INTRO TOT REVAKI
1. GRONDSLAGEN
DEFINITIES
REVALIDATIE (REHABILITATION)
Proces van herstel van mogelijkheden van een individu om te leven en te werken op zo normaal
mogelijke manier na invaliderende ziekte of letsel
® Niet per se volledige herstel
® Maximale fysieke en mentale fitheid bekomen à 1 geheel à veel invloed op elkaar
® Vaardigheden (opnieuw) aangeleerd worden die nodig zijn voor dagelijkse leven
Voorbeeld: geamputeerde militairen à diegenen die amputatie hebben opgelopen zijn mentaal veel sterker
dan diegenen die geen amputatie of letsel hadden
à posttraumatisch letsel minder zwaar
à Revalidatie à omkadering van revalidatie optimaal verlopen
WETENSCHAP
® Systematisch verkregen, geordende en verifieerbare menselijke kennis
® Je komt vaak in contact met dingen die niet wetenschappelijk zijn à durf twijfelen, durf zelf denken
KINESITHERAPIE / FYSIOTHERAPIE
Therapie die gericht is op beweging, met als doel te verbeteren, te onderhouden of herstellen
® Therapie met beweging à genezen via beweging
® Kinein + terapeuein
® Fysiotherapie = op natuurlijke wijzen à iets breder begrip
® Kan opgedeeld worden in verschillende stelsels (zie volgende puntje)
INDELING VOLGENS STELSELS
® Minder op hormoon- of spijsverteringsstelsel
® Afstudeerrichtingen
o Musculoskeletaal stelsel (MSS) à beenderstelsel + spierstelsel à meest generieke (basis)
o Zenuwstelsel/ centraal/ perifeer à neurologische revalidatie
o Pediatrisch/ cheriatrische à bepaalde bevolkingsgroep
® Ademhalingsstelsels
® bloedvatenstelsels
® hormoonstelsel
® urinestelsel
® lymfestelsel
® niet voor elk stelsel een interventiedomein
® patiënt is niet som van stelsels à kent naast interactie tussen stelsels ook psychologische componnt
® patient niet bekijken als een anatomisch geheel
1
, INTERVENTIEDOMEINEN
® musculo-sketetale aandoeningen (MSS)
o Orthopedische aandoeningen (bv nieuwe heup)
o Traumatische aandoeningen (bv kruisband scheuren)
o Reumatische aandoening (bv ziektes van bot)
® cardio-vasculaire aandoeningen
® respiratoire aandoeningen
® neurologische aandoeningen
® pediatrie (kinderen)
® geriatrie (ouderen)
® uro-gynaecologie
® psychiatrie
OUDHEID… HOE HET BEGON
OUDE CHINA OF OUDE GRIEKENLAND (1000 AC)
® Eerste behandelingen gefocust op hydrotherapie (water), oefeningen en massages
® Oefeningen in oude China = “kung fu”- oefeningen à houding van lichaam en ademhaling te verbeteren
® 500 AC à Heirodikos (Trakische arts) beschrijft als eerst het gebruik van therapeutische oefeningen
voor behandeliing van aandoeningen à gewichtheZen en wandelen aangevuld met massages en
dieetvormen
o Gezien als “eerste sportarts”
HIPPOCRATES EN GALENUS
® Hippocrates beschouwd als vader van geneeskunde
o Gaat heirodikos aanvullen door oefentherapie voor te schrijven om kracht te winnen
® Galenusà overtuigd van gebruik van massage, mobilisaties en manuele technieken bij herstelproces
® Hadden door dat beweging goed was voor verbetering
® Vaak uitgevoerd met hand
® Hippocratische-galenische opvatting van menselijke lichaam
HANEVELD (1979)
® Primitieve mens à eenvoudige handopleggingen waren eerste behandelingen
o In religieuze en magische sfeer
® Nederlandse taak à
o “behandeling” à < hand
o “chirurgie” à < “cheir” = hand
o “Manipulatie”à < manus = hand
AMBROIS PARE (1510-1590)
® Franse chirurg
® Grote voorstander van fysiotherapie en massage
® “Oeuvres complètes” à beschrijft indicaties voor behandelingen, net zoals Galenus dat deed
® Schreef massages en fricties voor aan patiënten en opereerde
1800-1900: VAN EMPIRIE NAAR WETENSCHAP
® Ondtdekking röntgen fotos, vitaminen, ,elektrocardiogram, bloedgroepen
