Opdrachtaanvaarding..........................................................................................................11
2.2.3 Overnemen van een controleopdracht van een andere openbaar accountant...................12
2.3 Opdrachtbevestiging...................................................................................................................12
2.4 Continueren van opdrachten......................................................................................................13
2.5 Aanvaarding van een opdrachtwijziging.....................................................................................14
Hoofdstuk 3 Risicoanalyse en materialiteit..........................................................................................14
3.1 Materialiteit in de controle.........................................................................................................14
3.1.1 Gebruik van materialiteit in de controle..............................................................................14
3.1.2 Vaststellen materialiteit en uitvoeringsmaterialiteit...........................................................14
3.2 Doelstelling risicoanalyse............................................................................................................15
3.3 Kennisvergaring, verkrijgen van inzicht en risico-identificatie....................................................16
3.3.1 Omgevingsanalyse...............................................................................................................16
3.3.2 Aard van de entiteit.............................................................................................................16
3.3.3 Doelstellingen en strategieën en daarmee verband houdende bedrijfsrisico’s...................17
3.3.4 Meting en beoordeling van de financiële prestaties van de entiteit....................................17
3.4 Verkrijgen van inzicht in de interne beheersing.........................................................................17
3.4.1 Doelstelling onderzoek interne beheersingsmaatregelen...................................................17
3.4.2 Te onderzoeken componenten van interne beheersing......................................................17
3.5 Identificeren van risico’s van materieel belang voor de jaarrekening........................................20
2
, 3.5.1 Inschatting van risico’s.........................................................................................................20
3.5.2 Significante risico’s...............................................................................................................21
3.5.3 Controledocumentatie.........................................................................................................21
Hoofdstuk 4 Opstellen controleprogramma.........................................................................................22
4.1 Doelstelling controleprogramma en soorten werkzaamheden..................................................22
4.1.1 Doelstelling..........................................................................................................................22
4.1.2 Systeem- en gegevensgerichte controlewerkzaamheden....................................................22
4.2 Samenstelling van de controlemix en documentatie..................................................................23
4.2.1 Systeemgerichte controlewerkzaamheden.........................................................................24
4.2.2 Gegevensgerichte controlewerkzaamheden.......................................................................26
4.3 Evaluatie en documentatie van de uitgevoerde controlewerkzaamheden.................................27
4.3.1 Evaluatie van de uitkomsten van de controlewerkzaamheden...........................................27
4.3.2 Documentatie......................................................................................................................28
4.4 Communicatie over tekortkomingen in de interne beheersing..................................................28
Hoofdstuk 5 Gegevensgerichte controles.............................................................................................29
5.1 Doel gegevensgerichte controles................................................................................................29
5.2 Soorten gegevensgerichte werkzaamheden...............................................................................29
5.3 Gebruik van cijferanalyses in de controle...............................................................................29
5.4 Methoden van cijferanalyses......................................................................................................30
5.4.1 Verbandscontroles...............................................................................................................30
5.4.2 Ratioanalyse.........................................................................................................................30
5.4.3 Normen/’ex ante’-informatie..............................................................................................32
5.5 Controle van schattingen............................................................................................................33
5.6 Data-analyse...............................................................................................................................33
Hoofdstuk 7 Afronding van de controle................................................................................................33
7.1 Wettelijke bepalingen.................................................................................................................33
7.2 Onderscheid naar periode en aard van GNB...............................................................................33
7.3 Taak en verantwoordelijkheid van de accountant voor GNB......................................................36
7.4 Taak en verantwoordelijkheid voor de continuïteitsveronderstelling........................................37
7.5 Schriftelijke bevestigen...............................................................................................................39
Hoofdstuk 8 De controleverklaring.......................................................................................................40
8.1 Oordeel over de jaarrekening.....................................................................................................40
8.2 Overview controleverklaring......................................................................................................41
8.3 Elementen van de controleverklaring.........................................................................................42
8.4 Soorten oordelen........................................................................................................................43
8.5 Openbaarmaking........................................................................................................................43
3
, 8.5.1 Toestemming tot openbaarmaking......................................................................................43
8.5.2 Publicatie door plaatsing op internet...................................................................................44
8.5.3 Verantwoordelijkheid voor de openbaarmaking.................................................................44
8.5.4 Oneigenlijk gebruik van de naam van de accountant bij openbaarmaking..........................44
Hoofdstuk 9 Communicatie over de controle en bevindingen.............................................................44
9.1 Communicatie met de governance-organen..............................................................................44
9.1.1 Doelstelling communicatie tussen de accountant en de met governance belaste organen 44
9.1.2 Communicatie met de governance-organen op basis van standaard 260 en 265...............44
9.1.3 Soorten communicatie met governance-organen...............................................................45
9.2 Accountantsverslag.....................................................................................................................45
9.3 Managementletter......................................................................................................................46
9.3.1 Doelstellingen van de managementletter............................................................................46
9.3.2 Inhoud..................................................................................................................................47
9.3.3 Procedure van totstandkoming...........................................................................................47
9.3.4 Opvolgen van aanbevelingen...............................................................................................47
4
