Running head: DETERMINANTEN VAN SLAAPGEDRAG
1
Een kwalitatieve studie naar determinanten van slaapgedrag in Nederlandse volwassenen
Daan Kleijn
Open Universiteit
Author note
Naam student: Daan Kleijn
Studentnummer: 852135734
Cursusnaam: Onderzoekspracticum Kwalitatief Onderzoek (PB1602)
Examinator: Dr. I. Noback
Tweede examinator: Dr. G-J. Y. Peters
Inleverdatum: 02/02/2020
,DETERMINANTEN VAN SLAAPGEDRAG 2
Samenvatting
(geen abstract)
(geen keywords)
(De opmaak van deze rapportage volgt de template voor papers volgens de 6de editie van de
APA handleiding, die in de Methodologie en Statistiek community in yOUlearn staat)
, DETERMINANTEN VAN SLAAPGEDRAG 3
Een kwalitatieve studie naar determinanten van slaapgedrag in Nederlandse volwassenen
Goed slapen is belangrijk omdat er tijdens de slaap herstel optreedt en energie wordt
aangevuld (Piper, 2016). Te kort of te lang slapen worden geassocieerd met diverse
gezondheidsproblemen als hart- en vaatziekten, diabetes type 2, ademhalingsproblemen,
overgewicht en een slechtere zelf-gerapporteerde gezondheid en welzijn (Cappuccio, D’Elia,
Strazzullo & Miller, 2010; Piper, 2016).
Er blijkt veel variatie te zijn in slaapgedrag, waarbij de slaapduur onder meer wordt
beïnvloed door leeftijd, sociaaleconomische status, gezondheidsproblemen, depressie,
gewicht, roken, alcoholconsumptie en fysieke activiteit (Steptoe, Peacy & Wardle, 2008).
Verder blijken mannen iets korter te slapen dan vrouwen, mensen met een baan minder te
slapen dan gepensioneerden en werkzoekenden, en ouders korter te slapen dan mensen zonder
kinderen, zeker als de kinderen nog jong zijn (Piper, 2016). Behalve deze individuele
verschillen heeft er ook een ontwikkeling plaatsgevonden over tijd. Als gevolg van meer uren
werk, meer ploegendiensten en de 24-uurs economie, zijn mensen over het algemeen steeds
minder gaan slapen (Åkerstedt & Nilsson, 2003).
Slaap lijkt dus belangrijk te zijn voor gezondheid en welzijn, maar het lukt veel
mensen niet om stabiele gezonde slaappatronen te handhaven.
Gedragsveranderingsinterventies kunnen hierbij helpen. Gedragsveranderingsinterventies zijn
doelgerichte pogingen om mensen te ondersteunen bij gedragsverandering om zo uiteindelijk
de gezondheid of het welzijn van de doelgroep te vergroten (Peters, 2014). Omdat al het
menselijk gedrag wordt aangestuurd vanuit de motorcortex, en de motorcortex wordt
aangestuurd door neuronale activatiepatronen in andere hersengebieden, vereist
gedragsverandering onvermijdelijk aanpassing van die neurale netwerken. Op psychologisch
niveau betekent dit dat mensen moeten leren (Crutzen & Peters, 2018). Wat ze moeten leren
kan worden beschreven in termen van psychologische constructen zoals gedefinieerd in
psychologische theorieën. Psychologische constructen die gedrag voorspellen heten
1
Een kwalitatieve studie naar determinanten van slaapgedrag in Nederlandse volwassenen
Daan Kleijn
Open Universiteit
Author note
Naam student: Daan Kleijn
Studentnummer: 852135734
Cursusnaam: Onderzoekspracticum Kwalitatief Onderzoek (PB1602)
Examinator: Dr. I. Noback
Tweede examinator: Dr. G-J. Y. Peters
Inleverdatum: 02/02/2020
,DETERMINANTEN VAN SLAAPGEDRAG 2
Samenvatting
(geen abstract)
(geen keywords)
(De opmaak van deze rapportage volgt de template voor papers volgens de 6de editie van de
APA handleiding, die in de Methodologie en Statistiek community in yOUlearn staat)
, DETERMINANTEN VAN SLAAPGEDRAG 3
Een kwalitatieve studie naar determinanten van slaapgedrag in Nederlandse volwassenen
Goed slapen is belangrijk omdat er tijdens de slaap herstel optreedt en energie wordt
aangevuld (Piper, 2016). Te kort of te lang slapen worden geassocieerd met diverse
gezondheidsproblemen als hart- en vaatziekten, diabetes type 2, ademhalingsproblemen,
overgewicht en een slechtere zelf-gerapporteerde gezondheid en welzijn (Cappuccio, D’Elia,
Strazzullo & Miller, 2010; Piper, 2016).
Er blijkt veel variatie te zijn in slaapgedrag, waarbij de slaapduur onder meer wordt
beïnvloed door leeftijd, sociaaleconomische status, gezondheidsproblemen, depressie,
gewicht, roken, alcoholconsumptie en fysieke activiteit (Steptoe, Peacy & Wardle, 2008).
Verder blijken mannen iets korter te slapen dan vrouwen, mensen met een baan minder te
slapen dan gepensioneerden en werkzoekenden, en ouders korter te slapen dan mensen zonder
kinderen, zeker als de kinderen nog jong zijn (Piper, 2016). Behalve deze individuele
verschillen heeft er ook een ontwikkeling plaatsgevonden over tijd. Als gevolg van meer uren
werk, meer ploegendiensten en de 24-uurs economie, zijn mensen over het algemeen steeds
minder gaan slapen (Åkerstedt & Nilsson, 2003).
Slaap lijkt dus belangrijk te zijn voor gezondheid en welzijn, maar het lukt veel
mensen niet om stabiele gezonde slaappatronen te handhaven.
Gedragsveranderingsinterventies kunnen hierbij helpen. Gedragsveranderingsinterventies zijn
doelgerichte pogingen om mensen te ondersteunen bij gedragsverandering om zo uiteindelijk
de gezondheid of het welzijn van de doelgroep te vergroten (Peters, 2014). Omdat al het
menselijk gedrag wordt aangestuurd vanuit de motorcortex, en de motorcortex wordt
aangestuurd door neuronale activatiepatronen in andere hersengebieden, vereist
gedragsverandering onvermijdelijk aanpassing van die neurale netwerken. Op psychologisch
niveau betekent dit dat mensen moeten leren (Crutzen & Peters, 2018). Wat ze moeten leren
kan worden beschreven in termen van psychologische constructen zoals gedefinieerd in
psychologische theorieën. Psychologische constructen die gedrag voorspellen heten