2
, ® Expirimenten
o Elektriciteit
® Bestuderen waargenomen feiten (hospital)
® Ook in chemie en fysica
® Laboratorium geneeskunde
® Huisartsgeneeksunde ++ 19000
® Interne congressen
® Immunologie
® Endocrinologie
® Anesthesie
® 4 grote therapievormen ontstaan
o Medische gymnastiek (Ling)
o Mechanotherapie (Zander)
o Elektrotherapie
o Fysiotherapie
PER LING à MEDISCHE GYMNASTIEK
® Zweedse massage, gymnastiek, zweedse banken, chinese
gevechtsport
o “zweedse massagetechnieken”
® Groepsgymnastiek met en zonder toestellen
® Gebruikt als “revalidatie”
® Voordeel: 1 lesgever voor grote groep
o Dezelfde oefeningen gebruiken
® Nadeel: gekwalificeerd personeel nodig om dit bij patiënt of gymnast aan te brengen
® Ook in het HILO
GUSTAPH ZANDER
® ARTS
® Zweed
® Bezig met gebruik met mechanische toestellen à bijzonder zwaar à moet helpen bij revalidatie bij
patiënt en gemaakt om specifieke bewegingen uit te voeren in beperkt aantal richtingen
o Groeien uit tot “zander-instituten” = “basic fit”
o Leg extension machine of hip abduction machine
® Wereldbeeld à “machines gaan mens vervangen” à hebben niet alles vervangen
® ACTTIEVE TOESTELLEN = patiënt moet tegen weerstand de machine in beweging brengen
o KLASSES à verschillende types toestellen
- A-klasse = bovenste lidmaat (12)
- B-klassen = onderste lidmaat (13)
- C-klasse = romp (11)
® PASSIEVE TOESTELLEN = met motoren
o D-klasse à stimuleerde evenwicht op paard
- Bv: bootst een paard na
o E-klasse à motoren op passieve beweginge,
- Bv: Continous passive motion-toestel
o F-klasse à 2 triltoestellen
o G-klasse à percussietoestellen
o H-klasse en J-klasse à rekken en strekken
3
, o L-klasse à combinatietoestellen
® Voordeel 1: 1 therapeut van toestel naar toestel (weinig personeel nodig)
® Voordeel 2: er kon weinig verkeerd lopen
WOI
® Engeland à nationale vereniging voor physiotherapy
o Samengesteld uit verpleegkundigen met bijzondere kennis van revalidatie
® Probleem: 3 zander-instituten à in duitse handen à geen revalidatie, enkel artsen
® Zwaadse + engelse verpleegkundige gespic
® Militaire turnleraars
® Op 2 plaatsen
o Dichtbij het front
o Ver van front à helemaal wegnemen
® Wat met gewonden? à nieuwe jobs uitoefenen
® functionele revalidatie à Scholen opgericht om andere dingen aan te leren
START BELGIË
® veel soldaten moesten gerevalideerd worden à een georganiseerde revalidatie ontstond in belgië
o begin: engelse en zweedse verpleegkundigen bijgestaan door militaire turnleraren
o later: bijgestaan door andere verpleegkundigen
o gebruikte concepten à Ling en Zandler
- heel groot personeelgebrek à groepsessies en toestellen waren heel handig
- MAAR zandertoestellen van staal gemaakt à nodig voor kanpnnen
® staal voor toestellen gebruikt voor kanonnen en normaal besteld uit duitsland à nieuwe manier zoeken
à toestellen door patiënten zelf vervaardigd in revalidatiecentra van die tijd
o geen passieve toestellen gemaakt
o enkel actieve toestellen nagebootst en vereenvoudigd
o mechanotherapie à katrollen, stalen kaders, kabels à lichter, goedkoper, flexiberel
- gebaseerd op principe van zander
- veel productie voor weinig geld
- voorlopers van Pulleys = toestellen die je aantreft bij kine of fitness, verstelbaar in
hoogte
® na WOI à eerste scholen opgericht à een van drukst bevolkte scholen en kinesitherapeuten van hele
wereld à “traditie”
® toch .. nog steeds te kort
EN NU? ACTUALITEIT EN TOEKOMST
® Opkomst technologie (ook in andere domeinen à krijgt vertaling in de revalidatie)
o Te pas en te onpas gebruikt
o Alles is digitaal
o Is er ene correct evenwicht à menselijk contact blijft belangrijk!
- Tegen computer praten is niet hetzelfde
o Jongere generatie communiceert anders dan oudere generatie à verschillende
communicatiekanalen gebruiken
® Doel blijft hetzelfde: functioneel beter maken van patiënt MAAR methode kan sterk variëren
4
1. GRONDSLAGEN
DEFINITIES
REVALIDATIE (REHABILITATION)
Proces van herstel van mogelijkheden van een individu om te leven en te werken op zo normaal
mogelijke manier na invaliderende ziekte of letsel
® Niet per se volledige herstel
® Maximale fysieke en mentale fitheid bekomen à 1 geheel à veel invloed op elkaar
® Vaardigheden (opnieuw) aangeleerd worden die nodig zijn voor dagelijkse leven
Voorbeeld: geamputeerde militairen à diegenen die amputatie hebben opgelopen zijn mentaal veel sterker
dan diegenen die geen amputatie of letsel hadden
à posttraumatisch letsel minder zwaar
à Revalidatie à omkadering van revalidatie optimaal verlopen
WETENSCHAP
® Systematisch verkregen, geordende en verifieerbare menselijke kennis
® Je komt vaak in contact met dingen die niet wetenschappelijk zijn à durf twijfelen, durf zelf denken
KINESITHERAPIE / FYSIOTHERAPIE
Therapie die gericht is op beweging, met als doel te verbeteren, te onderhouden of herstellen
® Therapie met beweging à genezen via beweging
® Kinein + terapeuein
® Fysiotherapie = op natuurlijke wijzen à iets breder begrip
® Kan opgedeeld worden in verschillende stelsels (zie volgende puntje)
INDELING VOLGENS STELSELS
® Minder op hormoon- of spijsverteringsstelsel
® Afstudeerrichtingen
o Musculoskeletaal stelsel (MSS) à beenderstelsel + spierstelsel à meest generieke (basis)
o Zenuwstelsel/ centraal/ perifeer à neurologische revalidatie
o Pediatrisch/ cheriatrische à bepaalde bevolkingsgroep
® Ademhalingsstelsels
® bloedvatenstelsels
® hormoonstelsel
® urinestelsel
® lymfestelsel
® niet voor elk stelsel een interventiedomein
® patiënt is niet som van stelsels à kent naast interactie tussen stelsels ook psychologische componnt
® patient niet bekijken als een anatomisch geheel
1
, INTERVENTIEDOMEINEN
® musculo-sketetale aandoeningen (MSS)
o Orthopedische aandoeningen (bv nieuwe heup)
o Traumatische aandoeningen (bv kruisband scheuren)
o Reumatische aandoening (bv ziektes van bot)
® cardio-vasculaire aandoeningen
® respiratoire aandoeningen
® neurologische aandoeningen
® pediatrie (kinderen)
® geriatrie (ouderen)
® uro-gynaecologie
® psychiatrie
OUDHEID… HOE HET BEGON
OUDE CHINA OF OUDE GRIEKENLAND (1000 AC)
® Eerste behandelingen gefocust op hydrotherapie (water), oefeningen en massages
® Oefeningen in oude China = “kung fu”- oefeningen à houding van lichaam en ademhaling te verbeteren
® 500 AC à Heirodikos (Trakische arts) beschrijft als eerst het gebruik van therapeutische oefeningen
voor behandeliing van aandoeningen à gewichtheZen en wandelen aangevuld met massages en
dieetvormen
o Gezien als “eerste sportarts”
HIPPOCRATES EN GALENUS
® Hippocrates beschouwd als vader van geneeskunde
o Gaat heirodikos aanvullen door oefentherapie voor te schrijven om kracht te winnen
® Galenusà overtuigd van gebruik van massage, mobilisaties en manuele technieken bij herstelproces
® Hadden door dat beweging goed was voor verbetering
® Vaak uitgevoerd met hand
® Hippocratische-galenische opvatting van menselijke lichaam
HANEVELD (1979)
® Primitieve mens à eenvoudige handopleggingen waren eerste behandelingen
o In religieuze en magische sfeer
® Nederlandse taak à
o “behandeling” à < hand
o “chirurgie” à < “cheir” = hand
o “Manipulatie”à < manus = hand
AMBROIS PARE (1510-1590)
® Franse chirurg
® Grote voorstander van fysiotherapie en massage
® “Oeuvres complètes” à beschrijft indicaties voor behandelingen, net zoals Galenus dat deed
® Schreef massages en fricties voor aan patiënten en opereerde
1800-1900: VAN EMPIRIE NAAR WETENSCHAP
® Ondtdekking röntgen fotos, vitaminen, ,elektrocardiogram, bloedgroepen
2
, ® Expirimenten
o Elektriciteit
® Bestuderen waargenomen feiten (hospital)
® Ook in chemie en fysica
® Laboratorium geneeskunde
® Huisartsgeneeksunde ++ 19000
® Interne congressen
® Immunologie
® Endocrinologie
® Anesthesie
® 4 grote therapievormen ontstaan
o Medische gymnastiek (Ling)
o Mechanotherapie (Zander)
o Elektrotherapie
o Fysiotherapie
PER LING à MEDISCHE GYMNASTIEK
® Zweedse massage, gymnastiek, zweedse banken, chinese
gevechtsport
o “zweedse massagetechnieken”
® Groepsgymnastiek met en zonder toestellen
® Gebruikt als “revalidatie”
® Voordeel: 1 lesgever voor grote groep
o Dezelfde oefeningen gebruiken
® Nadeel: gekwalificeerd personeel nodig om dit bij patiënt of gymnast aan te brengen
® Ook in het HILO
GUSTAPH ZANDER
® ARTS
® Zweed
® Bezig met gebruik met mechanische toestellen à bijzonder zwaar à moet helpen bij revalidatie bij
patiënt en gemaakt om specifieke bewegingen uit te voeren in beperkt aantal richtingen
o Groeien uit tot “zander-instituten” = “basic fit”
o Leg extension machine of hip abduction machine
® Wereldbeeld à “machines gaan mens vervangen” à hebben niet alles vervangen
® ACTTIEVE TOESTELLEN = patiënt moet tegen weerstand de machine in beweging brengen
o KLASSES à verschillende types toestellen
- A-klasse = bovenste lidmaat (12)
- B-klassen = onderste lidmaat (13)
- C-klasse = romp (11)
® PASSIEVE TOESTELLEN = met motoren
o D-klasse à stimuleerde evenwicht op paard
- Bv: bootst een paard na
o E-klasse à motoren op passieve beweginge,
- Bv: Continous passive motion-toestel
o F-klasse à 2 triltoestellen
o G-klasse à percussietoestellen
o H-klasse en J-klasse à rekken en strekken
3
, o L-klasse à combinatietoestellen
® Voordeel 1: 1 therapeut van toestel naar toestel (weinig personeel nodig)
® Voordeel 2: er kon weinig verkeerd lopen
WOI
® Engeland à nationale vereniging voor physiotherapy
o Samengesteld uit verpleegkundigen met bijzondere kennis van revalidatie
® Probleem: 3 zander-instituten à in duitse handen à geen revalidatie, enkel artsen
® Zwaadse + engelse verpleegkundige gespic
® Militaire turnleraars
® Op 2 plaatsen
o Dichtbij het front
o Ver van front à helemaal wegnemen
® Wat met gewonden? à nieuwe jobs uitoefenen
® functionele revalidatie à Scholen opgericht om andere dingen aan te leren
START BELGIË
® veel soldaten moesten gerevalideerd worden à een georganiseerde revalidatie ontstond in belgië
o begin: engelse en zweedse verpleegkundigen bijgestaan door militaire turnleraren
o later: bijgestaan door andere verpleegkundigen
o gebruikte concepten à Ling en Zandler
- heel groot personeelgebrek à groepsessies en toestellen waren heel handig
- MAAR zandertoestellen van staal gemaakt à nodig voor kanpnnen
® staal voor toestellen gebruikt voor kanonnen en normaal besteld uit duitsland à nieuwe manier zoeken
à toestellen door patiënten zelf vervaardigd in revalidatiecentra van die tijd
o geen passieve toestellen gemaakt
o enkel actieve toestellen nagebootst en vereenvoudigd
o mechanotherapie à katrollen, stalen kaders, kabels à lichter, goedkoper, flexiberel
- gebaseerd op principe van zander
- veel productie voor weinig geld
- voorlopers van Pulleys = toestellen die je aantreft bij kine of fitness, verstelbaar in
hoogte
® na WOI à eerste scholen opgericht à een van drukst bevolkte scholen en kinesitherapeuten van hele
wereld à “traditie”
® toch .. nog steeds te kort
EN NU? ACTUALITEIT EN TOEKOMST
® Opkomst technologie (ook in andere domeinen à krijgt vertaling in de revalidatie)
o Te pas en te onpas gebruikt
o Alles is digitaal
o Is er ene correct evenwicht à menselijk contact blijft belangrijk!
- Tegen computer praten is niet hetzelfde
o Jongere generatie communiceert anders dan oudere generatie à verschillende
communicatiekanalen gebruiken
® Doel blijft hetzelfde: functioneel beter maken van patiënt MAAR methode kan sterk variëren
4
